MG Konseyi B: 151 SAĞLIK VE SOSYAL YARDIM BAKANI

M. G. Konseyi
B : 151
SAĞLIK VE SOSYAL YARDIM BAKANI KA­
YA KILIÇTURGAY — Sayın Cumhurbaşkanım, kan
vermek isteyen kişinin kan vermeye ehil olup olma­
dığının 'bir hekimce tespiti gerekir; ama, hekimin
bulunduğu ünite içinde 'bu iş için yetişmiş bir hemşire
de kan alma işini yapabilecektir.
BAŞKAN — Bilhassa askerî birliklere gelen Kı­
zılay ekipleri bir sürü yatakta, sıra ile kan alıyorlar.
Kan verecek olan askerlerin muayenesini, mesela
tansiyon ölçme işini doktorlar mı yoksa hemşireler
mi yapıyor?.
ORGENERAL NECİP TORUMTAY (Millî Gü­
venlik Konseyi Genel Sekreter Yardımcısı) — Sayın
Cumhurbaşkanım, 'bu kan alma işlemi şu şekilde olu­
yor : Birliklerde kan verecek olan erlerimiz daha ön- •
ceden muayene ediliyor, kan grupları tespit ediliyor.
Bu işlemlerden sonra, kan vermek için uygun olma­
yan askerler kan veremiyor.
BAŞKAN — 3 üncü madde üzerinde söz almak
isteyen var mı?.
Buyurun.
ORGENERAL NURETTİN ERSİN — Sizin te­
mas ettiğiniz nokta, bana göre pek açık değil; gerçi
siz uygun buldunuz, ancak, «kan temininde bağışv yo­
lu esastır» tabiri «para ile alınmaz» manasını çıka­
rır. Çünkü, «esastır» deniliyor.
MUHABERE ALBAY ALTAN ATEŞ (İhtisas
Komisyonu Üyesi) — «Esas alınır» deniliyor efen­
dim.
ORGENERAL N U R E T T İ N ERSİN — O tabir
«esastır» manasına gelir, c zaman da «para ile alın­
maz» manasını taşır.
BAŞKAN — Bu maddeye ne lüzum var?.
MUHABERE ALBAY ALTAN ATEŞ (İhtisas
Komisyonu Üyesi) — (Sayın Cumhurbaşkanım, bütün
ülkelerde kanın toplanması bağış yolu ile sağlanır.
BAŞKAN — Anladım. Zaten bunu yazmasak da
esası 'budur. Ancak, yarın ö'bürgün kimse kan ver­
mez, bağış yapan da olmazsa kan para ile alınma­
yacak mı?.
MUHABERE ALBAY ALTAN ATEŞ (İhtisas
Komisyonu Üyesi) — Sayın Cumhurbaşkanım, Hü­
kümet teklifinde «kan, ticarî meta baline getirile­
mez» şeklinde bir hüküm olduğu için bundan kaçın­
dık.
BAŞKAN — O hüküm özel şahıslar için geçerli­
dir. Biz bunu devlet eliyle yapıyoruz. Devlet elbette
ticaret yapmaz; kan alıp da daha pahalıya mı sata­
cak?.
23 . 6
&
1983
O : 1
SA<3LIK VE SOSYAL YARDIM BAKANI KA­
YA KILIÇTURGAY — Sayın Cumhurbaşkanım, bu­
rada zikredilmeyen üçüncü bir yol var : Para ile, ba­
ğış yoluyla veya zorla almak. Tabiî zorla almak ba­
his konusu değil de, kanın bağış yolu ile gönüllü ola­
rak alındığını belirtmek bakımından zikrettim.
BAŞKAN — «Kan temininde bağış yolu esas
alınmakla birlikte gerektiğinde ücretle de kan alına­
bilir» şeklinde belirtirsek mesele kalmaz.
Nitekim
alınıyor; yani Kızılay para vererek kan alabiliyor.
Çünkü, başka çaresi kalmıyor; eli kolu bağlanıyor.
ORGENERAL
NURETTİN ERSİN — Para
verilerek kan alındığını bilmiyordum. O zaman ha­
liyle bu az gelecektir.
BAŞKAN — Birçok kimseler bu yüzden para ve­
rerek kan alabiliyor. Bir şişe kan kaç liradır bilmiyo­
rum.
ORGENERAL N U R E T T İ N ERSİN — /Ben-1 500
lira olarak biliyorum.
MUHABERE ALBAY ALTAN ATEŞ {İhtisas
Komisyonu Üyesi) — Sayın Cumhurbaşkanım, bu
bendin sonuna «gerektiğinde ücret ile de kan te­
min edilebilir» şeklinde bir hüküm koyabiliriz.
BAŞKAN — Ben de onu söylüyorum; (a) fık­
rasını, «"Bağış yolu esas alınmakla birlikte, gerekti­
ğinde ücret ile de kan temin edilebilir» şeklinde dü­
zenleyelim. Çünkü, bu hükmü ters tefsir edenler bu­
lunabilir.
3 üncü maddenin (a) fıkrasını düzelttiğimiz şek­
li ile okutuyorum :
«a) Kan temininde bağış yolu esas alınmakla
birlikte, gerektiğinde ücretle de kan alınabilir.»
BAŞKAN — Tamam.
SAÖLrK VE SOSYAL YARDIM BAKANI KA­
YA KILIÇTURGAY — Sayın
Cumhurbaşkanım,
izin verirseniz bu maddeye bir bent eklenmesini ten­
siplerinize arz etmek istiyorum.
BAŞKAN — 3 üncü maddeye bir (f) fıkrası eklen­
mesi hakkında Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanımızın
bir önergesi var; okutuyorum :
Millî Güvenlik Konseyi Başkanlığına
Kan ve Kan Ürünleri Kanun tasarısının 3 üncü
maddesinin (e) bendinden sonra aşağıdaki (f) bendi­
nin eklenmesini tensiplerinize arz ederim.
Kaya KILIÇTURGAY
Sağlık ve Sosyal Yardım
Bakanı
— 439 —