151 Bu nedenle, günlük ve olağan kan ihtiyacı bile

M, G, Konseyi
B : 151
Bu nedenle, günlük ve olağan kan ihtiyacı bile
karşılanamamakta, özel kan merkezlerinin kâr amaç­
lı çalışmış olmaları, büyük sağlık sorunları meyda­
na getirmektedir.
Yüksek onaya sunulan bu tasarı ile Sağlık ve
Sosyal Yardım Bakanlığı, Millî Savunma Bakanlığı,
tıp fakülteleri, Sosyal 'Sigortalar Kurumu ve sağlık­
la ilgili kamu kurum ve kuruluşlarıyla Türkiye Kı­
zılay Derneği dışında kalan tüm kan merkezlerinin
faaliyetleri engellenmekte ve buna ilişkin hususlar
düzenlenmektedir.
Arz ederim.
BAŞ/KAN — Tümü üzerinde başka söz almak is­
teyen var mı efendim?. Yoktur.
Tümü üzerindeki görüşmeler tamamlanmıştır.
Maddelere geçilmesi hususunu oylarınıza sunuyo­
rum : Kabul edenler... Etmeyenler... Kabul edilmiştir.
1 inci maddeyi okutuyorum :
Kan ve Kan Ürünleri Kanunu Tasarısı
Amaç
MADDE 1. — Bu Kanunun amacı, kan ve kan
ürünlerine ilişkin esasları düzenlemektir.
BAŞKAN — 1 inci madde üzerinde söz almak
isteyen var mı?. Yoktur.
'Maddeyi oylarınıza sunuyorum : Kabul edenler...
Etmeyenler... Kabul edilmiştir.
2 nci maddeyi okutuyorum :
Kapsam
MADDE 2. — Bu Kanun, kan ve kan ürünleri
hizmetlerini yürüten kamu kurum ve kuruluşları ile
bu alanda faaliyette 'bulunan gerçek kişileri ve özel
hukuk tüzelkişilerini kapsar.
BAŞKAN — 2 nci madde üzerinde söz almak is­
teyen?... Yoktur.
Maddeyi oylarınıza sunuyorum : Kabul edenler...
Etmeyenler... Kabul edilmiştir.
3 üncü maddeyi okutuyorum :
Genel esaslar
MADDE 3. — Kan ve kan ürünlerine ilişkin esas­
lar şunlardır.
a) Kan temininde bağış yolu esas alınır.
b) Kan alınmasında, kan ve kan ürünlerinin ve­
rilmesinde verici ve alıcının sağlığının tehlikeye düşürülmemesi ve korunması esastır.
c) Kan alınması, kan ve kan ürünlerinin veril­
mesi hekim denetiminde ve gözetiminde yapılır.
d) Kan ve kan ürünleri ile test serumlarının sağ­
lanması, üretimi, depolanması, dağıtımı ve kullanıl­
masının ve 'bu alanda kullanılacak araç ve gerecin
temininin Sağlık ve (Sosyal Yardım Bakanlığının gö— 438
23 . 6 . 1983
O: 1
zctim ve denetiminde yapılması ve kan temininde ge­
rekli her türlü özendirici tertip ve tedbirlerin alın­
ması esastır.
e) Kan ve kan ürünleriyle ilgili faaliyette bulu­
nan kurum ve kuruluşların bu işle görevli birimleri,
Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığınca hazırlanan
plana göre kurulur ve aynı bakanlıkça belirlenen
esaslara uygun olarak çalışırlar.
f) Gerçek kişilerle özel hukuk tüzelkişileri Sağ­
lık ve Sosyal Yardım 'Bakanlığından izin almak ve
aynı Bakanlıkça belirlenen esaslara uymak .kaydıy­
la sadece test serumu, plazma ve plazma ürünleri
üretim faaliyetinde bulunabilirler.
g) Kan ve kan ürünleri ile ilgili yürütmekte ol­
duğu hizmetleri geliştirmek amacıyla Türkiye Kızı­
lay Derneğine imkânlar ölçüsünde Devletçe malî ve
personel desteği sağlanır.
BAŞKAN — (a) fıkrasında, «Kan temininde ba­
ğış yolu esas alınır» deniyor. Bundan parayla da alın­
maz manası çıkmıyor değil mi?.
MUHABERE ALBAY ALTAN ATEŞ (İhtisas
Komisyonu Üyesi) — Evet, Sayın Cumhurbaşkanım.
BAŞKAN — Esas odur, ama gerektiğinde para
vererek de kan alınabilir değil mi?.
MUHABERE ALBAY ALTAN ATEŞ (İhtisas
Komisyonu Üyesi) — Evet, Sayın Cumhurbaşkanım.
BAŞKAN — Peki, yarın para ödendiğinde, mü­
fettişler, «Kanun böyle diyor, siz bağış yoluyla kan
alacaktınız, devlet kesesinden para ödeyemezsiniz»
demesinler; bu birinci husus.
ikinci husus, (c) fıkrasında, «Kan alınması mu­
hakkak bir hekim denetiminde ve gözetiminde yapılır»
ibaresinden kasıt, kan alınırken kan verenin, donörün başında, muhakkak bir hekim mi bulunacak, o
manaya mı geliyor?.
MUHABERE ALBAY ALTAN ATEŞ (İhtisas
Komisyonu Üyesi) — Sayın Cumhurbaşkanım, kan
alınacak kişinin sağlık durumunun müsait olup ol­
maması açısından mutlaka bir bekim muayenesinden
geçmesi lazımdır ve muayeneden geçtikten sonra an­
cak kan alınabilecektir.
BAŞKAN — Anladım da, kan alınırken başında
muhakkak bir hekim mi bulunacak?. Oysa bildiğim
kadarıyla hemşireler kan alıyorlar değil mi?.
MUHABERE ALBAY ALTAN ATEŞ (İhtisas
Komisyonu Üyesi) — Sayın Cumhurbaşkanım, alın­
madan önce hekimin kontrolü gerekiyor; burada onu
amaçladık.
BAŞKAN — Evet