î : 74 8 . 6 . 1956 C :1 Heyeti umumiyesi üzerinde söz Sadettin Ya­ lım'm. SADETTİN YALIM (Kocaeli) — Çok muiıterem arkadaşlarım, belki biraz heyecanlıyım, bunu mazur görmenizi temenni ederim. Çünkü bir milyona yakın işçi kitlesinin kemali tehalükle beklediği bir kanun mevzuubahis. Bu işçilerin aile efratlariyle 4 - 5 milyon vatandaşınızı alâ­ kadar eden ve onlara faydalar temin edecek olan bu kanun beni de heyecanlandırdı, mazur gör­ menizi temenni ederim. (Bravo sesleri). çalışma ile sây gücünü kaybetmesi yerine da­ ha zinde olarak istihsale katılmaları millî eko­ nomimiz için müsmir olacağı düşünülebilir. Hattâ bu mülâhazalar, çıkartılmak istenen bu kanunun en mukni esbabı mucibeleri olarak lâyihaya dercedilebilceek kuvvette olabilir. Fa­ kat bir hükümetin sosyal politikasındaki kuv­ vet, getirdiği kanun tekliflerinin esbabı mucibelerindeki ifadelerde değil, sosyal politikada aldığı tedbirlerin müessiriyet ve şümul derece­ sinin vüsatine bağlıdır. Çok muhterem arkadaşlarım, 1946 dan beri işçi dâvalarımız üzerinde konuşurken daima Pa­ zar ve bayram yevmiyelerinin verilmesi hakkında çalışacağımızı vadediyorduk. Cenabı Hakka çok şükür ediyorum ki, milyona yakın işçimize 1950 den sonra iktidara gelen partimiz o günkü imkân­ lar içerisinde yarım yevmiye vermek suretiyle bu va'dini fiilen ispat etmiştir. Bütün arkadaşlarım. olduğu gibi ben de bu yarım yevmiyelerin tanı olarak verileceği günü bekliyorduk. Çok şükür ki, bugün üzerinde hükümetimizin, Çalışma Vekâ­ letimizin ısrarla durduğu î ş Kanunu hükümleri­ ne tâbi yerlerde bir milyona yakın işçimizin aile­ leriyle 4 - 5 milyona yakın işçimizin istifade edeceği bu kanunu Yüksek Meclisimize sevk etti­ ğinden dolayı Hükümete ve Çalışma Vekâletine tekrar teşekkür ederim. Büyük Meclisimizin bu­ gün müzakere edeceği kanuna gözlerini bize çe­ virmiş olan işçi ailelerinin yüzlerinin gülmesine 30 tam yevmiye ilâve olarak vermek' suretiyle kazandıkları bu haklarından dolayı onları da teb­ rik ederim. Bu hakkın verilmesinden dolayı ne­ vine, duyarken milyona yakın işçilerimiz adına minnet ve şükranlarımı şimdiden onlar namına da arz ederim. (Alkışlar ve bravo sesleri). REÎS — Biraz daha sükûnetle dinliyelim, hatip arkadaşların sözleri anlaşılmıyor. Saba­ hattin Çıracıoğlu, buyurun. SABAHATTİN ÇIRACIOĞLU (Bursa) — Hafta ve genel tatil günlerinde işçi yevmiyele­ rinin yarım yevmiyeden tam yevmiyeye iblâğı­ nı derpiş eden lâyihanın kanuniyet kesb etmekle işçilerimizin lehine sağlıyacağı faydaların da­ yandığı mülâhazaları mucip sebepler lâyiha­ sında, düşünceden ileriye gitmiyen bir mütalâa olarak kabul etmek mecburiyetindeyiz. Filha­ kika bu teklif ile yevmiyelerin tam olarak ve­ rilmesi, işçilerin tatil günlerini bedenî ve ruhi istirahat içinde geçireceği, muttasıl ve daimî Çalışma Vekâleti 1956 Bütçesinin müzakere­ sinde Grupum adına tenkid ve temenniyatta bulunurken Çalışma Vekâletinin menfaat hare­ ketleri içinde olmakla beraber sosyal güvenli­ ğin ana dâvaları üzerinde ihmalkâr davranışı tasvibetmediğimizi ve bu sebeple İş Kanununun şümulü dışında bırakılarak bâzı ekonomik faa­ liyetlerin ve küçük sanayi iş yerlerinde çalışan emek sahiplerinin sosyal himayelerin tedbirle­ rinden istifade edemez olduklarını teker teker zikretmiş bulunuyordum. Nominal ücretlerin hayat pahalılığı karşısında reel değerini kaybe­ derek işçinin fizyolojik ihtiyaçlarını dâhi karşılıyamadığmı, salim ve kararlı bir ücret poli­ tikasının mevcut bulunmadığını tenkidlerimize ilâve etmiş bulunuyordum. _ Tam, Ücretli hafta tatiline ve genel tatile dair kanun lâyihasının müzakere edildiği bu celsede aynı mahiyetteki tenkidlerimizi, bu ta­ sarı ile mürtebit olarak ileriye süreceğiz. Zira 5837 sayılı Kanunu tadil eden hükümetin bu teklifi bizi ister istemez iki ana sosyal mesele ile karşı karşıya bırakmaktadır : 1. Getirilen tasarıda tam yevmiyenin îş Kanununun uygulanmakta olduğu iş yerlerin­ de çalışan işçilere münhasır bulunduğu zikre­ dilmektedir. Bilindiği gibi, İş Kanunu tatbik sahasını bir taraftan işçiyi dar ve gayrikâfi tarif şekliyle, bir taraftan da ekonomik hayatın muhtelif sek­ törlerini bertaraf etmek suretiyle takdir eylemiş bulunmaktadır. Filhakika kanun, mahiyeti itibariyle yolun­ da işliyebilmesi için günde en az on işçi çalış­ tırmayı gerektiren iş yerlerine ve buralarda çalışan işçilere ve bunların iş verenlerine uygu­ lanmaktadır. Nitekim tatbik sahasının dar sahaya inhisar eden İş Kanunu, mahiyetleri ve ekonomik du- OM _—