TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ BİLGİ NOTU Ekim 2016 Türkiye İstatistik Kurumu 30/11/2016 tarihinde 2016 yılı Ekim ayı “Dış Ticaret İstatistikleri” haber bültenini yayımladı. 2016 yılı Ekim ayında; İhracat geçen yılın aynı ayına göre % 3,0 azalarak 12 milyar 841 milyon dolar, ithalat % 0,5 artarak 17 milyar 4 milyon dolar olmuştur. Dış ticaret açığı % 13,2 artarak 3 milyar 678 milyon dolardan, 4 milyar 164 milyon dolara yükselmiştir. 2015 yılı Ekim ayında % 78,3 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı 2016 yılı Ekim ayında % 75,5’e gerilemiştir. Avrupa Birliği ile yapılan dış ticarette; ihracat % 0,8 azalırken, ithalat % 2,8 artmıştır. En fazla ihracat yapılan ülke Almanya, en fazla ithalat yapılan ülke ise Çin olmuştur. Ekim ayında Almanya’ya 1 milyar 308 milyon dolarlık ihracat yapılırken, Çin’den 2 milyar 214 milyon dolarlık ithalat yapılmıştır. Fasıllar düzeyinde ihracatta 1 milyar 854 milyon dolar ile motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı, ithalatta da 2 milyar 339 milyon dolar ile mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen ürünler, bitümenli maddeler, mineral mumlar ilk sırada yer almıştır. Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 01.12.2016 Sayfa 1 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: [email protected] TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ Yüksek teknolojili ürünlerin imalat sanayi ihracatı içindeki payı % 3,7, ithalatı içindeki payı % 16,1 olarak gerçekleşmiştir. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seride bir önceki aya göre ihracat % 2,5 artmış, ithalat % 1,7 azalmıştır. 2016 yılı Ekim ayında ihracat 2015 yılının aynı ayına göre % 3,0 azalarak 13.240 milyon dolardan 12.841 milyon dolara gerilemiş, ithalat ise % 0,5 artarak 16.918 milyon dolardan 17.004 milyon dolara yükselmiştir. Böylece dış ticaret açığı % 13,2 artarak 3.678 milyon dolardan 4.164 milyon dolara yükselmiş, dış ticaret hacmi % 1,0 azalarak 30.158 milyon dolardan 29.845 milyon dolara gerilemiştir (Tablo 1, Grafik 1). 2015 yılının Ekim ayında % 78,3 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2016 yılının aynı ayında 2,8 puan azalarak % 75,5’e gerilemiştir. Takvim etkisinden arındırılmış dış ticaret verilerine göre, 2016 yılı Ekim ayında bir önceki yılın aynı ayına göre ihracat % 0,3 azalmış, ithalat % 1,1 artmıştır. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış dış ticaret verilerine göre ise, 2016 yılı Ekim ayında bir önceki aya göre ihracat % 2,5 artmış, ithalat % 1,7 azalmıştır. Tablo 1. Dış Ticaret Göstergeleri İhracat (FOB) Aylar Ocak-Ekim Ekim Yıllar Değişim Değer (%) 2015 120.406 2016 117.021 2015 13.240 2016 12.841 İthalat (CIF) Dış Ticaret Dengesi Değişim Değer (%) 173.269 -2,8 163.262 -52.863 -5,8 16.918 -3,0 17.004 Değişim Değer (%) -46.241 293.675 -12,5 -3.678 0,5 -4.164 (Milyon ABD $) İhracatın Dış Ticaret Hacmi İthalatı Karşılama Değişim Oranı Değer (%) (%) 280.283 69,5 -4,6 30.158 13,2 29.845 71,7 78,3 -1,0 75,5 Kaynak: TÜİK. Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 01.12.2016 Sayfa 2 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: [email protected] TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ Grafik 1. Dış Ticaret Göstergeleri Kaynak: TÜİK. Ekonomik faaliyetlere göre 2016 yılı Ekim ayında geçen yılın aynı ayına göre balıkçılık ihracatı % 15,6, madencilik ve taşocakçılığı ihracatı % 14,5 artarken, imalat sanayii ihracatı % 3,0, tarım ve ormancılık ihracatı % 10,3 azalmıştır (Tablo 2). Tablo 2. Ekonomik Faaliyetlere Göre Dış Ticaret (Milyon ABD $) Ekim 2015 Sektörler 2016 Değer Pay (%) Değer Pay (%) Değişim (%) 13.240 646 28 226 12.297 43 100,0 4,9 0,2 1,7 92,9 0,3 12.841 580 32 259 11.931 38 100,0 4,5 0,3 2,0 92,9 0,3 -3,0 -10,3 15,6 14,5 -3,0 -10,9 16.918 594 5 2.024 13.953 342 100,0 3,5 0,0 12,0 82,5 2,0 17.004 499 4 1.584 14.523 394 100,0 2,9 0,0 9,3 85,4 2,3 0,5 -15,9 -24,7 -21,8 4,1 15,1 İHRACAT Toplam Tarım ve Ormancılık Balıkçılık Madencilik ve Taşocakçılığı İmalat Diğer İTHAL AT Toplam Tarım ve Ormancılık Balıkçılık Madencilik ve Taşocakçılığı İmalat Diğer Kaynak: TÜİK. Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 01.12.2016 Sayfa 3 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: [email protected] TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ 2016 yılı Ekim ayında 11.931 milyon dolarlık imalat sanayi ürünleri ihracatı, 580 milyon dolarlık tarım ve ormancılık ürünleri ihracatı, 259 milyon dolarlık madencilik ve taşocakçılığı ürünleri ihracatı ve 32 milyon dolarlık balıkçılık ürünleri ihracatı gerçekleşmiştir. 2016 yılı Ekim ayında bir önceki yılın aynı ayına göre ara (ham madde) malları ithalatında % 1,3 azalış gerçekleşirken, tüketim malları ithalatında % 3,2, sermaye (yatırım) malları ithalatında % 5,0 artış gerçekleşmiştir. Ara (ham madde) malları ithalatı 11.338 milyon dolar, sermaye (yatırım) malları ithalatı 3.086 milyon dolar, tüketim malları ithalatı 2.535 milyon dolar düzeyinde gerçekleşmiştir (Tablo 3). Tablo 3. Geniş Ekonomik Grupların Sınıflamasına Göre Dış Ticaret (Milyon ABD $) Ekim 2015 Sektörler 2016 Değer Pay (%) Değer Pay (%) Değişim (%) 13.240 1.439 6.069 5.663 69 100,0 10,9 45,8 42,8 0,5 12.841 1.371 5.800 5.621 48 100,0 10,7 45,2 43,8 0,4 -3,0 -4,7 -4,4 -0,7 -30,2 16.918 2.939 11.491 2.457 30 100,0 17,4 67,9 14,5 0,2 17.004 3.086 11.338 2.535 45 100,0 18,1 66,7 14,9 0,3 0,5 5,0 -1,3 3,2 49,9 İHRACAT Toplam Sermaye (Yatırım) Malları Ara (Ham Madde) Malları Tüketim Malları Diğerleri İTHAL AT Toplam Sermaye (Yatırım) Malları Ara (Ham Madde) Malları Tüketim Malları Diğerleri Kaynak: TÜİK. Fasıllara göre ihracatta 2016 yılı Ekim ayında ilk sırayı 1.854 milyon dolar ile “motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı” alırken, bunu 1.163 milyon dolar ile “kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller, inciler, taklit mücevherci eşyası ve metal paralar”, 1.080 milyon dolar ile de “kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, bunların aksam ve parçaları” ihracatı izlemiştir. Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 01.12.2016 Sayfa 4 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: [email protected] TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ Aynı dönemde ithalatta “mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen ürünler, bitümenli maddeler” 2.339 milyon dolar ile ilk sırada yer alırken, 2.291 milyon dolarlık ithalat ile “kazanlar, makineler, mekanik cihazlar ve aletler, bunların aksam ve parçaları” ikinci, 1.795 milyon dolarlık ithalat ile “elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme-verme, televizyon görüntü-ses kaydetme-verme cihazları, aksam parça-aksesuarları” üçüncü sırada yer almıştır. İller itibariyle 2016 yılı Ekim ayında ihracatta İstanbul ilk sırada yer alırken, onu sırasıyla Bursa, İzmir, Gaziantep ve Kocaeli izlemiştir. Toplam ihracat içinde İstanbul’un payı % 54,1, Bursa’nın payı % 6,8, İzmir’in payı % 5,9, Gaziantep ve Kocaeli’nin payları % 4,5 olarak gerçekleşmiştir (Tablo 4). Tablo 4. En Çok İhracat ve İthalat Yapılan 10 İl (Bin ABD $) Ekim-2016 İller Değer Pay (%) İHRACAT Genel İstanbul Bursa İzmir Gaziantep Kocaeli Ankara Sakarya Denizli Manisa Hatay Kaynak: TÜİK. 117 020 967 63 358 547 8 001 591 6 947 525 5 299 002 5 296 680 5 311 427 1 697 731 1 977 416 1 519 699 1 359 562 Değer Pay (%) İTHALAT 100,0 Genel 54,1 İstanbul 6,8 Ankara 5,9 Bursa 4,5 İzmir 4,5 Kocaeli 4,5 Gaziantep 1,5 Sakarya 1,7 Hatay 1,3 Manisa 1,2 Denizli 163 261 982 95 302 533 9 000 082 7 223 813 7 354 825 6 712 559 3 937 276 1 484 129 2 049 038 2 230 254 1 390 228 100,0 58,4 5,5 4,4 4,5 4,1 2,4 0,9 1,3 1,4 0,9 Not: Firma vergi kimlik numaralarının bağlı olduğu ile göredir. İthalatta ise ilk sırada yer alan İstanbul’u, Ankara, Bursa, İzmir ve Kocaeli izlemiştir. Toplam ithalat içinde İstanbul’un payı % 58,4, Ankara’nın payı % 5,5, Bursa’nın payı % 4,4, İzmir’in payı % 4,5 ve Kocaeli’nin payı % 4,1 olmuştur. Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 01.12.2016 Sayfa 5 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: [email protected] TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ 2016 yılının Ekim ayında, 2015 yılının aynı ayına göre Avrupa Birliği (AB) ülkelerine yapılan ihracat % 0,8, Türkiye Serbest Bölgelerine yapılan ihracat % 8,6 ve diğer ülkelere yapılan ihracat % 4,9 azalış göstermiştir (Tablo 5). Aynı dönemde AB’den yapılan ithalat % 2,8 artmış, diğer ülkelerden yapılan ithalat % 0,9, Türkiye Serbest Bölgelerinden yapılan ithalat % 3,8 azalmıştır. Tablo 5. Ülke Gruplarına Göre Dış Ticaret (Milyon ABD $) Ekim 2015 Ülke Grupları 2016 Değer Pay (%) Değer Pay (%) Değişim (%) İ HRA C A T Toplam A-Avrupa Birliği Ülkeleri (AB-28) 13.240 100,0 12.841 100,0 -3,0 6.262 47,3 6.211 48,4 -0,8 165 1,2 151 1,2 -8,6 6.813 51,5 6.478 50,5 -4,9 16.918 100,0 17.004 100,0 0,5 6.504 38,4 6.686 39,3 2,8 104 0,6 100 0,6 -3,8 10.310 60,9 10.218 60,1 -0,9 B-Türkiye Serbest Bölgeleri C-Diğer Ülkeler İ THA L A T Toplam A-Avrupa Birliği Ülkeleri (AB-28) B-Türkiye Serbest Bölgeleri C-Diğer Ülkeler Kaynak: TÜİK. 2016 yılı Ekim ayında en fazla ihracat yapılan ülkeler sıralamasında Almanya ilk sırada yer alırken, bu ülkeye olan ihracatımız bir önceki yılın aynı ayına göre % 0,5 azalarak 1.308 milyon dolar olmuştur. Almanya’yı 1.049 milyon dolarlık ihracat ile İngiltere ve 775 milyon dolarlık ihracat ile Irak takip etmiştir. 2016 yılı Ekim ayında en çok ithalat yapılan ülke sıralamasında ilk sırada Çin yer almıştır. Bu ülkeden yapılan ithalat geçen yılın aynı ayına göre % 2,9 azalmakla birlikte 2.214 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Bu ülkeyi 1.757 milyon dolarlık ithalat ile Almanya ve 1.204 milyon dolarlık ithalat ile Rusya Federasyonu izlemiştir. Bu konuyla ilgili bültene www.tuik.gov.tr adresinden ulaşabilirsiniz. Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 01.12.2016 Sayfa 6 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: [email protected]