TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ BİLGİ NOTU ARALIK 2013 Türkiye İstatistik Kurumu 31/12//2013 tarihinde 2013 yılı Aralık ayı “Dış Ticaret İstatistikleri” haber bültenini yayımladı. 2013 yılı Aralık ayında; İhracat geçen yılın aynı ayına göre % 4,9 artarak 13.220 milyon dolar, ithalat % 16,7 artarak 23.137 milyon dolar olmuştur. Dış ticaret açığı % 37,3 artarak 7.222 milyon dolardan 9.917 milyon dolara yükselmiştir 2012 yılı Aralık ayında % 63,6 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı 2013 yılı Aralık ayında % 57,1’e gerilemiştir. Avrupa Birliği ile yapılan dış ticarette ihracat % 6,6, ithalat % 13,8 artmıştır. En fazla ihracat yapılan ülke 1.224 milyon dolar ile Irak, en fazla ithalat yapılan ülke 2.477 milyon dolar ile Almanya olmuştur. Fasıllar düzeyinde ihracatta 1.482 milyon dolar ile motorlu kara taşıtları ve bunların aksam parçaları, ithalatta da 5.218 milyon dolar ile mineral yakıtlar ve yağlar ilk sırada yer almıştır. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seride bir önceki aya göre ihracat % 2,3 azalırken, ithalat % 1,9 artmıştır. 2013 yılında yıllık bazda; İhracat 2012 yılına göre % 0,4 azalarak 151.869 milyon dolar, ithalat % 6,4 artarak 251.651 milyon dolar olmuştur. Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 06.02.2014 Sayfa 1 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: [email protected] TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ Dış ticaret açığı % 18,7 artarak 84.083 milyon dolardan 99.782 milyon dolara yükselmiştir. 2012 yılında % 64,5 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı 2013 yılında % 60,3’e gerilemiştir. Avrupa Birliği ile yapılan dış ticarette ihracat % 6,2, ithalat % 5,5 artmıştır. En fazla ihracat yapılan ülke 13.707 milyon dolar ile Almanya, en fazla ithalat yapılan ülke ise 25.064 milyon dolar ile Rusya Federasyonu olmuştur. Fasıllar düzeyinde ihracatta 17.004 milyon dolar ile motorlu kara taşıtları ve bunların aksam parçaları, ithalatta 55.915 milyon dolar ile mineral yakıtlar ve yağlar ilk sırada yer almıştır. 2013 yılı Aralık ayında ihracat 2012 yılının aynı ayına göre % 4,9 artarak 12.605 milyon dolardan 13.220 milyon dolara, ithalat % 16,7 artarak 19.828 milyon dolardan 23.137 milyon dolara yükselirken, dış ticaret açığı 37,3 artarak 7.222 milyon dolardan 9.917 milyon dolara yükselmiştir. Dış ticaret hacmi 2012 yılının Aralık ayına göre % 12,1 artarak 36.358 milyon dolar olmuştur (Tablo 1, Grafik 1). 2012 yılının Aralık ayında % 63,6 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2013 yılının aynı ayında 6,5 puan azalarak % 57,1’e gerilemiştir. 2013 yılında ihracat 2012 yılına göre % 0,4 azalarak 151.869 milyon dolar, ithalat % 6,4 artarak 251.651 milyon dolar olmuştur. Dış ticaret açığı % 18,7 artarak 84.083 milyon dolardan 99.782 milyon dolara yükselmiştir. Dış hacmi 2012 yılına göre % 3,7 artarak 403.520 milyon dolar olmuştur 2012 yılında % 64,5 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı 2013 yılında % 60,3’e gerilemiştir. Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 06.02.2014 Sayfa 2 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: [email protected] TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ Tablo 1. Dış Ticaret Göstergeleri İhracat (FOB) Aylar Aralık Ocak-Aralık İthalat (CIF) Dış Ticaret Dengesi Değer Değişim Oranı Değer Değişim Oranı Yıl 2012 Değer Değişim Oranı 12.605 19.828 -7.222 2013 13.220 2012 152.462 2013 151.869 4,9 23.137 16,7 236.545 -0,4 251.651 -9.917 32.433 37,3 -84.083 6,4 -99.782 (Milyon ABD $, %) İhracatın Dış Ticaret Hacmi İthalatı Değer Değişim Karşılama Oranı Oranı 36.357 63,6 12,1 389.007 18,7 403.520 57,1 64,5 3,7 60,3 Kaynak: TÜİK. Grafik 1. 2013 Yılı Aralık Ayı Dış Ticaret Göstergeleri Kaynak: TÜİK. Takvim etkisinden arındırılmış dış ticaret verilerine göre, 2013 yılı Aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre ihracat % 4,9, ithalat % 12,5 artış göstermiştir. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış dış ticaret göstergelerine göre ise, 2013 yılının Aralık ayında bir önceki aya göre ihracat % 2,3 azalmış, ithalat % 1,9 artmıştır. Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 06.02.2014 Sayfa 3 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: [email protected] TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ Ekonomik faaliyetlere göre ihracatta 2013 yılı Aralık ayında geçen yılın aynı ayına göre en yüksek artış % 18,1 ile tarım ve ormancılık sektöründe olurken, madencilik ve taşocakçılığı sektöründe % 7,9, imalat sanayi sektöründe % 4,1 artış olmuş, balıkçılık sektöründe ise % 24,7 azalma olmuştur (Tablo 2). 2013 yılı Aralık ayında 12.112 milyon dolarlık imalat sanayi ürünleri ihracatı, 700 milyon dolarlık tarım ve ormancılık ürünleri ihracatı, 332 milyon dolarlık madencilik ve taşocakçılığı ürünleri ihracatı ve 19 milyon dolarlık balıkçılık ürünleri ihracatı gerçekleşmiştir. 2013 yılında ihracatta geçen yıla göre en yüksek artış % 35,7 ile balıkçılıkta olurken, imalat sanayi ihracatında % 1,2 azalma gerçekleşmiştir. Tablo 2. Ekonomik Faaliyetlere Göre Dış Ticaret (Milyon ABD $, %) Aralık Sektörler 2012 Değer Toplam İçindeki Oranı Değer Ocak-Aralık 2013 Toplam İçindeki Oranı Değişim Oranı 2012 Değer Toplam İçindeki Oranı Değer 2013 Toplam İçindeki Oranı Değişim Oranı İHRACAT Genel Toplam Tarım ve Ormancılık Balıkçılık Madencilik ve Taşocakçılığı İmalat Diğer 12.605 593 100,0 4,7 13.220 700 100,0 5,3 4,9 152.462 18,1 5.189 100,0 3,4 26 0,2 19 0,1 308 2,4 332 2,5 -24,7 7,9 11.636 92,3 12.112 91,6 42 0,3 57 19.828 577 100,0 2,9 3 3.882 151.869 100,0 3,7 -0,4 5.658 190 0,1 258 0,2 35,7 3.161 2,1 3.881 2,6 22,8 4,1 143.194 93,9 141.438 93,1 -1,2 0,4 34,5 728 0,5 634 0,4 -13,0 23.137 100,0 16,7 236.545 100,0 251.651 100,0 6,4 693 3,0 7.447 3,1 7.716 3,1 0,0 19,6 4 3.719 0,0 16,1 20,1 26,5 0,0 17,9 58 38.205 0,0 15,2 3,6 3,2 -4,2 56 42.247 -9,6 14.567 73,5 17.882 77,3 22,8 176.235 74,5 196.814 78,2 11,7 798 4,0 838 3,6 5,0 10.560 4,5 8.857 3,5 -16,1 9,0 İTHAL AT Genel Toplam Tarım ve Ormancılık Balıkçılık Madencilik ve Taşocakçılığı İmalat Diğer Kaynak: TÜİK. 2013 yılı Aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre tüketim malları ithalatı % 18,1, ara (ham madde) malları ithalatı % 17,7, sermaye (yatırım) malları ithalatı % 13 artış göstermiştir. Ara (ham madde) malları ithalatı 16.485 milyon dolar, sermaye (yatırım) malları ithalatı 3.797 milyon dolar, tüketim malları ithalatı 2.812 milyon dolar düzeyinde gerçekleşmiştir (Tablo 3). 2013 yılında ithalatta ise geçen yıla göre en fazla artış % 13,9 ile tüketim malları ithalatında kaydedilmiştir. Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 06.02.2014 Sayfa 4 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: [email protected] TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ Tablo 3. Geniş Ekonomik Grupların Sınıflamasına Göre Dış Ticaret (Milyon ABD $, %) Aralık Sektörler 2012 Toplam İçindeki Değer Oranı Değer Ocak-Aralık 2013 Toplam İçindeki Oranı Değişim Oranı 2012 Toplam İçindeki Değer Oranı Değer 2013 Toplam İçindeki Oranı Değişim Oranı İHRACAT Genel Toplam Sermaye (Yatırım) Malları 12.605 100,0 13.220 100,0 4,9 152.462 100,0 151.869 100,0 -0,4 1.292 10,2 1.484 11,2 14,9 13.734 9,0 15.601 10,3 13,6 Ara (Ham Madde) Malları 6.243 49,5 6.218 47,0 -0,4 82.656 54,2 74.843 49,3 -9,5 Tüketim Malları 4.981 39,5 5.434 41,1 9,1 55.556 36,4 60.764 40,0 9,4 90 0,7 85 0,6 -5,4 516 0,3 662 0,4 28,2 Diğerleri İTHAL AT Genel Toplam 19.828 100,0 23.137 100,0 16,7 236.545 100,0 251.651 100,0 6,4 Sermaye (Yatırım) Malları 3.360 16,9 3.797 16,4 13,0 33.925 14,3 36.760 14,6 8,4 Ara (Ham Madde) Malları 14.011 2.381 70,7 12,0 16.485 2.812 71,2 12,2 17,7 18,1 174.930 26.699 74,0 11,3 183.812 30.416 73,0 12,1 5,1 13,9 76 0,4 43 0,2 -43,9 990 0,4 663 0,3 -33,1 Tüketim Malları Diğerleri Kaynak: TÜİK. Fasıllara göre ihracatta 2013 yılı Aralık ayında ilk sırayı 1.482 milyon dolar ile “motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları; bunların aksam, parça, aksesuarı” alırken, bunu 1.170 milyon dolarlık ihracat ile “kazanlar, makineler, mekanik cihazlar ve aletler, bunların aksam ve parçaları”, 912 milyon dolarlık ihracat ile “elektrikli makine ve cihazlar, ses kaydetme-verme, televizyon görüntü-ses kaydetme-verme cihazları, aksam-parça-aksesuarları” izlemiştir. 2013 yılı Aralık ayında ithalatta “mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen ürünler, bitümenli maddeler, mineral mumlar” 5.218 milyon dolar ile ilk sırada yer alırken, bunu 3.130 milyon dolarlık ithalat ile “kazanlar, makineler, mekanik cihazlar ve aletler, bunların aksam ve parçaları” ikinci, 1.804 milyon dolarlık ithalat ile “demir ve çelik” üçüncü sırada yer almıştır. 2013 yılında ihracatta 17.004 milyon dolar ile “motorlu kara taşıtları ve bunların aksam parçaları”, ithalatta da 55.915 milyon dolar ile “mineral yakıtlar ve yağlar” ilk sırada yer almıştır. Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 06.02.2014 Sayfa 5 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: [email protected] TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ İller itibariyle 2013 yılı Aralık ayında ihracatta İstanbul ilk sırada yer alırken, bunu sırasıyla Kocaeli, Bursa, İzmir ve Ankara izlemiştir. Toplam ihracat içinde İstanbul’un payı % 44,7, Kocaeli’nin payı % 7,8, Bursa’nın payı % 7,4, İzmir’in payı % 6,4 ve Ankara’nın payı % 5,8 olarak gerçekleşmiştir (Tablo 4). 2013 yılı Aralık ayında ithalatta ilk sırada yer alan İstanbul’u Kocaeli, Ankara, İzmir ve Bursa izlemiştir. Toplam ithalat içinde İstanbul’un payı % 55,4, Kocaeli’nin payı % 4,8, Ankara’nın payı % 4,2, İzmir’in payı % 4,1 ve Bursa’nın payı % 3,8 olmuştur. 2013 yılında toplam ihracat içinde % 46,7, toplam ithalat içinde % 54,3 pay ile ilk sırada İstanbul yer almıştır. Tablo 4. 2013 Yılında En Çok İhracat ve İthalat Yapılan 10 İl (Bin ABD $, %) Aralık İller Ocak-Aralık Değer Toplam İçindeki Oranı İller Değer Toplam İçindeki Oranı İHRACAT Genel Toplam 13.220.463 100,0 İSTANBUL 5.904.895 44,7 KOCAELİ 1.032.164 BURSA Genel Toplam 151.868.551 100,0 İSTANBUL 70.941.026 46,7 7,8 BURSA 12.269.417 8,1 982.557 7,4 KOCAELİ 12.172.832 8,0 İZMİR 849.031 6,4 İZMİR 9.317.203 6,1 ANKARA 764.724 5,8 ANKARA 7.989.480 5,3 GAZİANTEP 558.201 4,2 GAZİANTEP 6.162.669 4,1 MANİSA 355.178 2,7 MANİSA 3.851.492 2,5 DENİZLİ 249.715 1,9 DENİZLİ 2.897.561 1,9 HATAY 230.254 1,7 SAKARYA 2.415.289 1,6 SAKARYA 217.737 1,6 ADANA 2.158.047 1,4 Genel Toplam 23.137.238 100,0 Genel Toplam 251.650.560 100,0 İSTANBUL 12.813.657 55,4 İSTANBUL 136.601.553 54,3 KOCAELİ 1.105.735 4,8 KOCAELİ 12.418.211 4,9 ANKARA 974.358 4,2 ANKARA 10.694.786 4,2 İZMİR 941.373 4,1 BURSA 10.676.808 4,2 BURSA 884.631 3,8 İZMİR 10.653.240 4,2 GAZİANTEP 460.088 2,0 GAZİANTEP 6.657.924 2,6 HATAY 424.653 1,8 HATAY 3.937.117 1,6 MANİSA 283.541 1,2 MANİSA 3.242.170 1,3 ADANA 277.956 1,2 ADANA 2.745.537 1,1 ZONGULDAK 176.165 0,8 DENİZLİ 2.349.645 0,9 İTHAL AT Kaynak: TÜİK. Not: Fi rma vergi ki ml i k numaral arının bağl ı ol duğu i l e göredi r. (**): Veri gi zl i l i ği nedeni yl e, Aral ık ayında i l bi l gi si gi zl enen 3.177.344 bi n dol ar (%13,7), 2013 yıl ında 34.538.458 bi n dol ar (% 13,7) değeri ndeki i thal at veri si sıral amaya dahi l edi l memi şti r. 2013 yılının Aralık ayında, 2012 yılının aynı ayına göre Avrupa Birliği (AB) ülkelerine yapılan ihracat % 6,6, Türkiye Serbest Bölgelerine yapılan ihracat % 14,6, diğer ülkelere yapılan ihracat % 3,5 artmıştır (Tablo 5). Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 06.02.2014 Sayfa 6 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: [email protected] TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ Aynı dönemde AB’den yapılan ithalat % 13,8 artarken, Türkiye Serbest Bölgelerinden yapılan ithalat % 33,8, diğer ülkelerden yapılan ithalat % 18,4 artış göstermiştir. 2013 yılında AB ülkelerine yapılan ihracat % 6,2, Türkiye Serbest Bölgelerine yapılan ihracat % 5,1 artarken, diğer ülkelere yapılan ihracat % 4,8 azalmıştır. 2013 yılında AB’den yapılan ithalat % 5,5 artarken, Türkiye Serbest Bölgelerinden yapılan ithalat % 21,2, diğer ülkelerden yapılan ithalat % 6,8 artış göstermiştir. Tablo 5. Ülke Gruplarına Göre Dış Ticaret (Milyon ABD $, %) Aralık Ocak-Aralık 2012 Ülke Grupları 2013 Değer Toplam İçindeki Oranı 2012 Değer Toplam Değişim İçindeki Oranı Oranı 2013 Değer Toplam İçindeki Oranı Değer Toplam Değişim İçindeki Oranı Oranı İ H R A C A T Genel Toplam A-AVRUPA BİRLİGİ ÜLKELERİ (AB-28) B-TÜRKİYE SERBEST BÖLGELERİ C-DİĞER ÜLKELER 12.605 100,0 13.220 100,0 4,9 152.462 100,0 151.869 100,0 -0,4 4.953 39,3 5.279 39,9 6,6 59.398 39,0 63.055 41,5 6,2 179 1,4 206 1,6 14,6 2.295 1,5 2.413 1,6 5,1 7.473 59,3 7.735 58,5 3,5 90.768 59,5 86.400 56,9 -4,8 19.828 100,0 23.137 100,0 16,7 236.545 100,0 251.651 100,0 6,4 7.666 38,7 8.725 37,7 13,8 87.657 37,1 92.447 36,7 5,5 İ T H A L A T Genel Toplam A-AVRUPA BİRLİGİ ÜLKELERİ (AB-28) B-TÜRKİYE SERBEST BÖLGELERİ C-DİĞER ÜLKELER 89 0,4 119 0,5 33,8 1.046 0,4 1.268 0,5 21,2 12.072 60,9 14.293 61,8 18,4 147.842 62,5 157.936 62,8 6,8 Kaynak: TÜİK. 2013 yılı Aralık ayında en fazla ihracat yapılan ülkeler sıralamasında Irak ilk sırada yer alırken, bu ülkeye olan ihracatımız bir önceki yılın aynı ayına göre % 19,4 artarak 1.224 milyon dolar olmuştur. Irak’ı 1.161 milyon dolarlık ihracat ile Almanya ve 719 milyon dolarlık ihracat ile İngiltere takip etmiştir. 2013 yılı Aralık ayında en çok ithalat yapılan ülke sıralamasında ilk sırada Almanya yer almıştır. Bu ülkeden yapılan ithalat 2013 yılı Aralık ayında geçen yılın aynı ayına göre % 17,6 artarak 2.477 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Bu ülkeyi 2.434 milyon dolarlık ithalat ile Rusya Federasyonu, 2.145 milyon dolarlık ithalat ile Çin izlemiştir. 2013 yılında en fazla ihracat yapılan ülke 13.707 milyon dolar ile Almanya, en fazla ithalat yapılan ülke ise 25.064 milyon dolar ile Rusya Federasyonu olmuştur. Bu konuyla ilgili bültene www.tuik.gov.tr adresinden ulaşabilirsiniz. Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 06.02.2014 Sayfa 7 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: [email protected]