TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ BİLGİ NOTU Kasım 2016 Türkiye İstatistik Kurumu 30/12/2016 tarihinde 2016 yılı Kasım ayı “Dış Ticaret İstatistikleri” haber bültenini yayımladı. 2016 yılı Kasım ayında; İhracat geçen yılın aynı ayına göre % 9,7 artarak 12 milyar 817 milyon dolar, ithalat % 6,0 artarak 16 milyar 931 milyon dolar olmuştur. Dış ticaret açığı % 4,1 azalarak 4 milyar 291 milyon dolardan, 4 milyar 113 milyon dolara düşmüştür. 2015 yılı Kasım ayında % 73,1 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı 2016 yılı Kasım ayında % 75,7’ye yükselmiştir. Avrupa Birliği ile yapılan dış ticarette; ihracat % 6,6, ithalat % 5,9 artış göstermiştir. En fazla ihracat yapılan ülke Almanya, en fazla ithalat yapılan ülke ise Çin olmuştur. Kasım ayında Almanya’ya 1 milyar 239 milyon dolarlık ihracat yapılırken, Çin’den 2 milyar 1 milyon dolarlık ithalat yapılmıştır. Fasıllar düzeyinde ihracatta 1 milyar 902 milyon dolar ile motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı, ithalatta da 2 milyar 419 milyon dolar ile mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen ürünler, bitümenli maddeler, mineral mumlar ilk sırada yer almıştır. Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 02.01.2017 Sayfa 1 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: [email protected] TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ Yüksek teknolojili ürünlerin imalat sanayi ihracatı içindeki payı % 3,7, ithalatı içindeki payı % 16,8 olarak gerçekleşmiştir. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seride bir önceki aya göre ihracat % 0,9, ithalat % 4,6 azalmıştır. 2016 yılı Kasım ayında ihracat 2015 yılının aynı ayına göre % 9,7 artarak 11.682 milyon dolardan 12.817 milyon dolara, ithalat ise % 6,0 artarak 15.973 milyon dolardan 16.931 milyon dolara yükselmiştir. Böylece dış ticaret açığı % 4,1 azalarak 4.291 milyon dolardan 4.113 milyon dolara gerilemiş, dış ticaret hacmi ise % 7,6 artarak 27.655 milyon dolardan 29.748 milyon dolara yükselmiştir (Tablo 1, Grafik 1). 2015 yılının Kasım ayında % 73,1 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2016 yılının aynı ayında 2,6 puan artarak % 75,7’ye yükselmiştir. Takvim etkisinden arındırılmış dış ticaret verilerine göre, 2016 yılı Kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına göre ihracat % 6,7, ithalat % 2,4 artmıştır. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış dış ticaret verilerine göre ise, 2016 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre ihracat % 0,9, ithalat % 4,6 azalmıştır. Tablo 1. Dış Ticaret Göstergeleri İhracat (FOB) Aylar Ocak-Kasım Kasım Yıllar İthalat (CIF) Değişim Değer (%) 2015 132.088 2016 129.793 2015 11.682 2016 12.817 Dış Ticaret Dengesi Değişim Değer (%) 189.242 -1,7 180.196 -57.154 -4,8 15.973 9,7 16.931 Değişim Değer (%) -50.403 321.330 -11,8 -4.291 6,0 -4.113 (Milyon ABD $) İhracatın Dış Ticaret Hacmi İthalatı Karşılama Değişim Oranı Değer (%) (%) 309.989 69,8 -3,5 27.655 -4,1 29.748 72,0 73,1 7,6 75,7 Kaynak: TÜİK. Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 02.01.2017 Sayfa 2 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: [email protected] TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ Grafik 1. Dış Ticaret Göstergeleri (Milyon ABD $) 40.000 35.000 30.000 29.748 27.655 25.000 20.000 16.931 15.973 15.000 12.817 11.682 10.000 5.000 0 -5.000 -4.113 -4.291 -10.000 2015 - Ocak-Kasım İhracat (FOB) 2016 - Ocak- Kasım İthalat (CIF) Dış Ticaret Dengesi Dış Ticaret Hacmi Kaynak: TÜİK. Ekonomik faaliyetlere göre 2016 yılı Kasım ayında geçen yılın aynı ayına göre tarım ve ormancılık ihracatı % 7,8, balıkçılık ihracatı % 24,8, madencilik ve taşocakçılığı ihracatı % 31,0, imalat sanayii ihracatı % 9,3 artmıştır (Tablo 2). Tablo 2. Ekonomik Faaliyetlere Göre Dış Ticaret (Milyon ABD $) Kasım 2015 Sektörler 2016 Değer Pay (%) Değer Pay (%) Değişim (%) 11.682 613 30 203 10.800 36 100,0 5,2 0,3 1,7 92,5 0,3 12.817 661 37 266 11.804 49 100,0 5,2 0,3 2,1 92,1 0,4 9,7 7,8 24,8 31,0 9,3 36,2 15.973 614 5 1.991 12.986 377 100,0 3,8 0,0 12,5 81,3 2,4 16.931 571 5 1.760 14.039 555 100,0 3,4 0,0 10,4 82,9 3,3 6,0 -7,0 -0,4 -11,6 8,1 47,5 İHRACAT Toplam Tarım ve Ormancılık Balıkçılık Madencilik ve Taşocakçılığı İmalat Diğer İTHAL AT Toplam Tarım ve Ormancılık Balıkçılık Madencilik ve Taşocakçılığı İmalat Diğer Kaynak: TÜİK. Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 02.01.2017 Sayfa 3 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: [email protected] TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ 2016 yılı Kasım ayında 11.804 milyon dolarlık imalat sanayi ürünleri ihracatı, 661 milyon dolarlık tarım ve ormancılık ürünleri ihracatı, 266 milyon dolarlık madencilik ve taşocakçılığı ürünleri ihracatı ve 37 milyon dolarlık balıkçılık ürünleri ihracatı gerçekleşmiştir. 2016 yılı Kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına göre sermaye (yatırım) malları ithalatında % 4,1, ara (ham madde) malları ithalatında % 5,6, tüketim malları ithalatında % 10,4 artış gerçekleşmiştir. Ara (ham madde) malları ithalatı 11.596 milyon dolar, sermaye (yatırım) malları ithalatı 2.798 milyon dolar, tüketim malları ithalatı 2.505 milyon dolar düzeyinde gerçekleşmiştir (Tablo 3). Tablo 3. Geniş Ekonomik Grupların Sınıflamasına Göre Dış Ticaret (Milyon ABD $) Kasım 2015 Sektörler 2016 Değer Pay (%) Değer Pay (%) Değişim (%) 11.682 1.410 4.972 5.263 37 100,0 12,1 42,6 45,0 0,3 12.817 1.536 5.674 5.535 73 100,0 12,0 44,3 43,2 0,6 9,7 8,9 14,1 5,2 96,3 15.973 2.688 10.979 2.270 36 100,0 16,8 68,7 14,2 0,2 16.931 2.798 11.596 2.505 31 100,0 16,5 68,5 14,8 0,2 6,0 4,1 5,6 10,4 -11,9 İHRACAT Toplam Sermaye (Yatırım) Malları Ara (Ham Madde) Malları Tüketim Malları Diğerleri İTHAL AT Toplam Sermaye (Yatırım) Malları Ara (Ham Madde) Malları Tüketim Malları Diğerleri Kaynak: TÜİK. Fasıllara göre ihracatta 2016 yılı Kasım ayında ilk sırayı 1.902 milyon dolar ile “motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı” alırken, bunu 1.070 milyon dolar ile “kazanlar, makineler, mekanik cihazlar ve aletler, bunların aksam ve parçaları”, 1.014 milyon dolar ile de “kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller, inciler, taklit mücevherci eşyası, metal paralar” ihracatı izlemiştir. Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 02.01.2017 Sayfa 4 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: [email protected] TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ Aynı dönemde ithalatta “mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen ürünler, bitümenli maddeler” 2.419 milyon dolar ile ilk sırada yer alırken, 2.263 milyon dolarlık ithalat ile “kazanlar, makineler, mekanik cihazlar ve aletler, bunların aksam ve parçaları” ikinci, 1.870 milyon dolarlık ithalat ile “elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme-verme, televizyon görüntü-ses kaydetme-verme cihazları, aksam parça-aksesuarları” üçüncü sırada yer almıştır. İller itibariyle 2016 yılı Kasım ayında ihracatta İstanbul ilk sırada yer alırken, onu sırasıyla Bursa, İzmir, Gaziantep ve Ankara izlemiştir. Toplam ihracat içinde İstanbul’un payı % 50,6, Bursa’nın payı % 7,0, İzmir’in payı % 5,4, Gaziantep’in payı % 4,5 ve Ankara’nın payı % 4,4 olarak gerçekleşmiştir (Tablo 4). Tablo 4. En Çok İhracat ve İthalat Yapılan 10 İl (Bin ABD $) Kasım-2016 İller Değer Pay (%) İHRACAT Genel İstanbul Bursa İzmir Gaziantep Ankara Kocaeli Sakarya Denizli Mersin Yalova Kaynak: TÜİK. 12.817.301 6.487.166 901.912 689.979 582.540 559.175 514.885 375.395 210.626 206.209 202.398 Değer Pay (%) İTHALAT 100,0 Genel 50,6 İstanbul 7,0 Ankara 5,4 Bursa 4,5 İzmir 4,4 Kocaeli 4,0 Gaziantep 2,9 Sakarya 1,6 Hatay 1,6 Manisa 1,6 Adana 16.930.655 9.758.600 884.334 779.186 727.758 701.060 462.569 260.223 252.555 234.972 170.988 100,0 57,6 5,2 4,6 4,3 4,1 2,7 1,5 1,5 1,4 1,0 Not: Firma vergi kimlik numaralarının bağlı olduğu ile göredir. İthalatta ise ilk sırada yer alan İstanbul’u, Ankara, Bursa, İzmir ve Kocaeli izlemiştir. Toplam ithalat içinde İstanbul’un payı % 57,6, Ankara’nın payı % 5,2, Bursa’nın payı % 4,6, İzmir’in payı % 4,3 ve Kocaeli’nin payı % 4,1 olmuştur. Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 02.01.2017 Sayfa 5 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: [email protected] TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ 2016 yılının Kasım ayında, 2015 yılının aynı ayına göre Avrupa Birliği (AB) ülkelerine yapılan ihracat % 6,6, Türkiye Serbest Bölgelerine yapılan ihracat % 18,7 ve diğer ülkelere yapılan ihracat % 12,4 artış göstermiştir (Tablo 5). Aynı dönemde AB’den yapılan ithalat % 5,9, Türkiye Serbest Bölgelerinden yapılan ithalat % 13,7, diğer ülkelerden yapılan ithalat % 6,0 artmıştır. Tablo 5. Ülke Gruplarına Göre Dış Ticaret (Milyon ABD $) Kasım 2015 Ülke Grupları 2016 Değer Pay (%) Değer Pay (%) Değişim (%) İ HRA C A T Toplam A-Avrupa Birliği Ülkeleri (AB-28) 11.682 100,0 12.817 100,0 9,7 5.609 48,0 5.982 46,7 6,6 149 1,3 177 1,4 18,7 5.924 50,7 6.659 52,0 12,4 15.973 100,0 16.931 100,0 6,0 6.396 40,0 6.771 40,0 5,9 95 0,6 108 0,6 13,7 9.482 59,4 10.052 59,4 6,0 B-Türkiye Serbest Bölgeleri C-Diğer Ülkeler İ THA L A T Toplam A-Avrupa Birliği Ülkeleri (AB-28) B-Türkiye Serbest Bölgeleri C-Diğer Ülkeler Kaynak: TÜİK. 2016 yılı Kasım ayında en fazla ihracat yapılan ülkeler sıralamasında Almanya ilk sırada yer alırken, bu ülkeye olan ihracatımız bir önceki yılın aynı ayına göre % 4,0 artarak 1.239 milyon dolar olmuştur. Almanya’yı 874 milyon dolarlık ihracat ile İngiltere ve 833 milyon dolarlık ihracat ile Birleşik Arap Emirlikleri takip etmiştir. 2016 yılı Kasım ayında en çok ithalat yapılan ülke sıralamasında ilk sırada Çin yer almıştır. Bu ülkeden yapılan ithalat geçen yılın aynı ayına göre % 0,1 artarak 2.001 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Bu ülkeyi 1.822 milyon dolarlık ithalat ile Almanya ve 1.294 milyon dolarlık ithalat ile Rusya Federasyonu izlemiştir. Bu konuyla ilgili bültene www.tuik.gov.tr adresinden ulaşabilirsiniz. Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 02.01.2017 Sayfa 6 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: [email protected]