Cari açık sorunu üzerine Bu yılın başından itibaren
advertisement
Cari açık sorunu üzerine İ.Hüseyin Yıldız 13/06/2007 Bu yılın başından itibaren, YTL'nin aşırı değerli durumunu sürdürmesine karşın, ihracatımız büyük bir hızla artıyor. Hatta ihracatın artış hızı,ithalatın artış hızından fazla olduğu için dış dengede de olumlu bir gelişme gözleniyor. Bu sonuca bağlı olarak bir süredir, kimi ekonomistler tarafından cari denge üzerine oldukça iyimser bulduğumuz yorumlar yapılıyor. İlk dört ayın dış ticaret verilerinden hareketle cari açık rakamının, geçen yılın 4-5 milyar dolar daha altında gerçekleşeceği öngörüsünde bulunanlar çıktı. Bu yazımda, bu tahminlere katılmadığımı belirterek, gerekçelerimi tartışmaya çalışacağım. Dış ticaret açığının azalmasında en önemli katkı ihracat tarafından geliyor. İhracat, nasıl bu kadar artabildi diye baktığımızda, verimlilik artışının bunu sağladığını görüyoruz. Verimlilik artışı ise, modernizasyon yatırımları ve çoğu can havliyle yapılan ve bir kerelik olduğunu söyleyebileceğimiz yeniden yapılanma çalışmalarından sağlanıyor. Bu sayede, kar marjları bir süre daha şirketleri yaşatmaya yetecek seviyelerde tutulabiliyor. Ancak, öyle bir noktaya gelindi ki, artık şirketler için, mevcut marjları korumak da mümkün olamayacak. Çünkü, verimlilik artışı sağlamak artık daha zor.Geriye, döviz kurlarından faydalanarak rekabet gücünü sürdürmek kalıyor ki, bu durum da, zaten aşırı değerli YTL' nin biriktirdiği tehlikelerin (başta enflasyon) daha da artması demektir. Üstelik ironik bir şekilde, ihracat artışı da aslında, düşük kurlarla yapılan ithalata dayalı olarak gerçekleşiyor. Yukarıdaki tabloyu bu durumu teyit ediyor olması nedeniyle koydum. Dikkat edilirse, ihracatın artış hızının ithalatın artış hızından fazla olması, hiç de sürdürülebilir bir duruma işaret etmiyor. İthalatı azalan kalemler yatırım malları ve tüketim malları. Ancak, ara malı ithalatı halen son sürat artmaya devam ediyor. Bu durum, ihracattaki artışı da izah ediyor. İhracatın, içerideki ekonomik faaliyete yaptığı katkı ise ihracat, içerideki yerli üretime değil, daha çok dayanıyor. Üstelik, iç talep de giderek yerli üretimi Sonuç olarak, bu ihracat yapısının ekonomiyi uzun süre değildir. Dolayısıyla bu gidiş, cari dengede de sağlamayacaktır. Nitekim, ilk dört ay rakamları sonucunda, mutlak rakam olarak halen iyileşmemiştir. itibariyle 12.258 milyon USD civarında) dış dengenin cari açığa katkısı (Cari açık, Ocak-Nisan dönemi Dikkat edilirse, tüm bu senaryolarda, dönüp geliyoruz. Kurların değişmesi (artması) halinde karşımıza enflasyon çıkıyor. Kaynak: http://www.aksam.com.tr/yazar.asp?a=80461,10,28 çok sınırlı. Çünkü ara malı ithalatına daha az destekliyor. desteklemesi mümkün kalıcı bir iyileşme dolaşıp hep kur seviyelerine ise, en önemli sorun olarak
