SPOR YAPAN ÇOCUK -Sıkıntılar -Sorunlar PROF.DR.ERDEM KASIKCIOĞLU İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ www.cardiofit.com.tr [email protected] Niçin Spor ? Uzun takip çalışmaları çocukluk obezitesinin erişkin döneme aksettiğini (özellikle ebeveynleri obez olan çocuklar) Yaklaşık 23 yıllık takip uluslarasası kohortta çocukluklarında(age 11.4 ± 4.0 years) obez olanların %82 si erişkin yaşlarda da şişman Childhood adiposity, adult adiposity, and cardiovascular risk factors.. Juonala M, Magnussen CG, Berenson GS, Venn A, Burns TL, Sabin MA, Srinivasan SR, Daniels SR, Davis PH, Chen W, Sun C, Cheung M, Viikari JS, Dwyer T, Raitakari OT. N Engl J Med. 2011 Nov;365(20):1876-85. Up to 27% of 13 year olds and 33% of 11 year olds in Europe are overweight or obese. From 2002 to 2010, the number of countries where more than 20% of 11, 13, and 15 year olds are overweight rose from 5 to 11. Obezite – Hipertansiyon – Diabet – Koroner Arter hastalığı – Strok – Dislipidemi – Kanser-Kolon, Meme, Endometriyum, Safra kesesi Mesajlarımız Tembel olmaktan vazgeç… Çok yemekten kaçın-sağlıklı besinler tüket… Harekete geç… Bu senin hatan… Kaybediyorsun… Spor Genelleştirmek gerekirse; çocuk büyüme ve gelişimi açısından önemli olan yüzme sporunun 4-6 yaşlardan itibaren Spor Yeteneğin daha ağırlıklı olduğu sporlar olan Jimnastik, buz pateni, kayak gibi sporların 6-8 yaşları arasında… Spor Ağırlık kaldırma ve kontak sporların 14-16 yaşlarından sonra.. Spor Diğer spor dallarında ise sıklıkla 10-12 yaş arasında başlanması uygun olabilmektedir. Günde kaç saat…? Her spor tipi için ve profesyonel hedef konulup konulmamasına göre değişmektedir. sporcunun hedef ve amaçlarıyla ilişkili olmasına rağmen profesyonelleşme ve yarışmalı yapılmak istenen herhangi bir spor için önerilecek yoğunluk ve şiddet özellikleri spora ve sporcuya özel olmalıdır. Bir antrenman programı bir sporcu için uygunken diğeri için olumsuz olabilmektedir. genelleme yapmak doğru olmamasına rağmen, haftada en az 5 gün olmak üzere günde en az iki saat kadar antrenman yapması uygun olabilir. SİS (Spor İlişkili SıkıntılarSorunlar) -Antrenör -Anne-baba -Okul – akademik başarı -Sosyalleşme -Erken özelleşme Yarışma Erken yaşta sık/şiddetli antrenman SİS BEKLENTİ= YÜKSEK PERFORMANS Antrenman Daha uzun Daha şiddetli SİS…. Erken özelleşme………. -Yaralanmalar -Erken tükenme -Başarısızlık Sports Medicine Reports: Nov/Dec 2010 , Vol 9(6) pp 364-371 BEKLENTİ YÜKSEK PERFORMANS YÜKLENME – UYUM Ağaç yaşken eğilir… SİS Vücut yapısı uygun değilse… SİS Çok antrenman yapma/ yaptırılması… SİS Eksik antrenman yaparsa Dinlenmesi eksik kalırsa SİS Beslenme problemleri SİS Uygun malzeme kullanmazsa – Ayakkabı SİS Yüksek risk alınan sporlar (takım sporları) Kuvvet çalışmaları SUPER-HUMANS !!! RICHARD SANDRAK LITTLE HERCULES 35 yaşın altındaki sporcularda ani ölüm nedenleri %2 %2 %4 %2 %1 %2 %3 %35 Hipertrofik Kardiyomiyopati Kardiyak Kitle Artışı Koroner Anomali Aort Anevrizma Rüptürü Aort Stenozu Miyokardit Dilate Kardiyomiyopati Aritmojenik Sağ V.Displazisi Mitral Kapak Prolapsusu Koroner Arter Hastalığı Diğer Konjenital K.H. %3 %3 %4 %5 %24 %10 Uzun QT Normal Diğer -19 yaşında futbolcu Ankara bölgesi amatör kulüpte oynuyor -antrenmanlarda çabuk yorulma -14 yaşında basketbolcu, - Son 6 aydır sporla ilişkisiz çarpıntı yakınmaları oluyormuş -iki kez antrenman sırasında bayılması olmuş -17 yaşında voleybolcu ve dansçı -izmit bölgesi -çarpıntı yakınmasıyla başvurdu -18 yaşında Tenisçi -Amerika -Tenis oynarken toplam 4 kez bayılması olmuş. Koroner Arter Anomalileri Asemptomatikten; anjina, senkop, konjestif kalp yetmezliği, miyokardiyal infarktüs ve ani ölüme kadar uzanan klinik yelpazeye sahiptir. İnterarteriyel tip İntraseptal tip Anteriyor tip Posteriyor tip -14 yaşında, yüzücü , erkek -çarpıntı -15 yaşında, güreşçi , bayan -hiçbir şikayeti yok ESC önerisi! Genç sporcu Anamnez, Aile öyküsü, 12 lead EKG Negatif Yarışma Pozitif Negatif İleri inceleme yöntemleri Yoğun egzersizin kontrendike olduğu durumlar •Hipertrofik kardiyomiyopati •idiyopatik konsantrik hipertrofi •Dilate aortalı marfan sendromu •Koroner arter hastalığı •Koroner arterlerin konjenital anomalileri •Kontrolsüz ventriküler aritmiler Yoğun egzersizin kontrendike olduğu durumlar •Aort stenozu ve pulmoner stenoz içeren şiddetli vasküler hastalık •Aort koarktasyonu •Akut miyokardit •Dilate kardiyomiyopati •Siyanotik konjenital kalp hastalığı •Pulmoner hipertansiyon Tüm sporcuların, spor aktivitelerinden önce detaylı anamnez ve fizik muayenesi alınmalıdır. Bunun en az yılda bir tekrarlanması gerekir.