Haya İmandandır
advertisement
İL AY-YIL TARİH : AYDIN : OCAK -2014 : 31.01.2014 5. HAFTA Değerli kardeşlerim! Edep ve hayâ sahibi olmak, aynı zamanda saygı, hoşgörü, adalet, dürüstlük, sevgi ve nezaket gibi güzel vasıflara sahip olmayı da beraberinde getirir. Bundan yoksun olan insanlar, toplum içindeki saygınlığını yitirirler. HAYA İMANDANDIR Muhterem Müslümanlar! İslam’ın insanlığa öğrettiği ve Müslümanlarda bulunmasını istediği güzel vasıflardan birisi de hayâ duygusudur. Hayâ, İslam ahlakının özü, imanın da bir parçasıdır. Bundan dolayı Peygamberimiz (s.a.s.) bir hadislerinde şöyle buyurmuştur: “Her dinin bir ahlâkı vardır. İslam’ın ahlakı da hayâdır.”1 “İman yetmiş küsur şubedir. En üstünü Allah'tan başka bir ilah bulunmadığına iman etmek, en alt derecesi de insanlara zarar verecek şeyleri yoldan kaldırmaktır. Hayâ da imandan bir şubedir.”2 Aziz Müminler! İslam ahlâk bilginleri, hayâyı; Allah’a karşı hayâ, insanlara karşı hayâ, kişinin kendisine karşı hayâsı, olmak üzere üç kısma ayırmışlar ve şöyle açıklamışlardır: “Allah’a karşı hayâ, O’nun emir ve yasaklarına uymakla olur. İnsanlara karşı hayâ, onlara eziyet etmemek ve yanlarında çirkin işler yapmaktan ve çirkin sözler söylemekten kaçınmakla olur. Kişinin kendisine karşı hayâsı ise, edepli olması demektir.”3 Peygamberimizin “Utanmıyorsan dilediğini yap”4 buyurması, hayânın insanı kötülüklerden alıkoymada ne kadar güçlü bir unsur olduğunu ortaya koymaktadır. Allah Teâlâ da: “Kim de, Rabbinin huzurunda duracağından korkar ve nefsini (haya ile bağdaşmayan) arzularından alıkoyarsa, şüphesiz, onun varacağı yer de cennettir.”5 buyurarak edep ve hayâ timsali insanları cennetle müjdelemektedir. Hayâ bir iç güzelliktir, kuvvetini imandan alır. Hayâ bir ahlak şubesidir; ahlakın dışa akseden örneklerine ayna vazifesi görür. Hayâ perdesi, insanı insan yapan en güzel manevi güçtür. Hutbemi bir Ayeti Kerime ve Hadisi Şerif mealiyle mealiyle bitirmek istiyorum: “(Resûlüm!) Sana vahyedilen Kitab’ı oku ve namazı kıl Muhakkak ki, namaz, hayâsızlıktan ve kötülükten alıkoyar Allah’ı anmak elbette (ibadetlerin) en büyüğüdür Allah yaptıklarınızı bilir”6 “Allah (c.c)’dan hakkıyla haya ediniz.Allah‘tan hakkıyla haya eden kimse; başını ve başının kapsadığı azaları haramdan korusun; karnını ve karnının kapsadığı azaları haramdan korusun.Ölümü ve çürümeyi hatırlasın. Kim ahireti arzuluyorsa, dünya sevgisini kalbinden çıkartsın. Kim bunları yaparsa, Allah (c.c)’dan hakkıyla haya etmiş olur.”(7) ----------------------------------------------------------1-Malik, Hüsnü’l- Huluk, 2, II, 905. 2-Müslim, İman,58 I,63 3-Mâverdî, Edebü’d-dünya ve’d-din, s.392-3’den naklen Kürsüden Öğütler, D.İ.B. Ankara 2007, s.546 4-Buhari, Enbiya 54, Edeb 78. 5-Naziat:40-4l 6-Ankebut/45 7-Tirmizi, Ahmet bin Hanbel, Bayhaki, Hakim(Faydulkadir/973) Bilal ÇOBAN Özaydın Bayülgen camii İ:H / KUŞADASI Redaksiyon: İl Hutbe Kurulu
