İLİ : DENİZLİ AY-YIL : TEMMUZ-2010 TARİH : 09/07/2010 َ ۪ ُف يل مْو اهَني ذ (۵)َّلاو اُ هوُظ ِفا و ذح مْو يهجذ ذُ ي ِ ذ ﴿ ي و و ا۪ ُ لَٰٓو ا مر اُ يف يل مْو ا مُو اََو آَٰام م (۶ََّ فاوو ايو ا مِ اكَ ذ ذل مْونا يَ و ذل مْو اا ذمُو آَٰ ظ İFFET VE HAYÂ Muhterem Müslümanlar! İslam وDini, وahlakiوfaziletlereوsahip, وolgunو mü’minlerden meydana وgelen وbir وtoplum وinşaو etmek ister. Kâmil ve وolgun وbir وmü’min olabilmek için sadece iman edip, namaz, oruç, hac ve zekât gibi وDinimizin وbize وemrettiğiو ibadetleri وyerine وgetirmek وyeterli وdeğildir.و Bunların وyanı وsıra وiffet, وhaya, وedep وve وkanaat....و gibi ahlaki faziletlerle وde وdonanmış وolmamızو gerekmektedir. Bu nedenle, bugünkü hutbemizde “İffet” ve “Hayâ” erdemlerinden bahsetmek istiyorum. İffet,“ وKendine ait olmayan hiçbir şeye göz dikmemek, her konuda meşru ve helal olanla yetinmek, kendi hakkına razı olmak ve gözü tok olmak”(1) şeklindeوtarifوedilmiştir. “İffet” denilinceوaklaوgelenوırzوveوnamusunو korunmasıdır. وNamuslu وolmanın gereği وde وiffetو ve hayâ sahibiوolmaktır. Kur’an-ı وKerim’de وMüslüman erkek ve kadınlara namus ve iffetlerini korumaları emredilmekte, (2) nikâh dairesinde kalıp iffetini koruyan mü’minlerden övgüyle söz edilmekte (3) ırzlarını koruyan erkek ve kadınlara Rabbimiz tarafından çok büyük mükâfatlar hazırlandığı müjdesi verilmektedir. (4) Muhterem Kardeşlerim! İffeti وkorumanın وmeşru وyolu وevlenmektir.و Dinimiz وevlenmeyi وteşvik وeder وve وgayr-i وmeşruو ilişkileri وde وyasaklar. وNitekim وNur وsuresinin 32. ayetinde Yüce Allah, bekâr olup da evlenme vakti وgelmiş وolanları وevlendirmeyi وöğütler.و Devamındaki وayette وise, وevlenme imkânı bulamayanların, وAllah’ın وlütfu وile وonları وyeterliو imkâna kavuşturuncayaو kadarو iffetliو davranmaları,وistenmektedir.(و5) Aziz Kardeşlerim! Sevgili Peygamberimiz Hz. Muhammed (s.a.v.), وiffet وerdeminin وkapsamını وve وİslamو ahlakındaki önemini وanlatırken وşöyle وbuyurur:و “Her kim diline ve ırzına sahip çıkacağına dair bana söz verirse, ben de onun cennete gireceğine kefil olurum.”(6) Muhterem Müslümanlar! Bir وmüslümanda وbulunması وgereken وbirو diğerوahlakiوfaziletوdeوhayâdır. Hayâ: “Kınanma endişesiyle kurallara aykırı davranmaktan kaçınma ve bunu sağlayan duygu”(7) demektir. Hayâ duygusu, insanda وdoğuştan وvar وolan وbir وduygudur. وİnsanو tabiatındaوbulunanوbu sıkılmaوveوçekinmeوhissi;و iman وve وihsan وşuuruyla وbeslenmelidir. وYani, Yüce Allah’ın وbizi وher وan وgörmekte وveو gözetmekteوolduğununوfarkındaوolmaktır. Aziz Kardeşlerim! Hayâ, وİslam وDininin, وmensuplarındaو bulunmasını وısrarla وistediği وbir وfazilettir. وHayâ, insanaوhasوbirوduygudur.وİnsanوbuوduyguوileوherو istediğiniوyapmaktanوkendiniوalıkor. Hayâsızlık, insanı وinsanlıktan وçıkarır, وesfel-i sefiline düşürür. Nitekim Peygamberimiz (s.a.v) bir Hadis-iو Şeriflerindeو şöyleو buyurur:و “Utanmazsan dilediğini yap!”(8) Muhterem Kardeşlerim! İnsan, وYüce وYaratıcısından وhayâ etmelidir. Resül-i Ekrem (s.a.v.), Allah’tan hakkıyla وhayâ etmenin tarifini وşöyle وyapmıştır:و “Allah’tan hakkıyla hayâ edin! Allah’tan hakkıyla hayâ eden, başı ve (göz, kulak ve lisan gibi) onun taşıdıklarını, karnını ve ona bağlı olan her şeyi kontrol altına alsın. Ölümü ve toprakta çürümeyi de hatırından çıkarmasın. Kim ahireti dilerse, dünya hayatının zinetini terk etmeli, ahireti bu hayata tercih etmelidir. İşte kim böyle davranırsa, Allah’dan hakkıyla hayâ etmiş olur.”(9) Muhterem Müslümanlar! Rasul-ü Ekrem (s.a.v.), üstün bir hayâ duygusuna sahipti. Ashap, Efendimizin (s.a.v) bu وeşsiz وhayâsını anlatırken; وO’nun, evinde edebiyle وoturan وbir وgenç وkızdan وdaha وhayâlı olduğunu( و10) ifade وetmişlerdir. وAynı وfazileteو sahipوolmasındanوdolayıوHz.وOsman(وr.a)’aوözel birوdeğerوvermiştir.(11) Aziz Kardeşlerim! İşte, وiffet وve وhayâ, bir müslümanda mutlaka وbulunması وgereken وiki وönemli وahlakiو fazilettir. Yüce Allah cümlemizi iffet, hayâ ve edep وgibi وüstün وahlaki وfaziletlerle وdonanmışو kâmil veوolgunوmü’minlerdenوeylesin! ---------------------------------------------------------Hazırlayan و:وLatifوKESMECİ Görevi :وİlçeوMüftüsü Görev Yeri :وAcıpayam 1-Ahlakım : 35 (DİB Yayınları) 2-Nur:24/30-31 3-Mü’minun:23/5-6 4-Ahzab:33/35 5-Nur:24/33 6-Tirmizi, zühd:47 7-Dini Kavramlar Sözlüğü:246 8-Buhari,Enbiya:54 9-Ahmed,Müsned:I/387 10-Buhari,Edep:73 11-Müslim,Fezailü’s-Sahabe:26