iktisadi veri paylaşımı

İKTİSADİ VERİ PAYLAŞIMI
EKONOMİK GÖSTERGELER
ONLİNE-ÇEVRİMİÇİ İKTİSADİ VERİ PAYLAŞIM
ÖRNEKLERİ
İktisadi veri paylaşımında bulunan kurum ve kuruluşlar, Sosyo-Ekonomik
Gelişmişlik Sıralaması Raporu (SEGE) dahilinde en gelişmiş iller baz
alınarak seçilmiştir. İstinası Kayseri ilidir.
Tablo1. 2013 Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Raporu
(SEGE)
İl Kodu
İller
SEGE 2011
Sıralaması
SEGE-2011
Endeks Değeri
TR100
İstanbul
1
4,5154
TR510
Ankara
2
2,8384
TR310
İzmir
3
1,9715
TR421
Kocaeli
4
1,6592
TR721
Kayseri*
17
0,5650
Kaynak: Bölgesel Gelişme ve Yapısal Uyum Genel Müdürlüğü - Kalkınma Bakanlığı
2013
Tablo 1 ‘de sıralanan illerin; Ticaret ve Sanayi Odaları ile Organize
Sanayi Bölgeleri seçilmiş ve resmi web siteleri incelenmiştir.
Tablo2. İncelemeye Konu Olan Kurum ve Kuruluşlar
İncelemeye Konu Olan
Ticaret Odaları
İncelemeye Konu Olan
Sanayi Odaları
İstanbul Ticaret Odası
İstanbul Sanayi Odası
Ankara Ticaret Odası
Ankara Sanayi Odası
İzmir Ticaret Odası
Ege Bölgesi Sanayi Odası
Kocaeli Ticaret Odası
Kocaeli Sanayi Odası
Kayseri Ticaret Odası
Kayseri Sanayi Odası
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
İncelemeye Konu Olan
Organize Sanayi Bölgeleri
Tuzla Organize Sanayi
Bölgesi
Dudullu Organize Sanayi
Bölgesi
Anadolu Yakası Organize
Sanayi Bölgesi
OSTİM
Ankara Anadolu Organize
Sanayi Bölgesi
I.Sincan Organize Sanayi
Bölgesi
İzmir Atatürk Organize
Sanayi Bölgesi
Tire Organize Sanayi
Bölgesi
Gebze Organize Sanayi
Bölgesi
Gebze Güzeller Organize
Sanayi Bölgesi
Grafik 1. Çevrimiçi Paylaşılan İktisadi Veri Türleri *
6
5
4
3
2
1
0
Dış Ticaret Verileri
Altın Piyasası Verileri
Döviz Kuru
İle Ait Raporlar
* İncelemeye konu olan kurum ve kuruluşların resmi web
siteleri üzerinden elde edilen iktisadi veri türlerinin paylaşım
sıklıklarını göstermektedir.
Tablo 3. Reel Sektör Firmaları için Kritik İktisadi Göstergeler
-Dış Ticaret Veriler
- İşgücü/İşsizlik Oranları
- Döviz Kuru Bankacılık ve Finans Verileri
-Emtia Piyasaları Verileri ( Tarım, Petrol, Metal , Kıymetli Metal)
-Gayrimenkul Piyasası Verileri
-Yİ-ÜFE TÜFE Endeksi ve Enflasyon Verileri
-Tüketici Güven Endeksi
-Ödemeler Dengesi Verileri
*TÜİK, Şubat-2014’de bir duyuru yaparak, TEFE ve ÜFE olarak
adlandırılan endekslerin 2014 yılı başından itibaren
yayınlanmayacağını belirtmiştir. Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi
(Yİ-ÜFE) verileri yayınlanmıştır.
Güncel Dış Ticaret Verileri
Tablo 4. Dış Ticaret Değerleri ( Milyon $)
Yıllık
(12 Aylık Kümülatif)
2009
2010
2011
2012
2013
2015-2016 Ocak-Eylül
(9 Aylık Kümülatif)
2014
2015
2015
2016
2015-2016 DEĞ. %
İHRACAT
102.143 113.883 134.907 152.462 151.803
(FOB)
157.610
143.839 107.166 104.227
-2,7
İTHALAT
140.928 185.544 240.842 236.545 251.661
(CIF)
242.177
207.234 156.352 146.254
-6,5
DIŞ
TİCARET 243.071 299.428 375.749 389.007 403.464
HACMİ
399.787
351.073 263.518 250.481
-4,9
DIŞ
TİCARET -38.786 -71.661 -105.935 -84.083 -99.859
AÇIĞI
-84.567
-63.395 -49.186 -42.027
-14,6
İHRACAT /
İTHALAT 72,5
(%)
61,4
56,0
64,5
60,3
65,1
69,4
İHRACAT /
16,6
GSMH (%)
15,6
17,4
19,4
18,4
19,7
20,0
İTHALAT /
GSMH (%)
25,4
31,1
30,1
30,6
30,3
28,8
22,9
68,5
Kaynak: Ekonomi Bakanlığı, Erişim 23 Kasım 2016
http://www.ekonomi.gov.tr/portal/faces/home/bilgi-merkezi
71,3
4,0
Dış Ticarette Güncel Durum
• İhracat %5,6, ithalat %0,7 azaldı.
Türkiye İstatistik Kurumu ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle
oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; ihracat 2016 yılı Eylül
ayında, 2015 yılının aynı ayına göre %5,6 azalarak 10 milyar 935 milyon
dolar, ithalat %0,7 azalarak 15 milyar 296 milyon dolar olarak
gerçekleşti.
• Dış ticaret açığı %14,1 arttı.
Eylül ayında dış ticaret açığı %14,1 artarak 4 milyar 362 milyon dolara
yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2015 Eylül ayında %75,2 iken,
2016 Eylül ayında %71,5'e düştü.
• Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ihracat %3
azaldı.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2016 Eylül
ayında bir önceki aya göre ihracat %3 azaldı, ithalat %3,1 arttı. Takvim
etkilerinden arındırılmış seriye göre ise; 2016 yılı Eylül ayında önceki
yılın aynı ayına göre ihracat %6,6 azaldı, ithalat %1,4 arttı.
Dış Ticarette Güncel Durum
• Avrupa Birliği’ne ihracat %0,4 arttı.
Avrupa Birliği’nin (AB-28) ihracattaki payı 2015 Eylül ayında %47,1 iken,
2016 Eylül ayında %50,2 oldu. AB’ye yapılan ihracat, 2015 yılının aynı
ayına göre %0,4 artarak 5 milyar 484 milyon dolar olarak gerçekleşti.
• En fazla ihracat yapılan ülke Almanya oldu.
Almanya'ya yapılan ihracat 2016 Eylül ayında 1 milyar 137 milyon dolar
olurken, bu ülkeyi sırasıyla İngiltere (784 milyon dolar), İtalya (653
milyon dolar) ve Irak (575 milyon dolar) takip etti.
• İthalatta ilk sırayı Çin aldı.
Çin'den yapılan ithalat, 2016 yılı Eylül ayında 2 milyar 221 milyon dolar
oldu. Bu ülkeyi sırasıyla Almanya (1 milyar 668 milyon dolar), Rusya (1
milyar 47 milyon dolar) ve İtalya (699 milyon dolar) izledi.
Kaynak: TUİK, Erişim 23 Kasım 2016
http://tuikapp.tuik.gov.tr/disticaretapp/menu.zul
Güncel İşsizlik Oranları
Tablo 5. Toplam İşgücü ve İşsizlik Oranı
2015
2016
Toplam
İşgücü
İşsiz Sayısı
İşsizlik Oranı
(%)
Toplam
İşgücü
İşsiz Sayısı
İşsizlik Oranı
(%)
OCAK
28.713
3.259
11,4
29.565
3.290
11,1
ŞUBAT
28.803
3.226
11,2
29.680
3.224
10,9
MART
29.022
3.069
10,6
30.016
3.023
10,1
NİSAN
29.459
2.821
9,6
30.462
2.824
9,3
MAYIS
29.861
2.789
9,3
30.763
2.895
9,4
HAZİRAN
30.141
2.880
9,6
30.778
3.127
10,2
TEMMUZ
30.311
2.970
9,8
30.961
3.324
10,7
AĞUSTOS
30.208
3.058
10,1
30.967
3.493
11,3
EYLÜL
30.259
3.103
10,3
EKİM
30.003
3.147
10,5
KASIM
29.801
3.125
10,5
ARALIK
29.652
3.204
10,8
Kaynak: Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Müdürlüğü, Erişim 23 Kasım 2016
http://www.bumko.gov.tr/TR,156/istihdam.html
İşsizlik Oranları Ağustos 2016
• İşsizlik oranı %11,3 seviyesinde gerçekleşti.
Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı 2016 yılı
Ağustos döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 435 bin kişi artarak
3 milyon 493 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise 1,2 puanlık artış ile %11,3
seviyesinde gerçekleşti. Aynı dönemde; tarım dışı işsizlik oranı 1,3
puanlık artış ile %13,7 olarak tahmin edildi. Genç nüfusta (15-24 yaş)
işsizlik oranı 1,6 puanlık artış ile %19,9 olurken,15-64 yaş grubunda bu
oran 1,2 puanlık artış ile %11,5 olarak gerçekleşti.
• İstihdam oranı %46,7 oldu.
İstihdam edilenlerin sayısı 2016 yılı Ağustos döneminde, bir önceki yılın
aynı dönemine göre 323 bin kişi artarak 27 milyon 473 bin kişi, istihdam
oranı ise 0,1 puanlık azalış ile %46,7 oldu.
Bu dönemde, tarım sektöründe çalışan sayısı 257 bin kişi azalırken,
tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı 579 bin kişi arttı. İstihdam
edilenlerin %21’i tarım, %19’u sanayi, %7,4’ü inşaat, %52,6’sı ise
hizmetler sektöründe yer aldı.
Önceki yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında tarım sektörünün
istihdam edilenler içindeki payı 1,2 puan, sanayi sektörünün payı 0,3
puan, inşaat sektörünün payı 0,1 puan azalırken, hizmet sektörünün
payı ise 1,6 puan arttı.
İşsizlik Oranları Ağustos 2016
• İşgücüne katılma oranı %52,6 olarak gerçekleşti.
İşgücü 2016 yılı Ağustos döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre
759 bin kişi artarak 30 milyon 967 bin kişi, işgücüne katılma oranı ise
0,5 puan artarak %52,6 olarak gerçekleşti. Aynı dönemler için yapılan
kıyaslamalara göre; erkeklerde işgücüne katılma oranı değişim
göstermeyerek %72,6, kadınlarda ise 1 puanlık artışla %33,1 olarak
gerçekleşti.
• Kayıt dışı çalışanların oranı %34,6 olarak gerçekleşti.
Ağustos 2016 döneminde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı
olmadan çalışanların oranı, bir önceki yılın aynı dönemine göre 0,5 puan
azalarak %34,6 olarak gerçekleşti.
Kaynak: TUİK, Erişim 23 Kasım 2016
http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=21579
Güncel Döviz Piyasası Verileri
Tablo 6. Dönem Sonu Döviz Kurları
(Merkez Bankası
Döviz Alış)
2015
2016
Aylar
ABD Doları
EURO
ABD Doları
EURO
Ocak
2,401
2,714
2,979
3,248
Şubat
2,479
2,814
2,929
3,230
Mart
2,610
2,831
2,833
3,208
Nisan
2,664
2,930
2,815
3,194
Mayıs
2,653
2,899
2,956
3,291
Haziran
2,686
2,982
2,894
3,204
Temmuz
2,775
3,042
3,017
3,347
Tablo 6. Dönem Sonu Döviz Kurları
(Merkez Bankası
Döviz Alış)
2015
2016
Aylar
ABD Doları
EURO
ABD Doları
EURO
Ağustos
2,915
3,288
2,955
3,304
Eylül
3,043
3,421
2,996
3,361
Ekim
2,894
3,199
3,100
3,383
Kasım
2,920
3,094
Aralık
2,908
3,178
Yıllık
2,908
3,178
Kaynak: Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Müdürlüğü, Erişim 23 Kasım 2016
http://www.bumko.gov.tr/TR,150/doviz-kurlari.html
Güncel Finans ve Bankacılık Verileri
Bankacılık Sektörü
Türk Bankacılık Sektöründe Eylül 2016 yılı itibariyle;
• 34 adet Mevduat,
• 13 adet Kalkınma Yatırım ve
• 5 adet Katılım Bankası olmak üzere toplam 52 banka faaliyet
göstermektedir.
Banka Sayısı
40
30
20
10
0
MEVDUAT
KALKINMA VE
YATIRIM
KATILIM
Kaynak: BDDK, Erişim 28 Kasım 2016
http://www.bddk.org.tr/WebSitesi/turkce/Raporlar/TBSGG/15554tbs_temel_
gostergeler_raporu_eylul_2016.pdf
Güncel Finans ve Bankacılık Verileri
Bankacılık Sektörü
Bankacılık sektörünün bir önceki çeyreğe göre (Haziran 2016) şube
sayısı 225 adet, personel sayısı 3.769 kişi azalmıştır.
• Eylül 2016 dönemi itibariyle; toplam şube sayısı 11.926 adet ve
personel sayısı 211.673 kişidir.
Banka Şube Sayıları
4400
4200
4000
3800
3600
3400
KAMU
YERLİ ÖZEL
YABANCI
Kaynak: BDDK, Erişim 28 Kasım 2016
http://www.bddk.org.tr/WebSitesi/turkce/Raporlar/TBSGG/15554tbs_temel_
gostergeler_raporu_eylul_2016.pdf
Güncel Finans ve Bankacılık Verileri
Bankacılık Sektörü Güncel Durum
• Türk Bankacılık Sektörünün aktif büyüklüğü Eylül 2016 döneminde
bir önceki çeyreğe göre %2,3 artarak 2.534 milyar TL olarak
gerçekleşmiştir.
• Eylül 2016 döneminde bilanço dışı kalemlerden bir önceki çeyreğe
göre; Gayrinakdi krediler %2 artmış, Türev finansal varlıklar ise %1,6
azalmıştır.
• Toplam Varlıklar içinde
kredilerin payı %64,
menkul
kıymetlerin
payı %13 ve zorunlu
karşılıkların payı % 8
olarak gerçekleşmiştir.
Kaynak: BDDK, Erişim 28 Kasım 2016
http://www.bddk.org.tr/WebSitesi/turkce/Raporlar/TBSGG/15554tbs_temel_
gostergeler_raporu_eylul_2016.pdf
Güncel Finans ve Bankacılık Verileri
Bankacılık Sektörü Güncel Durum
• Mevduat %53 pay ile toplam yükümlülükler içerisinde en büyük paya
sahipken, bankalara borçlar kaleminin payı %16 ve repodan sağlanan
fonların payı %6’dır.
• Özkaynakların toplam yükümlülükler içerisinde payı ise %12'dir.
• Özkaynakların
toplam
yükümlülükler içerisinde
payı ise %12'dir.
Kaynak: BDDK, Erişim 28 Kasım 2016
http://www.bddk.org.tr/WebSitesi/turkce/Raporlar/TBSGG/15554tbs_temel_
gostergeler_raporu_eylul_2016.pdf
Güncel Finans ve Bankacılık Verileri
Bankacılık Sektörü Güncel Durum
• Bankacılık Sektörünün aktif büyüklüğünün GSYH‘ye oranı 2015
yıl sonu itibariyle 1,21 olarak gerçekleşmiştir.
Kaynak: BDDK, Erişim 28 Kasım 2016
http://www.bddk.org.tr/WebSitesi/turkce/Raporlar/TBSGG/15554tbs_temel_
gostergeler_raporu_eylul_2016.pdf
Güncel Finans ve Bankacılık Verileri
Bankacılık Sektörü Güncel Durum
• Eylül 2016 dönemi itibariyle gayrinakdi kredilerin büyüklüğü 497
milyar Türk Lirası olarak gerçekleşmiştir.
Kaynak: BDDK, Erişim 28 Kasım 2016
http://www.bddk.org.tr/WebSitesi/turkce/Raporlar/TBSGG/15554tbs_temel_
gostergeler_raporu_eylul_2016.pdf
Güncel Finans ve Bankacılık Verileri
Bankacılık Sektörü Güncel Durum
• Gayrinakdi
krediler
içerisinde
teminat
mektupları %76 ile en
yüksek paya sahipken
akreditif
kredilerin
payı %13’tür.
Kaynak: BDDK, Erişim 28 Kasım 2016
http://www.bddk.org.tr/WebSitesi/turkce/Raporlar/TBSGG/15554tbs_temel_
gostergeler_raporu_eylul_2016.pdf
Güncel Finans ve Bankacılık Veriler
Bankacılık Sektörü Güncel Durum
• Bankacılık sektörünün gelir tablosunda faiz geliri 143 milyar TL ve
faiz gideri 76 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Eylül 2016 dönemi
itibarıyla Bankacılık Sektörünün net dönem karı 29 milyar TL’dir.
Kaynak: BDDK, Erişim 28 Kasım 2016
http://www.bddk.org.tr/WebSitesi/turkce/Raporlar/TBSGG/15554tbs_temel
_gostergeler_raporu_eylul_2016.pdf
Güncel Finans ve Bankacılık Verileri
Bankacılık Sektörü Güncel Durum
Dönem Kârı
12
10
8
6
4
2
0
KAMU
YERLİ ÖZEL
Eyl.15
YABANCI
Eyl.16
• Eylül 2016 dönemi net kârı, 2015 yılının aynı dönemine göre
kamu, yerli özel ve yabancı banka gruplarında artış göstermiştir.
Kaynak: BDDK, Erişim 28 Kasım 2016
http://www.bddk.org.tr/WebSitesi/turkce/Raporlar/TBSGG/15554tbs_temel
_gostergeler_raporu_eylul_2016.pdf
Güncel Finans ve Bankacılık Verileri
Bankacılık Sektörü Güncel Durum
• Kredilerin içerisinde ticari
ve kurumsal kredilerin
payı
%50,
KOBİ
kredilerinin payı %25 ve
tüketici
kredilerinin
(kredi kartları dahil) payı
%25’dir.
Kaynak: BDDK, Erişim 28 Kasım 2016
http://www.bddk.org.tr/WebSitesi/turkce/Raporlar/TBSGG/15554tbs_temel_
gostergeler_raporu_eylul_2016.pdf
Güncel Finans ve Bankacılık Verileri
Bankacılık Sektörü Güncel Durum
• Eylül 2016 döneminde; ticari ve kurumsal krediler 802 milyar TL,
KOBİ kredileri 405 milyar TL ve tüketici kredileri ile kredi kartları 403
milyar TL olarak gerçekleşmiştir.
Kaynak: BDDK, Erişim 28 Kasım 2016
http://www.bddk.org.tr/WebSitesi/turkce/Raporlar/TBSGG/15554tbs_temel_
gostergeler_raporu_eylul_2016.pdf
Güncel Finans ve Bankacılık Verileri
Bankacılık Sektörü Güncel Durum
• Toplam krediler içerisinde, toptan ticaret ve komisyonculuk
sektörünün payı %8,32, inşaat sektörünün payı %7,89'dur.
Kaynak: BDDK, Erişim 28 Kasım 2016
http://www.bddk.org.tr/WebSitesi/turkce/Raporlar/TBSGG/15554tbs_temel_
gostergeler_raporu_eylul_2016.pdf
Güncel Finans ve Bankacılık Verileri
Bankacılık Sektörü Güncel Durum
• İşletme sınıflarına göre KOBİ kredilerinde bir önceki çeyreğe göre
artış gerçekleşmiştir.
Kaynak: BDDK, Erişim 28 Kasım 2016
http://www.bddk.org.tr/WebSitesi/turkce/Raporlar/TBSGG/15554tbs_temel_
gostergeler_raporu_eylul_2016.pdf
Finansal İstikrar Güncel Durum
•
•
•
Finans Dışı Kesim
Reel Sektör Gelişmeleri
2015 yılı Eylül ayına kadar sürekli artış gösteren reel sektörün
toplam finansal yükümlülük/GSYİH oranı, geçtiğimiz Rapor
döneminde bir miktar düşmüş olsa da 2016 yılının ilk iki ayında
tekrar yükselmeye başlamıştır .
Son Rapor döneminden bu yana reel sektörün kaynak yapısında
kayda değer tek değişiklik, toplam finansman içerisinde yurt içi
bankalarca sağlanan fonlama payının banka dışı finansal kuruluş
(BDFK) fonlaması lehine azalması olmuştur.
Reel sektörün yurt içi bankalardan kullandığı YP kredi vadeleri
önemli ölçüde uzamıştır. 2016 yılı Mart ayı itibarıyla bir önceki yılın
aynı ayına göre kısa vadeli YP kredilerin payı 5 puan düşerek yüzde
16’ya gerilerken, 5 yıldan uzun vadeli kredilerin payı ise yüzde 50’yi
aşmıştır.
Finansal İstikrar Güncel Durum
•
•
Finans Dışı Kesim
Reel Sektör Gelişmeleri
Ticari krediler genel olarak GSYİH payı yüksek olan sektörlerde
toplanırken sektörlerin yapısal farklılıkları YP ve TL tercihlerinin
belirleyicisi olmaya devam etmiştir. Bu bağlamda YP krediler döviz
geliri yüksek olan (örn. imalat sanayi ve otelcilik) sektörlerde
yoğunlaşırken TL krediler daha çok yurt içi satışları yüksek olan
(örn. toptan ve perakende) sektörlerde toplanmıştır.
Reel sektör kredilerinin büyüklüklerine göre şirket türleri arası
dağılımı önceki Rapor dönemlerine benzer seyretmektedir. YP
krediler nispeten büyük şirketlerde yoğunlaşırken başta mikro
işletmeler olmak üzere KOBİ’lerin TL kredilerdeki payı daha yüksek
orandadır.
Kaynak: TCMB, Erişim 24 Kasım 2016
http://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/TCMB+TR/TCMB+TR/Main+M
enu/Yayinlar/Raporlar/Finansal+Istikrar+Raporu/2016/Sayi+22/
Güncel Emtia Piyasası Verileri ( Tarım, Petrol, Metal,
Kıymetli Metal)
Kaynak: İş Bankası 2016 Ekim Aylık Emtia Bülteni, Erişim 24 Kasım 2016
https://ekonomi.isbank.com.tr/UserFiles/pdf/eb_201610.pdf
Güncel Emtia Piyasası Verileri ( Tarım, Petrol, Metal,
Kıymetli Metal)
Kaynak: İş Bankası 2016 Ekim Aylık Emtia Bülteni, Erişim 24 Kasım 2016
https://ekonomi.isbank.com.tr/UserFiles/pdf/eb_201610.pdf
Emtia Piyasaları Güncel Durum
•
2016’nın ikinci yarısında, özellikle Brexit oylamasının ardından küresel
piyasalarda artan belirsizlikler nedeniyle gerileme eğilimine giren emtia
fiyatları düşüşünü Eylül ayında da sürdürdü.
• Emtia fiyatları genelinde gözlenen gerilemeye rağmen enerji fiyatları
OPEC üyelerinin üretim kesintisi üzerinde anlaştıklarını açıklamasının
etkisiyle yükseliş kaydetti.
• Bu dönemde değerli metal fiyatlarındaki aşağı yönlü hareket
belirginleşti. Eylül ayında platin fiyatları hızlı bir şekilde geriledi. Enerji
dışı emtia fiyatlarında ise, tarım grubunda fiyatlar sınırlı ölçüde düşüş
kaydetti. İlgili grupta fiyatlar aylık bazda %0,7 oranında gerilerken, yıllık
artış %5,4 olarak kaydedildi.
Emtia Piyasaları Güncel Durum
• Eylül ayında kömür fiyatlarında kaydedilen hızlı yükseliş enerji
endeksinin seyrinde önemli rol oynadı. Avustralya’daki arz
kesintilerine ek olarak, son dönemde iktisadi faaliyetin nispeten
sağlıklı bir görünüm sergilediği Çin’de kömür talebinin artması bu
gelişmede etkili oldu.
• Eylül ayında kömür dışındaki diğer enerji kaynaklarının fiyatları ise
gerileme eğilimindeydi. Doğalgaz fiyatları Kuzey Amerika’da artan
üretim nedeniyle gerileme eğilimini sürdürerek, yıllık bazda fiyatı en
hızlı düşen emtia oldu. Eylül ayı genelinde dalgalı bir seyir izleyen
petrol fiyatları ise ay sonunda gerçekleştirilen OPEC ara toplantısında
üyelerin üretimi kısma yönünde anlaştıklarını açıklamalarının ardından
yükselişe geçti. Alınan geçici karar çerçevesinde, günlük petrol
üretiminin ilk etapta yaklaşık 500 bin varil azaltılacağı ve küresel petrol
piyasasının 3 yıllık bir aradan sonra ilk kez dengeleneceği ön görülüyor.
Emtia Piyasaları Güncel Durum
• Çin ekonomisinin dönüşümü sürecinde yerli üretiminin orta vadede
önemli ölçüde küçültülmesi hedefi çerçevesinde kurşun ve kalay
fiyatlarında gözlenen yükseliş Eylül ayında da devam etti. Her iki
emtianın da fiyatı Eylül’de aylık bazda %5,8 oranında artarak diğer
endüstriyel metallerden ayrıştı.
• 2016 yılı genelinde yukarı yönlü bir seyir izleyen demir cevheri
fiyatları, piyasalarda arz fazlasının oluştuğu yönündeki haberlerin de
etkisiyle Eylül ayında %4,9 oranında geriledi. Böylece, demir cevheri
fiyatlarındaki yıllık artış %1,8 olarak kaydedildi.
Kaynak: İş Bankası 2016 Ekim Aylık Emtia Bülteni, Erişim 24 Kasım 2016
https://ekonomi.isbank.com.tr/UserFiles/pdf/eb_201610.pdf
Gayrimenkul Piyasası Güncel Konut Fiyat Endeksi
(KFE)
Kaynak: TCMB, Erişim 24 Kasım 2016
http://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/tcmb+tr/tcmb+tr/main+menu/istatist
ikler/reel+sektor+istatistikleri/konut+fiyat+endeksi/aylik+gelismeler
Gayrimenkul Piyasası Güncel Konut Fiyat Endeksi
(KFE)
• Türkiye konut piyasasındaki fiyat değişimlerini takip etmek
amacıyla tabakalanmış ortanca fiyat yöntemi ile hesaplanan KFE
(2010=100), 2016 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre yüzde
0,98 oranında artarak 219,55 seviyesinde gerçekleşmiştir (Grafik
I.1). Bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 14,10 oranında artan
KFE, aynı dönemde reel olarak yüzde 5,60 oranında artmıştır
(Grafik I.2). Metrekare başına konut değeri olarak hesaplanan birim
fiyatlar 2015 yılı Ağustos ayında 1689,39 TL/m2 iken 2016 yılı
Ağustos ayında 1889,44 TL/m2 olarak gerçekleşmiştir.
Kaynak: TCMB, Erişim 24 Kasım 2016
http://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/tcmb+tr/tcmb+tr/main+menu/istatist
ikler/reel+sektor+istatistikleri/konut+fiyat+endeksi/aylik+gelismeler
Yİ-ÜFE Endeksi
Tablo 7. Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi Ve Değişim Oranı
Yıl
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran Temmuz Ağustos
2006
123,51
123,83
124,14
126,54
130,05
135,28
136,45
2007
135,09
136,37
137,70
138,80
139,34
139,19
2008
143,80
147,48
152,16
159,00
162,37
2009
155,16
156,97
157,43
158,45
2010
164,94
167,68
170,94
2011
182,75
185,90
2012
203,10
2013
Eylül
Ekim
135,43
135,11
135,73
135,33 135,16
139,28
140,47
141,90
141,71
142,98 143,19
162,90
164,93
161,07
159,63
160,54
160,49 154,80
158,37
159,86
158,74
159,40
160,38
160,84
162,92 163,98
174,96
172,95
172,08
171,81
173,79
174,67
176,78
176,23 178,54
188,17
189,32
189,61
189,62
189,57
192,91
195,89
199,03
200,32 202,33
202,91
203,64
203,81
204,89
201,83
201,20
201,71
203,79
204,15
207,54 207,29
206,91
206,65
208,33
207,27
209,34
212,39
214,50
214,59
216,48
217,97
219,31 221,74
2014
229,10
232,27
233,98
234,18
232,96
233,09
234,79
235,78
237,79
239,97
237,65 235,84
2015
236,61
239,46
241,97
245,42
248,15
248,78
247,99
250,43
254,25
253,74
250,13 249,31
2016
250,67
250,16
251,17
252,47
256,21
257,27
257,81
258,01
258,77
260,94
Kaynak: TUİK, Erişim 24 Kasım 2016
http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1076
Kasım
Aralık
Yİ-ÜFE Endeksi
• Yurt içi üretici fiyat endeksi aylık %0,84 arttı.
Yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE), 2016 yılı Ekim ayında bir önceki aya
göre %0,84 artış, bir önceki yılın Aralık ayına göre %4,66 artış, bir önceki
yılın aynı ayına göre %2,84 artış ve on iki aylık ortalamalara göre %3,83 artış
gösterdi.
• Aylık en fazla artış kok ve rafine petrol ürünlerinde gerçekleşti.
Bir önceki aya göre endekslerin en fazla artış; %9,83 ile kok ve rafine petrol
ürünleri, %2,87 ile ham petrol ve doğal gaz ve %2,21 ile ana metaller alt
sektörlerinde gerçekleşti. Buna karşılık diğer mamul eşyalar %2,89, gıda
ürünleri %0,43, elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme %0,31 ile bir ay önceye
göre endekslerin en fazla düştüğü alt sektörler oldu.
• Ana sanayi gruplarında aylık en fazla artış enerji mallarında gerçekleşti.
Ana sanayi grupları sınıflamasına göre 2016 yılı Ekim ayında aylık en fazla
artış enerji mallarında ve yıllık en fazla artış dayanıklı tüketim mallarında
gerçekleşti.
Kaynak: TUİK, Erişim 24 Kasım 2016
http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=21737
TÜFE Endeksi
Tablo 8. Tüketici Fiyat Endeksi Ve Değişim Oranı
Yıl
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran Temmuz Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
2003
94,77
96,23
98,12
99,09
100,04
100,12
99,93
100,09
101,44
102,38
103,68
104,12
2004
104,81
105,35
106,36
106,89
107,35
107,21
107,72
108,54
109,57
112,03
113,50
113,86
2005
114,49
114,51
114,81
115,63
116,69
116,81
116,14
117,13
118,33
120,45
122,14
122,65
2006
123,57
123,84
124,18
125,84
128,20
128,63
129,72
129,15
130,81
132,47
134,18
134,49
2007
135,84
136,42
137,67
139,33
140,03
139,69
138,67
138,70
140,13
142,67
145,45
145,77
2008
146,94
148,84
150,27
152,79
155,07
154,51
155,40
155,02
155,72
159,77
161,10
160,44
2009
160,90
160,35
162,12
162,15
163,19
163,37
163,78
163,29
163,93
167,88
170,01
170,91
2010
174,07
176,59
177,62
178,68
178,04
177,04
176,19
176,90
179,07
182,35
182,40
181,85
2011
182,60
183,93
184,70
186,30
190,81
188,08
187,31
188,67
190,09
196,31
199,70
200,85
2012
201,98
203,12
203,96
207,05
206,61
204,76
204,29
205,43
207,55
211,62
212,42
213,23
2013
216,74
217,39
218,83
219,75
220,07
221,75
222,44
222,21
223,91
227,94
227,96
229,01
2014
233,54
234,54
237,18
240,37
241,32
242,07
243,17
243,40
243,74
248,37
248,82
247,72
2015
250,45
252,24
255,23
259,39
260,85
259,51
259,74
260,78
263,11
267,20
268,98
269,54
2016
274,44
274,38
274,27
276,42
278,02
279,33
282,58
281,76
282,27
286,33
Kaynak: TUİK, Erişim 24 Kasım 2016
http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1014
TÜFE Endeksi
• Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) aylık %1,44 arttı.
TÜFE’de (2003=100) 2016 yılı Ekim ayında bir önceki aya göre %1,44, bir
önceki yılın Aralık ayına göre %6,23, bir önceki yılın aynı ayına göre
%7,16 ve on iki aylık ortalamalara göre %7,89 artış gerçekleşti.
• Aylık en yüksek artış %10,43 ile giyim ve ayakkabı grubunda oldu.
Ana harcama grupları itibariyle 2016 yılı Ekim ayında endekste yer alan
gruplardan ulaştırmada %2, gıda ve alkolsüz içeceklerde %1,76, lokanta
ve otellerde %0,70 ve ev eşyasında %0,59 artış gerçekleşti.
• Aylık en fazla düşüş gösteren grup %1,03 ile eğlence ve kültür oldu.
Ana harcama grupları itibariyle 2016 yılı Ekim ayında endekste yer alan
gruplardan konutta %0,24, haberleşmede %0,06 ve alkollü içecekler ve
tütünde %0,01 düşüş gerçekleşti.
• Yıllık en fazla artış %22,61 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda
gerçekleşti.
TÜFE’de, bir önceki yılın aynı ayına göre eğitim %9,58, sağlık %9,39,
çeşitli mal ve hizmetler %9,34, lokanta ve oteller %8,34 ile artışın
yüksek olduğu diğer ana harcama gruplarıdır.
Kaynak: TUİK, Erişim 24 Kasım 2016
http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=21694
Güncel Enflasyon Oranı
Tablo 9. TÜFE-ÜFE Enflasyon Hesabı
TÜFE (​​%) 2016 Yılı
•
ÜFE (%) 2016 Yılı
Ay
Aylık
Yıllık
Ay
Aylık
Yıllık
Ocak
1,82
9,58
Ocak
0,55
5,94
Şubat
-0,02
8,78
Şubat
-0,20
4,47
Mart
-0,04
7,46
Mart
0,40
3,80
Nisan
0,78
6,57
Nisan
0,52
2,87
Mayıs
0,58
6,58
Mayıs
1,48
3,25
Haziran
0,47
7,64
Haziran
0,41
3,41
Temmuz
1,16​
8,79
Temmuz
0,21
3,96
Ağustos
-0,29
8,05
Ağustos
0,08
3,03
Eylül
​0,18
7,28
Eylül
0,29
1,78
Ekim
1,44
7,16
Ekim
0,84
2,84​
Kasım
Kasım
Aralık
Aralık
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, TÜFE ekim ayında
yüzde 1,44 arttı. Yıllık bazda TÜFE yüzde 7,16'ya geriledi. Böylece
yıllık enflasyon 7,16 ile 4 ayın en düşük seviyesine indi.
Kaynak: TUİK, Erişim 24 Kasım 2016
http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1014
Güncel Tüketici Güven Endeksi
Tablo 9. 2004-2016 Tüketici Güven Endeksi
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran Temmuz Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
2004
98,2
98,7
97,8
97,8
94,0
93,4
92,2
88,0
89,6
90,5
89,5
91,9
2005
92,2
92,0
88,8
87,1
87,1
85,8
86,0
84,2
82,3
84,8
86,3
86,2
2006
88,5
87,9
88,5
89,0
86,8
78,9
75,4
78,2
78,1
78,3
80,1
78,8
2007
78,6
79,5
79,2
80,4
81,7
80,9
82,3
85,0
83,9
83,0
79,3
80,7
2008
78,9
74,4
68,7
63,0
62,1
61,8
63,8
66,6
67,5
61,0
55,7
56,7
2009
58,3
60,8
61,6
67,5
70,1
72,0
69,1
68,1
68,7
67,2
65,2
65,6
2010
66,0
68,6
71,5
72,6
73,4
74,8
74,3
74,1
77,2
75,8
78,1
77,8
2011
78,1
80,3
80,2
80,2
79,6
83,2
81,6
78,5
80,5
76,5
77,8
78,8
2012
79,0
79,6
79,3
75,7
78,1
76,8
77,0
74,3
72,1
69,3
72,6
73,6
2013
75,8
76,7
74,9
75,6
77,5
76,2
78,5
77,2
72,1
75,5
77,5
75,0
2014
72,4
69,2
72,7
78,5
76,0
73,7
73,9
73,2
74,0
70,3
68,7
67,7
2015
67,7
68,1
64,4
65,4
64,3
66,4
64,7
62,4
58,5
62,8
77,1
73,6
2016
71,6
66,6
67,0
68,5
68,8
69,4
67,0
74,4
74,3
74,0
68,9
Kaynak: TUİK, Erişim 24 Kasım 2016
www.tuik.gov.tr/PreIstatistikTablo.do?istab_id=1600
Güncel Tüketici Güven Endeksi
Kaynak: TUİK, Erişim 24 Kasım 2016
http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=21847
Güncel Tüketici Güven Endeksi
• Tüketici güven endeksi 74,4 oldu
Türkiye İstatistik Kurumu ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası işbirliği
ile yürütülen tüketici eğilim anketi sonuçlarından hesaplanan tüketici
güven endeksi, Ağustos ayında bir önceki aya göre %11,1 oranında arttı;
Temmuz ayında 67,03 olan endeks değeri Ağustos ayında 74,44 oldu.
• Hanenin maddi durum beklentisi endeksi 94,2 oldu
Hanenin maddi durum beklentisi endeksi bir önceki aya göre %6,6
oranında artarak Ağustos ayında 94,19 oldu. Bu artış, gelecek 12 aylık
dönemde hanenin maddi durumunun daha iyi olacağını bekleyenlerin
oranının artmasından kaynaklandı.
• Genel ekonomik durum beklentisi endeksi 101,9 değerine yükseldi
Temmuz ayında 89,82 olan genel ekonomik durum beklentisi endeksi
%13,5 artarak, Ağustos ayında 101,95 oldu. Bu artış, gelecek 12 aylık
dönemde genel ekonomik durumun daha iyi olacağı yönünde beklentisi
olan tüketicilerin sayısının bir önceki aya göre arttığını göstermektedir.
Kaynak: TUİK, Erişim 24 Kasım 2016
http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=21847
Ödemeler Dengesi Bilançosu
Son Durum Eylül 2016
Cari İşlemler Hesabı
• Bir önceki yılın Eylül ayında 167 milyon ABD doları fazla veren cari
işlemler hesabı, bu yılın aynı ayında 1.684 milyon ABD doları açık
vermiştir. Bunun sonucunda, on iki aylık cari işlemler açığı 32.412
milyon ABD doları olmuştur.
• Ödemeler dengesi tablosundaki dış ticaret açığının, bir önceki yılın aynı
ayına göre 686 milyon ABD doları artarak 3.235 milyon ABD dolarına
yükselmesi, hizmetler dengesi fazlasının 1.163 milyon ABD doları
azalarak 2.336 milyon ABD dolarına gerilemesi ve birincil gelir dengesi
açığının 42 milyon ABD doları artarak 927 milyon ABD dolarına
yükselmesi, cari işlemler hesabının açık vermesinde etkili olmuştur.
• Parasal olmayan altın kaleminde, bir önceki yılın Eylül ayında 520
milyon ABD doları net ihracat gerçekleşmişken, bu yılın aynı ayında
160 milyon ABD doları net ithalat kaydedilmiştir.
Ödemeler Dengesi Bilançosu
Son Durum Eylül 2016
•
•
•
•
Cari İşlemler Hesabı
Hizmetler dengesi altında seyahat kaleminden kaynaklanan net
gelirler, bir önceki yılın aynı ayına göre 888 milyon ABD doları
tutarında azalarak 2.025 milyon ABD dolarına düşmüştür.
Birincil gelir dengesi kalemi altında yatırım geliri kaleminden
kaynaklanan net çıkışlar, bir önceki yılın aynı ayına göre 19 milyon
ABD doları artarak 865 milyon ABD doları olmuştur.
Finans Hesabı
Doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net girişler (net yükümlülük
artışı), bir önceki yılın aynı ayına göre 468 milyon ABD doları artarak
719 milyon ABD doları tutarında gerçekleşmiştir.
Portföy yatırımları 1.589 milyon ABD doları tutarında net çıkış (net
yükümlülük azalışı) kaydetmiştir. Alt kalemler itibarıyla
incelendiğinde, yurtdışı yerleşiklerin hisse senedi ve devlet iç
borçlanma senetleri piyasasında, sırasıyla 308 milyon ABD doları ve
220 milyon ABD doları net alım yaptığı görülmektedir.
Ödemeler Dengesi Bilançosu
Son Durum Eylül 2016
•
•
•
•
•
Finans Hesabı
Yurtdışında ihraç edilen tahvil ve bonolarla ilgili olarak, Genel
Hükümet 2 milyar ABD doları, bankalar 106 milyon ABD doları
ve diğer sektörler 20 milyon ABD doları net geri
ödeme gerçekleştirmiştir.
Diğer yatırımlar kaleminde 2.300 milyon ABD doları tutarında net
çıkış gerçekleşmiştir.
Diğer
yatırımlar
altında,
yurtiçi
bankaların
yurtdışı
muhabirlerindeki efektif ve mevduat varlıkları 626 milyon ABD doları
net artış, yurtdışı bankaların yurtiçi bankalardaki mevduatları ise 353
milyon ABD doları tutarında net azalış kaydetmiştir.
Yurtdışından sağlanan kredilerle ilgili olarak, bankalar 1.228 milyon
ABD doları net geri ödemede bulunurken, diğer sektörler 245 milyon
ABD doları net kullanım gerçekleştirmiştir.
Resmi rezervler 4.818 milyon ABD doları azalmıştır.
Kaynak: TCMB, Erişim 24 Kasım 2016
http://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/tcmb+tr/tcmb+tr/main+menu/istat
istikler/odemeler+dengesi+ve+ilgili+istatistikler/odemeler+dengesi+istatistikleri
Teşekkürler