• Enformasyonla ilgili her türlü ürün, hizmet ve teknolojileri kapsayan
advertisement
• Enformasyonlailgilihertürlüürün,hizmetve teknolojilerikapsayanpiyasa • Buekonominintemel2etkinliği – Kendideğeri – Diğerendüstrileriçingirdiolarakka@ğıverimlilik • AğEkonomisiningirdisiolanenformasyonun özellikleri – Sürekliyenilenebilmesi – Kullandıkçatükenmemesi – PaylaşHkçaçoğalması • Ağekonomisidiğerlerindenayıran4temelözellikşu şekildedir: – Tamamlayıcılık,uyumlulukvestandartlar: • Ürünütekolarakdeğilsistemolarakalırlar • Cd-cdrom/bilgisayar-monitörörenekleri • Builişkieskiekononidebukadargüçlüdeğil(peynir-ekmek) • BirürününsaHşıdiğerinietkiliyorsabunatamamlayıcıdışsallık denir • KriSkolannoktarakipfirmanınürünüyleuyumluolacakmı • Bunustandartlarbelirler • StandartlarıdapoliSkalarbelirler • PoliSkalartaraflıolursatekelcipiyasalaroluışur – TükeSmdışsallıkları: • HizmeSndeğerionaulaşanabonesayısıyladoğruoranHlıdır • Telefonörneği • E-posta1969daaHldıama1990dainternetyaygınlaşmadanbirişe yaramadı • Faxcihazı1843depatenSalındıama1982deüreSldi • Önemliolannoktateknolojinintutmasıvebenimsenmesi • BunusosyologEvere`M.Rogersyeniliklerinyayılmasımodeliile açıklar • Bumodelegöre; – İlkuyumgösterenlerürünüalır – İlkalanlardiğerleriniiknaeder – Geçuyumgösterenlerdeürünüalır – Piyasadoygunluğaulaşır • Bumodel5etkendenetkilenir: – Yeniliğinkarakteri – İleSşimkanalları – Yeniliğinbaşlangıcındanberigeçenzaman – Toplumsalsistem – DevletpoliSkaları – DeğişSrmemaliyetlerinvebağımlılık; • Windows’aalışanınmac’geçmekteisteksizolması • ÜreScilerbududurmustandartlarınabağlıkalarakdestekler • BununadıbağımlılıkHr • BağımlılığınderecesideğişSrmemaliyeSilehesaplanır. • Maliyettürelrişuşekildedir; – Sözleşmeler – Adapteolma(eğiSm) – Veridönüştürme – AraşHrmamaliyeS – BağlılıkmaliyeS(avantaj) – Ölçekekonomisi; • EnformasyonürünlerininilküreSmmaliyeSyüksekkopya maliyetlerisımrdır. • İlküreSmmaliyeSniulaşılankitleninbüyüklüğüetkiler • Bududurmpiyasayagirmeyiengelleyebilirvetekelleşme gündemegelir. • Tekelcifirmalardabudrumaürünçeşitlendirmesive fiyatlandırmapoliSkalarıyladestekolur. • Bunuönlemekiçindevlettaramndanpiyasalaramüdahale edilir. • Microsonörneği • Microsonayüklenensuçtekelolmasıdeğiltekelciliğini korumayaçalışmasıdır. • 20yy.’darakiplerindenikikatdahabüyüksenbirimmaliyeSn %10düşerkenyeniürünlerdebuoran%50’dir. • MasaüstüSömürgecilik; – GlobalInformaSonandworldcommunicaSonkitabında HamidMowlana(MahmudAhmedinejad’ındanışmanıolan) yeniekonomidesömürücülükfaaliyeSnişuşekildetanımlar: • Hamenformasyongelişmekteolanülkelerdengelişmişülkelereakar • Gelişmişülkelerbuenformasyonuişlemekiçinişbirliğiyapar • Gelişmekteolanülkelerkendienformasyonlarınıişlemedeişbirliği yapmaz • GelişmekteolanülkelerkendienformasyonlarınıbilgihalindesaHn alır – KişiselbilgisayarlarveinterneSngelişmesiilemasaüstüne gelensömürgecilikörneklerşuşekildedir: • • • • • Enformasyonürünlerininyoğunbirşekildepazarlanması E-postahizmetleri Amazonörneği Yazılımlarınbirbirinireddetmesi Dosyalarınbelliyazılımlarıtalepetmesi • Yeniekonomininözellikleri – Bilgi • Bilgiyoğunürünvehizmetler – Dijitalleşme • BilgininhızlıkodlanıpdağıHmınısağlar – Sanallaşma • Sanalkimlikler,sanalşirketler – Molekülleşme • Emirkomutazincirininkaybolması,herçalışanındeğerüreSmi – AracısızİleSşim • ÜreScinindoğrudantükeSciyeulaşması – SektörelDeğişim: • Hayat,üreSmvetükeSmalışkanlıklarınındeğişimi – Yenilik • Ürünlerinmodasınınsıkdeğişmesi – HızveZaman • AlımvesaHmişlemlerininçabuklaşması – Küreselleşme • Duvarlarınyıkıldığıküreselbirekonomi • Yeniekonomininetkileri – Dijitalürünlerinmaliyetvekarlılıkoranı – Piyasayagirişmaliyetleri – RekabeSnartması – 7/24açıkpiyasalar – TükeSciodaklıpiyasalar – Yeniürünler – İşgücüniteliğindedeğişiklik – Yeniişimkanlarınındoğması – Verimliliğinartması – Ekonomikbüyümeninartması – Stokmaliyetlerininazalması – Üründenhaberdarolmanınhızlanması – Sermayeakışınınhızlanması – Işlemmaliyetlerinindüşmesi • ÜreSminheralanındabilişimteknolojisikullanılmakta • RekabeSnanakuralıbuteknolojileresahipolmak • Pazarlarındoyması=şirketlerinuluslararasılaşması • KararmerkezleriileüreSmbirimleriarasındaileSşim • TaşınanenformasyonundeğerindearHşolması • BugünarHkenformasyonbirmetadır. • BunumatemaSkselileSşimkuramıtanımlar • Enformasyonuölçülebilirbirformasokmuştur • Meta–Scaretmalı–commodity–modus–ölçüm • SözlükanlamıyaşamiçingereklişeydemekSr. • Taşıdığıözelliklerleinsangereksinimlerinigiderenşey • Yanigeçimaracı • İnsanemeğiyleüreSlmiş,saHlmaküzerearzedilmiş, yenidenüreSlebilirmalveyahizmet • Kapitalizmingücüherşeyibirermetayadönüştürmesidir • Hermetanınbirkullanımbirdedeğişimdeğerivardır. • AyakkabıhemgiymeyehembaşkaşeyledeğişSrmeye • Hernesneninmutlakabirkullanımdeğerivardır. • Kullanımbaşladığındavefaydaeldeedildiğinde değişimdeğeridekendiliğindenoluşur • Örneğinbirçinayakkabınındeğişimdeğerininbir çuvalpatatesolmasıgibi • Geneldekullanımdeğerleriyüksekmetaların değişimdeğerleridüşükolurvetabibununtamtersi • Örneğinsuveelmasgibi • KullanımdeğerlerifarklımetalarıkarşılaşHrılabilir kılantekşeyemekürünüolmalarıdır. • ÖrneğinayakkabıvepatatesüreSmiherikisiiçinde emekharcanmaktadır. • Malınniteliği=emeğinniceliği=emeksüresi • Birmalkullanımiçindeğildemübadeleiçin üreSlmişseonundeğerisaHlabilmesiiçinharcanan emeğeeşiwr. • BedeldebununtamkarşıHeldeetmekiçinverilen zahmetveuğraşHr • Enformasyonunkökündebilgivermekdanışmak yatmaktadır.Biremekvardır • Enformasyonmiktarıbasitçeolasıseçeneklerin logaritmasıileölçülür • İkiolasıseçenekvarsalogaritmaikitabanınagöre enformasyonmiktarıbirdir • Enformasyonkatmabilinenşeylerebirşeyler eklemeveyabirşeyleruyandırmasürecidir. • Buhalibilişimtoplumunudoğurmuştur • BunuilkkezFritzMachluportayakoymuştur. • Enformasyonunkimiçin,hangikoşullardahangi kalitedevenemiktardaüreSldiğionundeğerini belirler. • Önemliolanbirdiğernoktabukadarenformasyona kiminsahipolduğuvebununpazarlamaşekli • Enformasyonsahipolunupdeğerleniyorsabuhali ilebilemetadır. • Enformasyonunkullanımdeğeriniaynızamanda ortamınentropisidebelirler • Enformasyonunbirmetaolarakdeğeriniazaltan şeylerarasında:kopyalanabilirvedüşükmaliyetle ileSlebilirolması,enformasyonunkamusallaşması • EnformasyonunbirmetaolarakdeğeriniarHrmada kullanılanyöntemlerşuşekildedir: – FarklıürünleristandartveeşdeğerhalegeSrmek: • videoendüstrisi – Enformasyonaerişimsatmak, • internetservissağlayıcılar – YenidentükeSlmesigerekenkısasürelienformasyonüretmek, • oyunlar – Aynıenformasyonufarklıbiçimlerdeyenidendağıtmak, • film – Alıcılarındavranışlarınışekillendirmek. SilikonVadisiKorsanları • • • • • Bilgigüçtür Mavikutu Altair8800 SteveBallmer,PaulAllen,BillGates SteveWozniak,SteveJobs • Dünyadahangisıradaninsanbilgisayarlauğraşmakister • AppleBASIC’ilisanslamakiçin21bindolaröneriyor • SanFransicoBilgisayarFuarı(1971) • Dostlarınızayakınolunamadüşmanlarınızadahayakın SilikonVadisiKorsanları • BillGates’inIBM’eDOS’uönermesi • PaulAllen’in50BindolaraişleSmsistemisaHnalması • HayaHnıngerikalanındaşekerlisumusatmakistersintarihyazmakmı • • • • • • • ApplebilgisayarınadıLisa İyisanatçılarkopyalar,büyüksanatçılarçalar Hamkum-silikonsanaH Xerox’unfareadındabirşeyidikkatealmasınımıbekliyorsun? Apple’ınfareyisaHnalmasıvegrafikarayüzeterfietmesi BillGates’inApplelogolut-shirtgiymesi Bizbiraileyizmafyaailesi
