TBMM B : 50 22 . 12 . 1988 O : 1 liye politikasından Maliye Bakanlığı

T.B.M.M.
B : 50
liye politikasından Maliye Bakanlığı isti­
fade eder inanandayım.
Değerli milletvekilleri, ayrıca, dene­
tim elemanları ihtiyacının giderilmesi için,
denetim elemanlığı mesleği özendirilme­
li Kültür ve bilgi birikimi yüksek eleman­
lardan oluşturulacak bir yapıya kavuştu­
rulması gereken denetim elemanlığı mes­
leği, özendirilir bir hale getirilmelidir. Sa­
nıyorum bu kesimlerin özellikle denetim
kesiminde görevli elemanlarımızın sorun­
ları çözülmüg olursa, Maliye Bakanlığının
bir kısım sorunları da çözülmüş olur inan­
andayım.
Sayın milletvekilleri, biraz da devlet
maliyesi, plan ve program ilişkisine ve enf­
lasyon konusuna değinmek istiyorum.
Devlet maliyesi; plan ve programda öngö­
rülen bütçe ödeneklerini sağlamakta ve
dengeli kalkınmanın temini amacıyla, ül­
kenin gayri safi millî hâsılasını ayarlamak­
ta önemli bir rol oynar.
Plan, uzun vadeli temel tercihleri;
program ise, kısa vadeli dalgalanmalara
karsı olan plan hedefleri dahilinde önlem­
leri ve kısa vadeli temel tercihleri ifade
eder. Bir hükümetin uzun vadeli ekono­
mik planları, o hükümetin uzun vadeli po­
litika ve programlarının temel çerçevesi­
ni çizer. Bu sebeple, ülkeler, planlı kalkın­
mayı ve dengeli büyümeyi ilke edinmiş­
lerdir.
Son yıllarda, "Devlet Planlama ama­
cından saptırıldı" seklindeki serzenişleri,
planlı ve programlı kalkınmadan uzaklaşüdığmın serzenişleri olarak kabul ediyo­
ruz^ Devlet yatırımlarının ve harcamala­
rının bir bölümünün Devlet Planlamanın
bilgisi dışında gelişmesi, Devlet Planlama­
nın amacından saptırıldığı serzenişlerinin
doğruluğunu göstermektedir.
Bugün, "devlet maliyesi" denildiğin­
de, genel bütçe hesabının anlatımı anla­
22 . 12 . 1988
O :1
şılır. Besinci Beş Yıllık Kalkınma Planının
beşinci yıl programını uygulamaktayız.
Plan ve program dışı, bütçenin üçte bir
oranında fonlarda para birikmekte ve ki­
şi tercihleriyle harcanmaktadır. Bu harca­
manın, plan ve program hedefleri dahilin­
de olup olmadığı da, ciddî şekilde denet­
lenememektedir. Bu kürsüden, bu sakın­
caya müteaddit defalar ben ve diğer arka­
daşlarımız değindiler; ama bugüne kadar,
bütçe tekniğini olumsuz yönde etkileyen,
dengeleri bozan genel bütçe dışı bu har­
camaların, genel bütçe içine alınması için
henüz ciddî bir girişim görememekteyiz.
Demokratik toplumlarda, ekonomik plan
ve program ile bütçe hedefleri tercihleri,
kişi tercihlerine bırakılmamalı. Bu durum,
demokratikleşme ve sivilleşmeyi amaçla­
yan ülkemizi başka mecralara götürür;
hırslı politik liderleri partizanlığa, hatta
daha kötüsü, diktatörlüğe özendirir.
Değerli milletvekilleri, yukarıda arz
ettiğim gibi, bütçe dışı bu fonların bir baş­
ka mahzuru da, para politikasının uygu­
lanmasında çıkardığı kargaşadır. Para po­
litikası iyi takip olunup, kalkınma hedef­
leri doğrultusunda gerekli önlemler alın­
mazsa; bugün olduğu gibi, dengeler bo­
zulur, fiyatlar şişer ve enflasyon azgınla­
sın Daha dün gazetelerde okuyoruz; pa­
rayı elinde bulunduran Merkez Bankası
Başkanı, siyasal iktidarımızın büyük be­
ğenilerini kazanmış ve para politikasını
kurtaracak diye işbaşına getirilmişti; Mer­
kez Bankası Genel Müdürü, enflasyon lo­
bilerinin oluşturulduğundan bahsediyor.
Hükümetin dikkatini çekiyoruz, bu enf­
lasyon lobileri ne amaçla oluşmuş; netice
itibariyle, bu lobiler kimin aleyhine ve ki­
min lehine tercih sahibidirler? Hatta Baş­
kan, paramızın kurtulması için antienflasyonist bir lobinin kurulmasını öneriyor ve
diyor ki, "enflasyon ateşi içinde birkısım
insanlar halkın aleyhine devleşmeyi amaç­
lıyor."