Günlük Bülten 01 Ekim 2014 PİYASALAR Döviz Piyasası Dolar’ın küresel piyasalardaki değer kazancı Salı günü de devam etti. Yurtiçinde üçüncü çeyreğin son işlem gününde kurumsal firmaların döviz satışlarına yönelmesiyle kurdaki yükseliş sınırlandı ve USD/TL kuru günü yatay seviyeden sonlandırdı. Beklentilerden kötü gelen dış ticaret verisine rağmen TL emsallerine göre iyi performans gösterdi. 31 Ara 13 29 Eyl 14 30 Eyl 14 Günlük Değişim Yıl Sonuna Göre Değişim $/TL 2,1482 2,2793 2,2782 0,0% 6,1% €/TL 2,9529 2,8916 2,8780 -0,5% -2,5% Sepet* 2,5515 2,5855 2,5781 -0,3% 1,0% €/$ 1,3743 1,2685 1,2631 -0,4% -8,1% $/Yen 105,31 109,50 109,65 0,1% 4,1% 80,04 85,59 85,94 0,4% 7,4% $ Endeks Ka yna k: Reuters , Bl oomberg $/TL €/$ 2,6 2,4 2,2 2 1,8 1,6 1,4 1,2 Kaynak: Bloomberg 1 Oca 13 May 13 Sepet 2,5781 2,2782 1,2631 Eyl 13 Oca 14 May 14 Eyl 14 --- FED Çıkış Stratejisinin Açıklanması * (0,5$+0,5€) Euro Bölgesi’nde eylül ayı öncü enflasyon verisinin %0,3 ile son 5 yılın en düşük seviyesine gerilemesi sonrasında EUR/USD paritesi 1,2660 seviyelerinden 1,26 seviyesinin altına geriledi. Parite 1,2571 ile son iki yılın en düşük düzeyini test ettiği günü ABD’de Chicago PMI ve tüketici güven endeksi verilerinin beklentilerin altında kalmasıyla bir miktar toparlanarak 1,2631 seviyesinden sonlandırdı. FED’in erken faiz artırabileceği endişeleri ve jeopolitik gelişmelere dün Euro Bölgesi’nde açıklanan düşük enflasyon verisinin de eklenmesiyle Dolar endeksi yükselişini sürdürerek son 4 yılın en yüksek seviyesi olan 86,2’yi gördü. Dolar endeksindeki bu yükselişe paralel gelişmekte olan ülke para birimleri değer kaybetmeye devam ederken, Rusya’nın ülkeden sermaye çıkışlarını önlemek için sermaye kontrolleri uygulayabileceği yönünde haberlerle Brezilya Reali’nin ardından Rus Rublesi Dolar karşısında günün en çok değer kaybeden para birimi oldu. Emtia Piyasası Dolar’daki güçlenmenin devam etmesiyle altın değer kaybetmeye devam etti. Altın günü %0,6 gerileyerek ons başına USD 1.208 seviyesinden günü sonlandırdı. Brent petrolü ve WTI petrol, artan stokların piyasayı Orta Doğu’daki gerilimlerden kaynaklanabilecek bir aksamaya karşı koruyacağı spekülasyonlarıyla günü %2,6 düşüşle USD 94,7 seviyesinden tamamladı. 2.000 130 Altın ($/Ons) 1.900 118,9 1.800 31 Ara 13 29 Eyl 14 Altın($/Ons) Petrol(Brent) Gümüş($/Ons) 1.202 110,8 19,5 Ka yna k: Reuters , Bl oomberg 1.216 97,2 17,5 30 Eyl 14 1.208 94,7 17,0 Günlük Yıl Sonuna Değişim Göre Değişim -0,6% -2,6% -3,0% Brent Petrol ( $/Varil, sağ eksen) 120 1.700 1.600 0,5% 1.500 -14,6% 1.400 -12,8% 1.300 1.200 125 94,7 115 110 1.693 105 1.208 100 95 90 Kaynak: Bloomberg 1.100 Oca 13 85 May 13 Eyl 13 Oca 14 May 14 Eyl 14 1 Günlük Bülten 01 Ekim 2014 Top. Piyasa Hacmi Faiz Piyasası 13 TL’deki dalgalanma ve jeopolitik risklere bağlı olarak 2 yıllık gösterge tahvilin faizi 5,5 ayın ardından ilk kez %10’nun üzerini test etti. TCMB’nin likiditeyi sıkılaştırmaya ve fonlama maliyetini yükseltmeye devam ettiği günde 2 yıllık gösterge tahvilin faizi günü 12 baz puan artışla %9,95 seviyesinden sonlandırdı. TCMB’nin yaptığı toplam fonlama miktarı 48,1 milyar TL düzeyine yükselirken; bu rakamın 40 milyar TL’lik kısmı %8,25’ten haftalık repo fonlamasından, 4,5 milyar TL’lik kısmı %11,25’ten BİST repo ve kotasyondan ve 3,6 milyar TL’lik kısmı %10,75’ten piyasa yapıcılığı imkanından oluştu ve ortalama fonlama maliyeti %8,72 düzeyine yükseldi. Günlük Yıl Sonuna Değişim Göre Değişim 31 Ara 13 29 Eyl 14 30 Eyl 14 Gösterge Tahvil* 10,10 9,83 9,95 0,12 -0,15 USD Libor( 3 aylık) 0,25 0,23 0,23 0,00 -0,02 EUR Libor( 3 aylık) 0,27 0,05 0,05 0,00 -0,22 O/N İMKB Repo 7,60 10,91 10,95 0,04 3,35 Eurobond 2030* 6,91 5,30 5,38 0,08 -1,53 * bi l eşi k fa i z Ka yna k: Reuters , BIST, Bl oomberg 5.000 Göst. Tahvilin Hacmi 12 %9,95 4.500 Göst. Faizi (Sol Eks,*) 4.000 11 3.207 10 3.500 3.000 9 2.500 8 2.000 7 1.500 6 1.000 5 500 4 0 5,5 Milyon TL Kaynak: BIST,*bileşik faiz (Ağırlıklı Ort) TCMB Ağırlıklı Fonlama Faizi ve Faiz Koridoru 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 May 12 %8,72 Ağırlıklı Fonlama Faizi Eyl 12 Gecelik Borç Alma-Verme Faizi Oca 13 May 13 Eyl 13 Oca 14 May 14 Eyl 14 Kaynak: TCMB Türkiye'nin 5 yıl vadeli CDS-kredi temerrüt faizi (Türkiye’nin borçlarını iflasa karşı sigortalamanın maliyeti) 207 seviyesine; 2030 vadeli USD cinsi gösterge Eurobond faizi ise %5,38 seviyesine yükseldi. Borsalar Kredi derecelendirme kuruluşu Fitch'in cuma günü yapacağı Türkiye kredi notu değerlendirmesi ve aynı gün açıklanacak kritik ABD tarım dışı istihdam verisini bekleyişe geçen Borsa İstanbul dar bir bantta dalgalandığı günü %0,4 yükselişle 74.938 puandan tamamladı. ABD borsaları, açıklanan zayıf ekonomik verilerin ardından enerji ve malzeme hisselerinde görülen kayıplarla dün geriledi. Asya borsaları Hong Kong'ta devam eden gerginlik ve Wall Street'te görülen kayıpların ardından piyasada güvenin azalmasıyla bugüne düşüşle başladı. 31 Ara 13 29 Eyl 14 30 Eyl 14 Günlük Değişim Yıl Sonuna Göre Değişim 8.000 98.000 İşlem Hacmi (milyon TL) 7.000 93.000 BIST 100 Endeks (sağ eksen) 74.938 88.000 BIST-100 67.802 74.646 74.938 0,4% 10,5% 6.000 BIST-30 82.448 91.191 91.601 0,4% 11,1% 5.000 Sanayi 62.349 71.225 71.158 -0,1% 14,1% 78.000 4.000 73.000 Hizmetler 50.656 52.588 52.485 -0,2% 3,6% 68.000 Mali 90.498 100.107 100.953 0,8% 11,6% 3.000 Bankalar Endeksi 122.226 136.452 137.296 0,6% 12,3% Dow Jones 16.577 17.071 17.043 -0,2% 2,8% 1.000 S&P 500 1.848 1.978 1.972 -0,3% 6,7% 0 DAX 9.552 9.423 9.474 0,5% -0,8% Nikkei 225 16.291 16.311 16.174 -0,8% -0,7% Bovespa 51.507 54.625 54.116 -0,9% 5,1% Ka yna k: Reuters , Bl oomberg 83.000 63.000 2.000 Oca.13 58.000 53.000 48.000 May.13 Kaynak: Reuters Eyl.13 Oca.14 May.14 Eyl.14 2 Günlük Bülten 01 Ekim 2014 PİYASALARDAKİ GELİŞMELER Ağustos ayı dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı ayına göre %13,5 artarak beklentilerin (USD 6,75 milyar) üstünde USD 8,04 milyar olarak gerçekleşti. Hazine Müsteşarlığı'nın açıkladığı verilere göre Türkiye'nin ikinci çeyrek sonu itibarıyla net dış borç stoku USD 237,8 milyar oldu. Hazine bu hafta gerçekleştirdiği iki ve 10 yıllık gösterge tahviller dahil dört ihale ile 7.596,3 milyon TL'si piyasadan, toplam 7.826,3 milyon TL borçlanarak, ekim ayı borçlanma programının büyük kısmını tamamladı. Hazine 28 Eylül 2016 itfalı 1,84 milyar TL tutarında kira sertifikası ihraç etti. IMF, Türkiye, Brezilya ve Yeni Zelanda'da gelecek 5 yılda cari açığın artabileceğini belirtti. İngiltere'de bu yılın ikinci çeyreğinde GSYH büyüme daha önce açıklanan %0,8 seviyesinden nihai %0,9'a revize edildi. Romanya Merkez Bankası politika faizini 25 baz puan indirerek %3'e düşürdü. Euro Bölgesi’nde işsizlik oranı ağustosta değişim göstermeyerek %11,5'te kaldı ve beklentiler seviyesinde açıklandı. Avrupa Birliği istatistik bürosu Eurostat'ın öncü verilerine göre Euro Bölgesi’nde enflasyon eylülde yıllık bazda %0,3 ile beklentiler seviyesinde gerçekleşti. ABD’de Case Shiller konut fiyatları endeksi temmuzda %6,7 artış ile Kasım 2012'den bu yana en düşük yıllık artışı kaydetti. ABD‘de Chicago PMI endeksi eylülde 60,5'e gerileyerek beklentilerin altında açıklandı. ABD'de tüketici güven endeksi eylülde 86'ya gerileyerek mayıs ayından bu yana en düşük seviyeyi gördü ve beklentilerin altında açıklandı. Güney Kore'de TÜFE ağustos ayında aylık bazda % 0,1 düşerken, yıllık bazda %1,1 arttı. Çin'de resmi PMI eylül ayında ağustos ayına göre değişim göstermeyerek 51,1 puan oldu. Ağustos ayı dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı ayına göre %13,5 artarak beklentilerin (USD 6,75 milyar) üstünde USD 8,04 milyar olarak gerçekleşti. İhracat bir önceki yılın aynı ayına göre %2,9 artarak USD 11,4 milyar olurken, ithalat yıllık %7 artışla USD 19,5 milyar seviyesine yükseldi. Net enerji ithalatı bir önceki yıla göre %4,8 artarak USD 4,1 milyar olarak gerçekleşirken, enerji hariç dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı ayına göre yükselerek USD 3,9 milyar seviyesine geldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı geçen ay bulunduğu %67,3 seviyesinden %58,7 seviyesine geriledi. İthalata ekonomik sınıflandırma bazında yıllık olarak bakıldığında; bir önceki yıla göre tüketim malları kaleminde %11,8, ara malları kaleminde %7,3, sermaye malları kaleminde %5,3’lük artış yaşandı. 2013 M ily o n U S D 2014 A ğ u sto s O ca k -A ğ u sto s Te m m uz A ğ u s to s O ca k - A ğ u s to s İ h ra c a t 11.118 9 9 .3 1 2 13.368 1 1 .4 4 0 104.931 İth a lat 18.198 1 6 7 .0 0 5 19.869 1 9 .4 7 6 159.096 D ış T i c a re t D e n g e s i - 7.080 -67.692 - 6.502 -8.036 -54.165 E n e rji N e t İth a latı 3.951 3 2 .0 9 0 4.360 4.141 33.019 E n e r j i H a ri ç D ış T i c a r e t D e n g e s i - 3.129 -35.602 - 2.141 -3.895 -21.146 İ h ra c a t ın İ t h a l a t ı K a rş ıl a m a O ra n ı ( % ) 6 1 ,1 % 59,5% 6 7 ,3 % 58,7% 6 6 ,0 % K a y n a k : TÜ İK 3 Günlük Bülten 01 Ekim 2014 Hazine Müsteşarlığı'nın açıkladığı verilere göre Türkiye'nin ikinci çeyrek sonu itibarıyla net dış borç stoku USD 237,8 milyar oldu. Hazine’nin verilerine göre : Türkiye'nin brüt dış borç stoku ikinci çeyrek sonu itibariyle USD 401,7 milyar Türkiye'nin kamu net borç stoku ikinci çeyrek sonu itibariyle 186,5 milyar TL Türkiye AB tanımlı genel yönetim borç stoku ikinci çeyrek sonu itibariyle 571 milyar TL oldu. Hazine bu hafta gerçekleştirdiği iki ve 10 yıllık gösterge tahviller dahil dört ihale ile 7.596,3 milyon TL'si piyasadan, toplam 7.826,3 milyon TL borçlanarak, ekim ayı borçlanma programının büyük kısmını tamamladı. Hazine, ekim ayında toplam 15 milyar TL'lik iç borç servisine karşılık 8,8 milyar TL'si piyasadan, 1,8 milyar TL'si kira sertifikası yoluyla toplam 10,8 milyar TL'lik iç borçlanma planlıyor. Son olarak 21 Ekim'de 18 Kasım 2015 itfalı kuponsuz tahvili yeniden ihraç ederek ekim ayı borçlanma programını tamamlayacak olan Hazine'nin, ekim ayını öngörüleri çerçevesinde tamamlaması için kuponsuz tahvil ihalesi ve ihaleler sonrası kullanılacak opsiyonlar dahil 1,2 milyar TL borçlanması kaldı. Hazine'nin iki yıllık gösterge tahvili yeniden ihracında bileşik faiz %10,01 ile beklentilere paralel, 10 yıllık tahvilde %9,95 ile beklentilerin altında gerçekleşti. IMF, Türkiye, Brezilya ve Yeni Zelanda'da gelecek 5 yılda cari açığın artabileceğini belirtti. Dünya Ekonomik Görünümü raporunu yayınlayan IMF, "Türkiye'de cari açığın artması sermaye akışlarına bağlı riskleri de artırır" değerlendirmesi yaptı. Fon, küresel dengesizliklerin dünya ekonomisi için daha düşük bir tehdit unsuru olacağına dikkat çekti. IMF'ye göre, sermaye akışındaki dengesizlik azalınca dünya ekonomisinde sistemik risk de azaldı. Euro Bölgesi’nde işsizlik oranı ağustosta değişim göstermeyerek %11,5'te kaldı ve beklentiler seviyesinde açıklandı. Avrupa Birliği istatistik bürosu Eurostat'ın öncü verilerine göre Euro Bölgesi’nde enflasyon eylülde yıllık bazda %0,3 ile beklentiler seviyesinde gerçekleşti. Euro Bölgesi TÜFE (Yıllık Değişim, %, sağ eksen) 13 8 Euro Bölgesi Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı (%) 7 12 6 11,5 11 5 4 10 3 9 2 0,3 8 Kaynak: Bloomberg 7 1 0 Oca.08 Nis.08 Tem.08 Eki.08 Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10 Tem.10 Eki.10 Oca.11 Nis.11 Tem.11 Eki.11 Oca.12 Nis.12 Tem.12 Eki.12 Oca.13 Nis.13 Tem.13 Eki.13 Oca.14 Nis.14 Tem.14 -1 4 Günlük Bülten 01 Ekim 2014 VERİ GÜNDEMİ Yurtiçi piyasalarda PMI verisi açıklanırken; Euro Bölgesi, Almanya ve İtalya’da PMI, ABD’de ISM ve imalat PMI ve ADP özel sektör verileri takip edilecek. UYARI: Bu bülten T.C. Ziraat Bankası A.Ş. tarafından, kamuya ilan edilen veriler kullanılarak hazırlanmış olup; sadece Bankamız müşterilerini bilgilendirme amacını taşımaktadır. Bültende yer alan veriler ve değerlendirmeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Bülten sayfalarında yer alan yazı, tablo ve grafikler Bankamızın izni olmaksızın kısmen veya tamamen çoğaltılamaz, dağıtılamaz ya da yayınlanamaz. 5