TBMM B:69 26 . 2 . 2008 olan ülkelere göç etme niteliği ve karakteri

TBMM
B:69
26 . 2 . 2008
O: 2
olan ülkelere göç etme niteliği ve karakteri taşıdığı anlaşılmaktadır. Ancak gelişmiş gemi inşa
kapasitesine sahip kalkınmış ülkeler, işçilik ücretlerinin yüksek olmasından dolayı gemi yapımında
uluslararası rekabeti kaybetmelerine rağmen gemi inşa sanayisinin istihdam potansiyeli taşıması ve
diğer birçok sanayi mamullerini kullanarak diğer sanayi sektörlerini sürüklemesi ve gelişmelerini
sağlaması sebebiyle tersanelerin kapanmasını önlemek için önemli boyutlarda devlet desteği uygu­
lamaktadır.
Değerli milletvekilleri, kalkınmış ülkelerdeki tersaneler ileri teknolojik ve özel tipte gemi yapı­
mına yönelerek gemi inşasında başka diğer sanayi kollarının ihtiyacı olan makine, teçhizat ve çelik
işlerinin yapımını üstlenerek kapanmaya karşı direnmektedir.
Sağlanan devlet desteğinin diğer bir sebebi de savunma bakımından stratejik öneme sahip gemi
inşa sanayisinin kapanmasını önlemeye çalışmaktır.
Kısaca, bu ülkeler, savunma ve dış ticaret için hayati önemi bulunan gemilerin tedarikinde ve
deniz ticaret filolarının yenilenmesinde diğer ülkelere bağlı olmak istememektedirler.
Bütün bu bilgiler göstermektedir ki, gemi inşa sanayisi, gelişmekte olan ülkelerin kalkınma yo­
lunda bir araç olarak kullanabilecekleri bir endüstri dalıdır. Bir ülkede serpilip gelişen gemi endüs­
trisi o ülkede hayat standardının yükselmesiyle birlikte devrini tamamladıktan sonra uluslararası
pazarda daha kolay rekabet imkânlarını yakalayabileceği bir başka gelişmekte olan ülkeye taşın­
makta ve bu çevrim bu şekilde devam etmektedir. Tersanelerimizin yoğun sipariş almaları da bu çev­
rim nedeniyledir.
Değerli milletvekilleri, ifade etmeye çalıştığım endüstrinin emek yoğun dalı olan ve diğer sanayi
kollarının bir lokomotifi gibi sürükleyerek gelişmelerine önemli katkıda bulunan gemi inşa sanayisi,
hem ekonomiye katkısı hem de istihdam potansiyeli oluşturması nedeniyle ülkemiz açısından da çok
önemlidir.
Tersanelerimizde yaşanan ölümle sonuçlanan kazalar, olumsuz çalışma koşulları ve kamuoyuna
yansıyan tartışmalar, Türkiye Büyük Millet Meclisinin tersaneler konusuna el atma zorunluluğunu
doğurmuştur.
Ülkemizin gemi imalatında dünyada tonaj açısından 6'ncı sırada, gemi adedi olarak 4'üncü sı­
rada olduğu resmî makamlarca açıklanmaktadır. Bu rakamlar sektörün önemini bir kez daha göster­
meye yetmektedir.
Tersanelerde yürütülen işler ağır ve tehlikelidir. Tehlikeli İş Kolları Yönetmeliği kapsamında
özel değerlendirmeye ihtiyaç duymaktadır. İşçiler, ekmek parası için olumsuz koşullarda barınmak,
insanca olmayan şartlarda yaşamak ve çalışmak zorunda kalmaktadır.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; tersanelerde yaşanan kazalarda son yedi ayda 17, yirmi üç
yılda ise 80 işçinin ölmesi, bu iş yerlerindeki çalışma şartlarının iş güvenliği önlemlerinin yeterlili­
ğini tartışılır hâle getirmektedir. Ölümlere "işin doğası gereği" şeklinde yaklaşılması kabul edilemez.
Sadece 2006 yılında tersanelerde 18.500 iş kazasının yaşandığı istatistiklere geçmiştir. Ölümle
sonuçlanan kazalar incelendiğinde büyük çoğunluğunun elektrik çarpması ve düşme sonucu ger­
çekleştiği görülmektedir; bazı ölümlerin de patlama neticesinde olduğu bilinmektedir. Ölüm neden­
leri olağanüstü durumlar olmayıp önlenebilir nedenlerdir. Bakanlık yetkililerince "ölümle sonuçlanan
olayların incelendiği" yönünde açıklamalar yapılmakla birlikte, kamuoyunu ve sektörün taraflarını
rahatlatacak önlemlerin alınmadığı görülmektedir.
-252-