Kan Glukozunun Diyabetli Birey Tarafından Takibi

Diyabette Bakım,Takip ve İzleme
İ.Ü Cerrahpaşa Tıp Fakültesi
İç Hastalıkları ABD Endokrinoloji,Diyabet
ve Metabolizma
Uzm.Hem.Alev Kahraman
Kan Glukozunun Diyabetli Birey
Tarafından Takibi
• Kan glukozunun yeterli şekilde değerlendirilmesi,
tartışılabilir bir şekilde, diyabet bakımının en önemli
bileşeni olabilir
• Sağlanan bilgi diyebetli bireylerin ve sağlık uzmanlarının
terapinin yeterliliğini değerlendirmesine
ve beslenme, egzersiz rejimlerini
ayarlamasına olanak verir
• SMBG diyabetli bireylerin yaşam kalitelerini
yükseltebilecek artmış bir yaşam tarzı esnekliğine sahip
olmasına olanak verir
Kan Glukozunun Diyabetli Birey
Tarafından Takibi
• İnsülin ya da sülfonilüre alan herkes terapötik etkinliği
değerlendirmek ve semptomatik hipoglisemiyi
önlemek için rutin şekilde SMBG kullanmalıdır
• Tip 1 diyabetli kişiler günde 4-6 defa test yapmalıdır
• Tip 2 diyabetlilerde takibin sıklığı konusunda
uzmanlar arasında bir fikir birliği mevcut değildir.
Bununla birlikte, glisemik hedeflere erişilmesine
olanak verecek kadar sık olmadır
Kan Glukozunun Diyabetli Birey
Tarafından Takibi
• Farklı testler farklı bilgiler verir. En iyi kontrol zamanı
hastadan hastaya değişir
• Açlık KG seviyesi insülinin KG’yi gece esnasında kontrol
altında tutup tutmadığını gösterir
• Öğün öncesi glukoz yenecek olan öğüne ilişkin olarak
yiyecek ve insülin konusunda kararlar verilmesine
kılavuzluk edebilir
• Öğün sonrası glukoz öğünleri kapsamak açısında doğru
miktarda insülin ya da ilaca sahip olup olmadığınızı gösterir
 (Yeni çalışmalara göre en iyi göstergedir)
Kan Glukozunun Diyabetli Birey
Tarafından Takibi
• Glukoz seviyelerinde günlük bazda iyileşme sağlanmasının
öneminin anlaşılması yönünde bir ihtiyaç bulunmaktadır
• Kişiye özel hale getirilmiş bireysel hedef aralıkları belirlenmelidir
• Tarafların ortak şekilde kabul edebileceği izleme programına
uymalarında diyabetli bireylere yardımcı olunmalıdır
• Test sonuçlarını öğün planları ve egzersiz rejimlerini
ayarlamalarına yardımcı olacak şekilde nasıl kullanacakları
hakkında ve yanı sıra hastanın tedavisini değerlendirmesinde
sağlık uzmanına yardımcı olmak için değerli bilgiler sağlamaları
konusunda diyabetli bireylere eğitim verilmelidir
Diyabetli Birey
Neden Uyum Göstermez?
Bilgi
Eksikliği
Aile Desteği
Bulunmaması
İşin
Gerektirdikleri
Mali
Sorunlar
Ziyaretler
Arasında
Geçen Zamanın
Uzunluğu
Glukoz İçin İdrar Testi
• Glukoza ilişkin renal eşik 180 mg/dL’dir
(10 mmol/L); bu değer renal fonksiyona göre değişiklik
gösterir
• Ölçüm sırasındaki değil, idrar toplama sırasındaki ortalama
plazma glukoz konsantrasyonu değerini yansıtır. Kan
glukozu takibi açısından değer taşımamaktadır
• Keton seviyesi takibi için kullanılmalıdır
Sabah ağızda aseton kokusu veya çürük elma kokusu
hissedilirse mutlaka idrarda keton bakılmalıdır
Kan şekeri 280-300 mg/dl geçtiğinde mutlaka idarada ve
kanda aseton bakılmalıdır
Diyabet ve Yaşam Tarzı
1.
Dengeli bir beslenme planı
2. Fiziksel egzersiz
3. Bireye uygun tıbbi tavsiye ve bireysel takip
4. Kaliteli bir yaşam
Ayak Bakımı
 Diyabetli bireylere ayak bakımı konusunda verilecek
tavsiyeler
 1.Sigara kesinlikle kullanılmamalıdır.
 2. Ayaklar her gün kontrol edilmelidir.
 3. Ayaklar her gün yıkanmalıdır.
 4. Aşırı sıcak sudan kaçınılmalıdır.
 5. Ayaklar üşüdüğü takdirde mutlaka çorap giyilmelidir.
 6. Sıcak ve sert zeminli yerlerde dolaşılmamalıdır.
Ayak Bakımı
 Diyabetli bireylere ayak bakımı konusunda
verilecek tavsiyeler
 7.Çıplak ayakla kesinlikle yürünmemelidir.
 8. Ayaklardaki nasırlar ve kalluslar için hiçbir zaman
kimyasal maddeler kullanılmamalıdır.
 9.Ayakkabıların içi giymeden önce her zaman kontrol
edilmelidir.
 10.Görmesi bozuk olan hastaların aileleri ayak bakımı
açısından eğitilmelidir.
 11.Ayaklar uzun süreli olarak ıslak kalmamalıdır.
Ayak Bakımı
 Diyabetli bireylere ayak bakımı konusunda verilecek
tavsiyeler
 12.Kuru ayaklar için krem veya vazelin ince bir tabaka
şeklinde sürülebilir.
 13.Ayaklara uygun pamuklu veya yünlü çorap giyilmeli,
çoraplar her gün değiştirilmeli,
 14.Çorap bağı kullanılmamalıdır.
 15.Çorapsız ayakkabı giyilimemelidir.
 16. Parmak aralarına bağları giren sandalet giyinmemelidir.
Ayak Bakımı
 Diyabetli bireylere ayak bakımı konusunda
verilecek tavsiyeler
 17.Ayakkabılar ayağa uygun ve rahat olmalıdır.
 18.Kışın ayaklar için özel önlemler alınmalı
 19.Tırnaklar düz kesilmelidir.
 20. Doktor kontrollerine düzenli bir şekilde
gidilmelidir. Her kontrolde ayaklar mutlaka muayene
edilmelidir.
 21.Ayaklarda anormal bir şey görüldüğünde mutlaka
doktora haber verilmelidir.
 22.Diyabetik olduğunuz podiatriste her fırsatta
söylenmelidir.
Değerlendirme
 Ağrı
 Karıncalanma
 Yanma
 Hassasiyet
 Üşüme
 Kramp
 Isı
 Renk
Cilt Bakımı
 Diyabetlinin cilt bakımında öncelik cilt bütünlüğünü




korumaktır
Temizlikte ılık su ve sabun (pH 5.5) kullanılır
Nemlendirici kremler kullanılır
Doğrudan güneş ışığından korunur
Kadınlar deri temizliğine özen göstermelidir
Ağız ve Diş Sağlılğı
 Diyabetli bireyler,ağız ve diş problemleri yönünden daha




fazla risk altındadırlar
Diyabetli birey günlük ağız-diş temizliğine dikkat etmelidir
Altı ayda bir düzenli diş kontrolü yapılmalıdır
Diş hekimine gitmeden önce kan şekeri kontrolü
yapılmalıdır
Yumuşak diş fırçası kullanılmalı,3 ayda bir fırça yenilenmeli
Tatil ve Seyahat Önerileri
 Diyabetli birey yolculuk öncesi mutlaka sağlık kontrolü




yaptırmalıdır
Sağlık sigortası mutlaka yanında olmalıdır
Uzun yolculuklarda yanında yiyecek bulundurmalıdır
İnsülin ve diğer malzemelerini el bagajında taşımalıdır
İnsülin için mutlaka soğuk zincirini koruması için özel
çanta kullanmalıdır
 Yedek ilaç ve insülinleri şeker ölçüm stripleri mutlaka
yanında olmalıdır
 Tatilde günlük yaşam tarzında olabilecek değişiklikler
diyabet ekibi ile önceden görüşülmelidir
Cerrehi ve özel durumlar
 Diyabetli cerrahi operasyon geçirecekse mutlaka OAD si
kesilip insülin tedavisine geçilmesi gerektiği
unutulmamalıdır
 Kan şekeri regülasyonu yara iyileşmesi yönünden çok
önemlidir
 Beslenmesi diyetisyen tarafından tekrar planlanmalıdır
 Bası yarasi yönünden yakın takip edilmelidir