BAT’ların ve BREF’lerin uygulaması Jaroslaw Gontek Senior inspector Silesian Voivodship Katowice Kısaltmalar 2 IPPC – Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrol, BAT – Mevcut En İyi Teknolojiler, BREF – BAT Referans dokümanları, EIPPCB – Avrupa Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrol Bürosu, IEF – Bilgi Alışverişi Forumu, TWG – Teknik Çalışma Grubu BATNEEC - Best Available Technology not Entailing Excessive Costs, ELV - Emisyon Sınır Değerleri, ELA – Çevre Yasası Sözleşmesi, BAT – benzeri terimler 3 BAT: Mevcut En İyi Teknikler, Mevcut En İyi Teknolojiler, Best practicable means, En iyi uygulanabilir çevresel opsiyon, Mevcut En İyi Kontrol Teknolojisi (BM Temiz Hava Sözleşmesi). Ne demek? (1) 4 MEVCUT EN İYİ TEKNİKLER demek faliyetlerin geliştirilmesinde ve bunların işletme yöntemlerinde en etkin ve ileri düzey anlamına gelir. Bu belirli teknikler, önleme amaçlı emisyon sınır değerleri için bir zemin oluştururken uygulanabilirliğinin olmadığı durumlarda da emisyonların ve bir bütün olarak çevre üzerindeki etkilerin azaltılmasına yardımcı olur : Ne demek?(2) 5 EN İYİ- çevresel korumanın en üst düzeyine ulaşabilmek açısından en etkin olan, MEVCUT (teknikler) – ekonomik ve teknik açıdan uygun koşullarda ilgili sanayi sektöründe uygulanmasına izin verir ölçekte geliştirilmiştir. Bu esnada maliyetler ve avantajlar, Üye ükeler içerisinde geliştirilmiş veya kullanılmış olduğu ve operatörler açısından ulaşılabilirliği de gözönünde bulundurulur, TEKNİKLER- hem kullanılan teknolojiyi hem de tesisin tasarlandığı, inşa edildiği, işletildiği ve pazarlandığı yöntemleri içerir. BAT – biraz da tarih... 6 Best practicable means ifadesi ilk olarak Birleşik Krallığın birincil mevzuatında, 1861 tarihli Somon balıkçılığı yasasının 5. bölümünde kullanılmıştır, Prensip ilk olarak 1848 tarihli Kamu sağlığı yasasında (Birleşik Krallık) ve daha sonra 1863 tarihli Alcali yasasında (Birleşik Krallık) kullanılmıştır, BAT konsepti ilk olarak 1992 tarihli, Kozey doğu atlantiğin denizlerinin korunması için OSPAR sözleşmesinde (Paris), tüm tesis türleri için kullanılmıştır. BATNEEC olarak anılmıştır (büyük maliyetler gerektirmeyen mevcut en iyi teknoloji). BATNEEC ifadesi 1996 yılında yerini BAT ifadesine bırakmıştır (61 sayılı Direktif). BAT temeli 7 BAT konsepti ilk kez açık olarak 24 Eylül 1996 tarihinde, 96/61 AB IPPC Direktifinin 2. maddesinin 11. bendinde tanımlanmıştır (bkz. 4. ve 5. slaytlar), 16 Madde BAT uyarınca bilgi alışverişini tanımlar: Komisyon AB üyeleri ve konuyla ilgili sanayi sektörleri arasında bilgi alışverişini organize edecektir. Her üç yılda bir uygun şekilde rapor yayınlanacaktır. BAT bilgi alışverişi mercii 8 Avrupa Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrol (IPPC) bürosu 1997 yılında, üye ülkeler ile sanayi arasında mevcut en iyi tekniklerin paylaşılması, ortak izleme ve bunların geliştirilmesi amaçları ile Prospektif Teknolojik Çalışmalar Enstitüsü (IPTS) çatısı altında kurulmuştur. EIPPCB Sevilla’da bulunmaktadır (İspanya). BAT bilgi alışverişi mercii(2) Tüm bu bilgi alışverişinin amaçları şunlardır: Kapsamlı bilgi ve görüş alışverişini tamamlayabilmek için referans dokümanlarının yayınlanmasıyla topluluk içerisindeki herhangi teknolojik dengesizlikleri düzeltmek, Topluluk içerisinde kullanılan sınır değerlerin ve tekniklerin tüm dünyada yaygınlaştırılmasını sağlamak, Üye ülkelere IPPC direktifinin etkin uygulanması konusunda yardımcı olmak. 9 Önemli AB Sözleşmeleri 10 96/61 sayılı AB IPPC Direktifi 24 Eylül 1996, 15 Ocak 2008 tarihinde 2008/1/EC AB IPPC direktifi ile güncellenmiştir, 24 Kasım 2010 tarihinde 2010/75/UE AB Endüstriyel Emisyonlar Direktifi ile güncellenmiştir. BAT’lar nerede bulunabilir? 11 BREFler – BAT referans dokümanları (33 BREF ve ~50 BAT kılavuzları), Sanayi odalarının ulusal kılavuzluğu, Yasa (IPPC depolama sahaları). BAT – bağlayıcı mı değil mi? AB veya Ulusal yasaları dışındaki tüm dokümanların kullanımı zorunlu değildir!!! IPPC izinleri mevcut en iyi teknikler (BATlar) zemininde, 96/61/EC direktifinin 2.11 maddesinde belirtildiği üzere şartları içermelidir 12 Niçin BATlara ihtiyaç duyarız? 13 BATların doğru uygulanması bir bütün halinde çevresel korumada üst düzeye ulaşılmasını garanti eder, BREFler IPPC lisansı verme sürecinde yardımcı olur, Yeni teknolojilere ulaşılabilirliği sağlar, Diğer taraftan sanayi için ilave masraflar üretir (BAT uygulanması+ işletme giderleri). BAT’ın tanımlanması (1) The IPPC Directive 96/61/EC sayılı IPPC direktifi ile 1992 ve 2003 tarihli Çevre Koruma Ajansı Sözleşmeleri (Bölüm 5(3)), özllikle aşağıdaki hususların dikkate alınması için BAT’ın tanımlanmasını gerektirir: 1. Az atık üreten teknolojinin kullanımı, 2. Az miktarda tehlikeli madde kullanımı, 3. Proses süresince üretilen atıkların uygun olduğu durumlarda geri kazanımı ve geri dönüşümü, 4. Sanayi ölçeğinde başarıyla denenmiş olan, karşılaştırılabilir prosesler, işletme tesisleri veya yöntemleri, 5. Bilimsel bilgi birikimi veya anlayış konularında teknolojik avantajlar ve değişimler, 6. İlgili emisyonların doğası, etkileri ve miktarları, 7. Yeni veya mevcut faaliyetler için onaylama tarihleri, 14 BAT’ın tanımlanması(2) 8. 9. 10. 11. 12. 15 Mevcut en iyi tekniklerin tanıtımı için gerekli olan zamanın uzunluğu, Proses esnasında kullanılan hammaddelerin (su dahil) tüketimi ve doğası ile bunların enerji verimliliği, Emisyonların çevre üzerinde toplam etkisini ve yine çevresel riskini önleme veya asgariye indirme ihtiyacı, Kazaları önleme ve çevre açısından sonuçlarını minimize etme ihtiyacı, Mevcut en iyi teknikler ile ilgili olan sanayi ile üye ülkeler arasında herhangi bilgi alışverişine uygun olarak avrupa topluluğu tarafından yayınlanan bilgi, ortak izleme ve bunlardaki gelişmeler, bazı uluslararası organizasyonlar, tarif edildiği şekliyle diğer bazı konular. BREF – nedir? (1) 16 BREFler, Avrupa Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrol Bürosu tarafından organize edilen bilgi alışverişinin bir sonucu niteliğinde olan BAT Referans dokümanlarıdır, BREF, IPPC izni düzenleyenler için bir kılavuz niteliğindedir, EIPPCB çalışmaları esnasında Teknik Çalışma Grupları (TWGs) aracılığıyla AB üyesi ülkelerden, EFTA ülkelerinden, aday ülkelerden, sanayiden ve çevreci STK’lardan atanmış uzmanları kapsar BREF – nedir? (2) BREF aşağıdakiler değildir: – – – – 17 Bağlayıcı yasal sözleşme, IPPC Direktifinin açıklaması, Zorunlu emisyon sınır değerlerinin belirtilmesi (ELV), İstenilen tüm çevresel sınır değerlerinin ve bakış açılarının listesi (bölgesel şartlar gözönünde bulundurulmamıştır). BREF yapısı 18 Özet, Önsöz, Kapsam, Genel – sanayinin yapısı, Uygulanan prosesler ve teknikler, Mevcut emisyon ve tüketim düzeyleri, BAT tanımlamasında gözönünde bulundurulması gereken teknikler, Mevcut En İyi Teknikler (BAT), Yeni çıkan teknikler, Sonuç çıkarımları, Referanslar, Sözlük, Ekler. BREF – bilgi alışverişi diyagramı Sanayi TWG Üye Devletler Taslak1 Taslak 2 19 Genellikle 1. taslak ile nihai versiyon arasında geçen zaman 2,5 – 3 yıl kadar sürüyor Şu ana kadar 33 BREF hazırlanmıştır TWG topantısı Bilgi Alışverişi Forumu BREF Teknik Çalışma Grupları (TWG) 20 Sevilla’da, Avrupa IPPC bürosunda toplantılar yapılmıştır, Üye Devletler, Aday Devletler ve Sanayi temsilcilerinden oluşur. Polonya’nın BATlar ile Deneyimleri (1) IPPC Direktifinin Uygulanmasının Tarihçesi 21 96/61/EU IPPC Direktifinin uygulamasına 1999 yılında başlanmıştır, IPPC Direktifi, 2001 yılında çıkarılmış olan Çevre Yasasına (ELA) uyarlanmıştır, IPPC Direktifinin tam uygulanması– 30 Ekim 2007 (bazı tesisler için geçiş süresi 2010 yılı sonuna kadar), 2010/75/AB Endüstriyel Emisyonlar Direktifinin uygulanması. Polonya’nın BATlar ile Deneyimleri(2) Teknik Çalışma Grupları Polonya Teknik Çalışma Grupları aşağıdaki sanayiler için oluşturulmuşlardır : – – – – – – – – – – – – 22 Enerji sektörü, Demir çelik sektörünün üretim ve işleme faaliyetleri, Demir içermeyen metal sektörünün üretim ve işleme faaliyetleri, Gıda ve gida orijinli ürünler sektörünün üretim ve işlemesi, Kimya sektörü, Kağıt karton üretimi sektörü, Kok üretimi sektörü, Cam ve Seramik üretimi sektörü, Çimento ve kireç üretimi sektörü, Atık yönetimi sektörü, Demir ve demir içermeyen metal döküm sektörü, Metal yüzey işleme sektörü. Polonya’nın BATlar ile Deneyimleri(3) BREFler Şu ana kadar 10 adet BREF tercüme edildi: – – – – – – – – – – … ve aynı zamanda 3 BREF’in özeti : – – 23 Çimento & kireç üretimi sektörü, Kağıt & karton üretimi sektörü, Cam üretimi sektörü, Demir içermeyen metal üretimi sektörü, Klor & alkali üretimi sektörü, Sanayide soğutma ve dondurma sektörü, İzlemenin genel prensipleri, Demir ve çelik üretimi, Demir ve çelik işleme, Kanatlı ve domuz yetiştirme – Ekonomik ve çapraz ortam etkisi, Depolamadan kaynaklanan emisyonlar, Büyük yakma tesisleri. Polonya’nın BATlar ile Deneyimleri(4) Ulusal Kılavuzlar Çevre Bakanlığı tarafından 16 Ulusal kılavuz hazırlandı ve onaylandı: – – – – – – – – – – – – – – – – 24 Metal ve plastik yüzey işleme, Çelik içerikli metal sektörü– entegre çelik işleri, Demir içerikli metal sektörü– sürekli dökümlü elektrikli demir işleri, Demir çelik işleme– sıcak haddehane, Demir içermeyen metallerin üretimi ve işlemesi, Süt işleme, Demir içermeyen metal sektörü– birincil (ham) materyal işleme, Bira fabrikası, Kimya sektörü, Alkolsüz içki sektörünün boşaltması, Kağıt ve küspe üretimi, Metal döküm sektörü, Kok üretimi sektörü, İnşaat ve ateşe dayanıklı seramik üretimi sektörü, Sebze ve meyve işleme, Cam sektörü. Polonya’nın BATlar ile Deneyimleri(5) Diğer Dokümanlar Doğrudan veya dolaylı olarak BATlar ve BREFler ile ilgili diğer dokümanlar: Çalışmalar ve değerlendirmeler: – – – – – Yasal bağlayıcılığı olan düzenlemelerin açıklamaları: – – – – – – – IPPC direktifinin uygulanması ve tercümesi, IPPC Direktifi için üretim kabiliyetinin yorumlanması ve değerlendirilmesi, IPPC Direktifi için “tesis” ve “operatör” ifadelerinin yorumlanması, Diğer Dokümanlar: – – – – – 25 Mevcut IPPC izinlerinin periyodik olarak revizyonu, Yem üreticileri için IPPC izni alma süreci, İzin düzenleyenler için genel olarak IPPC izni verme, IPPC tesislerinin işletmecileri için genel olarak IPPC izni düzenleme, Depolama tesisi kapatma, AB kılavuzları (polonyaca tercümeler): – AB içerisinde büyük miktarlarda organih kimyasal üretiminin teknolojik karakteristiği, AB içerisinde tekstil endüstrisinin teknolojik karaktersitiği, AB içerisinde madeni yağ ve gaz rafinerilerinin teknolojik karakteristiği, AB içerisinde kanatlı ve domuz yetiştiriciliğinin teknolojik karaktersitiği, IPPC izin sürecinde bütün olarak çevresel etki metodolojisi, IPPC başvurusu yazanlar için genel form ve açıklamalar, IPPC izni verme için metod kılavuzu, Sanayi ve idareciler için IPPC bilgi dosyası, Seramik inşaat üreticileri için IPPC başvuruları, Demir içermeyen sanayi BREFlerinin revizyonu için broşürler Polonya’nın BATlar ile Deneyimleri(6) Çevre Bakanlığının faaliyeti 26 Ministry of Environment (MoE) has started, in cooperation with other administration bodies, revision of IPPC permits, MoE has started revision of BREFs and BATs according to new Industrial Emission Directive, New BREFs translations are going on, MoE’s intensive IPPC training program is still going on, Close cooperation with EU members. Polonya’nın BATlar ile Deneyimleri(7) BAT revizyonu örneği (1) Kok Sanayi Teknik Çalışma Grubu– 15 kişi TWG 2006 yılında aşağıdaki kişilerle oluşturulmuştur: Çevre Bakanlığı temsilcisi – 1 kişi, Kok sanayi temsilcisi – 8 kişi, Bilimsel temsilciler (Silesia Bölgesi Politeknik, Kömür kimyasal işleme tesisi, Polonya bilim akademisi, Çelik ve Madencilik Akademisi) – 4 kişi, Teknik tasarım ajansı (EKO-KOS, EKOPROJEKT) – 2 kişi 27 Polonya’nın BATlar ile Deneyimleri(8) BAT revizyonu örneği (2) 28 Tüm giderler Çevre Koruma ve Su Yönetimi Ulusal bütçesinden karşılanmıştır. Proje2007 yılında başladı ve halen devam etmekte, Gerçekleştirilmiş olan toplantıların sayısı, Her yıl 4 aşamaya ayrılmıştır, Her aşama için analiz dokümantasyonu proje lideri tarafından hazırlanmıştır, Teknik çalışma grubunun tüm üyeleri BAT’a göre katkıda bulunabilir/yorum yapabilir, Toplantılar gönüllüdür, kar amacı güdülmez, Nihai sonuç teknik kılavuzdur, Bir sonraki revizyon yakında. Polonya’nın BATlar ile Deneyimleri(9) Problemler BAT aşağıdaki sebeplerle yavaş uygulanmıştır: – – – – – 29 Çok geniş BREFler; bazen yüzlerce sayfa, BREFlerin tercümelerindeki problemler, Çok fazla sayıda BREF, Karmaşık prosedürler, Sanayii’nin taleplerle dolu yaklaşımı, Operatörler giderek artan raporlama görevleri, Sanayii ve toplum için BAT şartlarını yerine getirmek için büyük harcamalar, AB içinde ve dışında az rekabet. Faydalı Linkler Polonya Çevre Bakanlığı www.mos.gov.pl Polonya IPPC/BAT/BREF sitesi http://ippc.mos.gov.pl Sevilla’da Avrupa IPPC Bürosu http://eippcb.jrc.es EPA BAT ve BREF indirmek için site adresi www.epa.ie/downloads 30 Thank you for your attention [email protected]