İçindekiler - TC Anayasa Mahkemesi

advertisement
İçindekiler
G iriş ............................................................................................................................................................. 1
Bölüm 1
Uluslararası Hukuk Nedir?.................................................................................................................... 7
Uluslararası ilişkilerde değişim ve süreklilik..................................................................................8
Uluslararası toplum ve uluslararası hukuk..................................................................................13
Topluluk ve düzen: Uluslararası hukukun işlevi ne?..................................................................18
Uluslararası hukukun temel özellikleri......................................................................................... 21
Uluslararası hukuk ne kadar etkin?............................................................................................. 24
Bölüm 2
Uluslararası Hukukun Kaynakları..................................................................................................... 27
Ulusal-uluslararası hukuk kaynaklarının karşılaştırılması......................................................... 31
Uluslararası antlaşmalar.............................................................................................................. 35
Uluslararası teamüller...................................................................................................................38
Uluslararası teamülün unsurları...................................................................................................40
Uluslararası örgütlerin kararları....................................................................................................41
Hukukun genel ilkeleri.................................................................................................................. 43
Yargı kararları............................................................................................................................... 44
Doktrin ve uluslararası hukukçuların görüşleri........................................................................... 45
Uluslararası hukuk kaynaklarının değerlendirilmesi...................................................................46
Bölüm 3
Uluslararası Sözleşmeler.....................................................................................................................49
Viyana Antlaşmalar Hukuku Sözleşmesi (1969) ve uluslararası sözleşmeler........................ 52
Sözleşme hükümlerine genel bir bakış....................................................................................... 54
Viyana Devletler ve Uluslararası Örgütler ya da Uluslararası Örgütler Arası Antlaşmalar
Hukuku Sözleşmesi (1986).......................................................................................................... 64
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında uluslararası sözleşmelerin durum u.................................65
Değerlendirme.............................................................................................................................. 67
Bölüm 4
Uluslararası Hukukta K işilik...................................... .................................... .................................... 71
Giriş.................................................................................................................................................71
Ulusal ve uluslararası hukukta kişilik: Benzerlikler ve farklılıklar..............................................73
Uluslararası hukuk kişisi olarak devlet........................................................................................ 74
Hükümetlerin tanınması................................................................................................................77
Konsolosluk ayrıcalıkları ve dokunulmazlıkları: Konsolosluk ilişkileri Hakkında Viyana
Sözleşmesi (1963)...................................................................................................................... 150
Özel Temsilcilikler Hakkında Sözleşme (1969)................ ..................................................... 152
Devletlerin Temsilcilerinin Evrensel Nitelikli Uluslararası Örgütler ile ilişkileri Hakkında
Viyana Sözleşmesi (1975)......................................................................................................... 153
Uluslararası örgütlerin bağışıklıkları ve ayrıcalıkları................................................................153
Diplomatik dokunulmazlıklar uluslararası siyaset ve hukuk açısından ne anlama geliyor?.. 154
Bölüm 8
Uluslararası Deniz H ukuku............................................................................................................... 157
Giriş.............................................................................................................................................. 157
Uluslararası deniz hukuku neyi kapsar?...................................................................................161
Denizde yetki alanları nasıl belirlenir?......................................................................................162
Deniz yetki alanları ve devletin bu alanlarda yetkileri............................................................. 162
İç sular.........................................................................................................................................163
Karasuları.....................................................................................................................................165
Bitişik bölge................................................................................................................................. 168
Münhasır ekonomik bölge.......................................................................................................... 170
Kıta sahanlığı.............................................................................................................................. 172
Açık deniz....................................................................................................................................174
Uluslararası deniz yatağı........................................................................................................... 176
Bölüm 9
Uluslararası Hukukta Kuvvet Kullanma......................................................................................... 177
Giriş.............................................................................................................................................. 177
Kuvvet kullanma ve devlet.........................................................................................................178
Kuvvet kullanmanın hukuki çerçevesi: kısa tarihi gelişim ....................................................... 180
ikinci Dünya Savaşı sonrası dönemde kuvvet kullanmanın hukuki çerçevesi...................... 182
Güvenliğin merkezileştirilmesi....................................................................................................182
BM Şartı ve kuvvet kullanma.....................................................................................................184
BM Güvenlik Konseyi ve Kuvvet Kullanma.............................................................................. 187
Barışı Koruma Misyon ve Operasyonları..................................................................................190
Meşru Müdafaa........................................................................................................................... 191
insani müdahale-koruma sorumluluğu...................................................................................... 194
Korum sorumluluğu ve kuvvet kullanma...................................................................................195
Bölüm 10
Uluslararası İnsan Hakları H ukuku................................................................................................. 199
Giriş...............................................................................................................................................199
insan haklarının uluslararası politika sorunu haline gelmesi: Küresel ve bölgesel
insan hakları rejimlerinin tarihsel evrimi.................................................................................... 202
Avrupa Konseyi İnsan Haklarını Koruma Sistemi.................................................................... 209
Avrupa Birliği'nde İnsan Hakları.................................................................................................215
Diğer bölgesel rejimler................................................................................................................217
Devlet nedir?.................................................................................................................................. 80
Ülke kazanılması veya kaybedilmesi........................................................................................... 83
Devletin ülkesi nelerden oluşur?...................................................................................................85
Gerçek kişinin uluslararası hukuk çerçevesinde kişilik vasfı..................................................... 87
Bölüm 5
Devletin Yetkisi....................................................................................................................................... 91
Devletin Yetkisinin Türleri.............................................................................................................97
Devletin Hukuk Yargısı Yetkisi......................................................................................................99
Devletin Ceza Hukuku Yetkisi.................................................................................................... 100
Ceza Hukuku Kurallarının Uygulanmasında Geçerli Prensipler.............................................100
Ülkesellik prensibi....................................................................................................................... 102
Vatandaşlık prensibi.................................................................................................................... 105
Koruyuculuk prensibi................................................................................................................... 106
Pasif kişisellik prensibi................................................................................................................106
Evrensellik prensibi..................................................................................................................... 107
Sonuç........................................................................................................................................... 110
Bölüm 6
Uluslararası Örgütler........................................................................................................................... 113
Giriş.............................................................................................................................................. 113
Uluslararası örgütler neden ortaya çıktı ve ne işe yarar?........................................................116
Uluslararası örgütlerin sınıflandırılması.................................................................................... 118
Yetki ve temsil gücü bakımından uluslararası örgütlerin sınıflandırılması............................. 118
işlevlerine göre uluslararası örgütlerin sınıflandırılması...........................................................119
Coğrafi temsil bakımından uluslararası örgütlerin sınıflandırılması: Evrensel nitelikli
uluslararası örgütler ve bölgesel örgütler.................................................................................. 121
Birleşmiş Milletler (BM)...............................................................................................................122
Bölgesel nitelikli uluslararası örgütler.........................................................................................129
Uluslararası örgütlerin kişiliği......................................................................................................130
Uluslararası örgütlerin yetki ve sorumlulukları..........................................................................132
Bölüm 7
Diplomasi Hukuku: Diplomatik ayrıcalık ve bağışıklıklar..........................................................135
Giriş...............................................................................................................................................135
Diplomatik dokunulmazlık ve ayrıcalıkların tarihsel kaynağı....................................................137
Diplomatik İlişkiler Hakkında Viyana Sözleşmesi (1961).........................................................138
Viyana Sözleşmesinde diplomatik binalar................................................................................. 140
Diplomatik çanta..........................................................................................................................142
Diplomatik kurye..........................................................................................................................144
Diplomatik arşivler........................................................................................................................144
Diplomatik bağışıklıklar—kişisel................................................................................................. 145
Dokunulmazlığın kaldırılması......................................................................................................149
Bölüm 11
Uluslararası İnsancıl Hukuk............................................................................................................... 221
Giriş...............................................................................................................................................221
Tarihi geçmiş................................................................................................................................ 223
Uluslararası insancıl hukukunun konusu...................................................................................227
Uluslararası insancıl hukuka göre kullanımı serbest ve yasak olan silah ve yöntemler....... 229
Uluslararası nitelikli olmayan silahlı çatışmalar ve uluslararası insancıl hukuk.................... 234
iç savaş ve uluslararası insancıl hukuk......................................................................................237
İnsancıl hukuk-lnsan hakları hukuku ilişkisi.............................................................................. 238
Bölüm 12
Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM)................................................ ..............................................243
Giriş.............................................................................................................................................. 243
Tarihsel Arka Plan....................................................................................................................... 244
Mahkemenin Kuruluşu................................................................................................................ 251
Yargı Yetkisi, Yargılanabilir Eylemler, Suçlar, Yargı Yetkisinin Kullanımı, Başvuruların
Kabul Edilebilirliği:....................................................................................................................... 252
Ceza Hukukunun Genel İlkeleri Açısından UCM ......................................................................254
Mahkemenin Yapısı ve Bileşimi................................................................................................. 255
Soruşturma ve Kovuşturma........................................................................................................257
UCM-Taraf Devletler ilişkisi........................................................................................................257
UCM'nin Önemi............................................................................................................................258
UCM’nin Geleceği: UCM Nereye Gidiyor?................................................................................ 263
Türkiye ve UCM...........................................................................................................................266
Sonuç........................................................................................................................................... 268
Download