İçindekiler G iriş ............................................................................................................................................................. 1 Bölüm 1 Uluslararası Hukuk Nedir?.................................................................................................................... 7 Uluslararası ilişkilerde değişim ve süreklilik..................................................................................8 Uluslararası toplum ve uluslararası hukuk..................................................................................13 Topluluk ve düzen: Uluslararası hukukun işlevi ne?..................................................................18 Uluslararası hukukun temel özellikleri......................................................................................... 21 Uluslararası hukuk ne kadar etkin?............................................................................................. 24 Bölüm 2 Uluslararası Hukukun Kaynakları..................................................................................................... 27 Ulusal-uluslararası hukuk kaynaklarının karşılaştırılması......................................................... 31 Uluslararası antlaşmalar.............................................................................................................. 35 Uluslararası teamüller...................................................................................................................38 Uluslararası teamülün unsurları...................................................................................................40 Uluslararası örgütlerin kararları....................................................................................................41 Hukukun genel ilkeleri.................................................................................................................. 43 Yargı kararları............................................................................................................................... 44 Doktrin ve uluslararası hukukçuların görüşleri........................................................................... 45 Uluslararası hukuk kaynaklarının değerlendirilmesi...................................................................46 Bölüm 3 Uluslararası Sözleşmeler.....................................................................................................................49 Viyana Antlaşmalar Hukuku Sözleşmesi (1969) ve uluslararası sözleşmeler........................ 52 Sözleşme hükümlerine genel bir bakış....................................................................................... 54 Viyana Devletler ve Uluslararası Örgütler ya da Uluslararası Örgütler Arası Antlaşmalar Hukuku Sözleşmesi (1986).......................................................................................................... 64 Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında uluslararası sözleşmelerin durum u.................................65 Değerlendirme.............................................................................................................................. 67 Bölüm 4 Uluslararası Hukukta K işilik...................................... .................................... .................................... 71 Giriş.................................................................................................................................................71 Ulusal ve uluslararası hukukta kişilik: Benzerlikler ve farklılıklar..............................................73 Uluslararası hukuk kişisi olarak devlet........................................................................................ 74 Hükümetlerin tanınması................................................................................................................77 Konsolosluk ayrıcalıkları ve dokunulmazlıkları: Konsolosluk ilişkileri Hakkında Viyana Sözleşmesi (1963)...................................................................................................................... 150 Özel Temsilcilikler Hakkında Sözleşme (1969)................ ..................................................... 152 Devletlerin Temsilcilerinin Evrensel Nitelikli Uluslararası Örgütler ile ilişkileri Hakkında Viyana Sözleşmesi (1975)......................................................................................................... 153 Uluslararası örgütlerin bağışıklıkları ve ayrıcalıkları................................................................153 Diplomatik dokunulmazlıklar uluslararası siyaset ve hukuk açısından ne anlama geliyor?.. 154 Bölüm 8 Uluslararası Deniz H ukuku............................................................................................................... 157 Giriş.............................................................................................................................................. 157 Uluslararası deniz hukuku neyi kapsar?...................................................................................161 Denizde yetki alanları nasıl belirlenir?......................................................................................162 Deniz yetki alanları ve devletin bu alanlarda yetkileri............................................................. 162 İç sular.........................................................................................................................................163 Karasuları.....................................................................................................................................165 Bitişik bölge................................................................................................................................. 168 Münhasır ekonomik bölge.......................................................................................................... 170 Kıta sahanlığı.............................................................................................................................. 172 Açık deniz....................................................................................................................................174 Uluslararası deniz yatağı........................................................................................................... 176 Bölüm 9 Uluslararası Hukukta Kuvvet Kullanma......................................................................................... 177 Giriş.............................................................................................................................................. 177 Kuvvet kullanma ve devlet.........................................................................................................178 Kuvvet kullanmanın hukuki çerçevesi: kısa tarihi gelişim ....................................................... 180 ikinci Dünya Savaşı sonrası dönemde kuvvet kullanmanın hukuki çerçevesi...................... 182 Güvenliğin merkezileştirilmesi....................................................................................................182 BM Şartı ve kuvvet kullanma.....................................................................................................184 BM Güvenlik Konseyi ve Kuvvet Kullanma.............................................................................. 187 Barışı Koruma Misyon ve Operasyonları..................................................................................190 Meşru Müdafaa........................................................................................................................... 191 insani müdahale-koruma sorumluluğu...................................................................................... 194 Korum sorumluluğu ve kuvvet kullanma...................................................................................195 Bölüm 10 Uluslararası İnsan Hakları H ukuku................................................................................................. 199 Giriş...............................................................................................................................................199 insan haklarının uluslararası politika sorunu haline gelmesi: Küresel ve bölgesel insan hakları rejimlerinin tarihsel evrimi.................................................................................... 202 Avrupa Konseyi İnsan Haklarını Koruma Sistemi.................................................................... 209 Avrupa Birliği'nde İnsan Hakları.................................................................................................215 Diğer bölgesel rejimler................................................................................................................217 Devlet nedir?.................................................................................................................................. 80 Ülke kazanılması veya kaybedilmesi........................................................................................... 83 Devletin ülkesi nelerden oluşur?...................................................................................................85 Gerçek kişinin uluslararası hukuk çerçevesinde kişilik vasfı..................................................... 87 Bölüm 5 Devletin Yetkisi....................................................................................................................................... 91 Devletin Yetkisinin Türleri.............................................................................................................97 Devletin Hukuk Yargısı Yetkisi......................................................................................................99 Devletin Ceza Hukuku Yetkisi.................................................................................................... 100 Ceza Hukuku Kurallarının Uygulanmasında Geçerli Prensipler.............................................100 Ülkesellik prensibi....................................................................................................................... 102 Vatandaşlık prensibi.................................................................................................................... 105 Koruyuculuk prensibi................................................................................................................... 106 Pasif kişisellik prensibi................................................................................................................106 Evrensellik prensibi..................................................................................................................... 107 Sonuç........................................................................................................................................... 110 Bölüm 6 Uluslararası Örgütler........................................................................................................................... 113 Giriş.............................................................................................................................................. 113 Uluslararası örgütler neden ortaya çıktı ve ne işe yarar?........................................................116 Uluslararası örgütlerin sınıflandırılması.................................................................................... 118 Yetki ve temsil gücü bakımından uluslararası örgütlerin sınıflandırılması............................. 118 işlevlerine göre uluslararası örgütlerin sınıflandırılması...........................................................119 Coğrafi temsil bakımından uluslararası örgütlerin sınıflandırılması: Evrensel nitelikli uluslararası örgütler ve bölgesel örgütler.................................................................................. 121 Birleşmiş Milletler (BM)...............................................................................................................122 Bölgesel nitelikli uluslararası örgütler.........................................................................................129 Uluslararası örgütlerin kişiliği......................................................................................................130 Uluslararası örgütlerin yetki ve sorumlulukları..........................................................................132 Bölüm 7 Diplomasi Hukuku: Diplomatik ayrıcalık ve bağışıklıklar..........................................................135 Giriş...............................................................................................................................................135 Diplomatik dokunulmazlık ve ayrıcalıkların tarihsel kaynağı....................................................137 Diplomatik İlişkiler Hakkında Viyana Sözleşmesi (1961).........................................................138 Viyana Sözleşmesinde diplomatik binalar................................................................................. 140 Diplomatik çanta..........................................................................................................................142 Diplomatik kurye..........................................................................................................................144 Diplomatik arşivler........................................................................................................................144 Diplomatik bağışıklıklar—kişisel................................................................................................. 145 Dokunulmazlığın kaldırılması......................................................................................................149 Bölüm 11 Uluslararası İnsancıl Hukuk............................................................................................................... 221 Giriş...............................................................................................................................................221 Tarihi geçmiş................................................................................................................................ 223 Uluslararası insancıl hukukunun konusu...................................................................................227 Uluslararası insancıl hukuka göre kullanımı serbest ve yasak olan silah ve yöntemler....... 229 Uluslararası nitelikli olmayan silahlı çatışmalar ve uluslararası insancıl hukuk.................... 234 iç savaş ve uluslararası insancıl hukuk......................................................................................237 İnsancıl hukuk-lnsan hakları hukuku ilişkisi.............................................................................. 238 Bölüm 12 Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM)................................................ ..............................................243 Giriş.............................................................................................................................................. 243 Tarihsel Arka Plan....................................................................................................................... 244 Mahkemenin Kuruluşu................................................................................................................ 251 Yargı Yetkisi, Yargılanabilir Eylemler, Suçlar, Yargı Yetkisinin Kullanımı, Başvuruların Kabul Edilebilirliği:....................................................................................................................... 252 Ceza Hukukunun Genel İlkeleri Açısından UCM ......................................................................254 Mahkemenin Yapısı ve Bileşimi................................................................................................. 255 Soruşturma ve Kovuşturma........................................................................................................257 UCM-Taraf Devletler ilişkisi........................................................................................................257 UCM'nin Önemi............................................................................................................................258 UCM’nin Geleceği: UCM Nereye Gidiyor?................................................................................ 263 Türkiye ve UCM...........................................................................................................................266 Sonuç........................................................................................................................................... 268