örgütler ve a*lar
advertisement
ÖRGÜTLER VE AĞLAR MCDONALDS: MODERNLİĞİN BİR METAFORU • Mcdonaldlaşma: Fast-Food restoran ilkelerinin Amerikan toplumunu, dünyanın geri kalanında olduğu gibi gittikçe daha fazla oranda yönetmeye başlaması sürecini ifade etmektedir. • Dört ilke: – Verimlilik, hesaplanabilirlik, tekbiçimlilik, otomasyon yoluyla denetim TEORİDE BÜROKRASİ • “Memurların (yazılı) kuralları” • Weber’in ideal tip kavramının örneği • Bürokrasinin beş özelliği: – Emir komuta zinciri – Yazılı kuralların yönetimi – Tam gün ücretli, terfi ile çalışan memurlar, – Örgüt içi ve örgüt dışı yaşam ayrımı – İşçilerin üretim araçlarından kendilerini ayırması UYGULAMADA BÜROKRASİ • Blau’un çalışmaları örgütlerde resmi olmayan ilişkilerin varlığını gösterir. • Sıklıkla sadece görünüşteki işlemler vardır, fakat gerçek çalışma dünyasında kuralları olmayan sorunlarla bir şekilde başa çıkılması gerekir. • Bürokrasinin esnemeyen içsel doğası yıkıcı sonuçlara götürür (işlev bozukluğu). – Ayinsellik (ritüalizm) – Araçların hedefin önüne geçmesi – Oligarşinin demir kanunu (veya demokrasi) KÜRESEL ÖRGÜTLER • Devlet örgütleri – Avrupa Birliği, NATO, Birleşmiş Milletler • Sivil toplum örgütleri – Kara Mayınlarını Yasaklama Kampanyası • Ekonomik örgütler – Kapitalist Kuruluşlar: Aile Kapitalizmi, Yönetsel Kapitalizm, Refah Kapitalizmi, Kurumsal Kapitalizm – Ulusaşırı Şirketler: Etnosentrik, Polisentrik, Geosentrik Ulusaşırı • Küresel ağlar(Barnet ve Cavanagh) – Kültürel Pazar, Alışveriş Merkezi, İşyeri, Para Ağı BÜROKRASİNİN ÖTESİ Mİ? • • • • • • Japon örgüt modeli Üstlerin astlarla birlikte karar vermesi Daha az uzmanlaşma İş güvenliği Grup odaklı üretim İş ve özel yaşamın birleştirilmesi YÖNETİMSEL DÖNÜŞÜM Yönetim teorilerinin yaygınlaşan iki dalı: • İnsan Kaynakları Yönetimi (HRM) – İşgücü rekabet üstünlüğünde yaşamsal önemdedir. – Çalışanların kendilerini işyerinde yatırım yapmış gibi hissetmelerini sağlamak gerekir. – İnsan kaynakları en öncelikli konu olmalıdır. • Şirket Kültürü Yaklaşımı – Ritüeller, olaylar veya gelenekleri kapsayan, paylaşılan ve benzersiz bir kültür inşa edilmesi. – Örn. Saturn otomobil şirketi AĞLARIN ÖNEMİ • “Ne bildiğin değil, kimi tanıdığın önemlidir!” • Mikro-ağlar(bağlantılar) benzer özellikteki bireyleri kapsar (sınıf, etnisite, arkaplan). • Granovetter - “gevşek bağların güçlülüğü” • Makro-ağlar – Castelles’e göre bu bağlantılar çağımızın örgütsel yapısını belirler. • Bilgisayarlar ve teknoloji alanında yaşanan müthiş ilerlemeler “İnternet Galaksi” nin yaratılmasına ve örgütlerin biçimlerini yeniden düzenlemelerine hizmet etmekte. SOSYAL SERMAYE • Örgütsel üyeliğinin meyveleri • Karşılıklı bir ödev ve güven duygusu • Sosyal sermayedeki farklılıklar toplumdaki eşitsizliklerin aynasıdır. • Bireylerin yanı sıra ülkeler de sahip olabilir. • Putnam: iki tip sosyal sermaye – Köprü Kuran ve Bağlayıcı • Seküler gerileme? – “Tek Başına Bowling Oynamak”
