BREZİLYA ÜLKE RAPORU Eylül 2013 İ.A. Brezilya Ülke Raporu - Temmuz 2013 AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ 1 Sayfa 1 Brezilya Ülke Raporu - Temmuz 2013 I. GENEL BİLGİLER Resmi Adı : Brezilya Federatif Cumhuriyeti Yönetim Şekli : Federal Cumhuriyet (26 eyalet ve 1 Federal Bölge) Coğrafi Konumu : Brezilya, Güney Amerika’nın doğusunda, Atlas Okyanusu boyunca uzanır. Okyanus kıyısı dışında, kıtanın iç kesimlerinde de toprakları vardır. Ekvador ve Şili dışında tüm Güney Amerika ülkeleri ile komşu olan Brezilya’nın güneyinde Uruguay, güneybatısında Arjantin ve Paraguay, batısında Bolivya ve Peru, kuzeybatısında Kolombiya, batısında Venezüella, Guyana, Surinam ve Fransız Guyana’sı yer alır. Yüzölçümü : 8.514.877 km2 (Dünyanın en büyük 5. yüzölçümüne sahip ülkesidir) Nüfus : 198.656.019 kişi (2012 yılı) Nüfus Yoğunluğu : 23 kişi/km2 Başkent : Brasilia Önemli Şehirleri : Sao Paulo, Rio de Janeiro, Salvador, Belo Horizonte, Fortaleza Zaman Ayarı : 6 saat geridedir. İklimi : Brezilya’da ekvatoral, tropikal, yarı kurak, dağlık tropikal ve astropikal olmak üzere beş iklim bölgesi vardır. Amazon Bölgesi’nde yıllık ortalama sıcaklık 22-26 C dolayındadır. En sıcak-en soğuk mevsimler arasındaki sıcaklık farkı ihmal edilebilir boyuttadır. Amazon bölgesinden tropikal bölgelere yaklaşıldıkça yaz ile kış arasındaki sıcaklık farkı artmaktadır. Ülkenin en sıcak bölgeleri kuzeydoğuda yer almaktadır. Mayıs-Kasım arasındaki kurak dönemlerde sıcaklık 38 C’yi aşmaktadır. Atlantik Okyanusu kıyıları AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ boyunca sıcaklık 23-27 C 2 Sayfa 2 Brezilya Ülke Raporu - Temmuz 2013 dolayındadır. Kışlar, genellikle kurak geçmektedir. Amazon Havzası ve Atlantik kıyıları boyunca yağış oranı yüksektir. Resmi Dil : Portekizce (İş İspanyolca dünyasında ve İngilizce de kullanılmaktadır) Etnik Yapı : %53,7 Avrupa kökenli (Portekiz, İspanyol, İtalyan, Alman, Polonyalı, vb.), %38,5 Melez, %6,2 Afrika kökenli, %0,5 Asyalı (çoğu Japon) Din : Halkın büyük bir çoğunluğu Roma Katolik Kilisesine bağlıdır. %1,3’ü %73,6’sı Katolik, %15,4’ü Protestan, Ruhsalcı, %0,3’ü Bantu/voodoo, %1,8 Müslüman ve Musevidir. Üyelikler : BM, Dünya Ticaret Örgütü, IMF, Dünya Bankası, Dünya Sağlık Örgütü, FAO (Tarım ve Gıda Örgütü), ILO (Uluslararası Çalışma Örgütü), G-20 grubu, ), LAIA (Latin MERCOSUR Amerika (Güney Entegrasyon Amerika Ülkeleri Birliği), Ortak Pazarı), OAS (Amerika Devletleri Örgütü), UNASUR (Latin Amerika Birliği), UNCTAD (Birleşmiş Milletler Ticaret ve (Endüstriyel Kalkınma Kalkınma Konferansı), Örgütü) gibi UNIDO birçok uluslararası kuruluşun üyesidir. II. DEMOGRAFİK GÖSTERGELER Nüfus 198.656.019 kişi 2012 verisi Türk Kökenli Nüfus* 5.800 kişi 2011 verisi 15-64 Yaşın Nüfusa Oranı (%) Internet Kullanıcıları (%) Gelir Grubu Beklenen Yaşam Süresi CO2 Emisyonu (kişibaşı metrik ton) İşgücü (kişi) 68,13 45,0 Üst Orta Gelir 73,44 yıl 2012 verisi 2011 verisi 2011 verisi 2011 verisi 1,90 2009 verisi 103.193.816 kişi 2011 verisi AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ 3 Sayfa 3 Brezilya Ülke Raporu - Temmuz 2013 İşsizliğin toplam işgücüne oranı, % 8,30 Kaynak: Dünya Bankası, Temmuz 2013 *Kaynak: T.C.Dışişleri Bakanlığı 2009 verisi III. EKONOMİK GÖSTERGELER 2008 Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (Trilyon ABD $) Gayri Safi Yurtiçi Hasıla Dünya Sıralaması Kişi Başı GSYİH (ABD $) Kişi Başı GSYİH Dünya Sıralaması GSYİH Büyüme Hızı (%) Enflasyon (tüketici fiyatlarıyla, %) Para Birimi 2009 2010 2011 2012 1.6 2.1 2.4 2.2 9 8 7 6 7 8.623 8.373 10.978 12.576 11.340 73 68 59 58 53 5,17 -0,33 7,53 2,73 0,87 6,64 5,40 1.6 5,66 4,89 5,04 Brezilya Reali 1 TL = 1,15 BRL 1 ABD Dolar = 2,26 BRL Kaynak: Dünya Bankası, Temmuz 2013 IV. BİR BAKIŞTA BREZİLYA Ø Sektörlerin Gayri Safi Yurtiçi Hasılaya Katma Değer Oranı (%) Tarım : 5,62 Sanayi : 28,24 Hizmetler : 66,14 Kaynak: Worldbank, Temmuz 2013 Global Markaları Bradesco Itau Banco do Brasil Petrobras Banka Banka Marka Değeri (milyar ABD $) 15,6 13,1 2012 YILI GLOBAL 500’DEKİ SIRALAMASI 47 62 Banka 7,2 132 Petrol 5,5 173 Sektör AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ 4 Sayfa 4 Brezilya Ülke Raporu - Temmuz 2013 Vivo Telekomünikasyon Vale Madencilik Kaynak: www.brandirectory.com 4,3 3,9 240 267 V. DIŞ TİCARETİ Yıllar BREZİLYA’NIN DIŞ TİCARETİ (Mal ve Hizmetler) (Milyar ABD Doları) Ticaret Ticaret İhracatı İthalatı Hacmi Dengesi 2008 226 223 449 3 2009 178 181 359 -3 2010 233 255 488 -22 2011 294 313 607 -19 2012 293 313 606 -20 Kaynak: Dünya Bankası, Temmuz 2013 Başlıca İhracat Yaptığı Ülkeler (2012) Başlıca İthalat Yaptığı Ülkeler (2012) Başlıca İhraç Ürünleri (2011) Başlıca İthal Ürünleri (2011) - Çin %17 ABD %11,1 Arjantin %7,4 Hollanda %6,2 Çin %15,4 ABD %14,7 Arjantin %7,4 Almanya %6,4 Güney Kore %4,1 Ulaşım ekipmanları Demir cevherleri Ayakkabı Kahve Otomobiller Makinalar Elektrikli ve ulaşım ekipmanları Kimyasal ürünler Petrol AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ 5 Sayfa 5 Brezilya Ülke Raporu - Temmuz 2013 - Otomotiv parçaları Elektronik ürünler Kaynak: CIA Factbook, Temmuz 2013 VI. TÜRKİYE İLE TİCARİ İLİŞKİLERİ TÜRKİYE – BREZİLYA TİCARİ İLİŞKİLERİ (Milyar ABD Doları) Yıllar Türkiye’nin İhracatı Türkiye’nin İthalatı Ticaret Hacmi Ticaret Dengesi 2000 0,04 0,30 0,35 -0,26 2005 0,10 0,80 0,90 -0,70 2006 0,12 0,94 1,06 -0,81 2007 0,23 1,17 1,40 -0,94 2008 0,32 1,42 1,74 -1,11 2009 0,39 1,11 1,49 -0,72 2010 0,61 1,35 1,96 -0,73 2011 0,88 2,07 2,96 -1,19 2012 1,00 1,77 2,77 -0,77 0,52 1,01 1,53 -0,49 1,43 -0,31 2012 (OcakTemmuz) 2013 (OcakTemmuz) 0,56 0,87 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Ticaret dengesi Türkiye açısından değerlendirilmektedir AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ 6 Sayfa 6 Brezilya Ülke Raporu - Temmuz 2013 TÜRKİYE-BREZİLYA DIŞ TİCARETİNİN SEYRİ (Milyar ABD $) 3,50 3,00 2,07 1,77 2,50 2,00 1,35 1,42 1,50 1,11 1,17 0,94 1,00 0,80 0,88 0,61 0,50 0,30 0,00 1,00 0,04 2000 0,10 2005 0,12 2006 0,32 0,23 2007 2008 İhracat 0,39 2009 2010 2011 2012 İthalat Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ 7 Sayfa 7 Brezilya Ülke Raporu - Temmuz 2013 2012 Yılında Türkiye’nin Brezilya’ya İhracatında Başlıca Ürünler Fasıl 72 27 87 55 84 25 8 73 85 40 89 76 28 21 Fasıl adı Demir ve çelik Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen ürünler; bitümenli maddeler; mineral mumlar Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları; bunların aksam, parça, aksesuarı Sentetik ve suni devamsız lifler Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler; bunların aksam ve parçaları Tuz; kükürt; topraklar ve taşlar; alçılar, kireçler ve çimento Yenilen meyvalar ve yenilen sert kabuklu meyvalar; turunçgillerin ve kavunların ve karpuzların kabukları İhracat Dolar 221.012.969 Demir veya çelikten eşya Elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme-verme, televizyon görüntü-ses kaydetme-verme cihazları; aksam-parça-aksesuarları Kauçuk ve kauçuktan eşya Gemiler ve suda yüzen taşıt ve araçlar Alüminyum ve alüminyumdan eşya Anorganik kimyasallar; kıymetli metal, radyoaktif element, metal ve izotopların organik-anorganik bileşikleri Yenilen çeşitli gıda müstahzarları (kahve hülasaları, çay hülasaları, mayalar, soslar, diyet mamaları, vb.) 24.568.471 175.231.900 120.417.681 109.478.197 68.583.954 42.922.572 33.512.227 23.548.765 21.326.772 18.943.128 11.628.715 11.544.968 10.969.315 39 Plastikler ve mamulleri 10.937.734 56 Vatka, keçe ve dokunmamış mensucat; özel iplikler; sicim, kordon, ip, halat ve bunlardan mamul eşya 8.869.151 70 31 Cam ve cam eşya Gübreler 8.805.575 8.780.865 AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ 8 Sayfa 8 Brezilya Ülke Raporu - Temmuz 2013 32 54 94 24 57 Debagatte ve boyacılıkta kullanılan hülasalar; tanenler; boyalar, pigmentler,vb; vernikler, vb; macunlar; mürekkepler Sentetik ve suni filamentler, şeritler ve benzeri sentetik ve suni dokumaya elverişli maddeler Mobilyalar, yatak takımları; aydınlatma cihazları; reklam lambaları, ışıklı tabelalar vb; prefabrik yapılar Tütün ve tütün yerine geçen işlenmiş maddeler Halılar ve diğer dokumaya elverişli maddelerden yer kaplamaları 7.957.345 7.455.252 7.378.712 6.891.600 5.996.481 Kaynak: TÜİK 2012 Yılında Türkiye’nin Brezilya’den İthalatındaki Başlıca Ürünler Fasıl 26 52 84 24 72 39 9 47 1 44 85 88 35 48 40 29 27 90 Fasıl adı Metal cevherleri, cüruf ve kül Pamuk Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler; bunların aksam ve parçaları Tütün ve tütün yerine geçen işlenmiş maddeler Demir ve çelik Plastikler ve mamulleri Kahve, çay, paraguay çayı ve baharat Odun veya diğer lifli selülozik maddelerin hamurları; geri kazanılmış kağıt veya karton (döküntü, kırpıntı ve hurdalar) Canlı hayvanlar Ağaç ve ahşap eşya; odun kömürü Elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme-verme, televizyon görüntü-ses kaydetme-verme cihazları; aksam-parça-aksesuarları Hava taşıtları, uzay taşıtları ve bunların aksam ve parçalar Albüminoid maddeler; değişikliğe uğramış nişasta esaslı ürünler; tutkallar; enzimler Kağıt ve karton; kağıt hamurundan, kağıttan veya kartondan eşya Kauçuk ve kauçuktan eşya Organik kimyasal ürünler Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen ürünler; bitümenli maddeler; mineral mumlar Optik, fotoğraf, sinema, ölçü, kontrol, ayar, tıbbi, cerrahi alet ve cihazlar; bunların aksam, parça ve aksesuarı AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ İthalat Dolar 640.262.880 162.279.280 136.659.866 119.308.997 81.251.595 77.734.109 75.319.262 70.499.422 62.759.206 50.009.341 47.542.315 23.821.519 21.804.654 21.425.036 17.856.441 16.579.249 10.266.337 10.010.655 9 Sayfa 9 Brezilya Ülke Raporu - Temmuz 2013 33 87 64 30 20 55 21 Uçucu yağlar ve rezinoitler; parfümeri, kozmetik veya tuvalet müstahzarları Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları; bunların aksam, parça, aksesuarı Ayakkabılar, getrler, tozluklar ve benzeri eşya; bunların aksamı Eczacılık ürünleri Sebzeler, meyvalar, sert kabuklu meyvalar ve bitkilerin diğer kısımlarından elde edilen müstahzarlar Sentetik ve suni devamsız lifler Yenilen çeşitli gıda müstahzarları (kahve hülasaları, çay hülasaları, mayalar, soslar, diyet mamaları, vb.) 8.912.723 8.421.658 8.242.881 7.475.135 6.977.442 6.648.246 6.407.651 Kaynak: TÜİK VII. YATIRIM İLİŞKİLERİ Diplomatik bağların 150 yıllık tarihine rağmen Türkiye-Brezilya ilişkilerinde ancak son dönemde önemli bir ivme yakalanabilmiştir. Coğrafi uzaklık ve iki ülkenin önceliklerinin farklı olması nedeniyle, 20. yüzyıl boyunca istenilen seviyeye ulaşamayan ikili ilişkiler, ülkemizin Latin Amerika açılımının ve Brezilya’nın Lula döneminde küresel aktör olarak rol oynama ve bu çerçevede kritik coğrafyalarda güvenli ortaklıklar oluşturma politikasının da katkısıyla, 2004 yılından bu yana kayda değer bir gelişme göstermektedir. Türkiye-Brezilya ilişkilerinin 2009 yılında kazandığı ivme, 2010 yılında da artarak sürmüştür. Yıl içinde Sayın Başbakanımızın yanı sıra, Sayın Dışişleri Bakanımız, Sayın Sanayi ve Ticaret Bakanımız, Sayın Kültür ve Turizm Bakanımız, Devlet Bakanı Sayın Egemen Bağış ve Sayın Dışişleri Bakanlığı Müsteşarımızın Brezilya’ya gerçekleştirdikleri ziyaretlerle ilişkilerde yakalanan ivmenin korunması ve ilişkilerin sistematik bir çerçeveye oturtulması yönünde çaba gösterilmiştir. Sayın Başbakanımızın Brezilya’yı ziyareti vesilesiyle, 27 Mayıs 2010 tarihinde imzalanan “Türkiye-Brezilya Stratejik Ortaklık için Eylem Planı”, ikili ilişkilerimiz açısından bir dönüm noktasını oluşturmaktadır. Anılan ziyarette ayrıca, ilişkilerimizin hukuki çerçevesini güçlendiren 6 adet anlaşma da imzalanmıştır. Siyasi ve ekonomik olarak bölgesel güç haline gelen ve bazı küresel roller üstlenen her iki ülkenin yakın ilişki, istişare ve işbirliği içine girmesinin sağlayacağı ulusal, bölgesel ve küresel artı değer konusunda her iki tarafta da en üst düzeyde mutabakat mevcuttur. Brezilya ile ülkemiz arasında kurulacak yakın ekonomik işbirliği, Brezilya ile birlikte Arjantin, Paraguay, Uruguay ve Venezuela’nın üye oldukları MERCOSUR (Güney Ortak Pazarı) ile ortaya çıkacak geniş pazardan Türk AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ 10 Sayfa 10 Brezilya Ülke Raporu - Temmuz 2013 firmalarının da yararlanmasına yol açacaktır. Diğer yandan Brezilya’lı firmalar Türkiye üzerinden komşu ve yakın ülke pazarlarına girme şansına sahip olabileceklerdir. Türkiye-Brezilya ekonomik ilişkileri, özellikle aynı konularda iş yapan firmaların, işadamı derneklerinin ve kurumların işbirliğine giderek ortak üretim ve pazarlama yapmaları halinde büyük bir potansiyel taşımaktadır. Genel olarak Brezilya tarafı Türkiye ile işbirliği yapmak açısından konuya olumlu yaklaşmaktadır. Türk işadamlarının Brezilya’yı daha iyi tanıyıp, aktif bir şekilde konuya eğilmeleri, ülkeler arasındaki ticaret hacminin artmasında ve Türkiye açısından negatif olan dengenin düzeltilmesinde büyük rol oynayacaktır. İthalata ilişkin kapalı yapısı ve özellikle iç piyasayı korumak için yüksek gümrük duvarları olan Brezilya’ya ihracatımızı artırabilmek için; Latin Amerika eylem planı çerçevesinde hükümetler arası ikili ilişkileri artırmaya yönelik anlaşmaların yapılmasının, alım-satım heyetleri ve fuarlara katılımın yanında, başta turizm olmak üzere, kültürel etkinliklerin artırılmasının faydalı olacağı düşünülmektedir. Brezilya’daki federatif yapı nedeni ile Brezilya’nın dış ticarete ilişkin hükümet düzeyindeki politikasının yanı sıra her eyaletin sanayi ve tarım alt yapısına göre değişen farklı öncelikleri ve uygulamaları olabildiği gözlemlenmiştir. Özellikle sektörel birlik ve derneklerin, sanayi odalarının, dış ticaret odalarının lobi güçlerinin olduğu, bu nedenle iki ülke arasında gerçekleştirilecek ticarete ilişkin işbirliklerinde belirleyici rol oynayabilecekleri düşünülmektedir. DEİK tarafından organize edilen Türkiye-Brezilya İş Forumu, Türkiye İş Adamları ve Sanayiciler Konfederasyonu-TUSKON’un, Brezilya Kalkınma, Sanayi ve Dış Ticaret Bakanlığı, Brezilya Büyükelçiliği ve APEX- Brezilya Ticaret ve Yatırım Promosyon Ajansı ile işbirliğiyle düzenlenen “Türkiye-Brezilya İş ve Yatırım Forumu” bu kapsamda iki ülke ticari ilişkilerine katkı sağlamıştır. Küresel ekonomik krizin olumsuz etkilerine rağmen ihracatımızda yaşanan artış bu çabaların sonucudur. Sonuç olarak; Brezilya Pazarında bazı geleneksel ihraç ürünlerimizin pazarda iyi bilindiği, çoğu ürünümüzün de Avrupalı firmalar tarafından toptan alınıp, perakende olarak pazara sokulduğu gözlemlenmiştir. Ürünlerimizin kalitesinin yanı sıra AB ülkelerine göre fiyat avantajının olduğu, Brezilya’lı ithalatçı firmalara anlatılması gerekmektedir. Bu nedenle ihracatçılarımızın Brezilya pazarında aktif olmaları ve ürünlerini potansiyel müşterilere bire bir her açıdan tanıtmaları gerekmektedir. Türkiye ve Brezilya firmaları çeşitli konularda deneyimlerini paylaşarak güçlü bir ortaklık kurabilecek kapasiteye sahiptirler. Firmalarımızın Brezilya’yı gelecek 50 yıl içindeki BRICs ekonomileri içinde yer alacağını göz önüne alarak değerlendirmelerinde fayda görülmektedir. Brezilya'da uluslararası alanda rekabet gücüne sahip olan birçok büyük mimarlık, inşaat ve mühendislik şirketi bulunmaktadır. Yabancı müteahhitlik firmalarının Brezilya’daki projelerden iş alabilmeleri için Brezilyalı bir firma ile ortaklık yapmasının yararlı olacağı değerlendirilmektedir. Brezilya piyasasının AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ 11 Sayfa 11 Brezilya Ülke Raporu - Temmuz 2013 koşullarını bilen ve tecrübe sahibi bir firma ile ortaklık yapılması, yapılan işlerin kolaylaşmasını sağlayabileceği gibi diğer iş fırsatlarının takibini de kolaylaştıracaktır. Ayrıca Brezilyalı firmalar ile bu piyasada kurulan ortaklıklar, Ortadoğu ülkelerinde yapılacak işlerde de ortak çalışmayı beraberinde getirecek ve diğer pazarlarda da rekabet gücümüzün artmasına katkı sağlayabilecektir. Özellikle 2014 ve 2016 yıllarında Brezilya’da düzenlenecek uluslararası spor organizasyonlarına hazırlık kapsamında yapılacak altyapı, otel, spor kompleksleri gibi projeler yabancı firmalar için son derece karlı iş fırsatları sunmaktadır. Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı VIII. TÜRKİYE- BREZİLYA İLİŞKİLERİNDEKİ SON GELİŞMELER Başbakanımız Sayın Recep Tayip Erdoğan’ın Mayıs 2010’da gerçekleştirdiği Brezilya ziyareti; Ülkemizden Başbakan düzeyinde gerçekleştirilen ilk ziyaret olma özelliğini taşımakta olup, söz konusu ziyarete, ülkemizi temsilen Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Sayın Cemil Çiçek, Devlet Bakanı Sayın Mehmet Aydın, Devlet Bakanı Sayın Zafer Çağlayan, Dışişleri Bakanı Sayın Ahmet Davutoğlu, Ulaştırma Bakanı Sayın Binali Yıldırım, Kültür ve Turizm Bakanı Sayın Ertuğrul Günay ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Sayın Taner Yıldız, çeşitli seviyede değişik kamu kurum ve kurumlarımızdan bürokratlar, işadamları ve basından temsilcilerden oluşan yaklaşık 300 kişilik bir heyet katılmıştır. Türkiye'nin çok yönlü dış politika hedefleri ve Latin Amerika bölgesinin sunduğu imkanların değerlendirilmesi çerçevesinde bölge ülkeleriyle gelişen işbirliğinin daha da derinleştirilmesi amacıyla, Başbakanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan ve beraberindeki işadamları heyetinin de katılımlarıyla iş forumu toplantıları ve ikili görüşmeler gerçekleştirilmiştir. İstanbul Ticaret Odası tarafından 26-29 Mayıs 2010 tarihleri arasında Brezilya Sao Paulo’da 1.Türk İhraç Ürünleri Fuarı’nın açılışı söz konusu ziyaret kapsamında Başbakanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan ve Brezilya’nın Ankara Büyükelçisi Marcelo Jardim tarafından 26 Mayıs 2010 tarihinde yapılmış, anılan açılışa Devlet Bakanımız Sayın Zafer Çağlayan da iştirak etmiştir. İTO’nun organize ettiği dört gün süren söz konusu fuara 146 Türk firması katılmıştır. Ayrıca, Türkiye ile Brezilya arasındaki işbirliğinde gelecek dönemde atılacak adımlar için yol haritası niteliğini taşıyan; Brezilya ve Türkiye Petrol Şirketleri Tarafından Ortaklaşa İmzalanan Mutabakat Muhtırası, Brezilya Standart AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ 12 Sayfa 12 Brezilya Ülke Raporu - Temmuz 2013 Kurumu İle TSE Arasında Mutabakat Anlaşması, Tarım Alanında İşbirliğine İlişkin Mutabakat Muhtırası imzalanmıştır. İki Ülke Arasındaki Önemli Anlaşmalar: - Dostluk Anlaşması, 1927 - Hava Ulaştırma Anlaşması, 1950 - Kültür ve Eğitim Alanında İşbirliği Anlaşması, 1995 - Turizm Alanında İşbirliği Anlaşması, 1995 - Ticaret, Ekonomik ve Sınaî İşbirliği, 1995 - Savunma Konularında İşbirliği Anlaşması, 2003 - Diplomat Değişimine İlişkin Anlaşma, 2010 - TSE ile Brezilya Standart Kurumu Arasında İşbirliği Anlaşması, 2010 - Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi Anlaşması, 2010 Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı IX. TEMSİLCİLİK ADRESLERİ T.C. BREZİLYA BÜYÜKELÇİLİĞİ Embaixada da Turquia, Ses, Av.Das Naçoes, Q.805, Lote 23, 70.452-900 Asa Sul, Brasilia/Brasil Tel: 00 (55) 61 3242 18 50- 3244 48 40- 34438120 Faks: 00 55 61 3242 14 48 E-mail:[email protected] http://brezilya.be.mfa.gov.tr Görev Bölgesi: Bütün Brezilya, Surinam SAO PAULO TİCARET MÜŞAVİRLİĞİ Escritorio Comercial do Consulado Gerald a Turquia em Sao Paulo Rua Games de Carvalho, 1581-Conjunto 810, Itaim Office Towers Villa Olimpia Sao Paulo/ BRAZIL Tel: 00 55 11 3045 – 1733 Faks:00 55 11 3045 – 1899 E-mail: [email protected] BREZİLYA FAHRİ KONSOLOSLUĞU - İSTANBUL Ethem Sancak - Fahri Konsolos Ekspres Yolu, Kavak Sokak No: 3 Ser Plaza A Blok Kat: 3 34530 - Yenibosna - İstanbul Tel: 212 652 10 00/115 Fax: 212 452 72 24 E-mail: [email protected] AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ 13 Sayfa 13 Brezilya Ülke Raporu - Temmuz 2013 [email protected] X. FAYDALI BAĞLANTILAR TÜRK-BREZİLYA İŞ KONSEYİ TOBB Plaza, Talatpaşa Cad. No:3 Kat:5 34394 Gültepe-Levent-İstanbul Tel: (212)3395000, 2704190 Faks: (212) 2703092 www.deik.org Başkan: M. Aykut EKEN, Başkan Yrd.:Silvyo BENBASSAT BREZİLYA-TÜRKİYE TİCARET, SANAYİ ve TURİZM ODASI Av. Vieira de Carvalho 132 Cj.:41 Cep: 01210-010 São Paulo SP Brezilya Tel. / Faks: +55 11 3224 0601 - 3224 0607 - 3333 4039 E-mail: [email protected] www.ccibt.org.br TUKLAD-KARAYİPLER VE LATİN AMERİKA TİCARET DERNEĞİ Cumhuriyet Caddesi No: 175/A Harbiye İstanbul Tel: (212) 5490700 Faks: (212) 5490710 E-mail: [email protected] BREZİLYA FEDERATİF CUMHURİYETİ BÜYÜKELÇİLİĞİ Reşit Galip Cad. İlkadım Sokak No:1 06700 GOP/ANKARA Tel: (312) 448 18 40-41-43 Faks: (312) 448 18 38 E-mail: [email protected] http://brasembancara.org/tr/Defaulttr.htm MINISTRY OF DEVELOPMENT, INDUSTRY AND FOREIGN TRADE (MDIC-Kalkınma, Sanayi ve Dış Ticaret Bakanlığı) Ministerio do Desenvolvimento Industria e Comercio Esplanada dos Ministérios, Bloco J, 6 floor, 70056-900 Brasília, DF Tel: 55/61/3425 7237 Faks: 55/61/3425 7433 Email : [email protected] http://www.desenvolvimento.gov.br MINISTRY OF SCIENCE AND TECHNOLOGY (Bilim ve Teknoloji Bakanlığı) MCT - Ministerio da Ciencia e Tecnologia Esplanada dos Ministérios AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ 14 Sayfa 14 Brezilya Ülke Raporu - Temmuz 2013 Bloco E, 4 floor 70067-900 Brasilia, DF Tel: 55/61/317-7500 Faks: 55/61/317-7771 http://www.mct.gov.br MINISTRY OF HEALTH (Sağlık Bakanlığı) Ministerio da Saude Esplanada dos Ministerios - Bloco G, 5o. Floor 70058-900 Brasilia, DF Tel: 55/61/315-2425 Faks: 55/61/224-8747 http://portal.saude.gov.br/saude/ AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ 15 Sayfa 15