Glokom Göz damlasının doğru uygulaması nasıl olmalıdır? Karasu hastalığı (Glokom) ile yaşamak Glokom Göz damlasının doğru uygulaması nasıl olmalıdır? Yayımcı: BUNDESVERBAND AUGE e.V. (FEDERAL GÖZ DERNEĞİ) Crellestraße 21 10827 Berlin Tel: 0 30 / 8 23 24 44 Faks: 0 30 / 8 23 24 22 E-posta: [email protected] Yazar: Baskı: Dieter W. Staubitzer Bresler Medien GmbH, Erlangen, Mart 2013 Nazik desteklerini sunan: Önemli noktalar! Glokom Genellikle göz içi basıncının yükselmesine bağlı gelişen bir göz hastalığıdır. Sebebi Kamara sıvısının (aköz hümör) gözden atılımında sorun vardır. Sonuçları Glokom zaman içinde görüş alanını *) daraltır. En kötü ihtimalle bu durum körlüğe bile yol açabilir. Tedavisi Göz damlası, lazerli tedavi veya cerrahi müdahale. Tedavinin amacı Göz içi basıncını düşürmek. Yapmanız gereken Düzenli aralıklarla gözlerinizi kontrol ettiriniz. Göz damlasını tavsiyeler doğrultusunda kullanınız. *) Görüş alanı, ileriye doğru düz baktığınızda etrafta görebildiğiniz alandır. 1 Göz Gözünüz sizin en değerli duyu organınızdır. Hiçbir duyu organınız size onun kadar çok bilgi aktaramaz. Göz karmaşık bir organdır. Gözün görevini yerine getirebilmesi için birçok organın uyum içinde çalışması gerekir. Bizim için özellikle gözün yapısında bulunan iki sıvı önem taşır: Kamara sıvısı ve camsı cisim. Bunlardan biri glokomun oluşmasında, diğeri ise sonuçlarında önemli bir rol oynar. Kamara sıvısı Camsı cisim Kornea Görme siniri İris Mercek 2 Retina Camsı cisim merceğin arkasında yer alır. Retinayı koruyan ve göz yuvarını sağlamlaştıran jelatinimsi, elastiki bir maddeden oluşur. Mercekten akıcı bir sıvı olan kamara sıvısı akmaktadır. Bu sıvı kornea ve mercek için besin maddeleri tedarik eder. Tıpkı denizlerde olduğu gibi sağlıklı bir gözde de kamara sıvısının içeri ve dışarı akışı arasında bir denge mevcuttur. Böylece göz içindeki basınç sabit kalır. Kamara sıvısının dışarı akışı Kamara sıvısı üretimi 3 Glokom nedir? Glokom genellikle göz içi basıncının yükselmesine bağlı gelişen bir göz hastalığıdır. Bu basınç yükselmesine kamara sıvısının dışarı akışındaki sorunlar sebep olur. Tıpkı tıkalı bir küvette olduğu gibi su düzenli bir şekilde içeri aktığı müddetçe sıvı seviyesi de sürekli yükselir. Fakat küvetin aksine gözün emniyet supabı yoktur. Hasta gözde kamara sıvısının dışarı akışı kısıtlanmıştır. 4 Bu sebeple göz kamarasında yükselen sıvı miktarı camsı cisme gittikçe artan bir şekilde baskı yapar. Camsı cisim basıncı retinaya ve özellikle görme sinirinin sinir liflerine iletir. Yükselen göz içi basıncı zamanla görme sinirine zarar verebilir ve böylece görüş alanının kısıtlanmasına sebep olabilir. Yükselen göz içi basıncı tedavi edilmezse bu durum nihayetinde körlüğe bile yol açabilir. Yükselen göz içi basıncı uzun vadede görme sinirine zarar verir 5 Glokom kendini nasıl belli eder? Genellikle belirti göstermez. Glokom en azından başlangıç aşamasında tamamen ağrısız seyreder. Hastalık çoğunlukla göz hekimindeki rutin muayene esnasında teşhis edilir. Göz basıncı ölçümünde yüksek bir değerin tespit edilmesi glokom başlangıcına işaret edebilir. Bu durumda doktorunuz bir alan testi yapacaktır. Doktorunuz görüş alanınızın kısıtlanıp kısıtlanmadığını veya ne derecede kısıtlandığını belirleyecektir (yanda bulunan şekle bakınız). Ardından göz arkası, özellikle görme sinir kökleri muayene edilir. Ayrıca doktorunuz kornea ve iris arasındaki boşluğu da (kamara sıvısının dışarı aktığı bölüm) inceleyecektir. 6 Normal görüş alanı Hafif dereceli glokom Görüş alanı Ağır derecedeki glokom Glokom krizinde ise durum çok farklıdır. Bu kriz kendini bulanık görme, gözlerde yaşarma ve kızarıklık, baş ağrısı ve ani kuvvetli bulantı ile belli eder. Böyle şikâyetleri olan bir hasta derhal bir göz doktoruna veya göz kliniğine götürülmelidir. Tedavi edilmeyen glokom krizi çok hızlı bir şekilde körlüğe yol açabilir. 7 Glokoma yol açan sebepler nelerdir? Glokom her yaş grubundan insanda görülebilir. Tipik risk faktörleri: Göz içi basıncının yükselmesi, optik sinirde büyüme, cilt rengi, yaş, ailede bilinen glokom vakası, miyopluk. Geniş açılı glokomun gerçek sebepleri bilinmemektedir. Sıklıkla bahsedilen • çok fazla okuma • yetersiz ışıkta okuma • yanlış beslenme veya • kontak lens kullanımı gibi sebeplerin glokom oluşumu ile hiçbir ilgisi yoktur. 8 Glokom nasıl tedavi edilir? Doktorunuz size göz damlası yazacaktır. Bu damlalar göz içi basıncını düşürmeye yardımcı olurlar. Bununla birlikte ilaçların etki mekanizmaları birbirlerinden oldukça farklıdır: Bazıları kamara sıvısı üretimini baskılar, bazıları dışarı akış yollarını genişletmeye çalışır. Yeni ilaçlar kamara sıvısı fazlalığının yan yollar üzerinden atılmasını sağlamaktadır. Göz damlası basıncı yeterince düşürmeye yardımcı olamıyorsa, lazer tedavisi ve cerrahi müdahaleler gibi alternatif tedavi seçenekleri de mevcuttur. 9 Siz neler yapabilirsiniz? Göz içi basıncınızın denetim altında tutulabilmesi için mutlaka doktorunuza rutin muayeneye gitmelisiniz. Glokom siz fark etmeden ilerleyebileceği için bu oldukça önemlidir. Akrabalarınız ve tanıdıklarınızla hastalığınız hakkında konuşunuz. Düzenli göz muayeneleri onlar için de gereklidir. Her şeyden önce doktorunuzun verdiği ilaçları dikkatli bir şekilde uygulamak için her gün yeterli zaman ayırınız. Birden fazla göz damlası kullanmanız gerekiyorsa her bir uygulama arasında en az 5 dakika zaman bırakınız. Konjonktival kesenin ilacı dağıtabilmek için bu süreye ihtiyacı vardır. Ancak daha sonra diğer ilaç için hazır duruma gelecektir. 10 Damlatmaya ilişkin uyarılar • Damlatma saatlerini kesinlikle aksatmayınız • Her zaman aynı saatte damlatınız • Daima sadece bir damla damlatınız • Damlattıktan sonra göz kapaklarınızı sıkmayınız, aksi halde etken madde dışarı akar. kika a • Damlattıktan sonra 1-2 dakika boyunca burun ve gözyaşı z;; kanalını bastırarak kapatınız; böylece gözdeki etken madde oranı yükselecektir. nktivval • İlacı korneaya değil, konjonktival kesenin içine damlatınız. • Alt göz kapağını çok fazla çekmeyiniz, aksi halde çok fazla etken madde kullanılmadan dışarı akar. 11 Bu hastalıktan mustarip olan diğer hastalar glokomla nasıl başa çıkıyorlar? Birçoğu oldukça iyi bir şekilde. “Glokom” teşhisinin sizi endişelendirmesi çok normaldir. Ancak Glokom teşhisi konulan hastaların birçoğunun bu hastalıkla rahatlıkla başa çıkmayı öğrendiklerini bilmek sizi rahatlatacaktır. Glokom hastalığı ile de günlük faaliyetlerinize devam edebilir ve geleceğe ilişkin planlarınıza şimdiye kadar olduğu gibi sadık kalabilirsiniz. Sizin için önemli olan: Gözlerinizi düzenli olarak göz doktorunuza kontrol ettiriniz ve düzenlenen ilaçları itinalı bir şekilde kullanınız. 12 Bitte hier abtrennen und einsenden ÜYELİK BEYANI Soyadı Adı Doğum tarihi Cadde/No. Posta kodu/Şehir Telefon E-posta Evet, üye olmak istiyorum. Şu anda yıllık 40,- EUR olan üyelik ücretini, tarafımca feshedilene kadar yıllık olarak ödeme talimatı ile ödeyeceğim. Para çekiminin masraflar ve idari sebeplerden dolayı sadece banka hesabından yapılması gerekmektedir. Finans kuruluşu Hesap No. Banka kodu Tarih Hesap sahibinin imzası GONDEREN Adı Soyadı Cd./No. Posta kodu/Şehir CEVAP KARTI BUNDESVERBAND AUGE e.V. Crellestraße 21 10827 Berlin Lütfen boş bırakın