ILO

ULUSLAR ARASI ÇALIġMA
ÖRGÜTÜ (ILO)’NUN
HEMġĠRELĠK PERSONELĠNĠN
ĠSTĠHDAMI ĠLE ÇALIġMA VE
YAġAM KOġULLARINA
ĠLĠġKĠN TAVSĠYE KARARLARI
SAĞLIK
MEVZUATI
VE
HEMġĠRELĠK
HEDEFLER
Bu üniteyi çalıştıktan sonra, Uluslararası Çalışma Örgütü
(ILO)’nun Hemşirelik Personelinin İstihdamı İle Çalışma Ve
Yaşam Koşullarına İlişkin Tavsiye Kararlarını öğreneceksiniz.
ĠÇĠNDEKĠLER
1
 Giriş
 ILO’nun Hemşirelik Personelinin İstihdamı İle Çalışma ve
Yaşam Koşullarına İlişkin Tavsiye Kararı
 Özet
 Değerlendirme Soruları
 Kaynaklar
HAFTA
14
ULUSLAR ARASI ÇALIŞMA ÖRGÜTÜ (ILO)’NUN HEMŞİRELİK PERSONELİNİN
İSTİHDAMI İLE ÇALIŞMA VE YAŞAM KOŞULLARINA İLİŞKİN TAVSİYE
KARARLARI
GĠRĠġ
1977 yılında, Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) tarafından, Hemşirelik Personelinin
İstihdamı ile Çalışma ve Yaşam Koşullarına İlişkin Tavsiye Kararı yayınlanmıştır.
Uluslararası Çalışma Konferansı’nın 63. oturumunda, C149-Hemşirelik Personeli
Antlaşması (Nursing Personnel Convention,1977 No. 149) hazırlanmış; günümüze kadar
38 ülke bu antlaşmayı imzalamış ve hemşirelik ile ilgili tavsiye kararlarını
uygulayacağını taahhüt etmiştir. Ancak Türkiye halen bu anlaşmayı imzalamamıştır.
ILO-C149 HemĢirelik Personeli AntlaĢması (Nursing Personnel Convention, 1977
no. 149) üye ülkelerde, hemşirelik hizmetleri ve hemşirelik personeli politikasını, teorik
ve pratik eğitimini, hemĢirelik mesleğinin icrasını, meslek üye ve örgütlerinin
mesleki ve sağlık politikalarına iliĢkin kararlara katılımını, üyelerin mesleki
gelişimini, hizmetin ücretlendirilmesini, çalışma saatleri ve dinlenme sürelerini, iş
sağlığının korunmasını, sosyal güvenlik ve özel istihdam düzenlemelerini kapsayan
düzenlemeleri içermektedir.
HEMġĠRELĠK PERSONELĠNĠN ĠSTĠHDAMI ĠLE ÇALIġMA VE YAġAM
KOġULLARINA ĠLĠġKĠN ANTLAġMA’DA (No:149)
Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), Sağlık alanındaki diğer çalışanlar gibi, halkın
mutluluk ve sağlığının korunması ve geliştirilmesinde hemĢirelik personelinin de
hayati rol oynadığını vurgulamakta, hemşirelik personeli işverenlerinden birisi sıfatıyla
kamu
sektörünün,
hemşirelik
personelinin
istihdam
ve
çalışma
koşullarının
iyileĢtirilmesinde aktif rol alması gerektiğini vurgulamakta ve nitelikli personel açığı
bulunan ve mevcut personelin de her zaman en verimli şekilde kullanılamadığı birçok
ülkede, hemĢirelik personelinin içinde bulundukları durumun, etkin sağlık
hizmetlerinin geliştirilmesinde bir engel oluĢturduğunu belirtmektedir.
Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), mesleki ayrımcılık, sendika özgürlüğü ve toplu
sözleşme, gönüllü uzlaşma ve tahkim hakkı, çalışma saatleri, ücretli tatiller ve ücretli
eğitim izni, sosyal güvenlik ve refah kolaylıkları, anneliğin korunması ve işçi sağlığının
korunmasına ilişkin belgeler gibi, istihdam ve çalışma koşulları ile ilgili genel
standartların belirlendiği çok sayıda Çalışma Antlaşmaları ve Tavsiyelerinde hemşirelik
personeline de yer verildiğini hatırlatmaktadır.
Atatürk Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
2
ULUSLAR ARASI ÇALIŞMA ÖRGÜTÜ (ILO)’NUN HEMŞİRELİK PERSONELİNİN
İSTİHDAMI İLE ÇALIŞMA VE YAŞAM KOŞULLARINA İLİŞKİN TAVSİYE
KARARLARI
Hemşirelik personelinin istihdamı ile çalışma ve yaşam koşulları ile ilgili olan ve oturum
gündeminin altıncı maddesini oluşturan belli önerilerin kabulüne karar verilmiş ve bu
önerilerin bir Uluslararası Antlaşma halinde derlenmesi gerektiği tespit edilmiştir. Sonuç
olarak 21 Haziran 1977’de Hemşirelik Personeli Antlaşması olarak adlandırılabilecek
“Hemşirelik Personelinin İstihdamı ile Çalışma ve Yaşam Koşullarına İlişkin Tavsiye
Kararı” (Tavsiye Kararı No. 157) kabul edilmiştir.
Ülkemizde hemĢirelerin özel çalıĢma koĢullarını, olumsuz koşulların hemşire
çalışanların ve toplumun sağlığına, sağlık hizmetlerine, hasta ve çalışan güvenliğine
etkilerini dikkate alan, hemşirelerin meslekten ayrılmalarını önleyen ve insanları
hemşirelik mesleğine özendiren, hizmetlerin karşılığını vermeyi hedefleyen yasal
düzenlemeler bulunmamaktadır.
Uluslararası ÇalıĢma Örgütü (ILO)’nün HemĢirelik Personelinin Ġstihdamı Ġle
ÇalıĢma Ve YaĢam KoĢullarına ĠliĢkin Tavsiye Kararı (Tavsiye Kararı No. 157)
Tavsiye Kararında “hemĢire” tanımının hemşirelik bakımı ve hemşirelik hizmetleri
sunan herkesi kapsadığı belirtilmekte (madde 1), bu tavsiye kararının nerede çalışırsa
çalışsın bütün hemĢire personele uygulanacağı vurgulanmakta (madde 2), her üye
ülkenin koşullarına uygun olarak genel sağlık programı çerçevesinde hemĢirelik
personeline iliĢkin bir politika benimsenmesi ve uygulaması gerektiği belirtilmekte
(madde 4); hemşirelik personelini eğitim, çalışma seviyeleri ve uygulama yapma
izinlerine göre sınıflandırmayı (5. madde) ve hemşirelik personelinin görevlerinin karar
verme düzeyi, karar verme yetkisi, diğer görevlerle bağlantısı, gereken teknik beceri
seviyesi ve sunulacak hemşirelik hizmetlerinden sorumlu olma seviyesine göre
sınıflandırılabileceği (madde 6) belirtilmektedir.
Tavsiye kararında hemĢirelik eğitimi ile ilgili önerilere de yer verilmekte; hemşirelik
eğitiminin diğer mesleki grupların eğitimine denk düzeyde yürütülmesi gerektiği ve
hemşirelik eğitiminin toplum ihtiyaçlarına göre düzenlenmesi gerektiği, uygulama ve
eğitim süresine dikkat çekilmektedir (madde 7, 8,9), temel hemşirelik eğitimi ile birlikte,
hemşirelik bakımında, hemşirelik hizmetlerinin yönetiminde, hemşirelik eğitiminde ve
hemşirelik alanında araştırma ve geliştirmede hemşirelik personelini daha yüksek
sorumluluklar almaya hazırlamak için ileri hemşirelik eğitim programlarının olması
Atatürk Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
3
ULUSLAR ARASI ÇALIŞMA ÖRGÜTÜ (ILO)’NUN HEMŞİRELİK PERSONELİNİN
İSTİHDAMI İLE ÇALIŞMA VE YAŞAM KOŞULLARINA İLİŞKİN TAVSİYE
KARARLARI
gerektiğinden
ve
bu
eğitimlere
herkesin
kolayca
ulaşabilmesinden
söz
edilmektedir(madde 10,11,12).
Sürekli pratik ve teorik eğitim, gerek işyerinde ve gerekse dışarıda; bilgi ve becerileri
güncelleyecek ve geliştirecek şekilde ve hemşirelik personelinin hemşirelik ve ilgili bilim
dallarında yeni görüş ve teknikleri öğrenmelerine ve uygulamalarına imkan sağlayacak
şekilde verilmelidir(madde 12).
Bireylerin o ana kadar istihdam edildikleri iş için yeterliliklerinin bulunmaması
durumunda mümkün olan en kısa sürede eğitime alınarak gerekli yeterliliği elde etmeleri
sağlanmalı ve bu yeterlilikleri elde etmek için hazırlık aşamasında kendilerine kolaylık
sağlanmalıdır(madde 12).
Tavsiye kararında ayrıca, hemĢirelik mesleğinin icrası/ uygulanması ile ilgili
düzenlemelere yer verilmekte, hemşirelik hizmetleri ile ilgili standartların diğer sağlık
dalları standartları ile koordinasyon içinde olması gerektiği vurgulanmakta, hemşirelik
personelinin, niteliklerini ve yeterliliklerini aşan işler için görevlendirilmemesi gerektiği
vurgulanmakta
(madde13,14,15);
hemşirelik
personelinin
görevlerini
yerine
getirmesinden kaynaklanabilecek hukuki sorumluluk nedeniyle gündeme gelebilecek
önlemlerin düşünülmesi gerektiği belirtilmekte (madde 16); hemşirelere uygulanacak
disiplin kurallarının hemşire temsilcilerin katılımıyla oluşturulması gerektiği, hemşirelik
personeline adil bir yargılama ve temsil edilme hakkının garanti edilmesine yer
verilmektedir (madde 17).
Kararda, hemĢirelik personelinin genelde ulusal sağlık politikasına ilişkin, özelde de
kendi mesleklerinin bütün sevilerine ilişkin planlama ve karar almaya katılımını
artırmak için ulusal koşullarda gerekli bütün önlemlerin alınması gerektiği
vurgulanmakta, özellikle hemşire temsilcilerin hemşirelik mesleği konusundaki
politikalarla ve genel ilkelerin işleyişi ile yakından ilgilenmeleri gerektiği vurgulanmakta,
hemşirelerin uygun istihdamı ile ilgili önlemler alınması gerektiği belirtilmektedir
(madde 19).
Atatürk Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
4
ULUSLAR ARASI ÇALIŞMA ÖRGÜTÜ (ILO)’NUN HEMŞİRELİK PERSONELİNİN
İSTİHDAMI İLE ÇALIŞMA VE YAŞAM KOŞULLARINA İLİŞKİN TAVSİYE
KARARLARI
Kariyer geliĢimi ile ilgili gerekli önlemlerin alınması gerektiği, hemşireleri
mesleğe
çeken
bir
politika
ile
vurgulanmaktadır (madde 21,22),
kariyer
gelişimlerinin
sağlanması
gerektiği
sürekli eğitim etkinliklerine katılmak isteyen
hemşirelik personeline gerekli kolaylıklrın sağlanması gerektiği, ücretli veya ücretsiz
eğitim izni, çalışma saatlerinin uygunlaştırılması, mesleki çalışma veya eğitim
giderlerinin ödenmesi gibi imtiyazlar tanınması gibi kolaylıklar sağlanabileceği
vurgulanmaktadır (madde 24).
Hemşirelik personeline mesleki olanaklar konusunda tavsiyeler ve rehberlik
hizmeti sunulması ve mümkünse meslekten ayrı geçen belli bir sürenin sonunda tekrar
hemşirelik mesleğine dönüşün sağlanması konusunda gereken önlemler alınmalıdır
(madde 22).
Hemşirelik personelinin meslekten ayrı kaldıkları belli bir sürenin sonunda
istihdam edilecekleri düzeyin tespitinde daha önceki hemşirelik deneyimi ve meslekten
5
ayrı kaldığı sürenin uzunluğu dikkate alınmalıdır (madde 23).
Sürekli teorik ve pratik eğitim programlarına katılmak isteyen ve katılabilecek
durumda olan hemşirelik personeline gereken kolaylık gösterilmelidir (madde 24).
HemĢirelik
personelinin
ücretleri,
söz
konusu
personelin
sosyoekonomik
gereksinimleri; yeterlilikleri, sorumlulukları, görevleri ve deneyimleri ile uygun
düzeylerde tespit edilmeli ve bu yapılırken mesleğin doğasında olan kısıtlama ve
tehlikeler dikkate alınmalı, ücretler başkalarının da mesleğe özendirilmesi ve meslekte
tutulmasını sağlayacak düzeylerde olması gerektiği (madde 25); ücret cetvellerinde
görev,yetki ve sorumluluk sınıflaması ve kariyer politikası ilkelerinin göz önünde
bulundurulması (madde 26); ücretlerin tümüyle para olarak ödenebilir olması gerektiği
(madde 28), yapılması gereken işin icrası için gerekli iş elbisesi, tıbbi araçların ücretsiz
olarak sağlanması gerektiği belirtilmektedir(madde 29). Özellikle çetin ve rahatsız edici
koşullarda çalışan hemşirelik personeline bu güçlükler için mali telafi sağlanmalıdır
(madde 27) (Örneğin, yoğun bakım üniteleri vb gibi).
Atatürk Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
ULUSLAR ARASI ÇALIŞMA ÖRGÜTÜ (ILO)’NUN HEMŞİRELİK PERSONELİNİN
İSTİHDAMI İLE ÇALIŞMA VE YAŞAM KOŞULLARINA İLİŞKİN TAVSİYE
KARARLARI
Tavsiye kararının çalıĢma zamanı ve tatil araları ile ilgili bölümünde, normal çalışma
saatleri, fazla mesai, icapçı nöbet, uygun olmayan saatler kavramları tanımlanmış (madde
30),
hemşirelik personelinin normal haftalık çalışma saatlerinin, ilgili ülkede genel
anlamda işçiler için belirlenen çalışma saatlerinden fazla olmaması gerektiği belirtişmiş
(madde 32), genel anlamda normal çalıĢma saatinin haftalık 40 saati aĢtığı durumlarda
bunun tedricen, ancak mümkün olduğunca çabuk bir Ģekilde 40 saate çekilmesi
gerektiği belirtilmiĢtir (madde 32). Normal çalıĢma saatlerinin, esnek çalışma veya
sıkıştırılmış bir hafta biçiminde aksi düzenlemeler hariç, sürekli olması gerektiği ve günlük
sekiz saati aĢmaması gerektiği her halükarda normal haftalık çalışma süresinin ülkedeki
diğer çalışanlar için belirlenen çalışma saatlerinden fazla olmaması (madde 33), fazla mesai
de dahil bir çalışma gününün 12 saati aşmaması gerektiği, sadece özel aciliyet
durumlarında bunun ihlal edilebileceği; hemşire personele yeterli yemek molaları, normal
çalışma saatleri içinde yeterli dinlenme molaları süresi verilmesi gerektiği (madde 34)
vurgulanmıştır.
“Hemşirelik personelinin normal haftalık çalışma saatleri, ilgili ülkede genel
anlamda işçiler iiçin belirlenen çalışma saatlerinden fazla olmamalıdır (madde 32)”
Genel anlamda işçilerin normal çalışma haftasının 40 saati aştığı durumlarda
bunun tedricen, ancak mümkün olduğunca çabuk bir şekilde, 1962 tarihli Çalışma
Saatlerinin Düşürülmesine İlişkin Tavsiye Kararının 9. maddesi uyarınca ücrette
herhangi bir kesinti söz konusu olmaksızın aşağı çekilmesi için gerekli adımlar atılmalıdır
(madde 32).
ILO hemşirelik tavsiye kararında çalışma çizelgeleri ile ilgili olarak hemşirelik personeline,
kişisel yaşantılarını ve aile yaşamlarını gerektiği gibi düzenleyebilmeleri için çalışma
zaman çizelgelerinin önceden verilmesi gerektiği; bu çizelgelerde olabilecek istisnai hallere
ancak özel ve acil durumlarda izin verilebileceği (madde 35) belirtilmektedir.
Hemşirelik personeli için önemli maddelerden biri olan bu madde de, hemşirelik
personelinin 48 saatten az kesintisiz haftalık dinlenme hakkına sahip olması durumunda
Atatürk Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
6
ULUSLAR ARASI ÇALIŞMA ÖRGÜTÜ (ILO)’NUN HEMŞİRELİK PERSONELİNİN
İSTİHDAMI İLE ÇALIŞMA VE YAŞAM KOŞULLARINA İLİŞKİN TAVSİYE
KARARLARI
haftalık dinlenme sürelerinin bu seviyeye çıkarılması için gereken adımların atılması
gerektiği; hemşirelik personelinin haftalık dinlenme süresinin hiçbir Ģekilde kesintisiz
36 saatin altında olmaması gerektiği (madde 36) vurgulanmakta; bununla birlikte fazla
mesai, uygunsuz saatlerde çalışma ve nöbet uygulamalarına mümkün olduğunca az
başvurulması gerektiği belirtilmektedir (madde 37). Fazla mesai ve resmi tatillerde
çalışmalar normal çalışma saatlerinden düşülmek ve/veya normal ücretten daha yüksek
oranda ödeme yapılarak telafi edilmelidir. Resmi tatiller dışında uygunsuz saatlerde
çalışma, ek ücret ile telafi edilmelidir (madde 37) denilmektedir.
Ayrıca vardiyalı çalışma için tavsiye kararında, ülkede diğer iş kollarında fazla mesai için
uygulanandan az olmayacak bir ücret artışı uygulanmalıdır; vardiyalı çalıĢmaya tahsis
edilen hemĢirelik personeli, vardiyalar arası kesintisiz en az 12 saatlik dinlenme izni
kullanmalıdır (madde 38) denilmektedir.
Ġzin hakları ile ilgili olarak hemşirelik personeli, en azından ülkedeki diğer işçilerin
kullandıklarıyla aynı uzunlukta bir kez ücretli yıllık izin hakkına sahip olmalı ve
kullanmalıdır; yıllık ücretli iznin süresi bir hizmet yılı için dört haftadan kısa ise bunun
tedricen, ancak mümkün olan en kısa sürede hemĢirelik personeli için dört haftaya
çıkarılması için gereken adımlar atılmalıdır (madde 39); özellikle çetin ve rahatsız edici
koşullarda çalışan hemşirelik personeline, toplam ücretlerinde herhangi bir azalma
olmaksızın mesai saatlerinde belli bir indirim ve/veya dinlenme sürelerinde artış hakkı
tanınmalıdır (madde 40) denilmektedir.
ILO tavsiye kararında, hemşirelik personelinin evli veya bekar ayrımı yapılmaksızın, 1952
tarihli Anneliğin Korunması Antlaşması (Revize) ve Anneliğin Korunmasına ilişkin 1952
tarihli Tavsiye Kararında öngörülen koruma, gözetme ve haklardan yararlanmaları temin
edilmeli; annelik izni, hastalık izni olarak değerlendirilmemeli;
istihdama (Aile
Sorumluluğu Olan Kadınların İstihdamı) ilişkin 1965 tarihli Tavsiye Kararında öngörülen
önlemler hemşirelik personeline de uygulanmalıdır (madde 42) denilmektedir.
Bu tavsiye kararı gereğince, hemşirelik personelinin izinler, çalışma çizelgeleri vb. hakları
ile ilgili yapılacak düzenlemelerin hemşirelik personeli temsilcileri ile anlaşarak yapılması
gerektiği vurgulanmaktadır.
ĠĢ sağlığının korunması ile ilgili olarak Tavsiye Kararında hemşirelik personeli, herhangi
bir göreve atanırken ve söz konusu görevden ayrılırken ve hizmetleri sırasında düzenli
Atatürk Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
7
ULUSLAR ARASI ÇALIŞMA ÖRGÜTÜ (ILO)’NUN HEMŞİRELİK PERSONELİNİN
İSTİHDAMI İLE ÇALIŞMA VE YAŞAM KOŞULLARINA İLİŞKİN TAVSİYE
KARARLARI
aralıklarla tıbbi muayeneden geçirilmelidir (madde 47) denmektedir. Hemşirelik
personeli, kendi sağlıkları veya başkalarının sağlığı açısından kesin riskin söz konusu
olduğu veya böylesi bir riskten kuşkulanılan koşullarda herhangi bir göreve tahsis
edildikleri durumda, söz konusu riske uygun zaman aralıklarıyla düzenli olarak tıbbi
muayeneden geçirilmelidir. Bu maddede öngörülen muayenelerde objektiflik ve gizlilik
ilkeleri güvence altına alınmalıdır; belirtilen muayeneler, muayene edilen şahıslarla yakın
çalışma ilişkisi içinde olan doktorlar tarafından yapılmamalıdır (madde 47).
Hemşirelik personelinin mesleklerini icra ederlerken maruz kalabilecekleri özel risklerin,
önlenebilmeleri ve gerektiğinde telafi edilebilmeleri açısından, tespitine iliĢkin
araĢtırmalar yapılmalı ve sürekli güncellenmelidir(madde 48).
Hamile veya çocuklu personelin normal görevleri kendilerinin veya çocuklarının sağlığı
açısından risk oluşturuyorsa bu tür personel haklarında herhangi bir kayıp söz konusu
olmaksızın durumlarına uygun baĢka görevlere transfer edilmelidirler(madde 50).
Hemşirelik personelinin sağlık ve güvenliğinin korunmasına ilişkin hükümlerin etkin
şekilde uygulanması açısından hemşirelik personeli ile kendilerini temsil eden örgütler
işbirliği içinde hareket etmelidir (madde 51).
Hemşirelik personelinin sağlık ve güvenliklerinin korunmasına ilişkin yasa ve mevzuat
hükümleri ile diğer hükümlerin uygulamalarının denetlenmesi ve gözetlenmesi için gereken
önlemler alınmalıdır(madde 52).
HemĢirelik personelinin sosyal güvenlik korumasında, faaliyetlerin özel durumu ve
yapısı dikkate alınması; en azından diğer sektördekilerle denk olan sosyal güvenlik
haklarından yararlanması gerektiği (madde 53); iş değişikliği veya geçici süre iş bırakma
durumunda hakların elde edilmesi için uygun düzenlemelerin yapılması gerektiği (madde
54), hemşirelik personelinin görevleri nedeniyle meydana gelebilecek herhangi bir
hastalığı iĢ hastalığı olarak kabul edilmeli ve ulusal yasa ve mevzuat hükümlerinde
bununla ilgili telafi hükümleri yer almalıdır (madde 56).
Özel istihdam düzenlemeleri ile ilgili olarak tavsiye kararında, mevcut hemşirelik
personelini en etkin şekilde kullanmak, nitelikli kişilerin mesleği bırakmalarına engel
olmak amacıyla geçici ve yarım günlük istihdamı mümkün kılacak düzenlemelerin
yapılması önerilmektedir (madde 57).
Atatürk Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
8
ULUSLAR ARASI ÇALIŞMA ÖRGÜTÜ (ILO)’NUN HEMŞİRELİK PERSONELİNİN
İSTİHDAMI İLE ÇALIŞMA VE YAŞAM KOŞULLARINA İLİŞKİN TAVSİYE
KARARLARI
Hemşirelik öğrencilerinin ise, diğer dallardaki öğrencilerle eşit haklara sahip olmaları,
hemşirelik öğrencilerinin uygulama çalışmaları, öğretim ihtiyaçlarının göz önünde
bulundurulması ile gerekli düzenlemelerin yapılması, öğrencilerin hemşire açığını
kapatmak amacıyla hiçbir şekilde kullanılmaması gerektiği (madde 60) vurgulanmaktadır.
Uluslar arası işbirliği ile ilgili olarak tavsiye kararında üye ülkelerin eğitim öğretimi,
uygulama ve istihdam ile ilgili konularda işbirliğinin desteklenmesi gerektiği
vurgulanmakta (madde 62) ve her ülkenin kendi şartlarını göz önüne alarak gerekli
düzenlemeleri yaparak bu tavsiye kararlarını uygulaması gerektiği belirtilmektedir.
ÖZET
Ülkemizde genel olarak çalışma hayatı incelendiğinde, iş gücünün verimli ve etkin
kullanılması yönünde uygun şekilde düzenlenmemiş olduğu görülmektedir. Çalışma
şartları, çalışma saatleri, dinlenme saatleri, ücret, iş sağlığı ve iş güvenliği gibi konularda
hali hazırda yaşanan pek çok olumsuzluk vardır
Hemşirelik hizmetlerinin sağlık alanındaki hayati rolüne rağmen ne yönetimi, ne çalışma
koşulları ne de ücreti maruz kaldığı şartlara uygun standartlara kavuşturulabilmiş
değildir.
Ulslararası Çalışma organizasyonunun (ILO) tavsiye kararlarında yer alan hemşirelik
hizmetlerinin niteliği ile bağdaşan hükümlerin hemşirelik çalışma hayatına yansıtılması;
hasta güvenliği ve çalışan güvenliği açısından genel olarak toplum sağlığını da
yükselterek sağlık harcamalarının azaltılması gibi önemli kazanımlar sağlayacaktır.
Atatürk Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
9
ULUSLAR ARASI ÇALIŞMA ÖRGÜTÜ (ILO)’NUN HEMŞİRELİK PERSONELİNİN
İSTİHDAMI İLE ÇALIŞMA VE YAŞAM KOŞULLARINA İLİŞKİN TAVSİYE
KARARLARI
DEĞERLENDĠRME SORULARI
1. Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO)’nün Hemşirelik Personelinin İstihdamı ile
Çalışma ve Yaşam Koşullarına İlişkin Tavsiye Kararı ile ilgili aşağıdakilerden
hangisi doğrudur?
a) Bu tavsiye kararı hemşireler ile birlikte diğer sağlık meslekleri ile de ilgilidir.
b) Türkiye Avrupa Birliğine kabul sürecinde bu tavsiye kararını imzalamıştır.
c) En iyi tarafı hemşirelik ile ilgili düzenlemelerin hemşire dışı profesyoneller
tarafından yapılmasını tavsiye etmesidir.
d) Bu tavsiye kararının tümü hemşirelerin ücretlerini nasıl alacakları ile ilgili
düzenlemeleri içerir.
e) Bu tavsiyelerin yerine getirilmesi ile hemşirelik istenilen konuma gelecek,
hemşireler daha az tükenecektir.
2. Aşağıdakilerden hangisi “Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO)’nün Hemşirelik
Personelinin İstihdamı ile Çalışma ve Yaşam Koşullarına İlişkin Tavsiye Kararı”nda
yer almaz?
a. Hemşirelerin iş sağlığının korunması
b. Hemşirelikte performans yönetimi
c. Hemşirelik mesleğinin uygulanması
d. Hemşirelikte kariyer gelişimi
e. Çalışma zamanı ve tatil araları
CEVAP ANAHTARI
1. E
2. B
Atatürk Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
10
ULUSLAR ARASI ÇALIŞMA ÖRGÜTÜ (ILO)’NUN HEMŞİRELİK PERSONELİNİN
İSTİHDAMI İLE ÇALIŞMA VE YAŞAM KOŞULLARINA İLİŞKİN TAVSİYE
KARARLARI
YARARLANILAN KAYNAKLAR
1. ……… (1999) Uluslararası Çalışma Organizasyonu, Hemşirelik Personeli 149
Sayılı
Sözleşme
Kararları,
(International
Labour
Organization.
www.ilo.org/public/english) İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü,
Hemşirelikte Yönetim Anabilim Dalı Yüksek Lisans Ders Notu.
2. Bilazer F.N., Konca G.E., Uçak H., Erdemir F., Çıtak E. (2008) Türkiye’de
Hemşirelerin Çalışma Koşulları, Adak ofset matbaacılık, Ankara.
11
Atatürk Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi