acil serviste kullanılan ilaçlar

Uzm. Dr. Haldun Akoğlu
KEAH Acil Tıp Kliniği Sorumlu Uzmanı
Haldun Akoğlu
 1977. Üsküdar
 Orta-Lise Sakarya Anadolu Lisesi
 95-01 Hacettepe İngilizce Tıp
 02-03 Sapanca Serbest Hekim
 03-08 Marmara Ünv Acil Tıp Uzmanlığı
 TTB, TATD, ATUDER, EUSEM üyesi
 FIA, BSK, IFSAK...
İLAÇLAR VE UYGULANMA
YÖNTEMLERI
Adrenalin
Adrenalin
Bir ampul (1 ml)
Kullanıldığı yerler
Adrenalin
kristalize
1 mg
Sodyum klorür
8 mg
HCl(%10)
Kardiyak arrest
VF/VT
Asistoli
0.0018 ml
Anaflaktik şok
Sodyum
metabisülfit
1 mg
Bronkospazm
Enjeksiyonluk su
1 ml
Formları
1 mg
0.5 mg
0.25 mg
ETKİSİ:
•
Düz kaslar üzerine etkili
•
Sempatomimetik etkili
•
Vazokonstrüksiyon
•
Kalp hızını artırır. (+ kronotropik etki)
•
Kalbin kasılma gücünü artırır. (+ İnotrop)
•
Bronkodilatasyon yapar.
•
Serebral ve myokardiyal dolaşımı artırır.
Adrenalin
DOZ:
• IV, SC ve endotrakeal tüp içine
• 1 ml = 1 cc = 1 mgr demektir.
• 1 cc ampulde 1 mg adrenalin : 1: 1000 lik
adrenalindir.
• 1 ml 0,25 mgr lik amp.de : 1: 1000/4 var demektir.
• 1 ml 0,50 mgr lik amp.de : 1: 1000/2 var demektir.
• 1: 10 000 adrenalin 1 mg /ml ise 1 cc adrenalin + 9
cc sf = 10 cc karışım = 1: 10000 demektir.
• Bebeklerde ve anafilakside
ADRENALİN AMP. -2
YAN ETKİSİ:
•
Pulmoner ödem
•
Baş dönmesi
•
Anksiyete
•
Ventriküler irritabilite
DOZ:
•
IV, SC ve endotrakeal tüp içine
1ml=1 cc=1mgr demektir.
•
1cc ampulde 1 mg adrenalin : 1: 1000 lik adrenalindir.
•
1 ml 0,25 mgr lik amp.de : 1: 1000/4 var demektir.
•
1 ml 0,50 mgr lik amp.de : 1: 1000/2 var demektir.
•
1: 10 000 adrenalin 1 mg /ml ise 1 cc adrenalin + 9 cc sf = 10 cc krm = 1: 10000
demektir. Bebeklerde bu şekilde kullanılır.
Atropin Sülfat
ATROPİN SÜLFAT AMP.
Atropin
Formları
Kullanıldığı yerler
1 mg
0.5 mg
0.25 mg
ETKİSİ:

Parasempatomimetik etkili

Kalp hızını artırır. (+ kronotropik etki)

Atrioventriküler iletiyi artırır.

Kalp ileti hızını artırır. (+ dronotropik
etki)
Sinüs bradikardisi
Atrioventriküler bloklarda
Asistoli
DOZ:
• Bradikardilerde: IV olarak
0.5-1 mgr
• Her 3-5 dk. da tekrarlanabilir.
• Arrestte: ıv olarak 1 mgr her
3-5 dk.da tekrarlanabilir.
• Toplam doz 0.04 mgr/kgr.dır.
çünkü bir insanda vagal uyarı
yapacak 3-4 mgr’dir.)
• Endotrakeal tüpden IV yol
yoksa IV yolun 2-2.5 katı 10
cc serum fizyolojik ile
sulandırılarak ET verilebilir.
Aritmal/Lidokain/Jetokain
Aritmal/Lidokain/Jetokain
Formları
%2’lik
%10’luk
Kullanıldığı yerler
MI
VT/VF
DOZ:
• % 2 lik (100 mgr) BOLUS olarak
•
1-1.5 mgr/kg
• % 10 luk (500 mgr ) infüzyon olarak
kullanılır.
•
500 cc SF içine 1000 mgr
• (2 amp %10 ya da 10 amp %2)
• Buna göre infüzyon hızı:
• 1 mg/dk .... 3o cc/dk
• 2 mg/dk …. 60 cc/dk
• 4 mg/dk …. 120 cc/dk
Aritmilerde
ETKİSİ:

Kardiyak membranı
stabilize ederek
ventrikülün elektriksel
uyarı eşiği artırır.
 Ventriküler ektopik
atımları önler.
Aritmal/Lidokain/Jetokain
DİKKAT EDİLECEK NOKTA:
 TA, Nabız, ve Ritim yönünden monitörizasyon ile hasta
kontrol edilmelidir.
 Konjektif kalp yetmezliği, şok, 70 yaş, karaciğer
yetmezliği gibi durumlarda toksisite gelişmesi açısından
bolüs dozu değişmez. İnfüzyon hızı yarıya düşürülür.
 AÇT takibi yapılır.
AMIODARONE AMP (CORDARONE AMP.)
AMİODARONE AMP.(CORDARONE AMP.)-1
 1 amp = 3 cc = 150 mgr
KULLANILDIĞI YERLER:
 Atriyal fibrilasyon
 Subraventriküler aritmi
 Dirençli VF
 Dirençli VT
ETKİSİ
 Miyokardin
kontraktilitesini azaltır.
YAN ETKİSİ:
 Hipotansiyon
 Bradikardi
 Tiroid fonksiyon
bozukluğu
 Gastrointestinal
hassasiyet
 Tremor, kas zayıflığı
AMİODARONE AMP.(CORDARONE AMP.)-1
IV infüzyon %5 Dextroz ile yapılmalı

Yükleme dozu:
1 amp (150 mgr) cordorone % 5 dex 100 cc içine konularak 10 dk’da infüzyon
şeklinde pompa akış hızı 600 cc/h olmalı.

İdame dozu:
% 5 dex 500 cc içine 900 mgr (6 amp) konulup, ilk 6 saatte 1 mg/dk. İnfüzyon
pompa akış hızı 34 cc/h olacak şekilde ayarlanmalı, bunu izleyen 18 saatte 0.5
mgr/dk. İnfüzyon pompa hızı 17 cc/h olacak şekilde verilmelidir.
Kısacası:
 360 mgr’ 6 saatte= 33,3 cc/h=34 cc/h
 540 mgr’ı 18 saatte= 17 cc/h 24 saat
Monitörizasyon
 Monitörize hastanın monitör sesi açık olmalı
 Monitör hata verir ve uyarı sesi çıkarırsa sessiz
tuşuna basılmamalı, alarmın sebebi
giderilmeli
 Yapışmayan elektrodlar gerekirse izofix ile
sabitlenmeli, kılların olmadığı yerlere
yapıştırılmalı
 Alternatif elektrot yapıştırma yerleri neler?
GÖZÜNÜZ YOLDA (HASTADA),
KULAĞINIZ BENDE (MONİTORDE) OLSUN
SEVGİLİ ŞOFÖR (………) KARDEŞLERİM.
AMİODARONE AMP.(CORDARONE AMP.)-2
HEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİNDE DİKKAT EDİLECEK NOKTALAR
• İnfüzyon sadece % 5 dextroz ile yapılmalıdır.
• Cordarone amp. İnfüzyon yapılan damar yolundan hiçbir ilaç
ve ilaç infüzyonu yapılmamalıdır.
• Mutlaka infüzyon pompası uygulanmalıdır.
• İnfüzyon mümkünse daha önce hiç kullanılmamış bir
damaryolundan başlatılmalıdır.
• İnfüzyon esnasında damaryolunda kızarıklık olup olmadığı
kontrol edilmeli varsa değiştirilmelidir.
• Mutlaka monitörize edilmeli ve EKG kaydı alınmalı
• Hasta yan etkiler tarafından gözlenmeli ve hastaya eğitim
verilmelidir.
DOPAMİNE AMP.
DOPAMİNE AMP. -1
•
•
•
•
1 amp.
= 200 mgr
= 5 cc dır.
1cc =40 mgr dir.
KULLANILDIĞI YERLER:
• MI
• Kalp yetmezliği
• Şok
• Hipotansiyon
• Böbrek yetmezliği
ETKİSİ:
• Semptomimetik etkilidir.
• Kalp hızını artırır.
• Kalbin kasılma gücünü artırır.
• Arter ve venlerde bulunan alfa
reseptörlerini etkileyerek
vazokontrüksiyon yapar.
• Kardiyak out putu düzenleyerek
kan basıncının düzenler.
• Böbrek damarlarını dilate ederek
kan akımını artırır.
• Düşük dozda renal arterlerde
dilatasyon yapar ve idrar
miktarını artırır.
DOPAMİNE AMP. -2
YAN ETKİSİ:
 Taşikardi
 Hipertansiyon
 Bulantı kusma
DOZ:
 1=1 ( 100 mgr/100 cc)
DİKKAT EDİLECEK
NOKTA:
 AÇT takibi
yapılmalıdır.
 Doz hesaplanırken
hasta kilosu
bilinmelidir.
D
O
P
A
M
İ
N
( 1 0 0 c c i z o t o n i k i ç i n e 1 a m p ( 2 0 0 m g ) D o p a m i n)
DOZ
KG
20
2,5
5
7,5
10
1,5
3
4,5
6
30
2,2
4,5
6,8
9
40
3
6
9
12
50
3,8
7,5
11,3
15
60
4,5
9
13,5
18
70
5,3
10,5
15,8
21
80
6
12
18
24
90
6,8
13,5
20,3
27
100
7,5
15
22,5
30
110
8,2
16,5
24,8
33
120
9
18
27
36
Renal doz
Arest dozu
DOBUTAMİNE
DOBUTAMİNE-1
 1 flk= 250 mgr.
KULLANILDIĞI YERLER:
 Kardiyojenik şok
ETKİSİ:
 semptomimetik etkilidir.
 Beta reseptörleri etkileyerek
miyokardın kasılma gücünü
etkiler.
 Vazodilatasyon yapar.
YAN ETKİSİ:
 Taşikardi
 Bulantı
 Dispne
 Başağrısı
 Damar dışına kaçarsa
nekroz
DOBUTAMİNE-2
Dikkat edilecek nokta:
 Ta ve nabız kontrolü monitörizasyonu yapılmalıdır.
 Hazırlanan her solüsyon 24 saatte değiştirilmelidir.
 Sodyum bikarbonatla birlikte verilmemelidir.
 Tedavi yavaş yavaş kesilmelidir.
 Saatlik idrar takibi yapılmalıdır.
 Dopamin (renal doz) + dobutrex (normal doz) birlikte kullanıldığında
kalp hızını arttırmaksızın + inotropik etkiyi artırır.
YANETKİSİ
Taşikardi,başağrısı, damar dışına kaçarsa nekroz
D O B U T R E X
100 cc izotonik içine 1 flk (250 mg)
DOZ
2,5
5
7,5
10
1,2
2
2,4
3
3,6
4,2
4,8
5,4
6
6,6
7,2
2,4
4
4,8
6
7,2
8,4
9,6
10,8
12
13,2
14,4
3,6
6
7,2
9
10,8
12,6
14,4
16,2
18
19,8
21,6
4,8
8
9,6
12
14,4
16,8
19,2
21,6
24
26,2
28,8
KG
20
30
40
50
60
70
80
90
100
110
120
BELOC AMP.
5 MGR / 5 cc amp
KULLANILDIĞI YERLER:
• İskemik kalp hastalığı
(Anginopectoris, AMI)
• Hipertansiyon
• Taşikardiler (SVT,VT)
• Aritmilerde
ETKİSİ:
• Myokardın kasılma gücünü azaltır
• Kalp atım sayısını azaltır.
• İleti hızını azaltır.
YAN ETKİSİ:
• Hipotansiyon
• Bradikardi
• Bronkospazm
• Bulantı,kusma,
epigastrik sıkıntı
DOZ:
• 5 mgr her 3-5 dk’da bir
IV yavaş puşe
DİLTİZEM AMP.
DİLTİZEM AMP. -1
• 25 mgr / amp.
KULLANILDIĞI YERLER:
• SVT
• AF
• Angino pektoris
YAN ETKİSİ
• Hipotansiyon
• Bradikardi
• Bulantı,kusma
• Başağrısı,yorgunluk
• Konstipasyon
DOZ:
• Yükleme dozu:
• 20 mgr 2 dk.da IV puşe verilir.
• 15 dk. sonra 25 mgr
eklenebilir
• İnfüzyon:
• 1=1 hazırlanabilir.
• % 5 Dektroz/SF 100 cc içine 4
amp. (100 mgr) koyularak
yapılır.
• 10-15-20-25 mg hızında
pompa ile gönderilir
DİLTİZEM AMP. -2
DİKKAT EDİLECEK NOKTA:
 Hasta monitörize edilmeli ve acil arabası başında olmalı
 ANT takibi yapılmalıdır.
 Yan etkileri açısından hasta dikkatle gözlenmelidir.
NİTROGLİSERİN (PERLİNGANİT AMP.)
NİTROGLİSERİN (PERLİNGANİT AMP.)-1
1 amp.= 10 cc = 10 mgr
KULLANILDIĞI YERLER:
• Akut angino pektoris
• MI
• Konjektif kalp yetmezliği
• Hipertansiyon
YAN ETKİSİ
• Başağrısı
• Taşikardi
• Hipotansiyon
ETKİSİ:
• Vasküler düz kasları
gevşetir.
• Yüksek dozda sistemik
arterler üzerine etkili,
• Düşük dozda koroner
arterler ve sistemik
venler üzerine etkilidir
• Kalbin oksijen tüketimini
azaltmak.
NİTROGLİSERİN (PERLİNGANİT AMP.)-2
DOZ:
 İnfüzyonu şeklinde hazırlanır
4 şekilde :
 % 5 dex 500 cc içine 200 mgr (20 amp)
 % 5 dex 500 cc içine 100 mgr (10 amp)
 % 5 dex 500 cc içine 50 mgr (5 amp)
 % 5 dex 100 cc içine 10 mgr (1 amp)
 inf 24 saatte bir değiştirilmelidir.
 48 saatten sonra inf kesilir ( tolerans
geliştiğinden)
BREVİLOC
BREVİLOC
10 mgr=1 flk
10 mgr= 250 cc
Hızlı etki başlangıcı ve etki süresi
kısadır (9 dk)
Kullanıldığı yerler:
 SVT
 Sinüs bradikardisi
 AF
 Hipertansiyon krizi
 Atropin intoksikasyonu
Yan Etkileri
 Bradikardi
 Hipotansiyon
 Bronkospazm
 Av-blok
VÜCUT AĞIRLIĞI KG
40
50
60
70
80
90
100
110
120
YÜKLEME DOZU
500mcg/kg/dak
ml/dak
2
2,5
3
3,5
4
4,5
5
5,5
6
İDAME DOZU
500mcg/kg/dak
ml/saat
12
15
18
21
24
27
30
33
36
100mcg/kg/dak
ml/saat
24
30
36
42
48
54
60
66
72
150mcg/kg/dak
ml/saat
36
45
54
63
72
81
90
99
108
200mcg/kg/dak
ml/saat
48
60
72
84
96
108
120
132
144
İNSÜLİN İNFÜZYONU
 1=1
 1 CC KRİSTALİZE
 100 cc = 100 iü kristalize
insülin = 2,5 cc Kİ
 1=2
 100 cc = 50 iü k.i. 1,25 cc Kİ
SF MEDİFLEKS İÇİNE
KONUR.




İNSÜLİN 40
ÜNİTEDİR.
Order ünite/saat
olarak alınır
Ünite miktarı cc’ye
eşittir
Mutlaka pompa ile
gönderilir
En az saatlik KŞ takibi
yapılır
MİDAZOLAM (DORMİCUM-DEMİZOLAM) AMP.
MİDAZOLAM (DORMİCUM-DEMİZOLAM) AMP.-1
1 amp: 5 cc. 5 mgr
1 amp: 3 cc. 15 mgr
KULLANILDIĞI YERLER:
 Sedatif olarak
 Anksiyolitik
 Konvilziyonlar
 Entübasyon öncesi
sedasyon
ETKİSİ:
 Uyuma isteği
 Sedasyon (kısa süreli)
 Hafif kas gevşemesi
YAN ETKİSİ:
 solunum depresyonu
 hipotansiyon
 amnezi
MİDAZOLAM (DORMİCUM-DEMİZOLAM) AMP.-2
DOZ:
Sedasyon için 0,05-0,1 mg/kg
İnfüzyon için:
 100 cc sf içine 10 amp 15 mgr lıktan dormicum koyulup,
üzerine 20 cc sf koyularak sıvı 150 cc içinde 150 mgr olur.
MORFİN AMP.
MORFİN AMP.
• 1 amp = 1 cc = 10 mg
KULLANILDIĞI YERLER:
• Güçlü ağrı durumlarında
• Akciğer ödemi
• Anesteziye giriş ve
sürdürülmesi
ETKİSİ:
• Merkezi analjezi
• Sedasyon
• Pulmoner dolaşımda basınç
düşmesi
YAN ETKİSİ
• Solunum baskılanması
• Bulantı
• Hipotansiyon
DOZ:
1 cc amp (10 mg) 9 cc SF
ile sulandırılmalıdır.
1= 1 olur.
Yavaş yapılmalıdır.
PROPOFOL AMP.
PROPOFOL AMP.
 1 amp = 20 cc = 200 mg
 1 cc = 10 mg
KULLANILDIĞI YERLER:
 güçlü sedatif hipnotiktir.
 Sedasyon için
 Suda zor çözünür
 Soya yağında
çözünmüştür.
 Bu yüzden bekletilmeden
kullanılmalıdır.
YAN ETKİSİ:
 Hipotansiyon
 Bradikardi
 Geçici apne
 Pulmoner ödem
DOZ
 1-2,5 mg/kg
 (70 kg için 70-175 mg)
ETOMİDATE AMP.
ETOMİDATE AMP.
• 1 amp = 10 cc = 20 mg
• 1 cc = 2 mgr
• 0,3-0,4 mg/kg
• 70 kg hasta için 21-28 mg
KULLANILDIĞI YERLER:
•
sedasyon, anksiyolizis ve amnezi
•
hipotansiyon yapmayarak sedasyon sağlar.
•
Intrakranıal basıncı azalttığından kafa travmalı
hastalarda kullanılabilir.
•
hemodinamisi bozuk olan ya da ciddi koroner
arter hastalığı hikayesi olan hastalarda kullanılır.
•
Hızlı etki başlangıcı-kısa etki süresi
YAN ETKİSİ:
• Solunum
depresyonu
• İnfüzyon için uygun
bir ilaç değildir.
• Bulantı kusma
• Öksürük
• Hıçkırık
Yalnızca entübasyona
kullanılmalıdır.
FENTANYL AMP.
FENTANYL AMP.
Fentanyl 10 cc/20 cc flk
ETKİSİ:
= 1 cc = 500 mikrog = 0,5 mg  Hızlı etki başlangıcı (30
sn)
YAN ETKİSİ:
Fentanyl 2 cc/10 cc amp.
= 1 cc = 50 mikrog = 0,05 mg  Solunum depresyonu
 Hipotansiyon
 Bradikardi
KULLANILDIĞI YERLER:
 bronkokonstriksiyon
 Güçlü sedasyon yapar
 Analjeziktir.
DİAZEPAM (DİAZEM) AMP.
DİAZEPAM (DİAZEM) AMP.
• 1 AMP. = 10 MGR
KULLANILDIĞI YERLER:
• Anksiyolitik,
• amnestik,
• sedatif,
• hipnotik,
• kas gevşetici
• Antikonvülzan
• Analjezik etkisi yoktur.
ETKİSİ:
• Sedasyon
• Uyku
• Konvülsiyonun durması
• Çizgili kas gevşemesi
YAN ETKİSİ
• Solunum baskılanması
• Hipotansiyon
NALOKSAN AMP.
NALOKSAN AMP.
 1 amp.= 0.4 mgr
KULLANILDIĞI YERLER:
 Opoidlerin etkisini geri döndürmek için kullanılan
antagonisttir.
 Morfin antagonisttidir.
 Solunum depresyonunda ve aşırı ilaç kullanımında kullanılır.
2-3 dk içinde 10 mgr geçmeyecek şekilde kullanılır
LYSTHENON AMP.
LYSTHENON AMP.
1 AMP.= 5 CC= 100 MGR
KULLANILDIĞI YERLER:
 Kısa süreli kas gevşetici
ETKİSİ
Etki başlangıcı 30-45 sn.de- etki süresi 5-10 dk.
YAN ETKİSİ
 Kalp ritim bozuklukları
 Hiperpotasemi
 Kas seyirmeleri
ANEXATE AMP.
ANEXATE AMP.
1 AMP.= 5 CC= 0.5 MGR
1 AMP.= 10 CC= 1 MGR
KULLANILDIĞI YERLER
 Benzodiazepinlerin merkezi baskılayıcı etkisini kaldırmak.
ETKİSİ:
 Hiptonik etki kalkar hasta uyanır.
YAN ETKİSİ:
 Bulantı-kusma
 Kan basıncında oynamalar
 Bazen yoksunluk sendromu
CONTRAMAL AMP.
CONTRAMAL AMP.
 1 AMP.= 1 CC= 50 MGR
 1 AMP.= 2 CC= 100 MGR
KULLANILDIĞI YERLER
 ANALJEZİK ETKİ
YAN ETKİSİ:
 Bulantı-kusma
 Terleme
 Baş dönmesi
 Solunum ve dolaşım baskılanması
•Doğru dozda,
•Doğru ilaç,
•Doğru hastaya,
•Doğru yoldan,
•Doğru zaman
•Doğru kayıt
•Doğru yanıt
•Doğru ilaç şekli
içinde verilmelidir.
Hasta Haklıdır!!!

Göğüs ağrısı ile acile başvuran her hasta kendi
belirtilerine göre kendi triajını yapmış ve bir şekilde
acile başvurmaya karar vermiş hastadır
Mutlaka EKG + FM + Hikaye ile değerlendirilmelidir
Aksi kabul edilemez!!!
Triyaj
 Hastaneler kalabalık

 Triyaj bekleme süreleri uzun
 Hastaya triyaj hemşiresinin ayırabileceği süre az
 AKS hastalarının diğer hastalardan ayırt edilebilmesi için AS
hemşire ve triaj memurlarınca kullanılacak kılavuzlar
geliştirilmiş:
 Kayıt memurları
 Aşağıdaki şikayeti olanları hemen triyaj hemşiresine yönlendir:
 Göğüs ağrısı, baskısı, gerginliği, ya da ağırlığı; boyun, çene, omuzlar, sırt ya da
kollara yayılan ağrı
 Hazımsızlık ya da «mide yanması»; göğüste sıkıntı ile beraber bulantı/kusma
 Sürekli nefes darlığı
 Halsizlik, başdönmesi, göz kararması, bilinç kaybı
 Triyaj Hemşiresi
 Aşağıdaki belirti veya bulguları olanlar için AKS protokolüne başlanmalıdır:
 Göğüs ağrısı ya da ağır epigastrik ağrı, nontravmatik olmalı ve miyokard iskemisi ya
da MI için tipik aşağıdaki bulgular da mevcut olmalı:
 Santral/substernal basıya da büzücü göğüs ağrısı
 Basınç, gerilme, ağırlık, kramp, yanma, ağrı duyumsaması
 Açıklanamayan hazımsızlık, geğirme, epigastrik ağrı
 Boyna, çeneye, omuzlara, sırta ve kollara yayılım
 Eşlik eden nefes darlığı
 Eşlik eden bulantı ve/veya kusma
 Eşlik eden soğuk terleme
 Eğer bu belirtiler mevcut ise EKG ÇEK
 Hikaye
 Triyaj hemşiresi kısa, hedefe yönelik bir hikaye almalıdır. Şunları
sormalıdır:
 Şu anda ya da geçmişte Koroner by-pass, anjiyo, balon, stent yapıldı mı,
koroner arter hastalığı (kalp), eforla gelen anjina, kalp krizi hikayesi var mı
 Göğüs sıkıntısı için dil altı verilmiş edilmiş mi (NTG)
 Sigara, HL, HT, DM, ailede KAH hikayesi, kokain veya Met kullanımı var mı
 Düzenli olarak veya yakın zamanda ilaç kullanmış mı
 Bu hikaye AKS protokolüne girişi geciktirmemelidir
 Özel durumlar
 Kadınlar erkeklerden daha sık atipik göğüs ağrısı ve şikayetleriyle
başvururlar
 Diyabetik hastalar otonom disfonksiyon nedeniyle atipik prezente
olabilirler
 Yaşlılar genel halsizlik, inme, bayılma ya da bilinç durum değişikliği gibi
aitipi semptomlarla başvurabilirler
Nabız Oksimetresi

 Oksijenizasyon
 Nabız oksimetresi ile arter kanındaki oksijen miktarına bakarak
 Ventilasyon
 Kapnograf ile venöz kandaki CO2 miktarına bakarak anlaşılır
Nabız Oksimetresi

 Hastayı tedavi et sayıları değil!!!
 Oksijenize hemoglobin infrared ışığı absorbe eder
 Redükte (nonoksijenize Hb) kırmızı ışığı absorbe eder
 Nabız oksimetresi pulsatil doku yatağından kırmızı ve infrared
ışıklar geçirir, bir ışık dedektörü de absorbe edilmemiş ışık
miktarını ölçer
 Sonra verilen ve absorbe edilemeyen ışık oranlarından oksijen ile
satüre Hb oranı hesaplanır = %SpO2 vs %SaO2
 Anormal hgb’ler yoksa (karboksi-, met-) ve SO2>70 ise
AKG’nda bakılan SO2 ile Nabız oksimetresi arasındaki fark
%3’ü geçmez
 %SpO2 nabız oksimetresi ile bakılan
 %SaO2 AKG’nda bakılan
Nabız Oksimetresi

 Arest esnasında kuvvetli göğüs basısı ile SO2 okuması
yapılabilse de güvenilir değildir
 Arteryal oksijen içeriği = Hgb miktarı ve SO2 bağlıdır
 Normal SO2
 Yeterli sistemik oksijen sunumu yapıldığını ispatlamaz
 Çünkü toplam oksijen içeriğini hesaplamamaktadır
 Kalp debisini hesaba katmamaktadır
Nabız Oksimetresi
 Hatalı okuma sebepleri








Parmak kalınlığı
Hgb düzeyi
Koyu deri rengi, oje, kına, tırnakta fungal enfeksiyonlar
Periferik ateş, hipotermi
Hareket artefektı
Düşük perfüzyon, vazokonstrüksiyon
SpO2 <%70 olduğunda da cihaz hatalı yüksek okuma yapar
Nazal Kanül

 Basit, Konforlu, Ucuz
 Düşük akımlı oksijen uygulanması için
 Her 1 L/dk artan Oksijen akım hızı, solunan havadaki O2
konsantrasyonunu %4 arttırır
 Normal oda havası %21 O2 konsantrasyonuna sahiptir
 Maksiumum 6 L/dk oksijen akım hızına ulaşabilir, 4 L/dk
üzerinde lokal iritasyon ve müköz membranlarda
kuruma/kanama yapar
 Bu sebeple maksimum 4 L/dk’dan %35 hava verilmesini
sağlayabilir
Yüz maskesi

 Yüksek akım ve konsantrasyonda oksijen sunumu sağlar
 6 L/dk hızın altında ekshale edilen CO2’in tekrar solunmasını
sağlayacağından kullanılmamalı
 6-10 L/dk hızında oksijen ile, %35- %60 arasında oksejeb
verilebilir
 Asıl alınan oksijen miktarı maskenin ne kadar iyi oturduğuna
bağlıdır
Havayolunun
Sağlanması

Orofarenjial Havayolları

 Cevapsız
 Öksürük ve gag refleksi
olmayan hastalarda
 Usulüne uygun şekilde
(dili arkaya itip
hipofarinksi
tıkamayacak)
takılmalıdır
Tek Elle Maske Tutma

Aşama Hareket
1
Hasta başının arkasına yer alın
2
3
4
Maskeyi hastanın yüzüne yerleştirin, doğru yerleştirme için burun
köprüsünü mihenk noktası olarak alın.
•E ve C kilitleme tekniği ile maskeyi tam oturtun
•Çeneyi kaldırarak havayolunu açık hale getirin:
Head-tilt manevrası yapın.
•1 elin başparmak ve işaret parmağı ile C yapın ve maskenin
kenarlarını yüze bastırın
•Diğer parmaklarla çenenin köşelerini havaya kaldırın (3 parmak E
harfi şeklinde) ve havayolunu açın.
Ambuyu sıkarak soluk verin (her biri 1 saniye 1) göğsün kalktığını
görün.
İki Elle Maske Tutma

Aşama Hareket
1
Hasta başının arkasına yer alın
2
3
4
Maskeyi hastanın yüzüne yerleştirin, doğru yerleştirme için burun
köprüsünü mihenk noktası olarak alın.
İki teknikten birini kullanın
• Hastanın başını kaldırıp, her elin başparmak ve işaret
parmaklarıyla C-E şeklinde tutarak maskeyi yüze tam oturtun
• Maskeyi başparmak ve tenar bölge ile oturtup 4 parmakla çeneyi
kavrayın
Ambuyu sıkarak soluk verin (her biri 1 saniye 1) göğsün kalktığını
görün.
İki Elle Maske Tutma Video
Ateş
 Aksiller ölçüm çok zorlu
 Koltukaltını mutlaka kurulamak lazım
 5 dakika süre vermek lazım
 Timpanik ölçüm için her iki kulaktan ölçüm
yapmak lazım.
 Yüksek olanı doğru kabul etmek lazım
Ateş sınırı kaçtır?
Oral, rektal, kulaktan?
Body Site
Core *
Oral
Rectal
Ear
Type of
Thermometer
Electronic
Mercury-glass,
electronic
Mercury-glass,
electronic
Infrared
emission
Normal Range (°C) Fever (°C)
36.4–37.9
38.0
35.5–37.7
37.8
36.6–37.9
38.0
35.7–37.5
37.6
Nabız
 Nabız monitör ekranından bakılarak ölçülmez
 Düzensiz atımlarda 1 dakika, düzenli
atımlarda 15 saniye saymak ve dört ile
çarpmak yeterli
 Nabız şok tanısında tansiyondan daha önemli
ve önce bozulan değer
 Her hastada mutlaka bakılmalı
Vital bulgular
 Kırmızı ve sarı alana giren TÜM hastalara istisnasız Ateş, Nabız ve
TA bakılmalıdır
 Sarı alana giren her hastaya rutin ANT bakılıp dosyasına yazılır,
bunun için doktor istemi beklenmemelidir
 Vital bulguların alınması ve kaydı hemşirelerin sorumluluğundadır
 Müşahade alanına alınan TÜM hastalar burada görevli hemşire
arkadaşlarım tarafından devralınır.



TEKRAR vitalleri alınarak dosyasına işlenmelidir.
Dosyasındaki orderlar kontrol edilir, yapılmamış olanlar gerçekleştirilir
Asılı serumu varsa kontrol edilir, üzerinde yazı yoksa o serum verilmez,
çıkarılır ve uygun order hazırlanır
 4 saatten daha fazla müşahadede kalan hastalar için vitaller doktor
orderı olmaksızın kontrol edilmelidir
 Nabız oksimetresi (nabız ve SO2 için 3 sn’de), otomatik TA aleti
(nabız ve TA 12 sn’de) ve kulak termometresi (4 sn’de) alım
aşamasındayız
Serum kayıtları ve doğru
serum
 Her hemşirenin serum kalemi olmalıdır
 Hazırlanan her ilaçlı ya da ilaçsız serumun
üzerine içeriği olan ilaç ve konulan miktar
yazılması kanuni bir zorunluluktur
 Boş, avil 1 amp, dramamine 2 amp, dopamin 200
mg gibi
 Tüm önemli infüzyonlar (dopamin,
nitrogliserin, insülin, dobutamin, adrenalin,
diltiazem, fenitoin) pompa ile gönderilmelidir
Orderlar
 Orderlar yazılı olarak alınır, uygulayan orderin
uyguladığını belirten bir işaret koyar (+,
yuavarlak ya da check), uygulama saatini ve
kendi adını, ya da ad soyad baş harflerini ya da
kaşesini basar
 Yoğunluğa göre orderlar sonradan
tamamlanabilir, tamamlanmazsa eksik bırakan
ve bırakma sebebi sorumlu hemşireye iletilir
 Özellikle farklı formları olan ilaçlarda orderlar mg
olarak alınır, mg olarak uygulanır, ampul hesabı
yapılmaz, yazılmaz
Dosyalar
 Hastalar taburcu olurken ya da çıkarken
hastaların ellerindeki dosyaları alınarak önce
kayıt memuruna verilmeli, malzeme, ilaç ve
girişimler kaydedildikten sonra kayıt memuru
tarafından arşiv kutusuna alınmalıdır
 Sarı alana yeşil alana enjeksiyon için gelen
hastalar tekrar yeşil alana kontrole
çağırılmamışlarsa dosyaları hemşire
tarafından alıkonulur, kayıt memurunca kaydı
sağlandıktan sonra arşiv kutusuna bırakılır
Toplantılar
 Aylık toplantılarla bir araya gelmeye çalışacağız
 Her ay ortak bir konu belirleyerek bu konuda
eğitim yapacağız
 Uygulamaları denetleyecek, eksiklerimizi
tamamlamaya çalışırken, kendimizi de
düzelteceğiz, hatasız bir ekip haline gelmeye
çalışacağız, birbirimizi uyararak eksiklerimizi
gidereceğiz
 Acil servis içerisinde verimliliği ve hasta bakım
kalitesini arttıracak projeler üreten arkadaşlarım
bunları sunup uygulanmasını sağladıklarında
ödüllendirileceklerdir
Sorularınız-Katkılarınız…
Katkılarınız ve desteğiniz çok önemli
Acil servis ekibimizin belkemiği sizlersiniz
Her türlü yapıcı ve ilerlememize yardımcı
katkılarınız için söz sizde….
Eleştirilerimizi, dertlerimizi ve sıkıntılarımızı
ilerleyen toplantılara bırakırsak sevinirim