Op Amp: En basit anlatımla iki girişleri bir çıkışları vardır. Çıkış

advertisement
Op Amp:
En basit anlatımla iki girişleri bir çıkışları vardır.
Çıkış Gerilimi, her iki girişteki gerilim eşit olana kadar Yükselir veye Açalır.
Eviren (Inverting) ve Evirmeyen (Non-Inverting) Girişler:
Op Amp’ların çıkışı etkileyen iki girişleri vardır. Adlarını çıkışı nasıl yönlendirdiklerinden alırlar.
Eksi işaretli giriş eviren giriş olarak bilinir. Giriş arttırıldığında (pozitif değeri arttırıldığında), çıkış
değeri düşmeye (veya daha negatif olmaya) başlar. Tersine, eğer evrilen giriş azaltıldığında (veya
daha negatif yapıldığında), çıkış daha yükselecek, daha yüksek bir pozitif değere yaklaşacaktır.
Artı işaretli giriş evirmeye giriş olarak bilinir. Eviren girişin tam tersi gibi davranır. Daha pozitif değere
yükseldikçe, çıkış da dahas pozitif değere yükselir. Daha negatif değere azaldıkça, çıkış da daha
negatif değerlere yaklaşacaktır.
Bi_polar ve Uni-Polar OP-Amp’lar:
Bi-polar op amp
Op-Amp’lar, DIP, Yüzey Montaj gibi birçok çeşitte piyasaya
sürülmüşlerdir. Paketten bağımsız olarak, bir Op-Amp’ın en az 5
bacağı vardır.
Bipolar op amp da, kaynak gerilimleri hem pozitif hem negatif
bağlanabilmek için dizayn edilmiştir.
Bu çıkış gerilimin sıfırdan düşük olduğu durumlar için çok yararlıdır.
Bazı devrelerde Negatrif Kaynağı toprağa bağlanabilir fakat bu
durum için geliştirilmemiştir.
Uni-polar op amp
Unipolar op amp da, biri kayank gerilim diğeri GND bağlantısı
yapılarak oluşturulur.genelde mikrokontrollerde bu bağlantı çeşidi
kullanılmaktadır.
Model olarak örneğin LM358 integre devresini unipolar opamp
olarak kullanabiliriz.
KULLANIM MODELLERİ:
A) Voltaj İzleyici:
Bu devre, çıkış voltajı giriş voltajının birebir aynısı olan bir devre çeşididir
Yararı, opamp’ın giriş direncinin çok yüksek olmasıdır. Bu özellik mikrokontrollerden akım
akmasını engelleyerek, çıkışın zarar görmemesi sağlanacaktır.
Op-amp’ın modeline göre çıkıştan akacak akım, mikrokontrollerin verebileceği akımın
katlarca fazlası olabilir.
Çıkışın, Eviren girişe nasıl bağlandığına dikkat edin. Çıkış gerilimi Eviren girişe bağlanarak, her
iki girişteki voltaj eşitlenene kadar, dengelenene kadar değişim gösterecektir.
Yani 5 Volt giriş, size 5 Volt çıkış yapacaktır.
B) Op Amp Evrilmeyen Yükseltici:
Bu bağlantı çeşidinde, kazanç ve geri besleme dirençleri devreye girer. Her iki direncin
değerleri, çıkışta ne kadar bir yükseltme olucağına karar verir.
Aşağıdaki şekil bir Evrilmeye-Yükseltici devresini temsil etmektedir. Bu devre, çıkışındaki
gerilim bölücü sayesinde Evrilen Giriş, Evrilmeyen Girişe eşit olana kadar yükselip alçalacaktır.
Şekildeki devredeki gerilim bölücüde RF geri besleme direnci, RG ise kazanç direnci olarak
adlandırılır.
Formül şöyle ifade edilebilir: Vout = Vin ( 1+ RF/RG)
C) Op Amp Evrilen Yükseltici:
Adındanda anlaşılacağı gibi, evrilen yükseltici, giriş voltajını tersi istikametinde, yani
yükseldikçe, çıkış eksi değerler doğru yaklaşacak, azalacaktır.
Tersi olark, Giriş voltajı düştükçe, çıkış voltajı artacaktır.
Eviren yükselticide de Kazanç ve Geribesleme dirençleri bulunur. Aşağdaki şekilde, Kazanç
direnci RG ve Geri besleme direnci RF olarak adlandırılmıştır.
Bu dirençler devrenin gerilim davranışında rol almaktadırlar.
Formül şöyle ifade edilebilir: Vout = -1 x Vin x (Rf/Rg)
Download