ev hemodiyalizi medikal ve teknik sorunlar

EV HEMODİYALİZİ MEDİKAL
VE TEKNİK SORUNLAR
Sibel Çavuşoğlu Atıl
ÖZEL FMC İZMİR
EGE NEFROLOJİ DİYALİZ MERKEZİ
MEDİKAL PROBLEMLER
Tüm tıbbi tedavilerde olduğu gibi hemodiyaliz
sırasında
da bazen komplikasyonlar olabilir.
Ancak bu komplikasyonlar ev diyalizi sırasında çok
daha nadir görülmektedir.
EV DİYALİZİNDE DAMAR YOLU
Damar erişim yolu, hastanın hayat yoludur.
Hemodiyaliz hastasında fistül, greft ve kateter
olmak üzere üç ana damar erişim yolu
mevcuttur.
Ev diyaliz hastalarımızın %60’ı fistül, %30’u
kateter ve %10’u greft kullanmaktadır.
EV DİYALİZİNDE DAMAR YOLU
Fistüllü hastalarda button hole,bölgesel ve ip merdiven iğne
girişim teknikleri kullanılır.
Button hole tekniğinde iğne girişimi her defasında aynı giriş
deliğinden,aynı açı ve derinlikle yapılır.
İp merdiven tekniğinde ise iğne girişimi bir önceki iğne
girişim yerinin 1 cm altından veya üstünden yapılır.
Fistül kullanan hastaların; %57’si button-hole, %34’ü ipmerdiven yöntemi ile, %9’u ise bölgesel girişim yapmaktadır.
DAMAR YOLU SORUNLARI
Fistül ve greft kullanımı;
İğnenin damara yerleştirilememesi
İğnenin damardan çıkması
Arter veya vende damar şişmesi
Kateterde;
Arter veya ven lümeninden yeterli kan gelmemesi
Damara iğne girişiminde başarılı olunmazsa bir kez daha denenip
sorun çözülemezse hemşire ile iletişim kurulur.
Damar şişmesi durumunda diyaliz sonlandırılır.
Kateterde yeterli kan gelmemesi durumunda hemşire ile iletişim
kurularak gerekirse hemşire gözetiminde bir seans planlanır.
DAMAR YOLU SORUNLARI
AVF Hastaları
AVF Revizyonu
(n/100 hasta yılı)
Yeni AVF Açılması
(n/100 hasta yılı)
Evde Hemodiyaliz
(N:136)
Merkezde Hemodiyaliz
(n:106; ABD)
11
43
4
17
Tablo 1- Merkez ve ev hemodiyalizi hastalarının AVF komplikasyonlarının karşılaştırılması
edtnaerca-conference2014
ABSTRACT EVALUATION RESULTS Abstract Acceptance - Oral presentation
Is home haemodialysis associated with reduced vascular access complications?
DAMAR YOLU SORUNLARI
* Araştırma kapsamına aldığımız hastalarda damar erişim yolu
komplikasyonları ile sosyo-demografik özellikler arasında
istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunamamıştır. Kelvin ve
arkadaşlarının çalışmasında da aynı sonuç bildirilmektedir.
Kelvin ve ark.(2004).
Long Term Survival of Arteriovenous Fistulas in
Home Hemodialysis Patients.
Kidney International65. 1890-1896
Suri ve ark.(2013).
Risk of Vascular Access Complications with
Frequent Hemodialysis.
J Am Soc Nephrol 24. 498-505
DİYALİZ SIRASINDA YAŞANABİLECEK SORUNLAR
 Hipotansiyon Kramp
 Pıhtılaşma
 Kaşıntı
 Ateş titreme
 Hava embolisi
 Kan kaçağı
 Hemoliz
 Alarmlar
Diyaliz sırasında yaşanabilecek sorunlar
Hipotansiyon
Kramp
Düşük pompa kullanımı ve uzun diyaliz yapılması
nedeniyle
merkez
diyalizine
oranla
daha
nadir
karşılaşılır. Hastalar eğitim sırasında nasıl müdahale
edeceklerini uygulamalı olarak öğrenirler.
Diyaliz sırasında yaşanabilecek sorunlar
Ev Hemodiyalizi (n:59)
Hipotansiyon (n/1000 hasta seansı)
Kramp (n/1000 hasta seansı)
5,7
4,5
Merkez Hemodiyalizi (n:453)
16,5
12,4
Bu çalışmanın sonucunda intradiyalitik hipotansiyon ev hemodiyalizinde
merkeze göre %65 daha az görülmüştür.Kas krampları ev hemodiyalizinde
merkeze oranla %63 daha az dır.
Ercan Ok’ un 2011 yılındaki çalışmasında da merkezde gece diyaliz uygulayan
hastaların intradiyalitik hipotansiyon atakları standart hemodiyalize göre %
68 oranında daha az görülmüştür.
edtnaerca-conference2014
ABSTRACT EVALUATION RESULTS Abstract Acceptance - Poster presentation
Intradialytic complications in extended home haemodialysis
Diyaliz sırasında yaşanabilecek sorunlar
PIHTILAŞMA
Ev Hemodiyalizi (n:59)
AV setlerde Pıhtılaşma
(n/1000 hasta seansı)
5,5
Merkez Hemodiyalizi (n:453)
5,3
AV setlerde pıhtılaşma sıklığı ise merkezle benzerdir.
Diyaliz sırasında yaşanabilecek sorunlar
Hava embolisi - Hemoliz - Kan Kaçağı
Teknik olarak olma olasılığı olan fakat pratikte nadir
karşılaşılabilecek
komplikasyonlardır.
Hastalar
her
biriyle ilgili eğitim alırlar.
Bunlardan herhangi biriyle karşılaşıldığında diyaliz
sonlandırılır.
Diyaliz sırasında yaşanabilecek sorunlar
ALARMLAR
Hastanın eğitimi devam ederken her türlü alarm ve
çözüm yolları uygulamalı olarak gösterilir. Hasta
düzeltemediği sorunda merkeziyle iletişim kurar.
Sorunların hemen hemen hepsi telefonla yönlendirilerek
düzeltilebilmektedir.
Hastaların ev hemodiyaliz tedavisinin ilk aylarında
hemşireyi arama sıklığı ortalama 5/ay dolayındadır.
Üçüncü aydan sonra arama sıklığı giderek azalmaktadır.
TEKNİK PROBLEMLER
Su sistemi
Hemodiyaliz makinesi
Elektrik ve su kesintisi
Yaşanan sorunların; %25’i teknisyenle telefonda konuşularak
%25’i teknisyenin giderek müdahalesi ile
%50’si teknik servis tarafından
çözümlenmektedir.
SU SİSTEMİ
Her seans öncesi su sisteminde sertlik,klor,ph ölçümü ve
iletkenlik kontrolü yapılır.
Sertlik değeri 0
Klor
<0,1
Ph
6,5-8,5
İletkenlik
25 us
Herhangi bir parametrede uygunsuzluk varsa teknisyen ile
iletişime geçilir. Gerekli yönlendirmeyle sorun telefonla
giderilmeye
çalışılır.
Sorun
çözülemezse
seans
sonlandırılarak teknik servis yönlendirilir.
HEMODİYALİZ MAKİNESİ
Makine her seans öncesi T1 testi ile tüm
aksamlarını kontrol eder. Herhangi bir sorun varsa
test tamamlanamaz. Test geçilemezse teknisyen ile
görüşülür. Gerekirse teknik servis yönlendirilir.
ELEKTRİK VE SU KESİNTİSİ
Elektrik kesintisi;
Hemodiyaliz makinesinin 30 dakikalık bataryası
mevcuttur. Bu süre içerisinde elektrik gelirse tedavi
devam ettirilir. Uzun sürecekse tedavi sonlandırılır.
Su kesintisi;
Kesinti süresi öğrenilerek uzun sürecekse tedavi
sonlandırılır.