ceza hukuku-uluslararası hukuk

CEZA HUKUKUULUSLARARASI HUKUK
Dr.Barış TEKSOY
Hukukun Temel Kavramları Dersi
CEZA HUKUKU
Öğrenme Hedeflerimiz





CEZA HUKUKUNUN KONUSU
SUÇ VE CEZALARIN KANUNÎLİĞİ
SUÇ VE CEZALARIN GEÇMİŞE
YÜRÜMEZLİĞİ
CEZA SORUMLULUĞUNUN ŞAHSÎLİĞİ
CEZALANDIRMANIN AMAÇLARI
Hatırlayalım..

Yaptırım Türleri

Tazminat (Haksız Fiil-Borca Aykırılık)
Geçersizlik
Cebrî İcra
Müsadere
Ceza: Suç işleyen kişinin, belirli bir çektirmeye
ya da yoksun bırakılmaya konu olması
( + Güvenlik tedbirleri, idarî yaptırımlar)




Ceza Hukukunun Konusu

Hangi hukuka aykırı davranışlar suç
teşkil eder?
(+Kabahatler)

Suç sayılan davranışlara hangi
cezalar verilir?
(+Güvenlik tedbirleri, idarî yaptırımlar)

Cezalar nasıl uygulanır?
(Ceza Yargılaması, Ceza İnfaz Hukuku)
Suç ve ceza kavramlarına ilişkin
temel ilkeler (AY m.38)

“Kanunsuz suç ve ceza olmaz”

“Kimse, işlendiği zaman yürürlükte
bulunan kanunun, suç saymadığı bir
fiilden dolayı cezalandırılamaz.”
Suç: Kanunun cezalandırılmasını
öngördüğü davranış
Suç ve ceza kavramlarına ilişkin
temel ilkeler (AY m.38)
Suçların kanunîliği ilkesi:
Kanun dışındaki hukuk kaynaklarıyla
suç yaratılamaz.
 Kıyas yasağı: Kıyas yoluyla suç
yaratılamaz

Suç ve ceza kavramlarına ilişkin
temel ilkeler (AY m.38)

Suç ve cezanın geriye yürümezliği:
Eylemin/davranışın yapıldığı anda
yürürlükte olan kanun dikkate alınır.

İstisna:
Failin lehine sonuç veren
değişiklikler, geçmişe etkili olarak
uygulanır.
Cezaların belirlenmesine ilişkin
temel ilkeler (AY m.38)

“Cezalar ve ceza yerine geçen güvenlik
tedbirleri ancak kanunla konulur.”

“Kimseye, suçu işlediği zaman kanunda
o suç için konulmuş olan cezadan daha
ağır bir ceza verilemez.”

“Ceza sorumluluğu şahsîdir.”
Cezalandırmanın Amacı
Özel Önleme: (Islah)
Suçu işlemiş kişiyi, gelecekte suç
işlemekten alıkoymak
 Genel Önleme: (Düzen)
Suç işleme eğilimindeki başka kişileri,
suç işlemekten alıkoymak

ULUSLARARASI HUKUK
Uluslararası Hukuk
- Devletler Hukuku, Devletler Umumi Hukuku,
Uluslararası Kamu Hukuku
İng. International Law, Public International Law
Fr. Droit International, Droit International Public
Alm. Völkerrecht, Internationales Recht
Özneleri:
- Devletler (geleneksel)
- Uluslararası Örgütler (2. Dünya Savaşı sonrası)
- Gerçek kişiler (İnsan Hakları)
Uluslararası Hukukun Kaynakları
(?) Yasama, yargı ve zorlama eksikliği
1- Uluslararası Antlaşmalar:
Antlaşma, anlaşma, sözleşme, şart, protokol, statü (yazılı
kaynaklar)
2- Uluslararası Teamül: (Yapılageliş)
3- Hukukun Genel İlkeleri:
“Ulusal hukuk düzenlerinin birçoğunda yer alan, nitelikleri
uluslararası hukuk alanına aktarılmaya uygun olan, ortak
ve temel hukuk ilkeleri.”
Örn: Ahde vefa ilkesi, hakkın kötüye kullanılmaması,
kazanılmış haklara saygı ilkesi
4- Uluslararası Yargı ve Hakemlik Kararları
5- Öğreti (Doktrin)
Uluslararası Hukukun Öznesi Olarak Devlet
“ Belli bir ülkede yerleşmiş, zorlayıcı yetkiye
sahip bir egemen iktidar tarafından yönetilen bir
insan topluluğunun meydana getirdiği siyasal
örgütlenme”
Ülke + İnsan Topluluğu (Ulus) + Egemenlik
(!) Ülke= Kara+Deniz(karasuları)+Hava sahası
(!) Egemen ve bağımsız siyasal yönetim/kamu
otoritesi
Uluslararası Örgütler
1- BİRLEŞMİŞ MİLLETLER ÖRGÜTÜ:
1945- Türkiye kurucu üyedir.
6 ana organı, 50 kadar danışma/teknik organ
- Genel Kurul (Kararları tavsiye niteliğindedir.)
- Güvenlik Konseyi (5’i daimi 15 üye)
- Uluslararası Adalet Divanı
(Lahey- Hollanda) (15 yargıç)
Devletler başvurabilir. Başvuru olmadan
yargılama yapamaz. Yargılamanın her iki tarafının
da kabûlü gerekir.
Uluslararası Örgütler
2- AVRUPA KONSEYİ: (Council of Europe)
Kuruluş: 1949
Avrupa Kıtasında yer alan, Türkiye dâhil 47 ülke üyedir.
“ İnsan haklarının korunması, çoğulcu demokrasi ve hukuk
devleti ilkesinin yerleşmesinin sağlanması”
- Avrupa Sözleşmeleri
(Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, Avrupa İkamet Sözleşmesi,
vb.)
- Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi
(AİHS’de öngörülen temel hakların korunması)
Uluslararası Örgütler
3- AVRUPA BİRLİĞİ: (European Union)
1952 Paris Ant.(AKÇT) ve 1957 Roma Ant.(AET) (6 devlet)
1963 Ankara Antlaşması – Türkiye (1996 Gümrük Birliği)
1992 Maastricht Antlaşması – Avrupa Birliği’ne geçiş
2014: 28 üye ülke (2016: Brexit)
- Avrupa Birliği Zirvesi (Siyasî kararlar)
- Avrupa Birliği Konseyi (Yasama Onay)
- Avrupa Komisyonu (Yürütme-Yasama Hazırlık)
- Avrupa Parlamentosu (Denetim-Danışma- Yasama Onay)
- Avrupa Birliği Adalet Divanı (Yargı) (Lüksemburg)
HATIRLAYALIM
Uluslararası Adalet Divanı:
Birleşmiş Milletler – Lahey, Hollanda
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi:
Avrupa Konseyi – Strazburg, Fransa
Avrupa Birliği Adalet Divanı:
Avrupa Birliği – Lüksemburg