Fransızca SOSYAL VE BEŞERİ BİLİMLER KO

Genel Konferans
38. Oturum, Paris, 2015
38 C
38 C/93 Rev.
17 Kasım 2015
Esas metin: Fransızca
SOSYAL VE BEŞERİ BİLİMLER KOMİSYONU RAPORU (SHS)
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
Beş uluslararası ve hükûmetler arası bilim programı (CIGEPS, COMEST, IBC, IGBC, MOST)
ve IOC’nin Başkanları’nın ortak beyanları
TARTIŞMA 1
Madde 4.5
Gençlik Forumu Çıktıları
Madde 3.4
2018-2021 Program ve Bütçe Taslağı Hazırlıkları (39 C/5)
TARTIŞMA 2
Madde 3.2
2016-2017 Taslak Bütçesinin görüşülmesi ve benimsenmesi (38C/5)


38C/5 (Cilt 1) belgesinde önerilen kararlar ve Taslak Program ve Bütçeye
ilişkin karar tasarısı
Bölüm II. A: Temel Program III – Sosyal ve Beşerî Bilimler
Geri çekilen ya da benimsenmeyen karar tasarıları
CIGEPS, COMEST, IBC, IGBC ve MOST Raporları
TARTIŞMA 3
Madde 4.9
Uluslararası Beden Eğitimi ve Spor Sözleşmesi Revizyonu (38 C/47)
Madde 4.12
Uluslararası Üniversite Sporları Günü İlanı (38 C/50)
TARTIŞMA 4
Madde 7.1
1974 Bilimsel Araştırmacıların Statüsüne ilişkin Tavsiye Kararının revize
edilmesi hakkında eylem ilerleme raporu (38C/27)
Madde 6.4
İklim Değişikliği hususunda etik ilkeler deklarasyonu hazırlama isteği (38C/33)
Madde 8.4
15 Mayıs ve 20 Haziran 2015 tarihlerinde Mali’de Barış ve Uzlaşmaya ilişkin
Anlaşmanın Uygulamaları için UNESCO Desteği
Annex
(39 C/5)
2018-2021 Program ve Bütçe Taslağı Hazırlıklarına ilişkin Tartışma 1 Özeti
GİRİŞ
1. Yürütme Kurulu 197. Oturumunda SHS Komisyonun Başkanlığı için Sayın Hadidja Alim
Youssouf (Kamerun) adaylığını Genel Konferansa tavsiye etti. Genel Konferans 5 Kasım 2015
tarihinde gerçekleştirilen ikinci genel toplantısında görüştü.
2. Komisyon, 10 Kasım 2015 tarihindeki ilk toplantısında, Adaylıklar Komitesi tarafından
Başkan, Başkan Vekili ve Raportör için sunulan önerileri onayladı. Aşağıdaki isimler oy birliği
ile seçildi:
Başkan:
Hadidja Alim Youssouf (Kamerun)
Başkan Vekilleri: Akif Kireçci (Türkiye)
Pamela Mamani (Bolivya, Çokuluslu Devleti)
Yacine Bellarab (Fas)
Raportör:
Assel Utegenova (Kazakistan)
3. Komisyon daha sonra 38 C/COM SHS/1 Prov. belgesinde sunulan çalışma programını
benimsedi.
4. Komisyon 10-12 Kasım 2015 tarihlerinde, gündemde yer alan sekiz maddenin incelenmesi
için dört oturum gerçekleştirdi.
Hükûmetler Arası Oşinografi Komisyonu ve uluslararası ve hükûmetler arası bilim
programları başkanlarının ortak beyanları
5. Komisyon, Sosyal Dönüşüm Yönetimi (MOST) Programı Hükûmetler Arası Konseyi Başkan
Yardımcısı Lubomir Faltan tarafından sunulan Uluslararası ve Hükûmetler Arası Bilim
Programları ve Hükûmetler Arası Oşinografi Komisyonun ortak beyanını dikkate aldı.
Uluslararası Hidroloji Programı (IHP), İnsan ve Biyosfer Programı (MAB), Uluslararası
Yerbilimleri Programı (IGCP), Uluslararası Temel Bilimler Programı (IBSP), Sosyal Dönüşüm
Yönetimi (MOST) Programı ve Hükümetlerarası Oşinografi Programı (IOC) beyanlarını
kapsamaktadır.
TARTIŞMA 1
Madde 4.5 - Gençlik Forumu Çıktıları
Madde 3.4 - 2018-2021 Program ve Bütçe Taslağı Hazırlıkları (39 C/5)
6. Komisyon 10 Kasım 2015 tarihinde gerçekleşen ilk oturumunda şu maddeleri inceledi: 4.5 Gençlik Forumu Çıktıları ve 3.4 - 2018-2021 Program ve Bütçe Taslağı Hazırlıkları (39 C/5)
Madde 4.5 - Gençlik Forumu Çıktıları
7. Komisyon 39 C/19 belgesinde yer alan Gençlik Formu çıktılarını değerlendirdi.
Madde 3.4 - 2018-2021 Program ve Bütçe Taslağı Hazırlıkları (39 C/5)
8. 28 Üye Devlet temsilcisi ve bir Gözlemci söz aldı.
9. Tartışmanın özeti raporun ekinde yer almaktadır.
TARTIŞMA 2
Madde 3.2 - 2016-2017 Taslak Bütçesinin görüşülmesi ve benimsenmesi (38C/5)
10. Komisyon ikinci oturumunda 3.2 - 2016-2017 Taslak Bütçesinin görüşülmesi ve
benimsenmesi (38C/5)- Bölüm II. A: Temel Program III – Sosyal ve Beşerî Bilimler maddesini
inceledi.
11. 22 Üye Devlet temsilcisi ve bir sivil toplum kuruluşu söz aldı.
37 C/5 (Cilt 1) belgesinde sunulan taslak karar tasarıları
12. Komisyon, Genel Konferansa, 37 C/5 (Cilt 1) belgesinin 03000 sayılı paragrafında Temel
Program III- Sosyal ve Beşeri Bilimler ile ilgili sunulan kararın 38 C/6 belgesi ve ekinde yer
alan Yürütme Kurulunda revize edildiği şekliyle benimsenmesini önerdi. Karar metni aşağıdaki
gibi okundu:
Genel Konferans,
1. Genel Direktöre 2016-2017 dönemi süresince, 37 C/Karar 37 (Benimsenen 37 C/5
belgesi paragraf 03000) Temel Program III için ana eylem planını aşağıda yer alan
düzenlemeler ile uygulamaya devam etmek için yetki verir:
Stratejik Hedef 6: Kapsayıcı sosyal kalkınmanın desteklenmesi, kültürlerarası yakınlaşma için
kültürlerarası diyaloğun geliştirilmesi ve etik prensiplerin teşviki
Paragraf (i)in üçüncü maddesi aşağıdaki gibi revize edilmiştir:

Daha kapsayıcı toplumların inşasını ve kültürlerarası diyaloğu teşvik eden sosyal
dönüşümü desteklemek için eğitim, kültür, bilim, iletişim ve bilgi alanlarında insan
hakları temelli girişimleri geliştirmek;
Paragraf (v), paragraf (i)in dördüncü maddesi olarak yer almıştır:

Kurumun tüm program ve etkinlikleri karşısında insan hakları temelli uygulamalar
ile Birleşmiş Milletlerin Evrensel Periyodik İnceleme gibi insan hakları
mekanizmalarını ve Birleşmiş Milletler Kalkınma Grubunun da yer aldığı Birleşmiş
Milletler kuruluşlar arası süreçleri verilerini koordine eder;
(revize edilen c) bu amaç doğrultusunda 2016-2017 yılları için $35,415,300 tahsis edilmiştir.
ZNG+ ($667 milyon): $35,415,300 aşağıdaki gibi dağıtılmıştır:
Ana eylem planı 1
$16,601,800
Ana eylem planı 2
$6,959,700
Ana eylem planı 3
$11,853,800
2. Genel Direktörden aşağıdaki hususları talep eder;
(b) Yönetim organlarına yasal raporlarda aşağıda yer alan beklenen sonuçların
gelişimleri hakkında düzenli olarak rapor vermek;
Ana Eylem Planı 1: Gelecek temelli araştırmaları, bilgi birikimleri ve karar alımlarını harekete
geçirerek, toplumsal dönüşümleri, toplumsal kapsayıcılığı ve kültürlerarası diyaloğu
desteklemek.
(revize edilen 2) Daha kapsayıcı toplumların inşasını ve kültürlerarası diyaloğu teşvik eden
sosyal dönüşümü desteklemek için eğitim, kültür, bilim, bilgi ve iletişim alanlarında insan
hakları temelli girişimleri geliştirir;
Ana Eylem Planı 2: Üye devletleri, kapsayıcı ve sürdürülebilir toplum kalkınmasına ulaşmak
amacıyla bilimsel ve teknolojik zorlukların etik, yasal ve sosyal yönetim biçimleriyle
güçlendirmek
Beklenen sonuçlar 4 ve 5 birleştirilerek aşağıda yer alan tek sonuç olarak okunmuştur:
(4) Beklenen sonuç 4: Üye Devletlerin kapasitelerinin biyoetik zorlukların idaresini ve biyoetik
tartışmaları ile ilgilenmesini sağlamak amacıyla güçlendirilmesi, sürdürülebilir kalkınma için
gelişmekte olan teknolojiler ve uygulamalarının ve modern bilimlerin etik, yasal ve sosyal
sonuçlarının belirlenmesi;
Ana Eylem Planı 3 (revize edilmiş): Gençlik ve spor alanlarında paydaşların katılımları
sayesinde politika oluşturmak; gençlik kalkınması ve sivil katılımı teşvik etmek
(5) Toplumsal oluşumlar ve demokratik süreçlere gençlerin ve birçok paydaşın katılımını
sağlamak, kapsayıcı gençlik politikaları oluşturmak amacıyla Üye Devletlerin kapasitelerinin
güçlendirilmesi;
(6) Üye devletlerin, beden eğitimi, spor ve anti doping alanlarındaki oluşturdukları ve
uyguladıkları kamusal politikaların kapsayıcı olması ve bu politikalarda bir çok paydaşın yer
alması;
Beklenen sonuç 8 silinmiştir.
(revize edilen c) Genel Konferans tarafından onaylanan program yönetimi yasal raporlarında,
program aktivitelerinin uygulanmasında kaynak kullanımını en uygun hale getirmek için alınan
önlemleri raporlamak;
[Bütçe tahsisinin özellikle 38 C/INF.17 belgesinde ifade edildiği gibi yapısal değişiklikleri
yansıtmak için, komisyonlar ortak toplantısında düzeltilebileceği anlaşılmaktadır].
Benimsenmeyen karar tasarıları
13. Komisyon Genel Konferansa aşağıda listelenen karar tasarılarının Genel Konferans
kayıtlarında bütünüyle dâhil olduğu için benimsenmediğini bildirdi:
- 38 C/DR.2 İran (İslam Cumhuriyeti)
- 38 C/DR.11 Çin (Halk Cumhuriyeti)
CIGEPS, COMEST, IBC, IGBC VE MOST Raporları
14. Komisyon belirtilen raporları dikkate aldı: Uluslararası Biyoetik Komitesi(IBC) ve
Hükûmetler Arası Biyoetik Komitesi(IGBC) çalışmalarına ilişkin Genel Direktör Raporu (38
C/REP/15); Sosyal Dönüşüm Yönetimi 2014-2015 faaliyetlerine ilişkin Hükûmetler Arası
Konseyi Raporu (38C/REP/16); Beden Eğitimi ve Spor Hükûmetler Arası Komitesi (CIGEPS)
2014-2015 Raporu (38C/REP/17); Bilimsel Bilgi ve Teknoloji Etiği Dünya Komisyonu
(COMEST) yedinci oturumundan itibaren gerçekleştirilen çalışmalara ilişkin 2014-2015 Genel
Direktör Raporu (38 C/REP/18).
TARTIŞMA 3
Madde 4.9 - Uluslararası Beden Eğitimi ve Spor Sözleşmesi Revizyonu
Madde 4.12 - Uluslararası Üniversite Sporları Günü İlanı
15. Komisyon üçüncü oturumunda 4.9 - Uluslararası Beden Eğitimi ve Spor Sözleşmesi
Revizyonu (38 C/47) ve 4.12 - Uluslararası Üniversite Sporları Günü İlanı (38 C/50)
maddelerini inceledi.
Madde 4.9 - Uluslararası Beden Eğitimi ve Spor Sözleşmesi Revizyonu
16. 20 Üye Devlet temsilcisi söz aldı.
17. Komisyon, Genel Konferansa 38 C/47 belgesi paragraf 9’da yer alan kararın Komisyon
tarafından sözlü olarak düzeltildiği şekli ile Genel Konferans kayıtlarına bütünüyle dâhil
edilmesi için benimsenmesini önerdi. Karar aşağıda belirtildiği gibi okundu:
Genel Konferans,
37 C/Karar 38, 194 EX/Karar 9 ve 196 EX/Karar 9’u hatırlatarak,
38 C/47 belgesini inceleyerek,
Kolombiya ve Monako Hükümeti, Uluslararası Olimpiyat Komitesinin yanı sıra katkı sağlayan
uzmanlara Uluslararası Beden Eğitimi ve Spor Sözleşmesinin revize edilmesindeki
desteklerinden dolayı teşekkür ederek,
1. 38 C/47 belgesinin Ekinde sunulduğu gibi Uluslararası Beden Eğitimi, Fiziksel Aktivite
ve Spor Sözleşmesi Revizesini benimser;
2. Üye Devletleri Uluslararası Beden Eğitimi, Fiziksel Aktivite ve Spor Sözleşmesi
Revizesinde yer alan ilke ve önerileri uygulamaya ve bu uygulamalarda sivil toplumun
rolünü güçlendirmeye davet eder;
3. Uluslararası Beden Eğitimi, Fiziksel Aktivite ve Spor Sözleşmesi Revizesini ve Beden
Eğitimi ve Spordan Sorumlu Bakanlar ve Yüksek Düzeyli Temsilciler Beşinci
Toplantısı (MINEPS)’nda benimsenen Berlin Deklarasyonunu takip ederek ortak
çerçeve gelişimini destekler;
4. Genel Direktörden olağan bütçeye ek herhangi bir ekonomik sorumluluktan kaçınarak
UNESCO’nun Uluslararası Beden Eğitimi, Fiziksel Aktivite ve Spor Sözleşmesi
Revizesi ve Berlin Deklarasyonunu izlemedeki öncü rolünü garanti etmesini talep eder;
5. Genel Direktörden ayrıca Yürütme Kurulunun 200. oturumunda Beden Eğitimi, Fiziksel
Aktivite ve Spor Sözleşmesi Revizesinin gelişimine ve uygulanmasının izlenmesine
ilişkin ilerleme raporunu sunmasını talep eder.
Madde 4.12 - Uluslararası Üniversite Sporları Günü İlanı
18. Komisyon 4.12-Uluslararası Üniversite Sporları Günü İlanı maddesini tartışmasız olarak
inceledi.
19. Komisyon, Genel Konferansa 38 C/50 belgesi paragraf 8’de yer alan kararın değiştirilmeden
Genel Konferans kayıtlarına bütünüyle dâhil edilmesi için benimsenmesini önerdi.
Genel Konferans,
Yürütme Kurulunun Genel Konferansın 38. Oturumuna 20 Eylül’ün Uluslararası Üniversite
Sporları Günü olarak ilan edilmesini önerdiği 196 EX/Karar 33’ü hatırlatarak,
2013 yılında gerçekleştirilen Beden Eğitimi ve Spordan Sorumlu Bakanlar ve Yüksek Düzeyli
Temsilciler Beşinci Toplantısı (MINEPS)’nda benimsenen Berlin Deklarasyonu, Uluslararası
Sporda Anti-Doping Sözleşmesi, Uluslararası Beden Eğitimi ve Spor Sözleşmesi Revizesinin
yanı sıra UNESCO’nun kaliteli beden eğitimi, kadın ve spor, herkes için eğitim (EFA) ve
demokrasi ve evrensel vatandaşlık konularına ilişkin programlarını hatırlatarak,
Beden eğitimi, fiziksel aktivite ve sporun sağlıklı yaşam biçimini tanımlamanın yanı sıra
özgüven ve sosyal sorumluluk sahibi vatandaşlar yetiştirme becerisi oluşturma için
kullanılmasında üniversitelerin önemli rolünü vurgulayarak,
UNESCO ve Uluslararası Üniversite Sporları Federasyonunun üniversite müfredatında kaliteli
beden eğitimini geliştirmedeki ortak hedefini düşünerek,
1. 20 Eylülü vatandaşlık değerlerini insanlığın gelişimi ve eğitiminde önemli bir bileşen
olan beden eğitimi yoluyla geliştirmek için üniversitelerin katkılarını teşvik etmek
amacıyla Uluslararası Üniversite Sporları Günü ilan eder;
2. Genel Direktörü Uluslararası Üniversite Sporları Gününe ilişkin 196 EX/33 ve 38 C/50
belgelerinde belirtildiği gibi farkındalık yaratmak ve gözlemlemek için Uluslararası
Üniversite Sporları Federasyonu, Birleşmiş Milletler sistemi ve diğer tüm ilgili
paydaşlarla olağan bütçeye ek herhangi bir ekonomik sorumluluktan kaçınarak iş
birliğine davet eder.
TARTIŞMA 4
Madde 7.1 - 1974 Bilimsel Araştırmacıların Statüsüne ilişkin Tavsiye Kararının revize
edilmesi hakkında eylem ilerleme raporu
Madde 6.4 - İklim Değişikliği hususunda etik ilkeler deklarasyonu hazırlama isteği
Madde 8.4 - 15 Mayıs ve 20 Haziran 2015 tarihlerinde Mali’de Barış ve Uzlaşmaya ilişkin
Anlaşmanın Uygulamaları için UNESCO Desteği
20.Komisyon üçüncü ve dördüncü oturumlarında belirtilen maddeleri inceledi: 7.1 - 1974
Bilimsel Araştırmacıların Statüsüne ilişkin Tavsiye Kararının revize edilmesi hakkında eylem
ilerleme raporu; 6.4 - İklim Değişikliği hususunda etik ilkeler deklarasyonu hazırlama isteği;
8.4 - 15 Mayıs ve 20 Haziran 2015 tarihlerinde Mali’de Barış ve Uzlaşmaya ilişkin Anlaşmanın
Uygulamaları için UNESCO Desteği
Madde 7.1 - 1974 Bilimsel Araştırmacıların Statüsüne ilişkin Tavsiye Kararının revize
edilmesi hakkında eylem ilerleme raporu
21. 13 Üye Devlet temsilcisi söz aldı.
22. Komisyon, Genel Konferansa 38 C/27 belgesi paragraf 10’da yer alan kararın Komisyon
tarafından sözlü olarak düzeltildiği şekli ile Genel Konferans kayıtlarına bütünüyle dâhil
edilmesi için benimsenmesini önerdi. Karar aşağıda belirtildiği gibi okundu:
Genel Konferans,
Karar 37 C/40’ı hatırlatarak,
Kuruluş Sözleşmesi Madde IV, paragraf 4’te yer alan şartlarda belirtildiği şekli ile Üye
Devletler ve uluslararası sözleşmelerle ilgili kararlara ilişkin Uygulama Kurallarının 10.
Maddesini göz önünde bulundurarak,
38 C/27 belgesini inceleyerek,
1. 1974 Bilimsel Araştırmacıların Statüsüne ilişkin Tavsiye Kararının revize edilmesi için
hazırlık çalışmalarına başlandığını memnuniyetle not eder;
2. Genel Direktöre 1974 Bilimsel Araştırmacıların Statüsüne ilişkin Tavsiye Kararının
revizesi için hazırlık çalışmalarına 39. Oturuma son taslak revize edilmiş Tavsiye
Kararının iletileceği şekilde devam edilmesini tavsiye eder;
3. Üye Devletlere ve olası bağışçılara, Kuruluş Sözleşmesi Madde IV, paragraf 4’te yer
alan şartlarda belirtildiği şekli ile Üye Devletler ve uluslararası sözleşmelerle ilgili
kararlara ilişkin Uygulama Kurallarının 10. Maddesine uygun olarak özel komiteyi
toplamak ve Üye Devletler ve diğer paydaşlarla daha geniş kapsamlı istişarede
bulunmaya olanak sağlamak amacıyla bütçe dışı fon için çağrıda bulunur,
4. Genel Direktöre eğer gerekli bütçe dışı bulunamazsa özel komiteyi toplamadan çeşitli
uygun maliyet ile Üye Devletler ve diğer paydaşların istişaresinde revize edilen Tavsiye
Kararının nihai taslağını hazırlamak için yetki verir.
Madde 6.4 - İklim Değişikliği hususunda etik ilkeler deklarasyonu hazırlama isteği
23. 32 Üye Devlet temsilcisi ve bir Gözlemci söz aldı.
24. Komisyon, Genel Konferansa 38 C/COM SHS/DR.1 belgesinde yer alan ve Komisyon
tartışmaları esnasında düzeltilen kararın Genel Konferans kayıtlarına bütünüyle dâhil edilmesi
için benimsenmesini önerdi. Karar aşağıda belirtildiği gibi okundu:
Genel Konferans,
35 C/Karar 36, 185 EX/Karar 13, 186 EX/Karar 9, 36 C/Karar 36, 190 EX/Karar 10, 37C/INF.4
belgesi ve 195 EX/Karar 5 (I.C.)’i hatırlatarak,
38 C/33 belgesini inceleyerek,
Bilimsel Bilgi ve Teknoloji Etiği Dünya Komisyonu (COMEST) Dokuzuncu Olağan
Oturumunda (UNESCO Genel Merkezi, 28 Eylül- 2 Ekim 2015) benimsenen “ İklim
Değişikliği için Etik İlkeler: Uyum ve Azaltma” ya ilişkin COMEST raporunu dikkate alarak,
COMEST’in bu ilkelerin “iklim değişikliği hususunda etik ilkeler deklarasyonunu
detaylandırmada olası süreç için teşvik edici bir temel olabileceği” sonucunu göz önünde
bulundurarak,
1.Genel Direktörü COMEST ile yakın işbirliğinde ve Üye Devletlerin danışmanlığında iklim
değişikliği hususunda etik ilkeler bağlayıcı olmayan deklarasyonunun ön metnini mevcut
karşılaştırma araçlarını tamamlamak için Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve
Sözleşmesi (UNFCCC) Taraf Devletler Konferansı yirmi-bir ve yirmi-ikinci oturumları
kapsamında anlaşma süreci sonuçlarını dikkate alarak hazırlamaya ve bu metni Genel
konferansın 39. Oturumuna ihtiyaç halinde olağan bütçe ya da bütçe dışı kaynaklardan bütçe
ile iletmeye davet eder.
2.Genel Direktörü Yürütme Kurulu’nun 199. Oturumunda süreç için seçenekleri iletmeye davet
eder.
Madde 8.4 - 15 Mayıs ve 20 Haziran 2015 tarihlerinde Mali’de Barış ve Uzlaşmaya ilişkin
Anlaşmanın Uygulamaları için UNESCO Desteği
25. Dokuz Üye Devlet temsilcisi söz aldı.
26. Komisyon, Genel Konferansa 38 C/1 belgesi paragraf 3’te yer alan kararın Genel Konferans
kayıtlarına bütünüyle dâhil edilmesi için tartışmasız benimsenmesini önerdi.
Genel Konferans,
1. Maliyi, Mali’de Barış ve Uzlaşma Anlaşmasını imzalaması vesilesiyle tebrik eder;
2. Hakikat, Adalet ve Uzlaşma Komisyonu’nun çalışmalarını destekleme yoluyla Malideki
ulusal uzlaşma sürecine UNESCO desteğini taahhüt eder;
3. Genel Direktörü, Barış kültürü ve şiddet karşıtlığına ilişkin Bakoma ulusal forumunun
gerçekleştirilmesi ve bu konuya ilişkin bir program kurulması için teknik ve finansal
destek sağlamak için çaba harcamaya davet eder.
EK
Madde 3.4 - 2018-2021 Program ve Bütçe Taslağı Hazırlıkları (39 C/5)
Sosyal ve Beşeri Bilimler Komisyonu Tartışma Özeti
1.
Sosyal ve Beşeri Bilimler Komisyonu, 10 Kasım 2015 tarihinde gerçekleştirilen birinci
oturumda, Madde 3.4 - 2018-2021 Program ve Bütçe Taslağı Hazırlıkları Bölüm II.A: Temel
Program: Sosyal ve Beşeri Bilimler (39 C/5)’i inceledi.
2.
Genel Direktör Yardımcısı, Sosyal ve Beşeri Bilimler programının önümüzdeki yıllar
için vizyon ve stratejik hedeflerini belirledi. Genel Direktör Yardımcısı, özellikle 2030
Sürdürülebilir Kalkınma Gündeminin ihtiyaçlarına cevap vermek üzere, Sosyal ve Beşeri
Bilimler programını güçlendirme ve yeniden şekillendirmeye destek çalışmalarının önemini
vurguladı. Genel Direktör Yardımcısı, diğer Birleşmiş Milletler kuruluşları ve UNESCO’nun
uzman ağlarının yanı sıra, ulusal ihtiyaçlar ve öncelikler ile uyumlu olması gereken çerçevede,
uygulamalarında eş güdümlü, etkili ve şeffaf, çeşitli program sektörleri ile koordineli olarak
söz konusu programlara değindi. Ayrıca iletişim, ek kaynakların seferber edilmesi ve mevcut
insani ve ekonomik kaynakların en iyi şekilde kullanılabilmesi amacıyla ortaklık kurma
konuları üzerinde daha stratejik bakış açıları geliştirme ihtiyacının da altını çizdi.
3.
28 Üye Devlet temsilcisi ve bir Gözlemci tartışmalar esnasında söz aldı.
Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinin karşılaştığı zorluklarla mücadele etmek amacıyla
UNESCO’nun Sosyal ve Beşeri Bilimler alanında yetkileri
4.
Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinin stratejik analizi, özellikle UNESCO’nun
karşılaştırmalı avantajını ve değişen toplumun ortaya çıkardığı zorluklarla mücadelede sosyal
ve beşeri bilimlerdeki öncü rolünü sağlayan anlaşılırlık için takdir ifade edildi.
5.
Birçok Üye Devlet, uluslararası bağlamda çoklu krizler ve yerel, bölgesel ve küresel
düzeylerde dikkat çekilmesi gereken toplumsal zorluklar karşısındaki endişelerini ifade ettiler.
Sonuç olarak, 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Gündeminin kabulünü, yeni ve iddialı bir stratejik
çerçeve sağlayan bir fırsat olarak ele aldılar ve daha etkili katkı sağlayabilmek amacıyla sosyal
ve beşeri bilimler programlarının kurulmasının öncelikli ihtiyaç olduğunu hatırlattılar.
Önceliklere Odaklanan Öncü Programlar
6.
Komisyon, sosyal kapsayıcılık, göç krizleri, ayrımcılık ve tahammülsüzlük, kentsel
kalkınma, kültürlerarası diyalog, toplumsal cinsiyet eşitliği, biyoetik ve bilim ve teknoloji etiği
gibi artan acil zorluklarla mücadele ihtiyacına vurgu yaptı.
7.
Söz konusu alandaki Sosyal ve Beşeri Bilimler Sektörü tarafından yapılan işin önemi
yinelenerek, Üye Devletler, sektörün durumunu güçlendirmek, fikirlerin üretildiği yer olarak
UNESCO’nun rolüne katkı sağlamayı geliştirmek ve söz konusu durumla ilişkili farklı
zorluklara etkili ve stratejik cevaplar sağlamak amacıyla teşvik edildiler. Konuları anlamak ve
önemli zorluklara çözümler bulmak için insan haklarına dayalı bakış açısı önerildi.
8.
Sosyal Dönüşüm Yönetimi gibi programların önemi, özellikle söz konusu programın
kilit bir rol oynadığı Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinin uygulanması için araştırma, politika
ve eylemin ara yüzünde yer alarak vurgulandı. MOST için yeni strateji geliştirme süreci, her
bir bölgeden araştırmacıları kaydetmek ve deneysel gerçeklere dayalı kamusal politikaların
gelişmesinde her düzeyde yakın iş birliği sağlamak amacıyla programı geliştirme ve modernize
etmenin bir yolu olarak ilgiyle dikkate alındı.
9.
Bazı Üye Devletler, sürdürülebilir kalkınmaya ve biyoetik ve bilim-teknoloji etiğinin
yansımasını destekleyen Sosyal ve Beşeri Bilimler Sektörünün sahip olduğu role, bilimteknoloji tarafından yapılan katkılara değindi. Üye Devletlerin yeterliliklerinin güçlendirilmesi,
sürdürülebilir kalkınma ve kalıcı barış inşasının ön şartı olarak bilimsel gelişmelerin eşit
dağılımı ve onların uygulanması vurgulandı.
10.
Beden eğitimi ve sporun rolü, hoşgörü ve saygıyı teşvik etmenin bir aracı olarak tekrar
gündeme getirildi ve daha barışçıl toplumların gelişimine katkıları vurgulandı. Doping
kullanımı ile mücadele etmek ve küresel düzeyde daha iyi spor yönetimlerinin desteklemek
amacıyla eylem girişimleri ile birlikte kurumun sporda bütünlük sağlamak için teşvikleri kabul
edildi.
11.
Tartışmalar sırasında, gençler ve gençlerin katılımına özellikle dikkat çekildi. Bazı
konuşmacılar, 9. UNESCO Gençlik Forumu’nun başarısını ve 2030 sürdürülebilir kalkınma ve
iklim değişikliği hedefleri gibi kilit konuların danışma sürecinde edinilen sonuçları
memnuniyetle karşıladıklarını belirttiler. Ayrıca bazı konuşmacılar, Forum’un, gelecekte
özellikle az gelişmiş ülkeler ve gelişmekte olan küçük ada devletlerinden gençlerin seslerini
duyurabilecekleri formatta olmasını istediklerini belirttiler. Bir Üye Devlet, tavsiyelerin dikkate
alınması amacıyla Gençlik Forumu’nun sonuçlarının gelecekte, Genel Konferans gündeminde
belirli bir tartışmanın konusu olarak yer almasını önerdi.
12.
Çeşitli konuşmacılar, barış kültürü geliştirmek ve barış ve sürdürülebilir kalkınma
arasında yakın ilişki kurmak amacıyla UNESCO’nun çalışmalarından söz ettiler. Şiddet,
tahammülsüzlük ve aşırıcılığın artmasını önlemek ve bunlarla mücadele etmek amacıyla
kültürlerarası diyalog aracılığıyla ortak algının geliştirilmesi için UNESCO’nun gereksinimleri
yeniden teyit edildi. Birçok Üye Devlet, Uluslararası Kültürel Yakınlaşma 10 yılı (2013-2022)
tarafından sunulan, söz konusu çerçevede gerçekleştirilen çeşitli girişimlerden daha fazla fayda
sağlayabilmek için çaba gerektiren bağlama dikkat çektiler.
Küresel Öncelikler, Sektörler Arası Güçlendirme ve Gelişmekte Olan Ortaklıklar
13.
Üye Devletler, toplumsal cinsiyet eşitliği ve Afrika’nın küresel önceliklerinin önemini
tekrar gündeme getirdiler. Üye Devletler, Kurumun bütün etkinliklerinin içerisinde söz konusu
önceliklerin yaygınlaştırılması ihtiyacının üzerinde durdular ve Sosyal ve Beşeri Bilimler ile
ilgili daha uygun göstergelere gereksinimi vurguladılar.
14.
Çeşitli Üye Devletler, Sosyal ve Beşeri Bilimlerin önerdiği disiplinler arası
yaklaşımdan, görev çerçevesinde yenilikçi çözümler öneren bir bakış açısıyla söz etti. Üye
Devletler, yoksulluğun ortadan kaldırılması ve iklim değişikliği ile ilgili sosyal konularda daha
etkili çözüm geliştirme ihtiyacında olan Sosyal ve Beşeri Bilimler ve Doğa Bilimleri sektörleri
arasındaki tamamlayıcılık gibi Kurum’un farklı yetki alanları tarafından desteklenmiş
programların uygulanmasında, sektörler arası ve daha entegre bir yaklaşım önerdiler.
15.
Üye Devletler, UNESCO kürsüleri, Irkçılığa Karşı Şehirlerin Uluslararası Koalisyonu,
Birleşmiş Milletler kuruluşları, diğer hükümetler arası kuruluşlar ve çeşitli araştırma ağları,
merkezleri, enstitüleri gibi diğer ilgili taraflar arasında güçlü iş birliği kurma ihtiyacının
üzerinde durdular.
16.
Tartışmaya karşılık olarak, Sosyal ve Beşeri Bilimler Genel Direktör Yardımcısı, Üye
Devletlere yapıcı yorumları için teşekkür etti ve Üye Devletlerin 2030 Sürdürülebilir Kalkınma
Gündeminde UNESCO’nun kilit rol oynamasını sağlamaya yönelik önerilerini not aldı.