TÜV AUSTRIA CERT ISO 14001:2015 Revizyonu Yenilikler Bursa, 08.03.2016 Yusuf YILMAZ TÜV Austria BBS AŞ September 2015 Folie 1 İçerik: • Temel Değişiklikler; TÜV AUSTRIA CERT – Terimler, – 2004 ve 2015 versiyonlarının karşılaştırılması – Değişen Şartlar • Mevcut Yönetim Sistemi için Üzerinde Çalışılması Gerekli Hususlar. • 2015 revizyonunun getirdiği avantajlar, • Yeni ISO 14001:2015 versiyonunun tam olarak uygulanması için yol haritası September 2015 Folie 2 Yeni Yapı „ ISO Temel yapısı“ TÜV AUSTRIA CERT Standart 10 ana bölüme ayrılmıştır „High Level Structure“ (Üst düzey yapı- tüm ISOStandartları için gelmiştir) 1. Kapsam 2. Atıf yapılan standard ve/veya dokümanlar 3. Terimler ve tarifler 4. Kuruluşun kapsamı 5. Liderlik 6. Planlama 7. Destek 8. Operasyon 9. Performans değerlendirme 10.İyileştirme Mevcut ÇYS için revizyon ihtiyacı ? – Hayır September 2015 Folie 3 Değiştirilen veya Yeni Terimler ve tarifler (1) • ISO 14001:2004/2009 • ISO 14001:2015 TÜV AUSTRIA CERT – Auditor/ Tetkikçi – Sürekli İyileştirme – – – – – – – – – – Düzeltici faaliyet Doküman/ Belge Çevre Çevre boyutu Çevresel etki Çevre yönetim sistemi Çevre amaçları Çevre Performansı Çevre politikikası Çevresel özel amaç September 2015 – Auditor/ Tetkikçi – Sürekli (devam eden) İyileştirme – Düzeltici faaliyet – Dokümante edilmiş bilgi – Çevre – Çevre boyutu – Çevresel etki – (Çevre)-yönetim sistemi – Çevre amaçları – (Çevre)-Performansı – Çevre politikikası – ------Folie 4 Değiştirilen veya Yeni Terimler ve tarifler (2) • ISO 14001:2004/2009 • ISO 14001:2015 TÜV AUSTRIA CERT – – – – – – – – – – – İlgili taraflar İç tetkik Uygunsuzluk Kuruluş Önleyici faaliyet Çevresel etki/kirliliğin önlenmesi Proses Kayıt ------------------- September 2015 – – – – – – – – – – – İlgili taraf Tetkik Uygun-(suzluk) Kuruluş -------Çevresel etki/kirliliğin önlenmesi (± Proses) -------Üst yönetim Çevresel durum Şartlar Folie 5 Değiştirilen veya Yeni Terimler ve tarifler (3) • ISO 14001:2004/2009 • ISO 14001:2015 TÜV AUSTRIA CERT – ------- – – – – ------------------------- September 2015 – Şart (tercih edilen terim) veyahutta Uygunluk yükümlülükleri ve diğer Şartlar (kabul edilebilen terim) – Risk – Riskler ve fırsatlar – Yeterlilik – Yaşam döngüsü Folie 6 Değiştirilen veya Yeni Terimler ve tarifler (4) • ISO 14001:2004/2009 • ISO 14001:2015 TÜV AUSTRIA CERT – – – – – -------------------------- September 2015 – – – – – Dışarıdan temin (fiil) Etkinlik Ölçü İzleme Ölçüm Folie 7 Seçilmiş bazı Terim ve Tanımlar(1) Dokümante edilmiş Bilgi (ISO 14001:2004’teki Terimler ve tarifler, Doküman/ Belge ve Kayıt tanımları ile aynıdır) • • TÜV AUSTRIA CERT • • • • Dokümante edilmiş bilgi: Kuruluş (bk. Madde 3.1.4) tarafından kontrol ve muhafaza edilmesi gereken bilgi ve bu bilgilerin yer aldığı ortam. Not 1 – Dokümante edilmiş bilgi, herhangi bir formatta ve ortamda, herhangi bir kaynaktan olabilir. Not 2 – Dokümante edilmiş bilgi aşağıdakilere atıfta bulunabilir: - İlgili prosesler (bk. Madde 3.3.5) dahil çevre yönetim sistemleri (bk. Madde 3.1.2), - Kuruluşun çalışması için oluşturulmuş bilgi (dokümantasyon olarak da ifade edilebilir), - Ulaşılan sonuçların kanıtları (kayıtlar olarak da ifade edilebilir). September 2015 Folie 8 TÜV AUSTRIA CERT Seçilmiş bazı Terim ve Tanımlar(2) • Yaşam döngüsü: Bir ürün veya hizmetin; hammadde alımından veya doğal kaynaktan üretiminden, nihai bertarafına kadar olan ardarda ve birbiri ile bağlantılı aşamaları. • Not 1 – Yaşam döngüsü aşamaları, hammadde alımı, tasarım, üretim, taşıma/teslimat, kullanım, yaşam sonu işlem ve nihai bertarafını içerir. • Dışarıdan temin (fiil): Bir kuruluşun fonksiyon veya prosesinin (bk. Madde 3.3.5) bir bölümünün dışarıdaki bir kuruluşa (bk. Madde 3.1.4) yaptırılması için düzenleme yapılması. • Not 1 – Dış kuruluş, yönetim sisteminin (bk. Madde 3.1.1) kapsamı dışındadır (dışarıda yaptırılan fonksiyon veya proses kapsamda olduğu halde). • Proses: Girdileri çıktı haline getiren birbiri ile ilişkili ve birbirini etkileyen faaliyetler kümesi. • Not 1 – Proses dokümante edilebilir veya edilemez. September 2015 Folie 9 Seçilmiş bazı Terim ve Tanımlar(3) Risk Belirsizliğin etkisi Not 1 : Etki, beklenenden olumlu veya olumsuz sapmadır TÜV AUSTRIA CERT Not 2 : Belirsizlik; bir olay, olayın sonuçları veya olasılığın anlaşılması veya bunlarla ilgili bilginin kısmen veya tamamen eksikliği durumudur. Not 3 : Risk; sıklıkla muhtemel „Olaylara“ (ISO Kılavuz 73:2009, 3.5.1.3’te tanımlandığı şekilde) ve „sonuçlarına“ (ISO Kılavuz 73:2009, 3.6.1.3’te tanımlandığı şekilde), veyahutta bunların birleşimine atıfla tanımlanır. Not 4 : Risk; sıklıkla bir olayın sonuçları (şartların değişmesi dahil olmak üzere) ile olayın gerçekleşme olasılığının (ISO Kılavuz 73, 3.6.1.1’de tanımlandığı şekilde) kombinasyonu cinsinden ifade edilir September 2015 Folie 10 Seçilmiş bazı Terim ve Tanımlar(4) Şart (tercih edilen terim) Uygunluk yükümlülükleri ve diğer Şartlar (kabul edilen terim) TÜV AUSTRIA CERT Uygunluk yükümlülükleri , bir kuruluşun (Bkz. Madde 3.1.4) uymak zorunda olduğu yasal şartlar (bkz. Madde 3.2.8) ve bir kuruluşun uymak zorunda olduğu veya uymayı seçtiği diğer şartlar. Not1 : Uygunluk yükümlülükleri ÇYS ile ilgilidir Not2 : Uygunluk yükümlülükleri, uygulanabilir kanunlar ve düzenlemeler gibi zorunlu şartlardan ya da organizasyon ile ilgili standartlar ve sanayi standartları, sözleşme ilişkileri, uygulama kuralları ve meslek grubu veya sivil toplum kuruluş anlamaları gibi gönüllülük taahhütlerinden kaynaklanabilir. September 2015 Folie 11 Seçilmiş bazı Terim ve Tanımlar(5) Sürekli (devam eden) İyileştirme Performansı arttırmak için yapılan tekrar eden faaliyetler Not 1 : Performansı artırmak kuruluşun Çevre politikası ile tutarlı Çevre Performansını artırmak için Çevre yönetim sisteminin kullanımı ile ilgilidir Not 2 : Faaliyetlerin bütün alanlarda aynı zamanda veya kesintisiz şekilde olması gerekmez. TÜV AUSTRIA CERT Dışarıdan temin (fiil) Bir kuruluşun fonksiyon veya proseslerinin bir bölümünün dışarıdaki bir kuruluşa yaptırılması (dışarıdan temin) için düzenleme yapılması. September 2015 Folie 12 TÜV AUSTRIA CERT „Atıl“ Tanımlar Aşağıdaki Terimler ve tarifler ISO 14001:2004 standardında tanımlanmış olmalarına rağmen yeni standartta yoktur: Özel amaç: Amaçlar kapsamında, Özel amaç ve Programlar bağlamında kullanılmıştır Önleyici faaliyet Olası Uygunsuzlukların nedenlerinin yok edilmesi faaliyeti „(Dokümante edilmiş) Proseslerin yönetimi“ 11 defa (Dokümante edilmiş) Proses talep edilmektedir. Mevcut ÇYS için revizyon ihtiyacı ? – Hayır, Hangi Terimler ve tanımların kullanılacağı Kuruluşa bırakılmıştır. İçerikle ilgili şartlar yerine getirilmelidir. September 2015 Folie 13 Değişikliklere genel bakış(1) ISO 14001:2015 Madde Başlığı ISO 14001:2004 Madde No Giriş TÜV AUSTRIA CERT Madde Başlığı Madde No Giriş Kapsam 1 1 Kapsam Zorunlu Hükümler 2 2 Hüküm ihtiva eden referanslar Terimler ve tarifler 3 3 Terimler ve tarifler Kuruluşun bağlamı (Başlık) 4 4 Çevre Yönetim sisteminin şartları (sadece başlık) Kuruluş ve bağlamının anlaşılması 4.1 İlgili tarafların ihtiyaç ve beklentilerinin anlaşılması 4.2 Çevre Yönetim sisteminin kapsamının belirlenmesi 4.3 4.1 Genel şartlar Çevre Yönetim sistemi 4.4 4.1 Genel şartlar September 2015 Folie 14 Değişikliklere genel bakış(2) ISO 14001:2015 Madde Başlığı TÜV AUSTRIA CERT Liderlik (sadece başlık) ISO 14001:2004 Madde No Madde No 5 Liderlik ve taahhüt 5.1 Çevre politikası 5.2 4.2 Kurumsal görev, yetki ve sorumluluklar 5.3 4.4.1 Planlama (sadece başlık) 6 4.3 Risk ve fırsat belirleme faaliyetleri Genel Yaşam döngüsü!!! Uygunluk yükümlülükleri Çevre boyutları Planlama faaliyeti September 2015 Madde Başlığı Çevre politikası Kaynaklar, görevler, sorumluluk ve yetki Planlama (sadece başlık) 6.1 6.1.1 6.1.2 4.3.1 Çevre boyutları 6.1.3 4.3.2 Yasal ve diğer şartlar 6.1.4 Folie 15 Değişikliklere genel bakış(3) ISO 14001:2015 Madde Başlığı Madde No Madde No Çevre amaçları ve bunlara ulaşmak için faaliyetlerin planlaması 6.2 4.3.3. Çevre amaçları 6.2.1 Çevre amaçlarına ulaşmak için faaliyetlerin planlaması 6.2.2 Destek (sadece başlık) TÜV AUSTRIA CERT ISO 14001:2004 Madde Başlığı Amaçlar, hedefler ve program/programlar 7 4.4 Uygulama ve faaliyetler (başlık) Kaynak 7.1 4.4.1 Kaynaklar, görevler, sorumuluk ve yetki Yeterlilik 7.2 4.4.2 Farkındalık 7.3 Uzmanlık, eğitim ve farkında olma İletişim (sadece başlık) 7.4 4.4.3 İletişim Genel 7.4.1 İçiletişim 7.4.2 Dış iletişim 7.4.3 September 2015 Folie 16 Değişikliklere genel bakış(4) ISO 14001:2015 Madde Başlığı Dokümante edilmiş bilgi (Başlık) Madde No 7.5 4.4.4 Dokümantasyon 4.4.5 Doküman kontrolü 4.5.4. Kayıtların kontrolü 4.4.5 Doküman kontrolü 4.5.4. Kayıtların kontrolü 7.5.1 Oluşturma ve güncelleme 7.5.2 Operasyon (sadece başlık) Madde Başlığı Madde No Genel Dokümante edilmiş bilginin kontrolü TÜV AUSTRIA CERT ISO 14001:2004 7.5.3 Uygulama ve faaliyetler (başlık) 8 4.4 Operasyonel planlama v kontrol 8.1 4.4.6 Faaliyetlerin kontrolü Acil duruma hazır olma ve müdahale 8.2 4.4.7 Acil duruma hazır olma ve müdahale 9 4.5 9.1 4.5.1 İzleme ve ölçme 4.5.2 Uygunluğun değerlendirilmesi Folie 17 Performans değerlendirme (başlık) İzleme, ölçme, analiz ve değerl. Genel 9.1.1 Uygunluğun değerlendirilmesi 9.1.2 September 2015 Kontrol etme Değişikliklere genel bakış(5) ISO 14001:2015 Madde Başlığı TÜV AUSTRIA CERT İç tetkik (sedece başlık) ISO 14001:2004 Madde No Madde No 9.2 4.5.5 Genel 9.2.1 İç tetkik programı 9.2.2 Yönetimin gözden geçirilmesi 9.3 İyileştirme (sedece başlık) 10 Genel 10.1 Uygunsuzluk ve düzeltici faaliyet 10.2 Sürekli iyileştirme 10.3 Standardın kullanımına dair kılavuz Ek A ISO 14001:2015 / ISO 14001:2004 arasındaki ilişki Ek B Kaynaklar Terimlerin alfabetik sırası September 2015 4.6 Madde Başlığı İç tetkik Yönetimin gözden geçirilmesi 4.5.3 Uygunsuzluk, düzeltici ve önleyici faaliyet Ek A Standardın kullanımına dair kılavuz ISO 14001:2004 / ISO 9001:2000 arasındaki ilişki Kaynaklar Folie 18 Madde 4: Kuruluşun kapsamı (1) - Kuruluş ve kapsamının anlaşılması - Dış ve iç hususların belirlenmesi - Örneğin: Çevresel durum: Klima, hava kalitesi, Su kalitesi, kaynakların sağlanması ve erişimi, biyoçeşitlilik - Örneğin: Rekabet durumu, sosyal, politik, mali, teknolojik çerçeve, yerel, bölgesel, ulusal, uluslar arası - Örneğin: Faaliyetler vb. iç özellikler , ürünler ve hizmet performansları, beceriler TÜV AUSTRIA CERT - İlgili tarafların ihtiyaç ve beklentilerinin anlaşılması - Hangi ilgili tarafların ne gibi beklentileri var ve bu ihtiyaç ve beklentilerin hangilerinin uygunluk yükümlülükleri olacak?. - Çevre yönetim sisteminin kapsamının belirlenmesi (önceden de mevcuttu) - Çevre yönetim sistemi (önceden de mevcuttu) Revizyon ihtiyacı var mı? – Evet September 2015 Folie 19 Madde 5: Liderlik ve Taahhüt - Üst yönetim, aşağıdakiler vasıtasıyla, çevre yönetim sistemi için liderlik ve taahhüt göstermelidir: a) Çevre yönetim sisteminin etkinliği için hesap verilebilirliği üstlenerek b) Çevre politikası ve çevre amaçlarının oluşturulduğu ve bunların kuruluşun stratejik yönü ve bağlamı ile uyumluluğun güvence altına alınması c) Çevre yönetim sistemi şartlarının, kuruluşun iç prosesleri ile entegre olduğunun güvence altına alınması d) Çevre yönetim sistemi için gerekli kaynakların varlığının güvence altına alınması e) Etkin çevre yönetimi ve çevre yönetim sistem şartlarına uygunluğun öneminin paylaşılması TÜV AUSTRIA CERT f) Çevre yönetim sisteminin amaçlanan çıktılarına ulaşmasının güvence altına alınması g) Çevre yönetim sisteminin etkinliğine katkı sağlayacak personelin yönetilmesi ve desteklenmesi h) Sürekli iyileştirmenin teşvik edilmesi i) Diğer ilgili yönetim görevlerinin (kendi sorumluluk alanlarına uygulanması bakımından) liderliğini göstermek için desteklenmesi Revizyon ihtiyacı var mı? – „Havet“ ÇYS’nin Üst yönetimdeki durumu, geliştirilmesi: Mümkün mü? September 2015 Folie 20 Madde 6: Planlama - 6.1. Risk ve fırsatları belirleme faaliyetleri - 6.1.1 Genel 6.1.2 Çevre boyutları 6.1.3 Uygunluk Yükümlülükleri 6.1.4 Planlama faaliyeti - 6.2. Çevre amaçları ve bunlara ulaşmak için planlama TÜV AUSTRIA CERT - 6.2.1 Çevre Amaçları - 6.2.2 Çevre Amaçlarına ulaşmak için faaliyetlerin planlaması September 2015 Folie 21 TÜV AUSTRIA CERT 6.1.1 - Genel - Kuruluş; - 6.1.1 (Genel), 6.1.2 (Çevre boyutları), 6.1.3 (Uygunluk Yükümlülükleri), 6.1.4 (Planlama faaliyeti) maddelerinde belirtilen şartları karşılamak için gerekli proses/prosesleri oluşturmalı, uygulamalı ve sürekliliğini sağlamalıdır. Çevre boyutları, uygunluk yükümlülükleri ve Kuruluşun kapsamında tanımlanan diğer hususlar ve şartlar ile ilgili riskleri ve fırsatları tayin etmelidir. Riskler ve fırsatlar hakkında dokümante edilmiş Bilgi ve 6.1.1 - 6.1.4 maddeleri için gerekli prosesler belirlemelidir. September 2015 Folie 22 TÜV AUSTRIA CERT 6.1.1 – Genel (2) Revizyon ihtiyacı var mı: -Prosesler + Risk ile ilgili Proses(?) + Fırsatlar, Çevre boyutları, Uygunluk Yükümlülükleri, Planlama faaliyeti. (halen mevcut değilse) -Mevcut Risk yönetimi Prosesleri Çevre riskleri ile entegre edilmelidir. -Paydaş analizi esnasında Fırsatları değerlendirme -Maliyet düşürme fırsatları, imaj artışı, pazarda yer tutma, hukuki güvence hususları Çevre boyutları değerlendirmesi içine katılmalıdır. September 2015 Folie 23 6.1.2 - Çevre boyutları TÜV AUSTRIA CERT Çevre boyutları: ISO 14001:2015 …Yaşam döngüsü değerlendirmesinde ele alınmalıdır ISO 14001:2004 … planlanan yeni tasarım geliştirmelerinde … ortaya çıkan kaza durumlarında … Sonuçları iç iletişim yoluyla bildirme Revizyon ihtiyacı var mı? – Evet – Ön ve son aşamalarda çevre boyutları aynı şekilde değerlendirilmelidir. September 2015 Folie 24 Madde 6: Planlama (6.1.2) TÜV AUSTRIA CERT Önemli Çevre boyutları belirlenerek uyumlu hale getirilmeli: Daha önce öncelikle doğrudan ilgili boyutlar değerlendirilmekteydi: Nakliyat şirketi örneğinde Fayda değer analizi Araç Parkı Depo Atelye 1 5 5 1 5 5 22 Toplum 1 5 1 1 1 1 10 3 Atık tehlikeli 1 5 1 25 5 5 42 4 Atık tehlikesiz 1 1 5 5 1 1 14 5 Kirli hava salınımı/ gaz 1 25 1 1 5 1 24 6 Atık su 1 1 1 5 25 25 55 7 Toprak 1 1 5 5 5 5 22 8 Koku 1 25 1 1 1 1 20 9 Moloz / dökülen atıklar 0 0 1 5 5 5 22 10 Yer/Toprak kullanımı 1 1 0 0 0 0 0 11 Görüntü kirliliği /Görsel etki 0 0 25 5 1 1 24 12 Bölgesel boyutlar 1 5 0 0 0 0 0 13 Çevre riski/Tehlikeli madde 1 5 5 1 1 1 24 14 Enerji verimliliği/Tasarrufu 5 25 5 25 5 25 66 15 Malzeme verimliliği/Tasarr. 0 0 1 1 5 1 38 16 Su tasarrufu 1 1 0 0 25 0 0 18 110 58 82 90 78 20 Folie 25 N Alanlar Doğrudan Boyut 1 Yasalar 2 Alan Toplamı September 2015 Yönetim Yıkama Tesisi Benzinlik Toplam Boyut Madde 6: Planlama (6.1.2) Gelecekte sadece hayat döngüsü değerlendirmeleri eklenir TÜV AUSTRIA CERT Nakliyat şirketi örneğinde Fayda değer analizi Araç Parkı Depo Atelye 5 25 5 5 5 5 50 Hammadde imalatı 0 0 0 0 0 0 0 19 Nakliyat (girdi tarafı) 0 0 0 0 0 0 0 20 Satınalma 5 1 1 25 25 1 58 21 Ürün paketleme 0 0 0 0 0 0 0 22 Ürün sevkiyatı 0 0 0 0 0 0 0 23 Ürün kullanımı 0 0 0 0 0 0 0 24 Ürün kullanımı sonrası 0 0 0 0 0 0 0 Alan Toplamı 10 26 6 30 30 6 N Alanlar Doğrudan Boyut 17 Enerji hattı (türü) 18 Yönetim Yıkama Tesisi Benzinlik Toplam Boyut Hayat döngüsü değerlendirmelerini eklemek için kriterler kataloğu. September 2015 Folie 26 Madde 7: Destek (1) - 7.1 Kaynaklar - Kuruluş ihtiyaç duyulan kaynakları belirlemeli ve sağlamalıdır - 7.2 Yeterlilik - Kuruluş gerekli yeterlilikleri belirlemelidir … - 7.3 Farkındalık - Çevre politikası, önemli Çevre boyutları ve belirli işlerle ilgili oluşan veya potansiyel çevresel etkileri, geliştirilmiş çevre Performansının faydaları ve etkinliğine etkileri, ÇYS şartlarının yerine getirilmemesinin sonuçları…. TÜV AUSTRIA CERT - 7.4 İletişim - 7.4.1 Genel - 7.4.2 iç iletişim - 7.4.3 Dış İletişim – (belirlendiği gibi) Revizyon ihtiyacı var mı? – Hayır September 2015 Fırsatlar: ÇYS-görevleri için Kaynakların belirlenmesi Folie 27 Madde 7: Destek (2) - 7.5 Dokümante edilmiş Bilgi - 7.5.1 Genel – aşağıdaki durumlara bağlı olarak; - Kuruluşun büyüklüğü, faaliyetleri, Prosesler, ürünler veya hizmetler - Uygunluk yükümlülüklerini yerine getirmeyi göstermek için ihtiyaç - Proseslerin karmaşıklığı ve etkileşimleri - Kuruluşun kontrolü altında iş yapan kişilerin yetkinliği. - 7.5.2 Oluşturma ve güncelleme– uygun tanımlama ve açıklama, uygun Format, uygunluk ve doğruluk için gözden geçirme ve onay TÜV AUSTRIA CERT - 7.5.3 Dokümante edilmiş Bilginin kontrolü Revizyon ihtiyacı var mı? – Hayır September 2015 Fırsatlar: Dokümante edilmiş Bilginin azaltılması Folie 28 Dokümantasyon Şartları TÜV AUSTRIA CERT - ISO 14001:2004 standardındaki Dokümante etme zorunluluğu 2015 standardında artık yok. - Doküman/ Belgeler ve Kayıtlar yerine=> Dokümante edilmiş Bilgi - Dokümante edilmiş Bilgi sadece (Proseslerin) gerektirdiği kadar, çevre yönetiminin istenen sonuçlarını güvence altına alınmasına yetecek kadar tutulmalıdır. - „Kayıtlar“: halen talep ediliyor, örn. Aşağıdaki konularda; Çevre-Politikası, Çevre boyutlarının değerlendirilmesi, Çevre programı, Çevre yasalarına uyum, Eğitim planı, İletişim (iç- dış), Dokümante edilmiş Bilgi, Proseslerde önemli çevresel boyutların kontrolü, iç Tetkikler, Düzeltici faaliyetler, Yönetimin gözden geçirilmesi vb. Revizyon ihtiyacı var mı? – hayır, Fırsatlar: Doküman/ Dokümante etme azaltılabilir September 2015 Folie 29 Madde 8: Operasyon - Operasyonel Planlama ve Kontrol - Kuruluş özellikle dışarıya yaptırdığı proseslerin kontrol edildiği veya yönlendirildiğini güvence altına almalıdır. Proses/proseslere uygulanacak kontrol veya yönlendirmenin tipi ve kapsamı çevre yönetim sistemi içerisinde tanımlanmalıdır. - Yaşam döngüsü bakış açısı ile uyumlu olarak kuruluş: - Ürün ve hizmetlerin alımı için uygun çevre şart/larını belirlemeli, TÜV AUSTRIA CERT - Her bir yaşam döngüsü aşamasını değerlendirerek, ürün veya hizmet performansları için proseslerin tasarımı ve geliştirilmesi, sevkiyatı, kullanımı, kullanım sonrası işlemler esnasında çevre şart/larının tanımlandığını güvence altına almak için uygun kontrolleri oluşturmalı - Benzer önem arzeden çevre şart/larını taşeronlar dahil dış tedarikçiler ile paylaşmalı - Ürün ve hizmetlerin; taşınması ve sevkiyatı, kullanımı, yaşam sonu işlemi ve elden çıkarılması ile ilgili potansiyel önemli çevresel etkileri konusunda bilgi sağlamaya olan ihtiyacını değerlendirmeli Revizyon ihtiyacı var mı? – Evet - özellikle dış prosesler September 2015 Folie 30 varsa, ve Yaşam döngüsü boyutlarında Madde 9: Performans değerlendirme (1) - 9.1 İzleme, Ölçme, Analiz ve Değerlendirme Çevre performansının izlenmesi, ölçümü ve değerlendirme kesinlikle talep ediliyor (ISO 14001 üzerine EMAS-etkisi?) EMAS temel göstergeleri esas alınabilir. • Enerji verimliliği/tasarruf (Örneğin: kWh / kg Ürün) TÜV AUSTRIA CERT • Malzeme verimliliği (Örneğin: kg Hammadde / kg Ürün) • Su tüketimi (Örneğin: l / kg Ürün) • Çıkan atık (Örneğin: kg Atık / kg Ürün) • (Biyolojik çeşitlilik (Örneğin: Alan kullanımı m²)) • Hava kirliliği/Emisyon (Örneğin: kg CO2 / kg Ürün) Revizyon ihtiyacı var mı? – Evet - Özellikle Ölçüm sonuçları yoksa. September 2015 ÇYS’de (EMAS’a göre) daha maliyetli değildir. Folie 31 Madde 9: Performans değerlendirme (3) - 9.1.2 Uygunluğun Değerlendirilmesi ( Yasal mevzuata uyum(!?) - Önemli bir değişiklik yok - 9.2 İç tetkik TÜV AUSTRIA CERT - İç tetkik programına odaklanma Revizyon ihtiyacı var mı? – Hayır September 2015 Folie 32 Madde 9: Performans değerlendirme (4) - 9.3 Yönetimin gözden geçirilmesi GİRDİLER(yeni) : - ÇYS ile ilgili iç ve dış hususlar, - ilgili tarafların, uygunluk yükümlülükleri dahil ihtiyaç ve beklentileri, - Risk ve fırsatlar, - Kaynakların yeterliliği, TÜV AUSTRIA CERT ÇIKTILAR(yeni) : -- Çevre yönetim sisteminde değişiklik ihtiyaçları (kaynaklar dahil) ile ilgili kararlar, -Çevre amaçlarına ulaşılmadığında yapılacak faaliyetler, gerektiğinde Revizyon ihtiyacı var mı? – Evet - Yönetimin gözden geçirmesi için sunum ve buna uygun açıklamaların yapılması gerekir September 2015 Folie 33 Madde 10: İyileştirme - 10.1 Genel –Yenilik yok - 10.2 Uygunsuzluklar ve Düzeltici faaliyetler - Önceki gibi, Düzeltici faaliyetlerin geliştirilmesi için kök neden analizi yapılmalıdır. - Önleyici faaliyetler tanımı kaldırılıyor (hepsi düzeltme) - 10.3 Sürekli (devam eden) İyileştirme TÜV AUSTRIA CERT - Sürekli yerine devamı gelen Revizyon ihtiyacı var mı? – Hayır Fırsatlar: Önleyici faaliyetlerin kaldırılması ile basitleşme September 2015 Folie 34 TÜV AUSTRIA CERT Özet Aşağıdaki hususlarda revizyon yapılmalı: -Kuruluşun kapsamı -Liderlik -Risk ve Fırsatlar -Yaşam döngüsü ve Çevre boyutları -Dış Prosesler -Ölçü(m)ler Fırsatları değerlendirme: -Liderlik daha güçlü/fazla „sorumluluk/taahhüt“ -Kaynaklar daha ayrıntılı belirlenmeli ve talep edilmeli -Dokümantasyon daha yalın/ az September 2015 Folie 35 TÜV AUSTRIA CERT ISO 14001:2015 (uluslar arası) ÇYS- Standardı Revizyonu Yol haritası: - ISO DIS 14001:2014 - Temmuz 2014 - ISO FDIS 14001:2015 - Temmuz 2015 - ISO 14001: 2015 15. Eylül 2015 - Standardın yayını ve geçerlilik tarihi olan 2015 sonbaharından sonra 3 yıllık bir geçiş dönemi var. - Geçerli ISO 14001:2004 Belgeleri en geç 2018 sonbaharına kadar kabul edilir. En geç bu tarihe kadar ISO 14001:2015 standartlarına uygun bir ÇYS tetkiki yapılmış olmalıdır. September 2015 Folie 36 İletişim Yusuf YILMAZ Lead Auditor/ Baş Tetkikçi ISO 9001, ISO 14001, ISO 50001 TÜV AUSTRIA CERT OHSAS 18001, A Sınıfı İSG Uzmanı TÜV AUSTRIA BBS Belg.Eğitim ve Gözetim Hizmetleri AŞ Next Level Plaza Kızılırmak Mah. Dumlupınar Bul. (Eskişehir Yolu) No: 3 Kat: 5/15 Çankaya/Ankara 0312 2858123 [email protected] September 2015 Folie 37