İmmünogenetik I Dr. Nüket Yürür Kutlay Bağışıklık Sistemi Doğal Hümoral Kazanılmış Hücresel Doğal Bağışıklık Mekanik bariyer Deri Geçirgen olmayan bariyer Asidik pH Mukus Siliar hareket Gözyaşı (bakterisidal ajanlar) Doğal Hücresel bağışıklık Fagositoz Makrofajlar(monosit) Polimorfonüklear nötrofiller TLR yolağı Hücre dışı ölüm NK hücreler(büyük granüler lenfosit) Büyük moleküler ağırlıklı glikoproteinleri tanıyan, hücre yüzey reseptörleri Virus enfekte hücre MakrofajsitokinN K aktive eder Toll-like reseptor yolağı(TLR) Meyve sineğinde gelişimde etkili İnsan homoloğu doğal immünite İnsanda 10 TLR tanımlı IL1/TLR süper ailesi IL-1, IL6, TNFα… Septik şokTLR+TNFα Doğal Humoral Bağışıklık Akut faz proteinleri -C reaktif protein C3b’nin mo yüzeyine tutulumunu kolaylaştırır -Mannose-binding protein -Serum amiloid P komponentibağ dokuda lizozomal enzimlerle ilişkili Fagositoza hazırlar İnterferon; virus mRNA stabilitesini azaltır NK aktivasyonu ve MHCI regülasyonu Komplement Opsonizasyon:C3b, C4b Inflamasyon: C5a, C4a,C3a Lizis: C5b+ C6,C7 C8C9 polimerizasyonu(MAC membrane attack complex) İmmun kompleks temizliği: C3b, C4b+eritrositKC/dalak MASP(MBL associated serin protease) Kazanılmış Humoral Bağışıklık İmmünglobülinler(Ig) Özgün Ag maruziyeti B lenfosit (küçük hücreler) klonal proliferasyonu Matür Ab üreten hücreler=Plazma hücreleri Ab üreten lenfositler, Ig’lerin yüzey kopyalarını eksprese eder Ag için yüzey reseptörü Ag bağlanır Klonal genişleme Membranla birliktelik gösteren proteinlerle birleşir(MASP) Ab üretimi (Ig M, Ig G) Ig yapısı Fab(Ag binding fragment) Fc(kristal) Hafif zincir(L) 220aa Ağır zincir (H) 440aa Disülfit Nonkovalent etkileşim H zincir γ IgG μ IgM α δ ε IgA IgD IgE L zincir Κ (Kappa) λ (lambda) IgG κ2γ2 λ2γ2 IgG IgG1 IgG2 IgG3 IgG4 Aa dizisi ve disülfid bağ değişikliği IgA IgA1 IgA2 Sınıf IgG Mol.Ağ Serum Antikor (Da) Kons. aktivitesi (mg/ml) Mo’ya bağlanır, 150000 8-16 IgM 900000 0,5-2 Bakterierken immün yanıt - IgA 160000 1,4-4 Mukosal yüzey - IgD 185000 0-0,4 Lenfosit yüzeyinde(aktiva syon/baskı kontrolü) - IgE 200000 eser Parazit/ allerjik reak. - Bakterial toksini nötralize eder Plasental geçiş + Ab çeşitliliği Multiple myeloma Monoklonal Ab çeşitliliği BenceJones pro V (variable) C (constant) V Birbirinden çok az değişiklik gösteren dört bölge=“Frame work region” (FR1-4) Üç tane= “Hipervariable region” (HVI-III) J (Joining) D (Diversity) Kodlanan segment sayıları farklı Ab çeşitliliği mRNA splicing çeşitliliği Somatik rekombinasyon(VDJ/VJ rekombinasyonu) Somatik mutasyon(V bölgesinde) Gen dönüşümüinsanda yok CDR1 CDR2 CDR3 V D J Üç veya dört sabit bölge Bir değişken bölge 6 J’den biri Yaklaşık 100 V’den Lider exonlar biri 23 D’den biri 9 C’den biri “class switching” Ab’ların Ag bağlayan bölümleri aynı(V aynı), C bölgeleri değişiyor. Büyük İmmünglobülin Gen Ailesi κ λ H zincir T hücre reseptör(TCR; dört geni var) ICAM(Intercellular adhesion molecules) MHC(Major Histokompabilite Complex) I MHC II Β2 mikroglobülin T hücre CD4 ve CD8 yüzey reseptörleri Kazanılmış Hücresel Bağışıklık T hücreparazit/virüs MHC T hücre yüzey Ag reseptörü İki farklı polipeptid T hücre maturasyonu sırasında (V, D, J, C) düzenlenir Ag bağlanması hücrede diferensiasyon+prolif erasyon MHC/HLA(human lökosit Ag) T hücre reseptörünün Ag’i tanıması için gerekli MHC I; sitotoksik T hücre(CD8+) toplanması, tüm hücrelerde MHC II; B hücre ve makrofajda var. Thelper(CD4+) acılığı ile daha fazla B hücre ve makrofaj toplar Non-klasik MHC III; Tümör nekrozis faktör, çeşitli komplementler 6. kromozom MHC I ve II; heterodimer MHC I(A,B,C,E,F,G) MHC II(DR, DQ, DP) Transplantasyon HLA tiplemesi Haplotip Linkage disequilibrium HLA lokuslarındaki aleleler HLA Lokusu Allel sayısı A 57 B 111 C 34 D 228 H-Y antijen Male graft female kabul etmiyor