Travma sonrası stres bozukluğu olan hastalarda nörobilişsel

Travma sonrası stres bozukluğu olan hastalarda nörobilişsel işlevlerde majör
depresyonun rolü
Mirjam J. Nijdam, Berthold P. R. Gersons and Miranda Olff
Özet
Arkaplan: Travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) ve majör depresif bozukluk (MDB)
travmatik yaşantılardan sonra sıklıkla birlikte görülmektedir ve sözel bellek ile yönetici
işlevlerde ortak nörobilişsel bozukluklar görülmektedir. Ancak, TSSB’deki nöropsikolojik
çalışmalarda eşlik eden bir MDB tanısının rolünü sistematik olarak değerlendirmek için az
sayıda çalışma yapılmıştır.
Amaç: Bu çalışmanın amacı majör depresif bozukluğu (MDB) olan ve olmayan TSSB
hastalarında nörobilişsel eksikliklerin (defisitlerin) araştırılmasıdır. Biz eşlik eden MDB’si
olan TSSB hastalarının (TSSB+MDB) MDB’si olmayan TSSB hastalarına kıyasla
(TSSB+MDB) sözel bellek ve yönetici işlev ölçümlerinde anlamlı olarak daha kötü
performans göstereceğini düşündük.
Yöntem: Katılımcılar çeşitli tekli travmatik olaylar sonrasında TSSB tanısı almış 140 ayaktan
tedavi arayan hastaydı ve bu katılımcılar farklı tedavi türlerini karşılaştıran randomize
kontrollü bir çalışmaya katılmışlardır. TSSB+MDB olan hastalarda (n=84) ve TSSB-MDB
olan hastalarda (n=56) başlangıçtaki nöropsikolojik veriler karşılaştırılmıştır.
Sonuçlar: TSSB+MDB hastalarında yalnızca TSSB’si olan hastalara kıyasla sözcükleri
öğrenmede ve hatırlamada daha büyük sözel bellek eksiklikleri bulunmuştur. Gruplar arasında
tutarlı bir paragrafın hatırlanması, tanıma, dikkatin başka yöne yönlendirilmesi ve bilişsel
girişim (interferans) açısından fark görülmemiştir.
Tartışma: Bu çalışmanın sonuçları daha fazla bozulmanın olduğu bir nörobilişsel profilin
sözel bellek için orta-boyutlu grup farklılıkları ortaya koyan ancak yönetici işlevler için fark
görülmeyen eşlik eden MDB koşulunun varlığı ile ilişkili olabileceğini belirtmektedir. Klinik
bir bakış açısından, belirli sözel bellek işlevlerinin eşlik eden TSSB ve MDB’si olan
hastalarda kısıtlanmadığının farkında olunması travma-odaklı psikoterapinin tedavi sonucu
açısından yararlı olabilir.
Anahtar kelimeler: Nöropsikoloji, bilişsel işlevsellik, TSSB, majör depresif bozukluk,
komorbidite.
Citation: European Journal of Psychotraumatology 2013, 4: 19979 - http://dx.doi.org/10.3402/ejpt.v4i0.19979