Farklı Travma Örneklemlerinde Travma Sonrası Stres Bozukluğu ve

Farklı Travma Örneklemlerinde Travma Sonrası Stres Bozukluğu ve Karmaşık Travma
Sonrası Stres Bozukluğu ile Tutarlı Belirti Profillerine Yönelik Kanıtlar
Ask Elklit, Philip Hyland, Mark Shevlin
Özet
ICD-11 iki ilişkili stres ve travmaya bağlı bozukluk, TSSB ve Karmaşık TSSB (KTSSB)
tanılarını önermektedir. Bir KTSSB tanısı, TSSB belirtilerine ek olarak, bir bireyin üç temel
alanda belirtilere sahip olmasını gerektirmektedir: (1) duygu düzenlemede bozukluk (afektif
disregülasyon), (2) olumsuz benlik kavramları ve (3) kişiler arası sorunlar. Bu çalışma travmaya
maruz kalmış üç grup bireyde (yakın kaybı, cinsel saldırıya maruz kalma, fiziksel saldırı)
belirtilerin doğal dağılımının ICD-11 TSSB ve KTSSB spesifikasyonu ile tutarlı olup olmadığını
belirlemeyi amaçlamıştır. Çalışmada ayrıca bu gruplar arasında çeşitli diğer psikolojik sorunlar
açısından fark olup olmadığı da incelenmiştir. Katılımcılar her belirti grubuna yönelik
özbildirime dayalı ölçümleri tamamlamışlardır ve örtük sınıf analizlerinde 3-sınıflı bir çözümün
en iyisi olduğu bulunmuştur. Sınıflar ‘yalnızca TSSB’, ‘Karmaşık TSSB’ ve ‘Düşük
TSSB/KTSSB’ idi. Bu sınıflar depresyon, anksiyete, dissosiyasyon, uyku bozuklukları,
somatizasyon, kişiler arası hassasiyet ve agresyon ölçümlerinde anlamlı farklılıklar
göstermişlerdir. Üç örneklemde de ‘Karmaşık TSSB’ sınıfı tüm değişkenlerde en yüksek
puanları alırken, ‘yalnızca TSSB’ sınıfı daha düşük ve ‘Düşük TSSB/KTSSB’ sınıfı en düşük
puanları almışlardır. Bu çalışma KTSSB’nin tanısal yapısını destekleyecek kanıt sunmaktadır ve
KTSSB’nin geniş aralıktaki diğer psikolojik sorunlar ile ilişkili olduğunu göstermiştir.
Anahtar kelimeler: TSSB, Karmaşık TSSB, Travma, ICD-11, örtük sınıf analizi.
Name of translator: Gözde İkizer
Citation: European Journal of Psychotraumatology 2014, 5: 24221 - http://dx.doi.org/10.3402/ejpt.v5.24211