TEMEL EKG Prof.Dr.Hakan Kültürsay Ege Üniversitesi, Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı EKG •Elektro Kardiyo Gram: Kalp atımları sırasında oluşan elektriksel değişikliklerin vücut yüzeyine konan elektrotlar yardımıyla kaydedilmesidir. EKG dalgaları R P Dalgası QRS kompleksi T P T dalgası Q S İzoelektrik hat P-R segment QRS S-T segment QRS EKG’de aralıklar PR (PQ) QRS VAT QT EKG • Ritm ve iletim bozuklukları • Kalbin (Miyokardın) kanlanması – İskemi (yeterli kanlanamama) – Lezyon (zararlanma) – Nekroz • Kalp adalesinin durumu (Hipertrofi) • Kan iyonları dengesizlikleri – Ca, K, Mg EKG Kalp yetersizliğini göstermez 0.20sn 0.04sn 10 mm 5 mm 1 mm + + + + + + + + - - - - - - - - - - - - - + + + + - - - - - - - - - - - - - - + + + + + + + + - - - - - - - - - - - - - + + + + - - - - - - - - - - - - - - + + + + + + + + - - - - - - - - - - - - - + + + + - - - - - - - - - - - - - - + + + + ++ + + - - - - - - - - - - - - - + + + + - - - - - - - - - - - - - - EKG derivasyonları • Çevre derivasyonları – Bipolar derivasyonlar • DI, DII, DIII – Unipolar derivasyonlar • aVR, aVL, aVF • Göğüs derivasyonları (unipolar) • V1, V2, V3, V4, V5, V6 Çevre derivasyonları Sağ kol aVR DI - + - DIII DII + + Sol bacak aVF Sol kol - aVL Göğüs derivasyonları 4. İKA V1 V2 V5 V3 V6 5. İKA V4 SA düğüm AV düğüm His demeti Sol arka dal Sağ dal Sol ön dal P PR QRS Saat yönünde veya aksi dönüş V1 V2 V3 V4 V5 V6 Frontal planda dönüş (frontal aks) DI -90 -120 aVR -60 -150 -30 ±180 aVL 0 +30 +150 DIII DII +120 +60 +90 aVF DI - + - - DIII DII + + Patolojik sol aks -30 Patolojik sağ aks Normal aks +110 EKG nasıl incelenir ? • • • • • • • • Kayıt kalitesi ? Hastanın ismi ve tarih var mı ? Kalibrasyon mutlaka aranacak P dalgası aranacak P-QRS ilişkisi P ve QRS hızları nasıl ? Aralıklar Tüm derivasyonlardaki dalgalar sırasıyla gözden geçirilecek Alternatif Akım Paraziti Adale kasılmaları ve tremorlar Sağ sol kol elektrotlarının ters bağlanması Sağ sol kol elektrotlarının doğru bağlanması İzoelektrik hat kaymaları Kalibrasyon EKG de hız saptanması 300 / 3 = 100 1500 / 15 = 100 Miyokard iskemisi EKG bulguları •ST segment değişikliği •ST segment çökmesi •ST segment yükselmesi •T dalgası değişikliği Miyokard iskemisi EKG bulguları Subendokardiyal Subepikardiyal iskemi (Transmural) İskemik T dalgaları (?) (Hiperkalemi? SVO?) Egzersiz EKG testi pozitiflik ölçütleri • ST segment çökmesi • T dalgası değişiklikleri • Egzersiz sırasında ventriküler aritmi gelişmesi veya artması • Hipotansiyon gelişmesi (Sol ana koroner lezyonu?) a b a) Horizontal tipte ST çökmesi b) Aşağı eğimli ST çökmesi c) Yukarı eğimli ST çökmesi d) ST yükselmesi c d Negatif efor testi Pozitif efor testi Akut miyokard infarktüsü Normal İskemi Injury (hasar) İnfarktüs (nekroz) Miyokardiyal iskemi, yaralanma, nekroz Evre 1. Akut evre Ara evre Evre 2. Kronik evre Evre 3. Akut miyokard infarktüsünde zaman içinde gelişen EKG değişiklikleri Prekordiyal derivasyonların normal görünümü Nontransmural (epikardiyal) infarktüs ÆÆ V3-5 r kaybı Transmural anterior infarktüs ÆÆ V3-5’te QS Patolojik Q dalgası: >0,04sn x > ¼ y Yüksek lateral: aVL’de Q dalgası Anterolateral: V5,6’da, D1, aVL’de Q dalgası Posterior: V1,2’de yüksek R dalgası Anteroseptal: V1,2,3,4’te Q dalgası İnferior: D2,3, aVF’de Q dalgası Apikal: D1,2,3’te Q dalgası Anterior Mİ 1 saat sonra 24 saat sonra 10 gün sonra İnferior Mİ 1 saat sonra 24 saat sonra 10 gün sonra EKG de ritim değerlendirilmesi • • • • • • P dalgası var mı ? Her P dalgası için bir QRS kompleksi var mı ? PR aralığı nasıl ? Ventrikül hızı ne kadar ? Atriyum hızı ne kadar ? Ventrikül ve atriyum hızı düzenli mi ? (ritmik) Ventrikül hızı • • • • Normal (60-100) Hızlı –Taşikardi (> 100) Yavaş – Bradikardi (< 60) Değişken – Kısa süreli taşikardi, bradikardi, erken vuru veya duraklama (pause) (prematüre – erken vurular) • Supraventriküler erken vuru – Atriyal erken vuru – Kavşak (nodal) erken vuru • Ventriküler erken vuru Normal Erken (prematüre) Kaçak (escape) Normal SR Kompansatuvar pause Ventriküler erken vuru Non Kompansatuvar pause Atriyal erken vuru Atriyal erken (prematüre) vuru Ektopik atriyal odak SA düğüm AV düğüm Fibröz iskelet Ventriküler erken (prematüre) vuru SA düğüm AV düğüm Ektopik ventriküler odak Fibröz iskelet R on T T dalgası üzerine gelen VEV R on T T dalgası üzerine gelen VEV Taşikardi (hızlı ritmler) • Supraventriküler (Dar QRS kompleksli) – Sinüzal taşikardi – Atriyal taşikardi – Kavşak (nodal) taşikardi – Atriyal fibrilasyon – Atriyal flatter • Ventriküler (Geniş QRS kompleksli) Geniş QRS SVT VT • Vagal uyarılarla yavaşlama veya sonlanma • RP intervali <100ms • P-QRS ilişkisinin saptanması • V 1 derivasyonunda rSR’ • • • • • Füzyon vuruları Capture vurular AV dissosiasyon Sol aks deviasyonu QRS > 140ms Reentran mekanizma • Aynı hat üzerinde iki ayrı iletim kolu • Kollardan birisinde – İletim gecikmesi – Tek yönlü blok Reentran mekanizma Reentran mekanizma Sinüzal taşikardi Atriyal taşikardi Atriyal fibrilasyon • P dalgaları görülmez • P yerine f (fibrilasyon) dalgaları görülür • QRS morfolojisi genelde normaldir • QRS araları değişkendir Atriyoventriküler bloklar • 1. Derece AV blok • 2. Derece AV blok – Tip I - Wenckebach – Tip II • Tam (total) AV blok 1. Derece AV blok PR aralığı uzamıştır > 0,20 sn Her P için bir QRS vardır 1. Derece AV blok 2. Derece AV blok Tip I Wenckebach Progressif PR uzaması Yanıtsız P Normal PR ile siklus tekrarlanması 2. Derece AV blok Tip I Wenckebach 2. Derece AV blok (2:1) 3. Derece (Tam) AV blok P ve QRS ler ilişkisiz QRS ler geniş (konjenital AV blokta dar olabilir) Atriyumlar ventrikülden hızlı 3. Derece (Tam) AV blok Dal blokları Sağ dal bloku Dal blokları Sol dal bloku Dal blokları DI Sağ dal bloğu Sol dal bloğu V1 V5-6 Ventrikül hipertrofileri Normal Sol ventrikül hipertrofisi Sağ ventrikül hipertrofisi Sol ventrikül hipertrofisi Sağ ventrikül hipertrofisi