T.C. TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU BAŞKANLIĞI No : 20 Tarih : 10/05/2013 DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİNDE YERALAN GİZLİ ÜLKE UYGULAMASINA İLİŞKİN AÇIKLAMA Basın ve yayın organlarında dış ticaret istatistiklerinde yer alan ‘gizli ülke’ verisine ilişkin değerlendirmeler yapılmakta, söz konusu verinin giderek büyüdüğü ifade edilmekte ve bu durum ‘dış ticaret istatistiklerinde revizyon’ başlığı ile duyurulmaktadır. TÜİK, dış ticaret istatistiklerini Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın idari kayıtlarına dayanarak, Birleşmiş Milletler uluslararası mal ticareti istatistikleri kapsam ve tanımlarına uygun olarak üretmektedir. Bu üretim sürecinde bireysel verinin güvenliği büyük önem taşımaktadır. 5429 Sayılı Türkiye İstatistik Kanunu’nun 13. maddesine göre dış ticaret istatistiklerinde pasif gizleme uygulanmaktadır. İhracat veya ithalat yapan girişimlerin yazılı başvurusu ve ilgili mevzuatta yer alan ‘Bireysel verilerin toplulaştırılması ile oluşturulan tablonun herhangi bir hücresindeki bilginin ait olduğu; a) İstatistikî birim sayısının üçten az olması, b) İstatistikî birim sayısı üç ve daha fazla olduğu hâlde herhangi bir birime ait bilginin o hücredeki toplam bilginin yüzde sekseninden, iki birime ait bilginin o hücredeki toplam bilginin yüzde doksanından fazlasını oluşturması, durumunda ilgili hücredeki veri gizli kabul edilir’ şartlarına uygun olmak koşuluyla girişime ait veriler gizlenmektedir. Türkiye’nin ithalatında önemli bir paya sahip olan ham petrol ve doğalgaz ithalatçısı girişimler tarafından yapılan gizleme başvuruları incelenmiş ve ilgili yasa gereği ham petrol ve doğalgaz ithalat bilgileri gizlenmeye başlanmıştır. Genel uygulama olarak veri gizlemesi sadece madde kodunun gizlenmesi ile gerçekleştirilmekle birlikte, ham petrol ve doğalgaz ithalat değerinin gerek toplam gerekse ülkeler bazında ithalat içerisindeki payının yüksekliği nedeniyle sadece madde kodunun gizlenmesi yeterli olmamakta, ilave değişkenlerde de gizleme gereği ortaya çıkmaktadır. TÜİK Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği Tel: 0312 425 20 52 – 410 01 10 Faks: 0312 425 20 53 e-Posta: [email protected] Bu nedenle, 2011 yılı Temmuz ayından itibaren ham petrol ve doğalgaz ithalatı yapılan bazı ülkelerin gizlenmesine başlanmış ve bu uygulama 2002 yılına kadar geriye çekilmiştir. Uygulama çerçevesinde gizleme yapılan ithalatın bir bölümü ‘gizli ülke’ grubu içerisinde verilmektedir. TÜİK tarafından yapılan revizyonlar, daha önceden gerekçesi ve tarihi kamuoyuna duyurularak gerçekleştirilmektedir. Gizleme uygulaması, verilerde herhangi bir revizyon olmayıp sadece kişisel bilgilerin korunmasına ilişkin yasa hükümlerinin uygulanmasından kaynaklanmaktadır. Bu uygulama toplam dış ticaret verilerinde herhangi bir değişikliğe neden olmamaktadır. Kamuoyuna saygıyla duyurulur. TÜİK Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği Tel: 0312 425 20 52 – 410 01 10 Faks: 0312 425 20 53 e-Posta: [email protected]