Massif Paralel DNA Dizileme ile Fetal Anöploidilerin Non

Maternal hücre dışı fetal DNA ile
Fetal Anöploidilerin
Non – invaziv tanısı
Doç.Dr. Oluş APİ
Yeditepe Üniversitesi Hastanesi,
Kadın Hastalıkları ve Doğum BD
1
11 -13 + 6 Hafta PERİNATAL Muayene
• Viyabilite - gebelik yaşı tayini
• Fetus – koryon – amniyon sayısı
• Fetal anatomi
• Kromozomopati risk değerlendirmesi
PE – DM – ED- SGA – LGA – IUMF
değerlendirilmesi
YANLIŞ POZİTİFLİK ORANI
•=
İNVAZİV TEST ORANI
Maternal Kanda Hücre Dışı Fetal DNA
tayini
1953
1997………….
2000………………
TEMEL PRENSİPLER
• Tespit:
5. hafta
• Fetal oran: % 2 – 40
• Stabilite: < 2 saat
17
Hücre dışı fetal DNA doğum sonrası 1-2
saat içinde maternal kandan temizlenir…
 Kısa parçalar, %80 < 200 bp
 Trofoblast hücreleri (plasenta) apoptoz / nekroz ile geçiş
21
Kromozom sayısındaki hassas artışın
saptanması
* FORTE: Fetal Fraction Optimized risk of Trisomy Evaluation
Random Yöntem: Massif Paralel DNA Dizileme
Yöntemi (MPSS)
Directed Yöntem: Seçilmiş bölgelerin dijital
analizi (DANSR)
Santrifuj & Serbest fetal
DNA (cfDNA)
ayrıştırma
2 x 10 ml
cfDNA
amplifikasyonu
cfDNA
Maternal Venöz Kan
24
NGS (Yeni Nesil
DNA Dizileme)
25
26
DİJİTAL KARYOTİPLEME
27
28
29
Testin Sınırları
• Obezite (BMI > 30)
• Vanishing Twin
• Dikoryonik İkiz Gebelik
• Maternal Maligniteler
30
NIPT – Fetal Fraksiyonun Önemi
• Hangi NIPT analizi olursa olsun, %4 veya daha
fazla fetal fraksiyon mutlaka gereklidir
– Test yapılan populasyonun yaklaşık %3’ünde fetal
fraksiyon %4’ün altındadır
• Neden cfDNA %4’den daha az olabilir?
– Gebelik haftası
– Maternal kilo
– Bilinmeyen biyolojik ve çevresel faktörler
31
0.2
0.1
21. gebelik haftası
öncesi: fetal
fraksiyon her hafta
%0.11 artar
21. Gebelik
haftası sonrası:
fetal fraksiyon
her hafta %1.1
artar
0.0
Fraction Fetal
0.3
0.4
Fetal Fraksiyon– Gebelik Haftası İlişkisi
10
15
20
25
30
GestationalAgeFractionalWeeks
35
40
Obezite (BMI > 30)
33
0.1
0.2
Örneklerin %3’ünde
NIPT testi için
yetersiz fetal cfDNA
0.0
Maternal kilo artışına
paralel olarak
azalan fetal cfDNA
-0.1
GA adjusted Fetal Fraction
0.3
0.4
Fetal cfDNA – Artan Maternal Kiloya Paralel Azalma
100
200
300
400
Maternal Weight Pounds
34
Vanishing Twin (aslında kaybolmayan ikiz eşi)
35
Dikoryonik İkizler
36
Maternal Maligniteler
37
Seks Kromozomu Anöploidi Testi –
Klinik Değerlendirme
• NIPT
– Seks kromozomu anöploidilerini destekleyecek klinik datalar
ortaya çıkmaya devam ediyor
• Küçük klinik çalışmalar
• Mozaisizm için testin performansı bilinmiyor
• Seks kromozomu anöploidisinin rutin olarak taranmasının
önerilmesinden önce ilave bilgilere ihtiyaç bulunmaktadır.
• Seks kromozomu anöploidilerinde fenotip oldukça değişken olup
bazen normal fenotip görülebilir
• Test öncesi danışma:
– Hizmet veren kurum/kişiler ve hastalar seks kromozomu anöploidilerini anlama
zorluğu yaşayabilirler
– Yeterli danışma kaynakları bulunmayabilir
38
Trizomi 18 ve 13 – Plasental Mozaisizm
cfDNA plasentadan köken alır
● Muhtemelen trophoblastdan
● Koryonik villusun direk preperasyonu ile benzer
Fetus ve plasentanın kromozomal yapısı
farklı olabilir
21. kromozom ile karşılaştırıldığında, 13 ve
18 numaralı kromozomlarda daha sık
gözlenir
Yalancı negatif ve pozitif sonuçlara yol açabilir
Sources: Kalousek et al, Am J Hum Genet, 1989; Wirtz et al, Prenat Diag, 1991; Smith
39et al, 1999
T18 ve T13 – Mozaisizm Çalışması
American Journal of
Human Genetics
(1989)
Fetal trizomi
Sitotrofoblastlarda
trizomik hücrelerin oranı (%)
Diğer dokularda
trizomik hücrelerin oranı (%)
T13, T18 (n=14)
%30 (ortalama)
%100
T21 (n=12)
%100
%100
NIPT’deki yanlış negatifliklerin, fetal gelişimin biyolojisi altında yatan
nedenlerden dolayı trizomi 13 ve T18’de ortaya çıkması daha olasıdır
40
Test pozitifliğinde invaziv test
gereksinimi devam etmekte………….
NON-DISJUNCTION TR 21: NON-HEREDİTER
DENGESİZ TRANSLOKASYON: HEREDİTER
GENETİK DANIŞMA: Parental dengeli
translokasyon taşıyıcılığı
Maternal hücre dışı fetal DNA testi
• TARAMA TESTİ????
• TANI TESTİ ????
POTANSİYEL KLİNİK UYGULAMA
• Maternal cff DNA testi + 11-14 hafta fetal
muayene (USG)
• SERUM TARAMASINA ALTERNATİF OLABİLİR Mİ?
Şu an için Muhtemelen HAYIR …………..
İLERİ TARAMA TESTİ ??????????
İDEAL TARAMA TESTİ
 Hastalık önemli ve prevalan olmalı
 Hastalığı erken, asemptomatik dönemde tespit etmeli
 Erken tedavi sağlık sonuçlarını değiştirebilmeli
- Tüm topluma tarama yapılabilmeli
- Test basit, güvenilir ve kolay ulaşılır olmalı
- Pahalı olmamalı
Testi Etkileyen Faktörlerin Hepsi Henüz
Bilinmiyor…………………….
Belirteçler şişmanlarda düşük, zayıflarda yüksek
olabilir.
BİYOKİMYASAL
TESTLER
Siyah ırkta aFP %20 ve fβ-hCG %10 daha yüksektir.
IVF : fβ-hCG %10 daha yüksek, uE3 %10 daha
düşüktür.
Sigara içen kadınlarda fβ-hCG %20 daha düşük,
Inhibin-A %60 daha yüksektir.
48
49
50
July 2012
53
NICE çalışması
Sensitivite
Spesifisite
Yanlış Pozitif
Oranı
Trizomi 21
% 100
%99.97
%0.03
(81/81)
(2887/2888)
(1/2888)
Trizomi 18
% 97
%99.93
%0.07
(37/38)
(2886/2888)
(2/2888)
Norton ME et al. (2012) American Journal of Obstetrics and Gynecology
57