fetal anomali taraması

TEMEL OBSTETRİK ULTRASONOGRAFİ
Fetus Anatomisi, Amniyon Sıvısı
ve Plasentanın İncelenmesi
Ultrason
Ultrasonografi
 Klinik gebeliğin ilk bulgusu
koryonik kesenin
görüntülenmesidir.
 Gebelik kesesi bulgusu
denilir.
Ultrason
 Klinik gebeliğin ikinci bulgusu
yolk kesesinin
görüntülenmesidir.
 En az 2-6 mm çapta olmalıdır.
 Gebelik tanısının daha
güvenli olmasını sağlar.
 Gebelik kesesi 25 mm
olmasına karşın yolk kesesi
ve embryo gözlenmez ise
‘blighted ovum’ veya
‘anembryonik gebelik’ tanısı
konur.
Ultrason
 Klinik gebeliğin üçüncü
bulgusu embryonun ve
kardiyak aktivitesinin
görüntülenmesidir.
 Fetal kardiak aktivite (FKA)
embryo 5 mm iken
gözlenmelidir.
 > 5 mm iken FKA gözlenmez
ise ‘missed abortus’ tanısı
konulur.
 Embriyo canlı ise embriyo
görüntülenen her gebelikte
kardiyak aktivitede
gözlenmelidir.
Ultrason
 SAT’a göre
– Gebelik kesesini 4 haftalık gebelikte
– Yolk kesesini 5 haftalık gebelikte
– Embryo varsa kardiyak aktivitesini 6 haftalık
gebelikte
görüntüleyebilmektedir.
Pseudosac
Dış gebelik
Discriminatory zone
 Hangi hCG düzeyinde gebelik intrauterin ise
mutlaka ultrason gebeliği
görüntüleyebilmelidir?
 hCG 2000 mIU/ml (Birinci uluslararası
standart preparasyon tekniği ile) üzerinde
ise ultrason intrauterin gebeliğin
görüntüleyebilir.
 Görüntülememesi dış gebelik olarak
yorumlanır.
Patolojik gebelikler




Missed abortion
Blighted ovum-anembryonic pregnancy
Embryon rezorpsiyonu
Gebeliğin ilk 7-8 haftası içinde embryo
öldüğünde embryo ve yolk kesesi rezorbe
olmaya başlar.
Patolojik gebelikler
 Eğer biz bu gebeliği rezorpsiyon
tamamlanmadan görürsek missed abortion
tanısı alır.
 Rezorpsiyon tamamlandıktan sonra
görürsek blighted ovum tanısı alır.
 Transvajinal sonografi ile gebelik kesesi >16
mm ortalama çapa sahipse normal
gebeliklerde mutlaka içinde canlı embryo
gözlenmelidir.
Patolojik bulgular
 Yolk kesesinin büyük veya küçük olması
 Embryonal kardiyak aktivitenin <85 olması
 Gebelik kesesinin embryoya oranla büyük
veya küçük olması
6-11 Haftalarda
Bakılması Gerekenler
- CRL ölçümü
- Kalp aktivitesi
- Gebelik kesesi yerleşimi
- Gebelik kesesi sayısı
- Koryon sayısı
- Ektopik kese ?
- Adneksiyal kitle ?
- Myometrium
11-14 Haftalarda
Bakılması Gerekenler
- CRL ölçümü
- Kranyum varlığının gözlenmesi
- Ense kalınlığının gözlenmesi
- Kalp aktivitesinin gözlenmesi
- Mide-mesanenin gözlenmesi (±)
- İki üst ekstremitenin gözlenmesi
- İki alt ekstremitenin gözlenmesi
- Amniyon ve koryon sayıları
11 – 14.haftalarda nuchal
thickness







> 3 mm
kalp defekti riski % 4
Trizomi 21 riski % 1 -2
Spina bifida
Diaphragmatic hernia
Skeletal dysplasias
Twin Twin Transfusion
15-23 Haftalarda Bakılması
Gerekenler
 I. Aksiyel plan - Posterior fossa planı
 Lateral ventrikül atriyumu ölçüm planı
 Yüz
 Kalp dört odacık planı
 Karın çevresi ölçüm planı, mide
 Umbilikal kordonun fetusa giriş planı
 Pelvis renalislerin AP diyameterlerini gösteren plan
 Mesane
 Femur boyu ölçüm planı
 Vertebranın sagital planı
24-40 Haftalarda Bakılması
Gerekenler
Plasenta yerleşimi-yapısı
Amniyon sıvısı
Fetus gelişimi (gelişim eğrileri)
Geç dönemde ortaya çıkan defektler
Prezantasyon
Serviks (+/-)
Asgari İnceleme






Baş
Vertebra
Toraks
Abdomen
Ekstremiteler
(Plasenta – amniyon)
TEMEL OBSTETRİK USG
Yöntem
 Normal bir yapının eksikliği
 Anormal bir yapının bulunması
 Bir defektten herniasyon
 Bir obstrüksiyonun gerisinde dilatasyon
 Anormal sıvı birikimi
 Fetal hareketlerin olmaması
 Anormal biyometri
Baş
 BPD ve baş çevresi ölçümü
 Kemik yapı, şekil bozukluğu
 Beyin, boşluklar ve sıvı içerikleri
 Açıklık, fıtıklaşma
 Yüz (gözler,burun, üst-alt çene)
BPD
Santral Sinir Sistemi
Fetal beyin incelenmesi
esas olarak iki transvers
planda gerçekleştirilir:
- transventriküler
- transserebeller
Baş
 BPD ve baş çevresi ölçümü
– Bütünlük - kalvaryum
– Normal yapının izlenmesi, şekil bozukluğu, eksiklik
– Fıtıklaşma
 Beyin:
–
–
–
–
–
Falks serebri
Ventriküller, arka boynuz -artiyum- ölçümü
Koroid pleksus
Posterior fossa (serebellum ve sisterna magna)
Ense
 Transventriküler plan, kavum septum pellusidum
seviyesinden transvers olarak elde edilir.
 Lateral ventriküllerin ön ve arka boynuzları ile koroid
pleksusu gösterir.
 Transserebellar (veya suboksipitobregmatik) plan orta beyin ve
posterior fossanın değerlendirilmesine olanak verir
 Bu plan transvers serebellar çap ve sisterna magnanın
ölçümü için kullanılır (10 mm).
 Nukal ödem (fold) ( 6 mm):
 Kromozom, kalp anomalileri, enfeksiyon veya genetik
sendromlar ile birlikte bulunabilir.
 İzole artmış NF, trisomi 21 riskini 10 kat artırır.
Fetal yüzün değerlendirilmesi
 Midsagittal plan: fetal profil,
 Parasagittal plan: kulaklar,
 Koronal plan: fetal yüzün bütünlüğü (Orbitalar, gözkapakları,
burun ve dudaklar).
 Başın tepesinden aşağıya doğru alınan transvers kesitler,
başın ön bölümü, burun, orbitalar, üst dudak ve ön damak,
ağız içerisindeki dil, alt dudak ve mandibulanın
incelenmesine olanak verir.
3D Ultrason
Vertebra
 Transvers ve longitudinal planlar
 Açılanma, paralelliğin bozulması, eksik kemik, açıklık
Spina Bifida nedir?

Nöral tübün gelişimi esnasında spinal kolonun arka planında bir
yada daha fazla vertebranın kapanmamasıdır
Myelo: spinal cord
meningo: meninges
cele: hernia
occulta: hidden
Myelocele
1 in 1000 infants
FL
Ekstremiteler




Humerus, radius, ulna, eller
Femur, tibia ve fibula, ayaklar
Femur uzunluğunun ölçümü
Uzun kemiklerin şekil ve ekojenitesi ve eklem hareketleri
FAC
Gastrointestinal Sistem
 AC, mide ve karaciğer portal sinüsünü gösteren kesitte ölçülür.
 Mide, hepatik damarlar, abdominal aorta ve vena kavanın
pozisyonu gösterilerek, viseral situs belirlenmelidir.
Toraks-Akciğer
 18-23. haftalar arasında, dört odacık görüntüsü kesitinde kalp, toraksın
üçte birini, kalan ikisini akciğer kaplar.
 Kostalar, kalp, akciğer, diyafragma
 Yer, büyüklük, fıtıklaşma, sıvı birikimi
Kardiyovasküler Sistem
 Fetal kalbin incelenmesi, abdominal ve torasik organların
yerlerinin belirlenmesi ile başlar.
 Üst abdomenin transvers kesitinde, karaciğer, mide ve
büyük damarların yerleri belirlenir.
Kalp
 Kalp, toraksın yaklaşık üçte birini kaplar
 Kalp, göğüs kafesinin sol tarafında yer almaktadır.
 Apeks solu gösterir.
Kalp
 Ritm, situs, dört odacık görünümü, (büyük damar çıkışları)
Ekojenik Fokus
Hiperekojen Barsak
Fetal Böbrekler ve Üriner Sistem
Renal pelvisin ön arka çapı 15-19 haftalarda <5mm,
20-29 haftalarda <7mm ve 30-40 haftalarda <10mm
olmalıdır.
Amniotik sıvı volümü
Ölçüm Yapılabilen Damarlar







Umblikal arter/ven
Uterin arterler
Fetal orta serebral arter
Duktus venosus/arteriosus
Fetal inen aorta/VCI
Fetal Karotid/Renal/İliak/Splenik arterler
Fetal Willis poligonu
Dopplerin klinik uygulamaları
 Umbilical artery examination
UTERİN ARTER
 Uterin arter Doppler ölçümleri iliak
damarlarla çakıştığı yerden yapılır.
UTERİN ARTERDE SAPTANAN NORMAL DALGA FORMLARI
 İlk trimestirde belirgin diastolik komponent normaldir.
 İlk trimestirin sonlarına doğru yükselmiş S/D,azalmış
diastolik komponent ve diastolik çentik varlığı normaldir.
 23. haftadan sonra Doppler indexlerinde (PI,RI,S/D)
düşme saptanmalıdır.
 23. haftadan sonra diastolik çentik olmamalıdır.
Normal uterine artery waveform
Increased resistance with notching
UMBLİKAL ARTER DOPPLERİ
 Umblikal arterler (UA) plasentaya yakın
yerden değerlendirilmelidir.
 Normal bir gebelikte UA akım formları
hem sistol hem diyastolde karakteristik
düşük direnç paternine sahiptir.
 1.trimestirde diyastol sonu akımı
genellikle yoktur.
 İlerleyen gebelikle birlikte diyastolik
komponent artar.
Plasental yetersizlik



PLASENTAL YETERSİZLİK VARLIĞINDA YÜKSEK PLASENTAL
DİRENÇ VARDIR.
UMBLİKAL ARTER DALGA FORMLARINDA DİYASTOLİK
KOMPONENT AZALIR, SONRA YOK OLUR, EN SON TERSİNE
DÖNER (FETAL ÖLÜM GELİŞEBİLİR ).
HAFİF PLASENTAL YETMEZLİKLERDE DİASTOLİK HIZ AZALIR
AMA HİÇBİR ZAMAN YOK OLMAZ.
MCA DOPPLERİ
 MCA fetal serebral dolaşımı değerlendirmek
için tercih edilen damardır.
 Saptanması kolaydır ve beyin koruyucu etki
hakkında bilgi verir.
 US izdüşümü ile akım hız yönü arasında 0
dereceye yakın açı ile çalışılabilir ve gerçek
kan akım hızı saptanabilir.
BEYİN KORUYUCU ETKİ
 IUGR olan fetusta beyin kan akımının
artmasıdır.Fetal başın normal büyüklükte
kaldığı asimetrik büyüme geriliği ile birliktelik
gösterir.
 Dopplerde MCA’da düşük PI değeri
saptanır.