anne karnındak bebeğ n kalp sağlığı

ANNE KARNINDAKİ BEBEĞİN KALP SAĞLIĞI
Türkiye’de her yıl yaklaşık 12.000 bebek kalp hastalığıyla doğmaktadır. Günümüzde, bir bebeğin
kalbinin sağlıklı olup olmadığı, henüz anne karnındayken belirlenebilmektedir.
Anadolu Sağlık Merkezi Çocuk Kardiyoloji Uzmanı Dr. Resmiye Beşikçi, anne karnındaki bebeklerin
kalp sağlığıyla ilgili soruları yanıtladı:
Türkiye'de çocuklarda en çok hangi kalp hastalıkları görülüyor?
Türkiye’de çocuk kalp hastalıkları ile ilgili genel bir bilgi bankası bulunmamaktadır. Bununla beraber,
çocuk kalp ameliyatlarının çok yapıldığı kliniklerde görülen anomalilerden en sık rastlananı, halk
arasında “kalbin delik olması” olarak tariflenen, kulakçıklar ve karıncıklar arasındaki deliktir. Ayrıca
akciğere ve vücuda giden ana atar damarların darlıkları, bu damarların ters karıncıklardan çıkması,
kalpte delikle beraber akciğere giden damarın dar veya tam tıkalı olması gibi patolojiler sık görülür.
Anne babası kalp hastası olan çocuk, kalp hastalığına aday mıdır?
Anne, baba ya da kardeşlerinden birinde kalp hastalığı olan bebeğin, doğumsal kalp hastası olma riski
normale göre 2-3 kat fazladır. Bu bebeklerin anne karnındayken izlenmesi gereklidir. Böylece hem
doğum sonrası gerekli olabilecek kardiyak müdahale için hazırlanma şansı elde edilecek; hem de eğer
kardiyak anomali onarılamayacak kadar ağırsa hamileliğin sonlandırılması tercih edilirse, sözkonusu
olabilecektir.
Bebekteki olası kalp sorunlarının anne karnında belirlenmesi mümkün müdür?
Günümüz koşullarında, anne karnındaki bebeğin kalbi ultrasonografik yöntemle görüntülenerek;
fonksiyonel ve yapısal durumu, anneye ya da bebeğe hiç bir zarar vermeksizin belirlenebilmektedir.
“Fetal Ekokardiyolojik” inceleme adını verdiğimiz bu inceleme ülkemizde belirli merkezlerde bu alanda
eğitim almış özel uzmanlar tarafından gerçekleştirilmektedir.
Hangi durumlarda fetal ekokardiyografi yapılmalı?
Fetal ekokardiyografinin yapılması önerilen durumlar :
Ailede (anne, baba, kardeşler ve birinci derecede akrabalarda) doğuştan kalp hastalığı öyküsünün
olması
Gebelik sırasında annede diabetes mellitus (şeker hastalığı) saptanması ya da anne adayında
daha önceden bilinen şeker hastalığının olması
Annenin gebeliğinin ilk 3 ayında kızamıkçık gibi viral bir enfeksiyon geçirmesi
Annenin epilepsi ilaçları ya da antiromatizmal ilaçlar kullanıyor olması, alkol alışkanlığının olması
Kadın Hastalıkları ve Doğum uzmanının yaptığı genel ultrasonografik inceleme sırasında kalp
görünümünün normal olmadığından şüphelenilmesi,
Annenin fenilketonüri hastası olması
Annede bağ dokusu hastalığı olması (Lupus, Sjögren sendromu gibi)
Aminyosentezde bebekte kromozomal bozukluğu saptanması, ya da ultrasonografik incelemede
kromozomal bozukluk düşündüren bulguların olması
Ultrasonografik inceleme sırasında bebeğin diğer organ sistemlerinde (örneğin beyin, böbrekler,
mide-bağırsak sistemi) gelişimsel bozukluk belirlenmesi
Bebeğin kalp hızının normalden düşük ya da yüksek olması, kalp ritminin düzensiz olması
35 yaş üzeri gebeliklerde veya çoğul (ikiz, üçüz) gebeliklerde fetal ekokardiyografik inceleme
önerilir.
Anadolu Caddesi No.1 Bayramoğlu Çıkışı, Çayırova Mevkii, Gebze 41400 / Kocaeli
Fetal ekokardiyografi ile ne tür sorunlar ortaya çıkarılabiliyor?
Fetal ekokardiyografi anne karnındaki bebegin kalbinin yapısal ve fonksiyonel bozukluklarını
göstermek için kullanılır. Doğumsal kalp hastalıklarında esas önemli olan, kalbin yapısının
bozukluğudur. Onun için fetal ekokardiyografik incelemede esas aradığımız, bebeğin anne
karnındayken kaybedilmesine neden olacak kadar ağır ya da doğumdan hemen sonra müdahale
edilmesini gerektirecek ciddi bir bozukluğunun olup olmadığının ortaya çıkarılmasıdır. Doğduktan
sonra tam düzeltme ameliyatı yapılamayacak, son derece ağır yapısal bozukluğu olan bebekleri, bu
inceleme sayesinde gebeliğin erken döneminde belirleme şansımız vardır.
Anne karnındayken bebeğin kalp sağlığının görüntülenmesi için en ideal dönem hangisidir?
Anne karnında bebeğin görüntülenmesi için en ideal zaman 18-20. haftadır. Ancak ciddi bir risk söz
konusu olduğunda daha öncesinde de görüntüleme yapılabilir. Ayrıca gebeliğin bundan sonraki
dönemlerinde de yeni farkedilen bir kardiyak problem, özellikle de ritm sorunları nedeniyle, doğuma
kadarki süre boyunca her zaman yapılabilir.
Fetal ekokardiyografi sonucunda belirlenen bozuklukların, anne karnında cerrahi yöntemle
düzeltilmesi mümkün müdür?
Fetal ekokardiyografi sonucu belirlenen yapısal bozukluklarda anne karnında cerrahi müdahale son
derece kısıtlıdır. Bu konuda tüm dünyada yeni girişimler başlamıştır. Daha sıklıkla yapısal değil
fonksiyonel bozukluklarda dışarıdan ilaç tedavisi uygulamaları söz konusudur. Örneğin fetal
ekokardiyografik incelemeyle anne karnındaki bebekte kalp yetersizliği ya da ritm sorunları
belirlendiğinde; anneye verilen ilaçlarla bebeğin kalbinin tedavi edilmesi mümkündür.
www.anadolusaglik.org
Anadolu Caddesi No.1 Bayramoğlu Çıkışı, Çayırova Mevkii, Gebze 41400 / Kocaeli