bacağın arka bölgesi

BACAĞIN ARKA BÖLGESİ
Dr.Hayat Erdil
Bacağın arka bölgesinde bulunan kaslar yüzeyel ve derin olmak üzere iki gruba ayrılır.
Yüzeyel grupta bulunan kaslardan m.gastrocnemius ve m.soleus’un tendonları
birleşerek tendo calcaneus’u (achillis tendonu) oluştururlar ve bu tendon tuber
calcanei’ye tutunur. Bu iki kas birlikte m.triceps surae olarak da adlandırılır. Bacağın
arka bölgesinde kabarıntı oluştururlar.
(Yüzeyel Grup Kaslar)
-M.GASTROCNEMİUS
Origo: Caput mediale :Femurun codylus medialisi
Caput laterale: Femurun condylus lateralisi. Caput lateralis’inin içinde çoğu zaman
fabella adı verilen sesamoid kemik bulunur.
İnsersio: Altta tendonu m.soleus’un tendonu ile birleşerek tendo calcaneus’u (achillis
tendonu) oluşturur.
Achilis tendonu; vücuttaki en kalın ve güçlü tendon olup yaklaşık 15cm
uzunluğundadır ve calcaneus’un arka yüzünün orta kısmına tutunur. En kalın tendon
olmasına rağmen ruptürüne sık rastlanılır, nedeni buraya tutunan kasların güçlü
olmasıdır ve ruptür kas yapısı iyi gelişmiş ancak bağ dokusunda erken dejenerasyon
başlamış olan orta yaşlı bireylerde görülür. Bu durum sıçrama veya ayağın ani plantar
felexiona zorlandığı durumlarda ortaya çıkabilir. Achilis (tendo calcaneus) tendonu ile
calcaneus arka kısmı arasında, bursa tendinis calcanei bulunur.
Fonksiyon: Ayağa plantar flexion, bacağa flexion
Sinir: N.tibialis
-M.SOLEUS
M.gastrocnemius derininde olan bu kas, kişi ayak parmaklarının ucunda yükselip dik
dururken palpe edilebilir.
Origo: Tibia’da linea musculi solei
İnsersio: Tendo calceneus ile calceneusun arka yüzüne
Fonksiyon: Ayağa plantar fexion
Sinir: N.tibialis
-M.PLANTARİS Bu kas bazen bulunmayabilir. Tendonu el kaslarının tendonu yerine
implante edilebilir. Tendonun çıkarılması ile hareket bozukluğu olmaz.
Origo: M.gastrocnemius’un caput lateralisinin üzerinde femurun condylus lateralisi
İnsersio: Tendo calcaneus’un medial kenarı
Fonksiyon: Ayağın plantar flexionuna yardım eder.
Sinir: N.tibialis.
(Derin Grup Kaslar)
M.POPLİTEUS
Origo: Femur’un condylus lateralisi ve lig.popliteum arcuatum
İnsersio: Tibia facies posterioda linea m.solei üzerine
Fonksiyon: Bacağa flexion, bacak flexionda iken bir miktar iç rotasyon. Bacak sabit
ise uyluğa dış rotasyon
Sinir: N.tibialis
M.FLEXOR DİGİTORUM LONGUS Derin grubun en medialindeki kastır. Çıplak
ayakla yürümede, parmakların yeri kavraması yönünden önemlidir. M.quadratus
plante bu kasın tendonunun lateraline tutunur.
Origo: Tibia arka yüzünde linea m.solei’nin alt laterali
İnsersio: M.flexor digitorum brevis’in tendonunu delerek ayak plantar yüzünde 2-5
parmakların distal phalanxlarının basisleri
Fonksiyon: 2-5 parmaklara plantar flexion, ayağa bir miktar plantar flexion
Sinir: N.tibialis
M.FLEXOR HALLUCİS LONGUS Bacak arka bölgesi derin bölümünün lateralinde
bulunur. M.flexor hallucis brevisler bu kasın tendonunun iki tarafına tutunur.
Origo: Fibulanın facies posteriorunun alt kısımları
İnsersio: “kasın tendonu tibia condylus medialisinin arkasındaki oluktan geçerek
Talus’un arkasındaki ve os calcaneus’un substantaculum talisinin altındaki Sulcus
tendinis m. Flexoris hallucis longi adlı oluktan geçer ve ayak baş parmağının (hallux)
distal phalanxlarının plantar yüzüne tutunur
Fonksiyon: Ayak baş parmağına plantar flexion, ayağa plantar flexion
Sinir: N.tibialis
M.TİBİALİS POSTERİOR Malleolus medialis arkasına dayalı olarak geçer
Origo: Tibia’da linea m solei’nin altından mebrana interossea, fibulae’nın arka yüzü.
İnsersio: tuberositas naviculare, os cuneiformeler, os cuboideum, II,III,IV ossa
metatarsi’nin basislerinin plantar yüzü.
Fonksiyon: Ayağa inversion, bir miktar plantar flexion, arcus longitudinalis pedis’i
alttan destekler. M.tibialis posterior; ayak plantar yüzünde içten dışa doğru
uzanmasından dolayı, ayak lateralinden gelen m.peroneus longus - m.tibialias anterior
- m.flexor hallucis longus tendonları ile birlikte ayak kubbesinin korunmasında
fonksiyon görür. Sinir: N.tibialis
Bacak Arka Bölgesinin Deri Duyusunu Alan Sinirler: Bacak arka bölgesinin deri
duyusunu; Medialde; n.femoralis’in dalı olan n.saphenus ve plexus sacralis’ten
ayrılan n.cutaneus femoris posterior alır.
Lateralde; n.peroneus communis’in dalı olan n.cutaneus surae lateralis ve n.suralis
alır.
Bölgenin Sinirleri: Bölgenin siniri n.tibialis’tir. N.ischiadicus’un uç dallarından
biridir. Bu sinir bacak arka bölgesinde m.tibialis posterior üzerinde a.tibialis posterior
ile yandaş olarak seyreder.
Arterleri: A.tibialis posterior bacak arka bölgesini besleyen arterdir. M.tibialis
posterior üzerinde seyreder ve a.poplitea’nın dalıdır. Bacak 1/3 alt kısmında
yüzeyelleşir. A.tibialis posterior malleolus medialis arkasında a.plantaris medialis ve
lateralis adı verilen uç dallarına ayrılır.
Venleri: Vv.tibialis anteriores, membrana interossea’nın proximalinde tibia ve
fibula’nın arkasından geçerek vv.tibiales posteriores ile birleşerek v.poplitea’yı
oluşturur.
Fascia cruris: Bu fascia arkada fascia poplitea’nın yapısına katılır. Septum
intermusculare cruris posterior ve membrana interossea’nın arkasında kalan bölgede
bacağın arka grup kasları bulunur. Fascia cruris’in bu bölgede verdiği septum
intermusculare cruris transversus bacak arka bölgesini yüzeyel ve derin olmak üzere
iki bölgeye ayırır.