Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Kardiyoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 24 Temmuz 2014 Perşembe Uzm. Dr. Okan Tuğral ÇOCUK KARDİYOLOJİ BD OLGU SUNUMU 24.07.2014 YAKINMA-ÖYKÜ • 7 aylık kız olgu • Olgunun başvuru yakınması beslenme sırasında çabuk yorulma ve yetersiz tartı alımı • Başvuru öncesi son 1-2 haftadır da sık nefes alıp verme yakınması olmaya başlamış. ÖZGEÇMİŞ • 34 yaşında G5P4A1K0Y4 sağlıklı annenin 5. gebeliğinden miadında NSVY ile 4500 gram olarak 100. yıl hastanesinde doğmuş. • Yenidoğan döneminde 10 gün süreyle indirekt hiperbilirubinemi ve erken neonatal sepsis tanılarıyla Derince hastanesinde(KOÜTF) yenidoğan YBÜ’de yatırılarak izlenmiş ve antibiyoterapi uygulanmış. • Yatışı sırasında erişkin kardiyolog tarafından yapılan EKO’da 1. derece triküspit yetersizlik saptanmış. ÖZGEÇMİŞ • Annenin gebelik takipleri düzenli olmuş. • Annede gebelik sırasında alkol-sigara-ilaç kullanım öyküsü yok. • Gebelik sırasında enefeksiyon öyküsü yok. • Aşıları o dönem SB aşı takvimine uygun yapılmış. • Baş tutması 3 aylık iken olmuş, destekli oturabiliyor. SOYGEÇMİŞ • • • • • • • Anne-Baba arasında kan akrabalığı yok Ailede KKH öyküsü yok. Ailede 35 yaş öncesi ani ölüm öyküsü yok. 1.çocuk:13 yaş kız, sağ-sağlıklı 2.çocuk:11 yaş kız, sağ-sağlıklı 3.çocuk:9 yaş kız, sağ-sağlıklı 4. çocuk hastamız FİZİK BAKI • VA: 6,2kg(3-10P), Boy:63cm(3-10P), BÇ: 40 cm(3-10P) • VS:36,4’C(aksiller), KN:144/dk, SS:42/dk • Genel durumu iyi, bilinç açık, aktif-hareketli • Gözler yukarı ve dışa doğru çekik • Brakisefali, burun kökü basık, kubbe damak • Ellerde simian çizgisi, ayak 1. ve 2. parmak arasında açıklık(sandalet açıklığı) • Strabismus FİZİK BAKI • Kardiyovasküler sistem: Kalp ritmik. KTA:144/dk, S1+S2+, S1 şiddetli. Sternum sol alt kenarda 3/6 holosistolik üfürüm, sternum sol üst kenarda 2/6 kısa sistolik ejeksiyon üfürüm. AFN bilateral alınıyor • Solunum sistemi: solunum sesleri olağan.Ral, ronkus ve ekspiryum uzunluğu yok. SS:42/dk FİZİK BAKI • Gastrointestinal sistem: karın rahat, diastazis rekti mevcut. Karaciğer kot altında 2 cm ele geliyor. Dalak palpe edilmedi. Traube açık. • Haricen kız görünümde. Destekli oturması var. ÖNTANILARIMIZ?? DOWN SENDROMU • Trizomi 21, orta düzeydeki mental retardasyonunun en sık genetik nedeni • İnsidansı yaklaşık her 733 canlı doğumda 1 • İntrauterin dönemde anne serumunda bakılan serbest B-HCG, östriol ve alfa-fetoprotein düzeyi(3’lü test) prenatal tanıda kullanılır. • Fetal ense kalınlığı, gebelikle ilişkili plazma protein-A(PAPP-A) ve inhibin A düzeylerinin bakılması tanı şansını arttırır • Risk durumuna göre amniosentez önerilmekte DOWN SENDROMU • %95 serbest trizomi • %4 Robertsonian translokasyon (13,14,15,21,22 gibi akrosentrik kromozomlar arasında segment değişimi) • %1 mozaiktir. • İleri anne yaşı en önemli risk faktörü(özellikle annenin 35 yaş üstü olması) DOWN SENDROMU Fenotipik bulgular -5. parmağın kıvrık ve kısa olması -Gözlerin yukarı ve dışa doğru kıvrık olması -mikrosefali, brakisefali -yüksek damak, dil devamlı dışarıda ancak büyük değil -burun kökü basıklığı -simian çizgisi -kısa ve geniş boyun -ayak 1. ve 2. parmaklar arası geniş(sandalet açıklığı) -strabismus, orbita normale göre dar -ufak kulaklar, işitme azlığı DOWN SENDROMU TELEKARDİYOGRAFİ EKG DOWN SENDROMUNDA GÖRÜLEBİLEN KONJENİTAL KALP HASTALIKLARI?? EKOKARDİYOGRAFİ EKOKARDİYOGRAFİ • Komplet Atriyo-Ventriküler Septal Defekt • Sol Atriyo-Ventriküler kapak yetersizliği(orta) • Sağ Atriyo-Ventriküler kapak yetersizliği(hafiforta) • Pulmoner Hipertansiyon(sistemik seviyede) KOMPLET ATRİYO-VENTRİKÜLER SEPTAL DEFEKT(KAVSD) • AVSD, atriyoventriküler(AV) septumdaki ve AV kapaklardaki bir grup anomalilerin birlikte olmasıdır. • Endokardiyal Yastık Defekti(EYD) ve AV kanal defekti olarak ta bilinmektedir. • AVSD’nin tüm konjenital kalp hastalıkları(KKH) arasındaki sıklığı %4-5 olup, 1000 canlı doğumda 0,19 olarak görülmektedir. KAVSD • KAVSD’de görülen anomaliler, normalde endokardiyal yastık dokusundan oluşan yapıları etkiler. • Ostium primum ASD, interventriküler septumdaki VSD, mitral kapak anteriorunda ve triküspit kapak septal yaprakçığındaki yarık(ortak AV kapak) komplet AVSD’yi oluşturur. • Bu defektlerin birlikte bulunmasıyla atriyumlar ve ventriküller arasında şantlar, LV-RA şantı ve AV kapak regürjitasyonu oluşabilir. KAVSD • KAVSD’de atriyal ve ventriküler odacıkların bağlantısı tek bir kapak orifisiyle olur • Ancak Parsiyel AVSD’de ayrı mitral ve triküspit orifisleri vardır. KAVSD • KAVSD’li olguların çoğunda, AV orifisleri RV ve LV ile eşit ilişkidedir. • Ancak bazı hastalarda orifisler başlıca tek ventriküle açılır diğer ventrikül hipoplastiktir. • RV veya LV hakimiyetiyle unbalanced AV kanal. KAVSD • Eşlik edebilen kalp anomalileri Fallot tetralojisi(TOF)(%6) Çift çıkışlı sağ ventrikül(DORV)(%6) Büyük arter transpozisyonu(TGA)(%3) • Özellikle Down sendromunda TOF birlikteliği artmıştır. KAVSD-Klinik • Öyküde büyüme geriliği, takipne, tekrarlayan AC enfeksiyonları ve KKY bulguları sıktır. • İnfant dönemindeki çocuklar zayıftır, taşikardi ve takipneleri vardır. • Sternum sol alt kenarında sistolik üfürüm, tril ile birlikte hiperaktif prekordium sıktır • S1 şiddetlidir, S2’de dar çiftleşme ve P2 şiddeti artar. KAVSD-Klinik • Genellikle sternum sol alt kenarı boyunca 3-4/6 holosistolik üfürüm duyulur. • MY belirgin olduğunda sistolik üfürüm apekste en iyi duyulur ve sol arkaya doğru yayılabilir. • Pulmoner kan akımı artarsa sternum sol üst kenarda kısa sistolik ejeksiyon üfürümü duyulabilir. KAVSD-EKG • EKG’leri karakteristiktir. • QRS aksı -40ᵒ ile -150 ᵒ arasında olduğu superior QRS aksı. • Hastaların çoğunda PR uzar(1. derece AV blok). KAVSD-Telekardiyografi • Kardiyomegali vardır. • Pulmoner vasküler gölgeler artar • Ana pulmoner arter segmenti belirginleşir. • Kesin tanı EKO ile konur KAVSD-Down sendromu • Down sendromu olan çocukların yaklaşık %40-45 KKH olma riski olup bunun da %45’i AVSD • AVSD tanısı alan hastaların da %50-70’i Down sendromludur. • Down sendromlu olup KAVSD’si olan hastalara Fallot tetralojisi eşlik edebilmektedir. KAVSD-Down sendromu • Down sendromlularda pulmoner parankim hipoplazisi ve pulmoner obstruktif vasküler hastalık normal karyotipli KAVSD’li hastalara göre daha erken gelişmektedir. • Bunda kronik nazofarengeal obstruksiyonun, hipoventilasyonunun ve uyku apnesinin de katkıları mevcuttur. • KAVSD’li Down sendromlu olgularda pulmoner vasküler rezistan daha sık olmaktadır. Klinik İzlem • Hastamız Down sendromlu olup 7 aylıkken dış merkezde KAVSD tanısı almış. • Ve tanı aldığında pulmoner hipertansiyonu(sistemik düzeyde) gelişmiş olduğu için inoperorable kabul edilmiş. • Olguya bu dönemde dekonjestif tedavi(digoksin+enalapril+furosemid) başlanmış. Klinik İzlem • Hastamızın bize ilk başvurusu 8,5 yaşında • Tarafımızdan konseyde katater anjiografi kararı alınmış ve İsviçre hastanesine yönlendirilmiş. • Ancak aile işlemi yaptırmamış ve 8,5-14 yaş arası takiplerine gitmemiş. • Daha sonra çabuk yorulma, efor kapasitesinin iyice azalması üzerine tekrar başvurmuş. Klinik İzlem • Olguya Başkent Üniversitesinde Pulmoner hipertansiyonuna yönelik olarak vazoreaktivite açısından diagnostik katater anjiografi yapılmış. • Vazoreaktivitesi pozitif olması üzerine olguya Ca kanal blokörü(Amlodipin) başlanmış. Klinik İzlem • Tarafımızdan haziran 2014’te yakınmalarının devam etmesi ve sistemik düzeyde PHT olması üzerine yapılan katater anjiografide NO ile vazoreaktivite testi negatif olması üzerine olguya konseyde tartışılarak amlodipin kesilerek bosentan başlandı. • Ayrıca aspirin, furosemid ve L-tiroksin tedavilerine devam edilmekte. Pulmoner Hipertansiyon Klinik İzlem • Olgumuz şu an 17,5 yaşında, derslerinde oldukça başarılı ve okulunu çok seviyor. SONUÇ • Down sendromlu olgular mutlaka eşlik edebilecek tüm anomaliler açısından yenidoğan döneminde taranmalıdır. • Ayrıca daha sonra gelişebilecek hastalıklar ve down sendromu ile birlikte riski artan hastalıklar açısından periodik poliklinik takibi yapılmalı ve büyüme-gelişmeleri kendi çizelgeleri ile değerlendirilmelidir. TEŞEKKÜRLER