KÜLTÜR ALMA YÖNTEMLERİ AMAÇ Her hangi bir vücud bölgesindeki enfeksiyon varlığında olası etkeninin doğru bir şekilde tanımlanabilmesi için doğru yerden, doğru zamanda ve uygun bir şekilde örnek alınmasını sağlamak. GENEL KURALLAR Örnek alımı sırasında dikkat edilmesi gereken genel kurallar: Örnekler; Antibiyotik kullanımından önce Hastalığın erken dönemlerinde Kuşkulanılan etken mikroorganizmanın en bol bulunduğu yerden alınmalıdır. Personel uygun koruyucu ekipman kullanmalıdır. Örneklerin konulacağı tüm kaplar sterilize edilmiş olmalıdır Gönderme kaplarının dış yüzeyleri materyal ile bulaşmamış olmalıdır İnceleme örneklerinin olabildiğince çabuk laboratuvara ulaştırılması gerekir Kapalı ve florasız bölgelerde gerekli dezenfeksiyon işlemi yapılmalı İDRAR KÜLTÜRÜ Genel Kurallar En iyi idrar taze sabah alınan idrardır İdrar kesesinde 4 saat beklemiş idrar alınmalıdır. Sonda torbasından alınmış örnek inceleme için uygun örnek değildir. Hemen gönderilemeyen örnekler +4 ºC buzdolabında bekletilmelidir Buzdolabında bekletilmiş idrar en geç 24 saat içinde incelenmelidir Kültür İçin İdrar Örneği Alımı Üriner kateteri olan hastalardan 1. Sondanın üretraya yakın bir bölgesi uygun dezenfektan ile (alkol vb) silinmelidir. 2. Sondanın alt kısmı klemplenmelidir 3. Steril bir enjektör ile uygun bir şekilde sondaya girilip idrar aspire edilmeli(en az 1 ml idrar alınmalıdır), steril kaba veya tüpe boşaltılmalıdır. 4. Sonda torbasından kesinlikle idrar alınmamalıdır. 5. Mümkün olduğunca sabah idrarı tercih edilmelidir Üriner kateteri olmayan hastalardan 1. Önce eller sabunla yıkanmalıdır. 2. Hastaya iki adet gazlı bez verilmeli bunlardan biri sabunlu diğeri duru suyla ıslatılmış olmalıdır. 3. Hastaya steril idrar kabı verilmeli, kabın üzerine adı-soyadı yazılı etiket yapıştırılmalıdır ve kabı hiçbir yere dokundurmaması söylenmelidir 4. Perine ve uretral meatus bölgesi önden arkaya doğru önce sabunlu, sonra duru su ile silmesi söylenmelidir. 5. Hastanın bir miktar idrarını dışarıya yapması, orta idrarı steril bardağa yapması söylenmelidir 6. Steril idrar kabının ağzı dikkatlice kapatılmalıdır 7. Kültür 30 dakika içinde laboratuara iletilmelidir. KAN KÜLTÜRÜ Kültür İçin Kan Örneği Alımı; 1. Ateşi 38 ve 38 derecenin üzerine çıkmaya başlayan her hastadan alınmalıdır. Ateşin pik yapmasından yarım saat önce alınması tercih edilmelidir 3. Hastanın yanına besi yeri ile gidilmelidir. Adı, soyadı, saati ve tarihi şişe üzerine yazılmalıdır. 4. Kan alımı için uygun iki ayrı ven şeçilmelidir 5. Kan alınacak bölgenin önce iyot, sonra alkol ile temizliği yapılmalıdır. 6. Kan alınacak bölge, merkezden başlayıp perifere doğru dairesel hareketlerle povidin iyot ile silinmelidir. 7. Hasta antibiyotik kullanıyor ve kan kültürü alınacak ise son antibiyotik verilmeden hemen önce kültür için kan alınmalıdır. 8. Ven yeniden palpe edilmeden 15-20 dk ara ile 2 ayrı venden özel kan kültürü şişesine her seferinde 10cc kan alınmalıdır BALGAM KÜLTÜRÜ Genel Kurallar Öksürük ile derinden gelen balgam örnek olarak alınmalıdır Balgam ağızda fazla oyalandırılmaz Steril geniş ağızlı bir kap içerisine alınmalıdır Balgam Örneği; 1. Hastaya derin solunum egzersizi yaptırılarak öksürmesi ve balgam çıkarması sağlanmalıdır. 2. Steril kültür kabına, kapağının da sterilliğine dikkat edilerek alınmalıdır. YARA YERİ KÜLTÜRÜ Açık lezyonlarda 1.% 70 alkol ile yara çevresindeki deri silinir kuruması beklenir 2. Tercihan biyopsi veya derin doku örnekleri alınmalıdır. 3. Sürüntü örneği gönderilmesi durumunda yara tabanına iki ayrı eküvyonla sürterek derin doku örneği alınır 4. Kronik yaralarda ve yanık yaralarından biyopsi alınması uygundur . Yanık Kültürü 1.Yüzeyel sürüntü cilt florası ile kontamine olacağından kültürler yüzeyin dezenfeksiyonundan sonra alınmalıdır. 2. Yüzeyel eksüda steril serum fizyolojik veya %70 lik alkol ile uzaklaştırılmalıdır. 3. Punch biyopsi veya eküvyon kuvvetlice sürtülerek derin dokudan kültür alınmalıdır. TEŞEKKÜRLER