Kasım 2016 Sanayi Üretim Endeksi ve İmalat Sanayi Değerlendirme

2016-Kasım
T.C. BİLİM, SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI
SANAYİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
Sanayi Üretim Endeksi ve
İmalat Sanayi Değerlendirme
Raporu
Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayinin alt sektörleri (2010=100 temel yıllı) incelendiğinde, 2016 yılı Kasım ayında
madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi bir önceki aya göre %0,3 ve imalat sanayi sektörü endeksi %0,2 azalırken, elektrik,
gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi %1,5 arttı.
Takvim etkisinden arındırılmış sanayinin alt sektörleri (2010=100 temel yıllı) incelendiğinde, 2016 yılı Kasım ayında madencilik
ve taşocakçılığı sektörü endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre %1,8, imalat sanayi sektörü endeksi %2,1 ve elektrik, gaz,
buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi %7,8 arttı.
Sanayi Üretim Endeksi ve Değişim Oranları, Kasım 2016
Arındırılmamış
Endeks
136,1
Takvim Etkisinden
Arındırılmış Endeks
133,3
Yıllık Değişim
(%)
2,7
*Kaynak: TÜİK
Ana Sanayi Grupları
2015 Kasım Ayına Göre
Değişim– Yıllık Değişim (%)
(Takvim Etkisinden Arındırılmış)
(%)
Mevsim ve Takvim
Etkisinden Arındırılmış
Endeks
128,1
Aylık Değişim
(%)
0,0
Ara Malı İmalatı
-0,3
Dayanıklı Tüketim Malı İmalatı
0,1
Dayanıksız Tüketim Malı İmalatı
0,9
Enerji
8,0
Sermaye Malı İmalatı
7,4
2
Takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi sektörü endeksi, 2016 yılı Kasım ayında bir
önceki yılın aynı ayına göre yüzde 1,8 artarak 135,7 seviyesinde gerçekleşmiştir.
Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi sektörü endeksi ise 2016 yılı Kasım
ayında bir önceki aya göre yüzde -0,2 azalarak 128,9 seviyesinde gerçekleşmiştir.
2015 yılı Kasım ayına göre en yüksek artışlar:
(Takvim Etkisinden Arındırılmış)
2016 yılı Ekim ayına göre ise en yüksek artışlar:
(Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış)
Bilgisayarların, Elektronik ve Optik Ürünlerin
Makine ve Ekipmanların Kurulumu ve Onarımı
İmalatı (%45,6)
(%5,7)
Temel Eczacılık Ürünlerinin ve Eczacılığa
Bilgisayarların, Elektronik ve Optik Ürünlerin
İlişkin Malzemelerin İmalatı (% 16,1)
İmalatı (% 5,0)
Kimyasalların ve Kimyasal Ürünlerin
Ağaç, Ağaç ve Mantar Ürünleri İmalatı
İmalatı (%12,6)
(%3,7)
sektörlerinde görülmüştür.
sektörlerinde görülmüştür.
“Büyümenin lokomotifi olan sanayi sektöründe, katma değeri artırmamız gerekiyor. Katma değeri
artırmanın yolu da teknolojiden geçiyor.”
Dr. Faruk ÖZLÜ - Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı
İLGİLİ GÖSTERGELER
Merkez Bankası tarafından açıklanan 2016 yılı Aralık ayı imalat sanayinde kapasite kullanım oranı anketi sonuçlarına göre; 2015 yılı
Aralık ayında yüzde 75,8 olan kapasite kullanım oranı, 2016 yılı Aralık ayında geçen yılın aynı ayına göre 0,7, bir önceki aya göre ise 0,1
puan artış göstererek yüzde 76,5 seviyesinde gerçekleşmiştir. Kapasite kullanımı 2016 ortalaması yılında 2015 ortalamasına göre 0,9
puan artış göstermiştir.
Türkiye İstatistik Kurumu ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; ihracat 2016 yılı
Kasım ayında, 2015 yılının aynı ayına göre %9,7 artarak 12 milyar 817 milyon dolar, ithalat %6 artarak 16 milyar 931 milyon dolar
olarak gerçekleşti.
Buna göre dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı ayına göre %4,1 azalarak 4 milyar 113 milyon dolara düştü. İhracatın ithalatı karşılama
oranı 2015 Kasım ayında %73,1 iken, 2016 Kasım ayında %75,7'ye yükseldi.
2016 Kasım ayında imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı %92,1’dir. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri
ihracatı içindeki payı %3,7, orta yüksek teknolojili ürünlerin payı ise %33,9’dur.
İmalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı %82,9’dur. Yüksek teknoloji ürünlerinin 2016 Kasım ayında imalat sanayi ürünleri
ithalatı içindeki payı %16,8, orta yüksek teknolojili ürünlerin payı ise %46,5’dir.
Avrupa Birliği’nin (AB-28) ihracattaki payı 2015 Kasım ayında %48 iken, 2016 Kasım ayında %46,7 oldu. AB’ye yapılan ihracat, 2015
yılının aynı ayına göre %6,6 artarak 5 milyar 982 milyon dolar olarak gerçekleşti.
2016 yılı Kasım ayında fasıllar düzeyinde gerçekleşen en büyük ihracat kalemi, “Motorlu kara taşıtları ve bunların aksam parçaları”
olurken, bu faslı sırasıyla “Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, bunların aksam ve parçaları”, “Kıymetli
veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller, inciler, taklit mücevherci eşyası, metal paralar”, ve “Elektrikli makina ve cihazlar, ses
kaydetme-verme, televizyon görüntü-ses kaydetme-verme cihazları,aksam-parça-aksesuarı” izlemiştir.
3
Dünyadaki Gelişmeler
Genel Değerlendirme
2016 yılı Kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına göre takvim
etkisinden arındırılmış sanayi üretimi yüzde 2,7,
arındırılmamış endeks yüzde 4,6 artmış, mevsim ve takvim
etkisinden arındırılmış endeks ise bir önceki aya göre
değişmemiştir.
İstanbul Sanayi Odası (İSO) tarafından hazırlanan ve yeni siparişler,
fabrika çıkışları, istihdam, tedarikçilerin teslim süresi ve satın alma
stokları gibi göstergelerden elde edilen PMI (satın alma yöneticileri
endeksi) 50,0 değerinin üzerinde ölçüldüğünde sektörde genel
anlamda iyileşmeye işaret etmektedir.
Beklentiler, takvim endeksinden arındırılmış endeksin yüzde
1,9, arındırılmamış endeksin ise yüzde 3,7 oranında artması
yönündeydi
Buna göre İSO tarafından açıklanan Aralık ayı Türkiye PMI endeksi
47,7 olarak gerçekleşti. Endeksin son 3 ayındaki ortalamasının,
önceki çeyreğin ortalamasına kıyasla yükseldiğini gösteren son
ankete göre, Türk imalat sektörünün satın alma faaliyetleri Aralık’ta
bir önceki aya göre yavaşladı. Bu yavaşlama, Ekim ayında görülen
yaklaşık son 2 yılın en güçlü artışının ardından geldi (İSO).
Sanayi üretimi için önsel bilgi veren ve Aralık ayında bir
önceki yılın aynı ayına göre 0,7, bir önceki aya göre ise 0,1
puan artış göstererek yüzde 76,5 seviyesinde gerçekleşen
kapasite kullanım oranı, 2016 yılı ortalaması 2015 yılı
ortalamasına göre 0,9 puan artış göstermiştir.
Bu göstergeler, Ekim ayında tekrar yükselişe geçen ve Kasım
ayında yükselişini devam ettiren sanayi üretiminin, son
çeyrekte sanayinin büyümeye pozitif yönde katkı yapacağına
işaret etmektedir.
Markit Economics tarafından açıklanan Avro Bölgesi İmalat Sanayi
Alma Yöneticileri Endeksi (PMI), Aralık ayında, bir önceki ay 53,7
olan değerinden 54,9 seviyesine yükselerek Nisan 2011’den bu yana
en yüksek düzeyinde gerçekleşmiştir. 2016 yılındaki 52,5’lik PMI
ortalaması ayrıca 2010 yılından sonraki en yüksek yıllık seviye olarak
kaydedilmiştir. Ülkeler bazında ele alındığında Hollanda’da Aralık ayı
nihai imalat sanayi PMI 57,3 puanla 68 ayın en yükseğine,
Avusturya’da 56,3’le 68 ayın en yükseğine, Almanya’da 55,6 puanla
35 ayın zirvesine, İspanya’da 55,3 puanla son 11 ayın en yükseğine,
Fransa’da 53,5’le 67 ayın en yükseğine çıktı.
Amerikan Merkez Bankası’nın (FED) faiz oranlarını artırdığı Aralık ayı
toplantısına ilişkin tutanaklarda, FED üyelerinin Donald Trump’ın
vergi kesintileri, deregulasyonlar ve altyapı yatırımlarında artış gibi
adımları içeren ekonomik paketin etkileri konusunu tartıştıkları
görüldü. Tutanaklarda, FED üyelerinin faiz oranlarında kademeli
artıştan yana oldukları; ancak enflasyonla mücadele etmek ve işsizlik
oranlarında beklenilen seviyelerin altına inilmesi durumunda, faiz
oranlarında daha seri artışlara ihtiyaç duyulabileceği belirtildi.
Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
4
Kaynak: TÜİK, TCMB.