ANKARA GENELİNDE SEPSİS FARKINDALIĞININ ARAŞTIRILMASI

ANKARA GENELİNDE SEPSİS FARKINDALIĞININ ARAŞTIRILMASI
Şükrü Melih BAYAZITLI, Mustafa Alper BÜYÜKBOYACI, Zeynep Deniz TOKER, Cenk
ÜNLÜ, Zeynep Işılay ÜZÜM, Selin Sinem KADIOĞLU Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi
Dönem III Öğrencileri
Danışmanlar: Prof. Dr. Necmettin ÜNAL, Doç. Dr. S.Kenan KÖSE
AMAÇ: Bu araştırmanın amacı Ankara merkez ilçelerinde yaşayan 20-65 yaş aralığındaki
halkta sepsis farkındalığının değerlendirilmesi ve Türkiye genelinde yapılacak olan sepsis
farkındalığını arttırma çalışmalarına veri desteği sağlamaktır.
GEREÇ VE YÖNTEM: Ekim2015-Mayıs 2016 tarihleri arasında yürütülen tanımlayıcı
tipteki bu araştırma Ankara il sınırlarındaki Altındağ, Çankaya, Etimesgut, Mamak, Pursaklar,
Sincan, Yenimahalle ilçe merkezlerinde 1684 kişiyle yüzyüze görüşme yapılarak
uygulanmıştır. Çalışma kapsamında hazırlanan anketlerden elde edilen veriler SPSS for
Windows 11.5 paket programına girilmiş, Ki-kare ve Fisher Exact Testleri ile de
değerlendirilmiştir.
BULGULAR: Araştırmamıza 1684 kişi katılmış olup, katılımcıların 826’sı kadın 858’i
erkektir. Katılımcıların yaşı 20-65 arasında değişmektedir. Araştırmamız Ankara’nın 8
merkez ilçesinde(Altındağ, Çankaya, Etimesgut, Keçiören, Mamak, Pursaklar, Sincan,
Yenimahalle) yapılmıştır.
Araştırmamız sonucunda 1684 kişinin %11,1’i (187 kişi) sepsis tabirini duymuştur.187 kişi
içerisinden yalnızca 5’i (%2,6) sepsisi doğru tanımlamıştır ve sepsisi duyan kişilerin
%96,3’ü(180 kişi) kan zehirlenmesini duymuştur. Araştırmaya katılanların %56,8’i (956 kişi)
kan zehirlenmesi tabirini duymuştur.
Sepsisi duyanların %57,7’si kadındır ve bu kişilerin %1,8’i sepsisi doğru tanımlamıştır.
Sepsisi duyanların %42,3ü erkektir ve bu kişilerin %3,7si sepsisi doğru tanımlamıştır. Kan
zehirlenmesini duyanların %51’i kadın %49’u erkektir.
Araştırmanın yapıldığı yaş gruplarında sepsisi duyma oranı tüm yaş grupları arasında anlamlı
bir fark olmamakla birlikte en fazla 40-44 yaş grubunda (%13,4), en az ise 30-34 yaş
grubunda (%9,1) bulunmuştur.
Sepsis tabirinin duyma oranı eğitim düzeyiyle doğru orantılı bulunmuştur.
Araştırmamızda kronik hastalığı olan katılımcıların %11,3ü sepsisi duymuştur. Kronik
hastalığı olmayanlarda ise bu oran %11 olarak bulunmuştur.
Araştırmamızda ameliyat geçiren kişilerin %14,9’u sepsisi duymuştur. Geçirmeyenlerde ise
bu oran %9,7’dir.Ameliyat geçirmiş katılımcıların kan zehirlenmesini duyma oranı %65,8’dir.
Geçirmeyenlerde %53,42’tür.
SONUÇ: Ankara genelinde sepsis farkındalığı oldukça düşük bulunmuştur. Farkındalığın
cinsiyet ve eğitim düzeyi ile değiştiği görülmüştür. Sepsis farkındalığının yaş gruplarıyla bir
ilgisi olmadığı bulunmuştur. Kronik hastalık ve geçirilmiş ameliyatın sepsis farkındalığını
etkilemediği ancak geçirilmiş ameliyatın kan zehirlenmesini duyma oranını arttırdığı
görülmüştür. Sepsis farkındalığında Pursaklar’ın , kan zehirlenmesini duymada ise Sincan’ın
en yüksek orana sahip olduğu belirlenmiştir. Sepsisi duymada sağlık kuruluşları, kan
zehirlenmesini duymada ise yakın çevrenin en büyük pay sahibi olduğu görülmüştür. Ancak
internet/sosyal medya’nın her iki başlıkta sahip olduğu büyük pay gözardı edilmemelidir.
ANAHTAR KELİMELER: Sepsis, Kan zehirlenmesi, Septik Şok, Saha Araştırması,
Ankara