Mesleki Bulaşıcı Hastalık - Dr.uz

ZİNDE
MESLEKİ BULAŞICI HASTALIKLAR
Açıklamalar – 1
Bir enfeksiyon hastalığının «Mesleki Bulaşıcı Hastalık»
olabilmesi için;
1. Görülen işin gereği olarak oluşması,
2. İşyerinin özel koşulların etkisiyle oluşması,
3. Enfeksiyonun laboratuvar bulguları ile kanıtlanması,
…………………………….gereklidir.
ZİNDE
MESLEKİ BULAŞICI HASTALIKLAR
Açıklamalar – 2
Meslek hastalıkları listelerinde yer almayan ve fakat
görülen iş ve görev icabı olarak alındığı kesin olarak
tespit edilen diğer enfeksiyon hastalıkları da meslek
hastalığı sayılır. Bu husustaki teşhisin laboratuvar
deneyleriyle teyit edilmesi gereklidir.
Meslek hastalığı teşhisi yükümlülük süresinden sonra
konsa bile bunun meslek hastalığı olarak kabul edileceği
yönetmelikle belirlenmiştir.
ZİNDE
MESLEKİ BULAŞICI HASTALIKLAR
Açıklamalar – 3
İşten ayrıldıktan en geç ne kadar sonra meydana
gelmesi halinde hastalığın, sigortalının mesleğinden
ileri geldiğine karar verileceği yönetmelikle
belirlenmiştir.
Mesleki Bulaşıcı Hastalıklarında azami kuluçka süresi
yükümlülük süresi olarak kabul edilir.
ZİNDE
MESLEKİ BULAŞICI HASTALIKLAR
Açıklamalar – 4
Ülkelerdeki ilk 10 morbidite ve mortalite listesinde
enfeksiyon hastalıkları yer almaktadır.
Mesleki Bulaşıcı Hastalıklar; günümüz dünyasında önemli
sağlık sorunları içinde yer almaktadır.
Meslek hastalıkları ve iş kazaları, bir ülkede İSG
hizmetlerinin niteliğini değerlendirmede en önemli iki
kriterdir.
ZİNDE
MESLEKİ BULAŞICI HASTALIKLAR
Tanımlar
Etkenin sağlam kişiye ulaşabilme ve dokulara
yerleşip üreyebilme özelliğine denir.
İnfektivite
Bir enfeksiyon etkeninin hastalık yapabilme
yeteneğidir.
Patojenite
Bir etkenin ağır veya öldürücü bir hastalık
tablosuna yol açma yeteneğidir.
Etkenin vücuda girip, üreyip hastalık belirtileri
vermesidir.
İnfektivite (soru-şık) / Enfeksiyon hastalığı
Virülans
Enfeksiyon
Hastalığı
ZİNDE
MESLEK HASTALIKLARINI SINIFLANDIRMAŞEKLİ
Sosyal Sigorta Sağlık İşlemleri Tüzüğü
1
A GRUBU
Kimyasal Nedenlerle Olan Meslek Hastalıkları
2
B GRUBU
Mesleki Deri Hastalıkları
3
C GRUBU
Pnömokonyozlar ve Diğer Mesleki Solunum Sistemi Hastalıkları
4
D GRUBU
Mesleki Bulaşıcı Hastalıklar
5
E GRUBU
Fizik Etkenlerle Olan Meslek Hastalıkları
Kaç gruptur / Hangi gruptur / Hastalıktan grup
ZİNDE
D Grubu
Mesleki Bulaşıcı Hastalıklar
ZİNDE
MESLEKİ BULAŞICI HASTALIKLAR
D1GRUBUMBH [HELMİNTİASİS]
HASTALIKLAR
YÜKÜMLÜLÜK
Ankilostomiasis
3 Ay
Necatoriasis
3 Ay
Ezberlenmeli
HASTALIK TEHLİKESİ OLAN BAŞLICA İŞLER
 Tünel ve yeraltı maden işleri,
 Pirinç tarlalarında, killi, nemli toprak
zeminde çalışmalar,
ZİNDE
MESLEKİ BULAŞICI HASTALIKLAR
D2GRUBUMBH [TROPİK]
HASTALIKLAR
YÜKÜMLÜLÜK
Malarya
40 Gün
Amebiasis
30 Gün
Sarı Humma
10 Gün
Veba
10 Gün
Rekürrent Ateş
20 Gün
Dank
10 Gün
Leishmanioz
Frambosie
Lepra
7 Ay
8 Hafta
HASTALIK TEHLİKESİ OLAN BAŞLICA İŞLER
 Bu gibi hastalıkların saptandığı ve tedavi
edildiği sağlık örgütlerinde-kurumlarında,
 Bu hastalıkların patojen ajanları ile çalışılan
laboratuvarlardaki sağlık görevleri ile
araştırmalarında çalışanlarda,
25 Yıl
Lekeli Humma
20 Gün
Riketsiöz
20 Gün
ZİNDE
MESLEKİ BULAŞICI HASTALIKLAR
D3GRUBUMBH [HAYVANLARDAN İNSANA BULAŞAN]
HASTALIKLAR
YÜKÜMLÜLÜK
HASTALIK TEHLİKESİ OLAN BAŞLICA İŞLER
Bruselloz
6 Ay
Tetanoz
30 Gün
Şarbon
30 Gün
Salmonella İnfeksiyonu
30 Gün
Weill Hastalığı
14 Gün
 Hayvan gütme, bakma ve terbiye etme,
 Veterinerlik hizmetleri,
 Hayvanlardan elde edilen materyalle
veya hayvan artıklarıyla yakın temas,
bunların işlenmesi, saklanması, taşınması
(ahır, mezbaha, hayvan taşımacılığı,
veteriner hastaneleri, kasap sakatatçı,
sucukçu, et ve balık konserveciliği, süt ve
süt mamullerinin işlenmesi, mutfak işleri,
hayvan derisi, kılı, yelesi, yünü, kemik
vb’nin işlendiği, toplandığı, yok edildiği
yerlerdeki çalışmalar),
 Laboratuvarlarda bu hastalıkların
etkenleriyle veya hastalanmış
hayvanlardan alınmış biyolojik materyalle
ZİNDE
yapılan çalışmalar,
Kuduz
2 Yıl
Ornithozlar, Psittakoz
30 Gün
Renkküren Ateş
12 Gün
Şap Hastalığı
10 Gün
Çiçek
12 Gün
Q Humması
30 Gün
Leke Humması
20 Gün
Ekinokok Humması
1 Yıl
Ruam
1 Ay
MESLEKİ BULAŞICI HASTALIKLAR
D4GRUBUMBH [MESLEK GEREĞİ ENFEKSİYON
HASTALIKLARINA ÖZELLİKLE MARUZ KİŞİLERDEKİ]
HASTALIKLAR
YÜKÜMLÜLÜK
Viral Hepatit
6 Ay
Tüberküloz
1 Yıl
HASTALIK TEHLİKESİ OLAN BAŞLICA İŞLER
 Hastane, dispanser, poliklinik araştırma
laboratuvarı vb. sağlık kurumlarında
çalışmalar.
ZİNDE
SALMONELLOZİS
Etken
S. Typhimurium, S. Newport ve S. Enteritidis gibi Salmonella türü
bakterilerdir
Rezervuar
Domuz, küçükbaş, kümes ve ev hayvanları, yumurtalar yumurta
tozu, pişmiş kontamine et parçaları, salatalar, enfekte etler, bayat
yemek artıkları, süt, süt ürünleri
Bulaşma
Rezervuar ortamlarında çoğalabilen ve bunlar tarafından insana
bulaşabilen bir hastalıktır
Klinik
Karında kramplar, ishal, titreme, ateş, kusma ve bulantıdır. İshal
çoğu kez uzun sürer
Kuluçka Süresi 6 saatten 72 saate kadar uzayabilir (ortalama 18 saat)
Korunma
Konserve gıdaları korumak, gıdaları özenle pişirmek, evlerdeki
kemiricileri ve hayvanları yok etmek. Portörleri aramak.
Kümeslerin sağlıklı olmasını temin etmektir. Aşısı yoktur.
ZİNDE
ŞARBON
Etken
Rezervuar
Bulaşma
Klinik
Bacillus anthracis
Şarbon, enfekte hayvanlarla ya da kontamine hayvan ürünleri ile
temas sonucu insanlara bulaşan zoonotik bir enfeksiyon
hastalığıdır. İnsandan insana da bulaşma vardır.
Temas (deri şarbonu), sindirim yolu (bağırsak şarbonu), solunum
yolu (akciğer şarbonu). Riskli meslekler kasaplar, veterinerler ve
mezbaha çalışanları, hayvanlara uğraşanlar.
Bağırsak Şarbonu: Bulantı, kusma, iştahsızlık, ateş… Akciğer
Şarbonu: Yüksek ateş-titreme, solunum güçlüğü, ölüm, Deri
Şarbonu; derideki siyah renkli pistül (Kara kabarcık)
Kuluçka Süresi Değişik
Korunma
Temasın önlenmesi, infekte gıdaların tüketilmemesi, solumanın
önlenmesi, hayvanların aşılanması
ZİNDE
AMİPLİ DİZANTERİ
Etken
Rezervuar
Bulaşma
Klinik
Entamoaba histolytica
Portörlerin ve enfekte kişilerin gaitaları, belki fareler
Su, gıdalar, enfekte çiğ yenen sebze ve meyveler, sinekler, hamam
böcekleri
Gizli ve belirtisiz başlangıç, ishal ya da kabız ya da hiçbiri,
iştahsızlık, karında dolgunluk, kanlı ve balgamlı gaita
Kuluçka Süresi 5 günden birkaç aya değişebilir, ortalama 3-4 hafta
Korunma
Su, gıdalar, kirlenmiş sular için tifoda bahsedilen önlemlerin
alınması, Sütün pastörizasyonu, sineklerin yok edilmesi, portörlerin
izlenmesi, suyun kaynatılması/uyugun arıtımı,
ZİNDE
TÜBERKÜLOZ
Etken
Mycobacterium Tuberculosis (insan ve sığır tipi)
Rezervuar
İnsan, seyrek olarak hayvan solunum yolları
Bulaşma
Temas, aynı şekilde tabak-çatal, gıda ve süt
Klinik
Öksürük, ateş, yorgunluk ve plörezi
Kuluçka Süresi Değişik
Korunma
Sütün pastörizasyonu, tüberkülozlu sığırların ortadan kaldırılması,
kontamine kişilerin röntgen muayenesi ve izlenmesi, PPD taraması
ile BCG
ZİNDE
EDİNSEL BAĞIŞIKLIK YETERSİZLİĞİ SENDROMU-AIDS
Etken
Epidemiyoloji
Bulaşma
Klinik
Tanı
Tedavi
Korunma
Aşı
İnsan bağışıklık yetersizliği virüsü (Human Immun Deficiency Virüs- HIV)
Sağlık çalışanları için Hepatit-B’ye göre daha küçük risk. Bir iğne kazasında
bile Hepatit-B’nin bulaşma şansı %20-30 iken, EBYS için bu oran 1/650’dır
Kan ve kan ürünleri ile temas, cinsel ilişki
Virüs özellikle hücresel savunma sistemini çökertir. Bunun sonucu oluşan
enfeksiyonlar ve/veya bazı kanserler hastalık tablosuna ve giderek ölüme yol
açar. Virüsün organizmaya girmesi ile ölüm arasında 10 yılı aşkın süre olabilir
Serumda virüse karşı antikor gösterilmesi ile konur. Kişi -henüz- sağlam
taşıyıcılıktan, ölümcül duruma kadar uzanan bir spektrum içinde olabilir
Özgün bir tedavi yöntemi yoktur
Kan ve vücut sıvılarıyla bulaşan hastalıklara karşı alınacak önlemler
Henüz etkin bir aşı geliştirilememiştir
ZİNDE
HEPATİT – B
Etken
Bir DNA virüsüdür
Kanla sık teması olanlar, homoseksüeller, iv- yolu kullanan ilaç bağımlıları,
Epidemiyoloji taşıyıcı anne bebekleri, huzurevi, düşkünler yurdu vb. yerlerde yaşayanlar
daha çok risk altında
Bulaşma
Klinik
Kan ve kan ürünleri ile temas, cinsel ilişki
Akut enfeksiyonda %90 sarılık gelişmez. %10 kronikleşme olasılığı var. Kronik
aktif hepatit, Siroz, Hepatosellüler karsinom riski
Tanı
Serum ALT ve AST düzeylerinin yükselmesi, Virüse ait serolojik işaretler
Tedavi
Kişilerin belirli sağlık sorunları ile karşılaşma olasılıklarının, risklerinin
belirlenmesini inceler
Korunma
Aşı
Kaynak ve bulaşma yollarına yönelik, Sağlam insanlara yönelik
0-1-6 Aylarda 20mg İ.M
ZİNDE
HEPATİT – C
Etken
Bir DNA virüsüdür
Kanla sık teması olanlar, homoseksüeller, iv- yolu kullanan ilaç bağımlıları,
Epidemiyoloji taşıyıcı anne bebekleri, huzurevi, düşkünler yurdu vb. yerlerde yaşayanlar
daha çok risk altında
Bulaşma
Kan ve kan ürünleri ile temas, cinsel ilişkiyle. Kan nakilleriyle bulaşma riski
daha yüksektir
Klinik
Hepatit-B’ye göre kronikleşme hızı daha yüksektir
Tanı
Virüse karşı serumda antikor gösterilmesiyle konur
Tedavi
Korunma
Aşı
Özgün bir tedavi yoktur
Korunma, kan ve vücut sıvılarıyla bulaşan hastalıklara karşı alınacak önlemler
çerçevesindedir
Özgün bir aşısı yoktur
ZİNDE
HEPATİT – D (DELTA HEPATİT)
Etken
Bir virüstür
Epidemiyoloji kronik Hepatit-B hastalarını ve HBsAg taşıyıcılarını tehdit eder
Bulaşma
Etken çoğalmak için mutlaka HBsAG’ye ihtiyaç gösteren bir virüstür
Klinik
Hepatit-B’ye göre kronikleşme hızı daha yüksektir
Tanı
Virüse karşı serumda antikor gösterilmesiyle konur
Tedavi
Korunma
Aşı
Hepatit-B tedavisi
Hepatit-B’ye karşı korunma aynı zamanda Hepatit-D’ye korunma demektir
Özgün bir aşısı yoktur
ZİNDE
Teşekkür Ederim
ZİNDE