ZİNDE SUNUMUN İÇERİĞİ VE SORU DAĞILIMI Mesleki Bulaşıcı Hastalıklar 9 Açıklamalar Tanımlar 1 5 2 D Grubu MBH 7 50 7 İHE 9 1 İGU-C 0 0 İGU-B 0 0 İGU-A 0 0 0 İlave Çalışma Notları ZİNDE 1 Açıklamalar ve Tanımlar ZİNDE MESLEKİ BULAŞICI HASTALIKLAR Açıklamalar – 1 Mesleksel bulaşıcı hastalıklar; Etkene Bulaş yoluna Kaynağa ………..göre sınıflandırılabilirler ZİNDE MESLEKİ BULAŞICI HASTALIKLAR Açıklamalar – 1 Bir enfeksiyon hastalığının «Mesleki Bulaşıcı Hastalık» olabilmesi için; 1.Görülen işin gereği olarak oluşması, 2.İşyerinin özel koşulların etkisiyle oluşması, 3.Enfeksiyonun laboratuvar bulguları ile kanıtlanması, …………………………….gereklidir. ZİNDE MESLEKİ BULAŞICI HASTALIKLAR Açıklamalar – 2 Meslek hastalıkları listelerinde yer almayan ve fakat görülen iş ve görev icabı olarak alındığı kesin olarak tespit edilen diğer enfeksiyon hastalıkları da meslek hastalığı sayılır. Bu husustaki teşhisin laboratuvar deneyleriyle teyit edilmesi gereklidir. Meslek hastalığı teşhisi yükümlülük süresinden sonra konsa bile bunun meslek hastalığı olarak kabul edileceği yönetmelikle belirlenmiştir. ZİNDE MESLEKİ BULAŞICI HASTALIKLAR Açıklamalar – 3 İşten ayrıldıktan en geç ne kadar sonra meydana gelmesi halinde hastalığın, sigortalının mesleğinden ileri geldiğine karar verileceği yönetmelikle belirlenmiştir. Mesleki Bulaşıcı Hastalıklarında azami kuluçka süresi yükümlülük süresi olarak kabul edilir. ZİNDE MESLEKİ BULAŞICI HASTALIKLAR İnfektivite Etkenin sağlam kişiye ulaşabilme ve dokulara yerleşip üreyebilme özelliğine denir. Patojenite Bir enfeksiyon etkeninin hastalık yapabilme yeteneğidir. Virülans Bir etkenin ağır veya öldürücü bir hastalık tablosuna yol açma yeteneğidir. ENFEKSİYON ZİNCİRİ 2. BULAŞMA YOLU 1.Temas 2.Ortak Kullanılan Cansız Maddeler 3.Hava 4.Vektörler (mekanik, biyolojik) 1. KAYNAK-ETKEN ENFEKSİYON ZİNCİRİ 3. KONAK Rezervuar (Patojenite-Virülans) Duyarlılık 2 ZİNDE MESLEK HASTALIKLARINI SINIFLANDIRMAŞEKLİ Sosyal Sigorta Sağlık İşlemleri Tüzüğü 1 A GRUBU Kimyasal Nedenlerle Olan Meslek Hastalıkları 2 B GRUBU Mesleki Deri Hastalıkları 3 C GRUBU Pnömokonyozlar ve Diğer Mesleki Solunum Sistemi Hastalıkları 4 D GRUBU Mesleki Bulaşıcı Hastalıklar 5 E GRUBU Fizik Etkenlerle Olan Meslek Hastalıkları ZİNDE 2 D Grubu Mesleki Bulaşıcı Hastalıklar Sosyal Sigorta Sağlık İşlemleri Tüzüğü ZİNDE 1 Sosyal Sigorta Sağlık İşlemleri Tüzüğü MBH Sınıflandırması ZİNDE MESLEKİ BULAŞICI HASTALIKLAR D1GRUBUMBH [HELMİNTİASİS] HASTALIKLAR Ankilostomiasis Necatoriasis YÜKÜMLÜLÜK HASTALIK TEHLİKESİ OLAN BAŞLICA İŞLER 3 Ay Tünel ve yeraltı maden işleri, 3 Ay Pirinç tarlalarında, killi, nemli toprak zeminde çalışmalar, ZİNDE MESLEKİ BULAŞICI HASTALIKLAR D2GRUBUMBH [TROPİK] HASTALIKLAR YÜKÜMLÜLÜK Malarya 40 Gün Amebiasis 30 Gün Sarı Humma 10 Gün Veba 10 Gün Rekürrent Ateş 20 Gün Dank 10 Gün Leishmanioz Frambosie Lepra 7 Ay 8 Hafta HASTALIK TEHLİKESİ OLAN BAŞLICA İŞLER Bu gibi hastalıkların saptandığı ve tedavi edildiği sağlık örgütlerinde-kurumlarında, Bu hastalıkların patojen ajanları ile çalışılan laboratuvarlardaki sağlık görevleri ile araştırmalarında çalışanlarda, 25 Yıl Lekeli Humma 20 Gün Riketsiöz 20 Gün ZİNDE MESLEKİ BULAŞICI HASTALIKLAR D3GRUBUMBH [HAYVANLARDAN İNSANA BULAŞAN] HASTALIKLAR YÜKÜMLÜLÜK HASTALIK TEHLİKESİ OLAN BAŞLICA İŞLER Bruselloz 6 Ay Tetanoz 30 Gün Şarbon 30 Gün Salmonella İnfeksiyonu 30 Gün Veterinerlik hizmetleri, Weill Hastalığı 14 Gün Hayvanlardan elde edilen materyalle veya hayvan artıklarıyla yakın temas, bunların işlenmesi, saklanması, taşınması (ahır, mezbaha, hayvan taşımacılığı, veteriner hastaneleri, kasap sakatatçı, sucukçu, et ve balık konserveciliği, süt ve süt mamullerinin işlenmesi, mutfak işleri, hayvan derisi, kılı, yelesi, yünü, kemik vb’nin işlendiği, toplandığı, yok edildiği yerlerdeki çalışmalar), Kuduz 2 Yıl Ornithozlar, Psittakoz 30 Gün Renkküren Ateş 12 Gün Şap Hastalığı 10 Gün Çiçek 12 Gün Q Humması 30 Gün Leke Humması 20 Gün Ekinokok Humması 1 Yıl Ruam 1 Ay Hayvan gütme, bakma ve terbiye etme, Laboratuvarlarda bu hastalıkların etkenleriyle veya hastalanmış hayvanlardan alınmış biyolojik materyalle yapılan çalışmalar, ZİNDE MESLEKİ BULAŞICI HASTALIKLAR D4GRUBUMBH [MESLEK GEREĞİ ENFEKSİYON HASTALIKLARINA ÖZELLİKLE MARUZ KİŞİLERDEKİ] HASTALIKLAR YÜKÜMLÜLÜK Viral Hepatit 6 Ay Tüberküloz 1 Yıl HASTALIK TEHLİKESİ OLAN BAŞLICA İŞLER Hastane, dispanser, poliklinik araştırma laboratuvarı vb. sağlık kurumlarında çalışmalar. ZİNDE 2 Önemli Mesleki Bulaşıcı Hastalıklar ZİNDE SALMONELLOZİS Etken Rezervuar Bulaşma Klinik Kuluçka Süresi Korunma 1 S. Typhimurium, S. Newport ve S. Enteritidis gibi Salmonella türü bakterilerdir Domuz, küçükbaş, kümes ve ev hayvanları, yumurtalar yumurta tozu, pişmiş kontamine et parçaları, salatalar, enfekte etler, bayat yemek artıkları, süt, süt ürünleri Rezervuar ortamlarında çoğalabilen ve bunlar tarafından insana bulaşabilen bir hastalıktır Karında kramplar, ishal, titreme, ateş, kusma ve bulantıdır. İshal çoğu kez uzun sürer 6 saatten 72 saate kadar uzayabilir (ortalama 18 saat) Konserve gıdaları korumak, gıdaları özenle pişirmek, evlerdeki kemiricileri ve hayvanları yok etmek. Portörleri aramak. Kümeslerin sağlıklı olmasını temin etmektir. Aşısı yoktur. ZİNDE ŞARBON Etken Rezervuar Şarbon, enfekte hayvanlarla ya da kontamine hayvan ürünleri ile temas sonucu insanlara bulaşan zoonotik bir enfeksiyon hastalığıdır. İnsandan insana da bulaşma vardır. Bulaşma Hayvanlarla yakın temas veya şarbonlu hayvanın yenmesi, yün, post, tüy, kıl, deri gibi hayvan ürünlerini işleme. Riskli meslekler Tarım ve Hayvan üretimi ile ilgili işler yapan; kasaplar, veterinerler ve mezbaha çalışanlarıdır. Tipleri Klinik Kuluçka Süresi Korunma Tedavi 2 Bacillus anthracis 1. Deri şarbonu 2. Sindirim yolu (bağırsak) şarbonu 3. Solunum yolu (akciğer) şarbonu Bağırsak Şarbonu: Bulantı, kusma, iştahsızlık, ateş/Akciğer Şarbonu: Yüksek ateştitreme, solunum güçlüğü, ölüm/Deri Şarbonu; derideki siyah renkli pistül (Kara kabarcık – Püstüla maligna) Değişik Temasın önlenmesi, infekte gıdaların tüketilmemesi, solumanın önlenmesi, hayvanların aşılanması, ölen hastalıklı hayvanların yakılması ya da derin çukurlara gömülerek kireç kaymağı ile kapatılması gereklidir. Penisilin ile kolaylıkla tedavi edilebilir. ZİNDE EDİNSEL BAĞIŞIKLIK YETERSİZLİĞİ SENDROMU-AIDS Etken Epidemiyoloji Bulaşma Klinik Tanı Tedavi Korunma Aşı 1 İnsan bağışıklık yetersizliği virüsü (Human Immun Deficiency Virüs- HIV) Sağlık çalışanları için Hepatit-B’ye göre daha küçük risk. Bir iğne kazasında bile HepatitB’nin bulaşma şansı %20-30 iken, EBYS için bu oran 1/650’dır Kan ve kan ürünleri ile temas, cinsel ilişki Virüs özellikle hücresel savunma sistemini çökertir. Bunun sonucu oluşan enfeksiyonlar ve/veya bazı kanserler hastalık tablosuna ve giderek ölüme yol açar. Virüsün organizmaya girmesi ile ölüm arasında 10 yılı aşkın süre olabilir Serumda virüse karşı antikor gösterilmesi ile konur. Kişi -henüz- sağlam taşıyıcılıktan, ölümcül duruma kadar uzanan bir spektrum içinde olabilir Özgün bir tedavi yöntemi yoktur Kan ve vücut sıvılarıyla bulaşan hastalıklara karşı alınacak önlemler Henüz etkin bir aşı geliştirilememiştir ZİNDE BRUSELLOZ Etken Brusella’nın en sık görülen formu, hem koyunlarda, hem insanlarda görülen ve Brusella melitensis tarafından meydana getirilen formdur Rezervuar Brusella laboratuvarda görülen bakterial infeksiyonlar arasında ilk sırada yer alır. Bulaşma Özellikle kaynatılmadan, pastörize edilmeden içilen koyun, keçi, inek, manda sütleri ile ve bu sütlerden üretilen kaymak, tereyağı, peynir gibi ürünlerle bulaşır. Temasla deri yolundan da bulaşır, ahır ve ağıl tozlarının solunumuyla Klinik Kuluçka Süresi Korunma Tedavi Yüksek ateş, aşırı terleme ve eklem ağrılarıdır Değişik En etkili korunma hayvanların aşılanması ile mümkündür. Kişisel korunma, uygun elbise, ayakkabı ve eldiven kullanımı, etkili el yıkama ile sağlanabilir. Ayrıca çalışma alanının temiz tutulması, çalışma alanında yeme içmenin, sigara içmenin yasaklanması gerekir. Risk grubundaki kişilerin aşılanması gerekir. Penisilin ile kolaylıkla tedavi edilebilir. ZİNDE Teşekkür Ederim ZİNDE