Hazırlayan: İlkay ULUGÜN Özel Gökşen İ.Ö.O Kadıköy/İstanbul Fen ve Teknoloji 6. 1.ÜNİTE CANLILARDA ÜREME , BÜYÜME VE GELİŞME CANLILIK HÜCRE İLE BAŞLAR 1- Hücre ile ilgili olarak öğrenciler; 1.1. Bir hayvan hücresi ve bitki hücresini mikroskopta gözlemleyerek çizer. 1.2. Hücrenin temel kısımlarını levha, model üzerinde göstererek görevlerini açıklar. 1.3. Gözlemleri sonucunda bitki ve hayvan hücresi arasındaki benzerlik ve farklılıkları listeler. 1.4. Hücrenin bir organizmanın sahip olduğu canlılık özelliklerini gösterdiğini vurgular. 1.5. Farklı tipte hücrelere örnekler verir. 1.6. Benzer yapı ve özellikteki hücrelerin aynı görevi yapmak üzere bir araya gelmesiyle dokuların oluştuğunu belirtir. 1.7. Hücre-doku-organ-sistem-organizma ilişkisini açıklar. 1 Hazırlayan: İlkay ULUGÜN Özel Gökşen İ.Ö.O Kadıköy/İstanbul Fen ve Teknoloji 6. Bir hücre genel olarak temelde üç kısımdan oluşur.Bunlar; Anahtar Kavramlar: Hücre Organel Doku Sistem Organizma Hücre zarı Sitoplazma Çekirdek ÖRNEK SORU HÜCRE NEDİR? 1. Aşağıdakilerden hangisi hücrenin temel bölümlerinden değildir? Canlıların canlılık özelliğini gösteren en küçük yapı birimine Hücre denir. Hücrenin ortak özellikleri Büyürler,gelişirler Solunum yaparlar,beslenirler Boşaltım yaparlar Dış ortamla madde alışverişi yaparlar Çoğunluğu bölünerek çoğalır Hücre zarına sahiptirler. A) Çekirdek B) Sitoplazma C) Hücre çeperi D) Hücre zarı CEVAP: C Çünkü hücrenin temel bölümleri hücre zarı,sitoplazma ve çekirdektir. Sitoplazma Hücre Çeperi Hücre Zarı Hücrenin şekli bulunduğu canlıya göre değişir.Hayvan hücreleri genellikle yuvarlak yada kare şeklindedir.Bitki hücreleri ise dikdörtgen şeklindedir. Kazanım: 1.1. Bir hayvan hücresi ve bitki hücresini mikroskopta gözlemleyerek çizer. SOĞAN ZARI HÜCRESİ Bitki Hücresi Kazanım: 1.2. Hücrenin temel kısımlarını levha, model üzerinde göstererek görevlerini açıklar. 2 Hayvan Hücresi Çekirdek Hazırlayan: İlkay ULUGÜN Özel Gökşen İ.Ö.O Kadıköy/İstanbul Fen ve Teknoloji 6. ,inorganik maddeler,hormonlar,enzimler ve organeller bulunur. Yaşamsal olayları sitoplazma içindeki organeller gerçekleştirir. HÜCRE ZARI: Hücre zarı, hücre içindeki çekirdek ve sitoplazmanın dışarıya dağılmasını engelleyen hücreyi dış kısımdan saran bir zardır. Sitoplazmayı sararak hücreye şekil verir Hücreye giren ve çıkan maddeleri kontrol eder. Hücreyi dış etkilere karşı korur. Hücreye madde giriş ve çıkışını sağlar. Hücre zarı ince bir zardır. Yapısında protein, yağ ve karbonhidrat vardır.seçici geçirgen bir özelliğe sahiptir. Esnek ve saydamdır. Hücre zarında maddenin giriş ve çıkışını sağlayan POR adı verilen delikçikler vardır. ORGANELLER RİBOZOM: Ribozom organeli virüsler hariç tüm canlı hücrelerde bulunur. Hücrenin protein ihtiyacını karşılar. Protein sentezi sırasında hücre enerji harcar. SENTROZOM: Sadece hayvan hücrelerinde bulunur. Hücre bölünmesi sırasında iğ ipliklerinin oluşmasını sağlar. Bitki hücresinde yoktur.Bitki hücrelerinde bu görevi özel proteinler üstlenmiştir. HÜCRE ÇEPERİ (Hücre Duvarı): Hücre çeperi hücreye sertlik ve diklik kazandıran bir yapıdır.Sadece bitki hücrelerinde bulunur. Hücre çeperi cansızdır. Hücre çeperinin seçici geçirgen özelliği yoktur. Hücre çeperinde de porlar bulunur. Hücre çeperinin yapısında selüloz bulunur.selüloz bir karbonhidrat çeşididir. SİTOPLAZMA: Hücre zarı ile çekirdek ENDOPLAZMİK REDİKULUM: Prokaryot hücreler hariç tüm hücrelerde endoplazmik redikulum her hücrede vardır. PROKARYOT HÜCRE: Zarla çevrili çekirdeği ve zarlı organelleri olmayan hücrelere denir. arasını dolduran ,yarı saydam ,yarı akışkan ,yumurta akı kıvamında bir sıvıdır. Sitoplazma hücredeki canlılık olaylarının (üreme, boşaltım,sindirim,enerji üretimi ) gerçekleştirildiği yerdir. Sitoplazmanın %65 ile %95 su oluşturur. Bunun dışında protein,yağ,karbonhidrat,vitamin 3 Hazırlayan: İlkay ULUGÜN Özel Gökşen İ.Ö.O Kadıköy/İstanbul Fen ve Teknoloji 6. Madde taşınmasında görevlidir. Kanal sisteminden oluşur. Kanallar çekirdek zarı ile hücre zarı arasındadır. KOFUL (VAKUOL): Hayvan hücrelerinde küçük ve çok.Bitki hücrelerin de büyük ve azdır. Bitki hücrelerinde suyun alınması ve fazlasının depo edilmesini sağlar. Tek hücreli canlılarda madde alışverişinin yapıldığı yerdir. Bazı besin maddelerinin depolanmasını sağlar. Mikroskopta bitki hücresini incelediğimizde genç bitki hücresinin kofullarının yaşlı bitki hücresinin kofullarına göre daha küçük olduğunu görürüz. GOLGİ AYGITI: Üst üste dizilmiş yassı kesecikler sistemine denir. Salgı üretilmesi ve bunların depolanmasını sağlar. Salgı maddeleri golgi tarafından üretildikden sonra yine golgi tarafından salınır. Salgı yapan ter bezleri,tükürük bezleri ve süt bezleri gibi bez hücrelerinde bol miktarda golgi aygıtı bulunur.ayrıca meyvelerin sulu kısımlarının ve kokularının oluşmasını da golgi aygıtı sağlar. MİTOKONDRİ: Çift zarla çevrili mitokondri hücrenin enerji santralidir. Solunum ile besin parçalanması sonucu bu organelde enerji üretilir. Bir organ ne kadar çok çalışıyorsa bu organel orada çok olmalıdır. Çok çalışan organlar: kas, karaciğer, beyin ve sinir hücreleri Kendine ait bir DNA sı vardır.DNA sı sayesinde enerji ihtiyacının arttığı zamanlarda sayısını arttırabilir. LİZOZOM: Hücre içi sindirimde görevlidir. Lizozom içinde maddelerin parçalanmasını ve sindirilmesini sağlayan enzimler yer alır.Lizozomun sindirim enzimleri golgi tarafından salgılanır. Lizozom hücrenin sitoplazmasında yaşlanmış organelleri sindirir. Lizozom hücrenin sitoplazmasına alınan besinleri sindirir Lizozom hücreye giren yabancı madde ve mikropları sindirir. Akyuvar hücreleri ve karaciğer hücrelerinde lizozom sayısı fazladır. PLASTİDLER: Renk verici maddelerdir.3 çeşit plastid vardır. Kloroplast: İçinde kofil bulunur kofil canlıya yeşil rengi verir. Bitki yapraklarında ,genç gövdede bulunur. Kromoplast: Yeşil harici tüm renk maddelerini taşır. Meyvelere renk verir. Lökoplast: renksiz bir plastiddir. Kök ve yer altı gövdesi gibi organlarda bulunur. Nişasta depo eder güneş gördüğünde yeşil renge dönüşür. 4 Hazırlayan: İlkay ULUGÜN Özel Gökşen İ.Ö.O Kadıköy/İstanbul Fen ve Teknoloji 6. Kazanım: 1.4. Hücrenin bir organizmanın sahip Kazanım: 1.3. Gözlemleri sonucunda bitki ve olduğu canlılık özelliklerini hayvan hücresi arasındaki benzerlik gösterdiğini vurgular. ve farklılıkları listeler. ÇEKİRDEK: Hücrede meydana gelen BİTKİ HÜCRESİ HAYVAN HÜCRESİ Şekilleri köşelidir Şekilleri yuvarlaktır Kofullar büyüktür Kofullar küçüktür Sentrozom bulunmaz Sentrozom bulunur Hücre çeperi vardır Hücre çeperi yoktur Plastidler vardır Plastidler yoktur olaylar kontrolsüz değildir. Kontrolün ve denetimin yapıldığı, yönetildiği bir merkezdir. Çekirdek hücrenin bütün hayatsal faaliyetlerinin yönetildiği merkezdir. Çekirdek zarı çift katlıdır. Yapısında porlar ve ribozom bulunur. Çekirdek aynı zamanda hücrenin kalıtım maddesini DNA yı taşır. Çekirdeğin içinde aynı zamanda çekirdekçik bulunur. Çekirdekçik sayısı her hücrede farklı olabilir. Çekirdeği çıkarılan bir hücre bir süre sonra ölür. Kazanım: 1.5. Farklı tipte hücrelere örnekler verir. Hücrelerin hepsinin kendine özgü şekilleri vardır. AMİP BAKTERİ TERLİKSİ HAYVAN 5 ÖGLENA KAN HÜCRELERİ Hazırlayan: İlkay ULUGÜN Özel Gökşen İ.Ö.O Kadıköy/İstanbul Fen ve Teknoloji 6. Kazanım: 1.7. Hücre-doku-organ-sistemorganizma ilişkisini açıklar. SİNİR HÜCRESİ SİSTEM: Dokular bir araya gelerek sistemleri oluşturur. ÖKARYOT HÜCRE: Zarla çevrili çekirdeği ve zarlı organelleri bulunan hücrelere denir. ORGANİZMA: Sistemler bir araya gelerek organizmayı oluşturur. Kazanım: 1.6. Benzer yapı ve özellikteki hücrelerin aynı görevi yapmak üzere bir araya gelmesiyle dokuların oluştuğunu belirtir. DOKU: Belli bir yapı ve göreve sahip olan hücrelerin bir araya gelerek oluşturdukları yapılara doku denir. 6 Hazırlayan: İlkay ULUGÜN Özel Gökşen İ.Ö.O Kadıköy/İstanbul Fen ve Teknoloji 6. HÜCRE İLE İLGİLİ SORU ÖRNEKLERİ 3. 1. Soğan zarı hücresini ışık mikroskobu ile incelediğimizde hangi yapıyı göremezsiniz? A) Hücre duvarı B) Sitoplazma C) Kromatin iplik Yukarıda görevi verilen organel aşağıdakilerden hangisidir? D) Çekirdek A) Kloroplast CEVAP: C B) Koful Işık mikroskobu ile bakıldığında organeller görülemez sadece hücre duvarı, sitoplazma ve çekirdek görülebilir. Organelleri görebilmek için elekromikroskop ile bakmak gerekir. C) Ribozom D) Endoplazmik retikulum CEVAP :D Endoplazmik redikulum ;Madde taşınmasında görevlidir.Kanal sisteminden oluşur.Kanallar çekirdek zarı ile hücre zarı arasındadır. 2. Yukarıdaki soruyu doğru cevaplandırmak isteyen bir öğrenci soru işaretinin yerine hücrenin hangi kısmını yazmalıdır? A) Çekirdek B) Hücre zarı Hücrenin kısımları Hücre Çeşidi Kloroplast Mitokondri Hücre Duvarı X Yok Çok Yok Y Var Var Var Z Yok Az Yok 4. CEVAP:B Hücreye şekil veren onu dış etkilerden koruyan ve madde alışverişini sağlayan hücre zarının görevleridir. C) Koful D) Sitoplazma 6. sınıf öğrencisi Ahmet X,Y,Z hücrelerini inceleyerek yukarıdaki tabloyu hazırlamıştır. Hazırladığı bu tabloda 7 Hazırlayan: İlkay ULUGÜN Özel Gökşen İ.Ö.O Kadıköy/İstanbul Fen ve Teknoloji 6. X,Y,Z hücrelerinin verilen özelliklerine göre aşağıdaki hangi yorumu yapamaz. A) X Hayvan hücresi olabilir. B) Y Bitki hücresi olabilir C) Z Enerji ihtiyacı çok bir hücre olabilir D) X Enerji ihtiyacı çok bir hücre olabilir CEVAP:C Mitokondri hücrenin enerji santralidir. Bir organ ne kadar çok çalışıyorsa bu organel orada çok olmalıdır. Z deki mitokondri az olması o hücrenin az enerjiye ihtiyacı olduğunu gösterir. 6. 5. Yukarıda, bazı organeller görevlerini anlatmıştır. Aşağıdakilerden hangisi, bu organellerden biri değildir? A) Mitokondri C) Ribozom A) Çekirdek stoplazmadan çift katlı bir zarla ayrılmıştır. B) Kloroplast D) Lizozom B) Çekirdek hücrenin yöneticisidir. AŞAĞIDAKİ NOKTALI YERLERİ UYGUN KELİMELER İLE DOLDURUNUZ. C) Solunum, boşaltım, beslenme gibi bütün canlılık olayları çekirdekte gerçekleşir. 1. ………….. organeli ,hücrede protein sentezler. 2. Hücrede salgı maddelerinin üretilip depolanmasında ………… görevlidir. 3. …………… organeli , hücre içi sindirimde görevlidir. 4. Bakteriler,mavi yeşil algler …………. hücre tipine sahiptirler. 5. Hücre; zar,………… ve ………… olmak üzere üç kısımdan oluşur. AŞAĞIDAKİ CÜMLELERİN DOĞRU OLANLARININ ÖNÜNE (D),YANLIŞ OLANLARIN ÖNÜNE (Y) HARFİ YAZINIZ. D) Bazı hücrelerde birden fazla çekirdek bulunurken, bazı hücrelerde hiç çekirdek yoktur. CEVAP: C Çekirdek solunum,boşaltım ve beslenme gibi olayları sadece kontrol eder. 8 Hazırlayan: İlkay ULUGÜN Özel Gökşen İ.Ö.O Kadıköy/İstanbul Fen ve Teknoloji 6. ( ) 1. Sitoplazma, hücrenin yönetim merkezidir. ( ) 2. Hücre duvarı,hayvan ve bitki hücrelerinde ortak olarak bulunur. ( ) 3. Sentrozom ,hücre bölünmesi sırasında görev alır. ( ) 4. Pankreas birden fazla dokunun bir araya gelerek oluşturduğu organdır. ( ) 5. Prokaryot canlılarda kalıtsal madde çekirdekte bulunur. AŞAĞIDAKİ İFADELERİ UYGUN ŞEKİLDE EŞLEŞTİRİNİZ. Hücre zarı Hücre organellerinin bulunduğu kısımdır. Lökoplast Hücreyi dış etkilerden korur. Çekirdek Hücre bölünmesi sırasında iğ ipliklerini oluşturur. Sentrozom Sitoplazma Renksiz plastid Canlının kalıtsal bilgilerinin taşındığı kısmını içinde barındırır 9 Hazırlayan: İlkay ULUGÜN Özel Gökşen İ.Ö.O Kadıköy/İstanbul Fen ve Teknoloji 6. 2- İnsanda üreme, büyüme ve gelişme ile ilgili olarak öğrenciler; 2.1. Üremeyi sağlayan sperm ve yumurtanın görevlerine göre farklı yapılar kazanmış hücreler olduğunu fark eder. 2.2. İnsanda üremeyi sağlayan yapı ve organları model, levha, şema üzerinde gösterir. 2.3. Üreme organlarının neslin devamı için üreme hücrelerini oluşturduğunu ifade eder. 2.4. Sperm/ yumurta/ embriyo ve bebek arasındaki ilişkiyi yorumlar. 2.5. Embriyonun sağlıklı gelişebilmesi için anne adayının nelere dikkat etmesi gerektiğini araştırır ve sunar. 2.6. Büyümeye bağlı olarak değişen yaş-boy-kütle ilişkisini yorumlar. 2.7. Gözlemleri sonucunda insanın gelişim dönemlerini isimlendirerek belirgin özelliklerini listeler. 10 Hazırlayan: İlkay ULUGÜN Özel Gökşen İ.Ö.O Kadıköy/İstanbul Fen ve Teknoloji 6. Üreme ikiye ayrılır; Eşeyli üreme Eşeysiz üreme 1. 2- İnsanda üreme, büyüme gelişme Kazanım: 2.1. Üremeyi sağlayan sperm ve yumurtanın görevlerine göre farklı yapılar kazanmış hücreler olduğunu fark eder. ve Anahtar Kavramlar: Üreme Yumurta Sperm Büyüme Gelişme İnsanda üremeyi sağlayan hücrelere,üreme hücresi denir. Dişide bulunan üreme hücresine yumurta hücresi denir. Erkekte bulunan üreme hücresine ise sperm hücresi denir. ÜREME NEDİR? Üreme canlının kalıtım bilgisinin (DNA) ileriki nesillere aktarılmasıdır. YUMURTA HÜCRESİ: Yumurta hücresi Üremede amaç neslin devamını sağlayarak birey sayısını arttırmaktır. dişide görülür. Yumurta hücresi gözle görülebilir. Yumurta hücresi spermden yaklaşık 200 kat daha büyüktür. Hareketsizdir. Sitoplazması büyüktür. EŞEYLİ ÜREME: yeni bireyler oluşturmak için erkek ve dişi bireylere ihtiyaç olan üreme şekline eşeyli üreme denir. EŞEYSİZ ÜREME: Üremek için erkeklik ve dişilik gibi cinsiyet özelliği bulunmayan üreme şekline eşeysiz üreme denir. 11 Yumurta hücresi Hazırlayan: İlkay ULUGÜN Özel Gökşen İ.Ö.O Kadıköy/İstanbul Fen ve Teknoloji 6. SPERM HÜCRESİ: Sperm hücresi erkek YUMURTALIK KANALI (TÜP): üreme hücresidir. Erkeklerde görülür. Yumurtanın döl yatağına ulaşmasını sağlayan yapıdır. Sperm hücresi gözle görülemeyecek kadar küçüktür. Sperm hücresi küçük olduğu için sitoplazması azdır. Hareketlidir. Boru şeklindedir. Eğer yumurta kanalında spermler varsa yumurta burada döllenir. DÖL YATAĞI: Zigotun yerleştiği ve Kazanım: 2.2. İnsanda üremeyi sağlayan yapı ve organları model, levha, şema üzerinde gösterir. geliştiği yerdir. VAJİNA: Döl yatağı ile dış ortam arasındaki bağlantıyı sağlayan yapıdır. Kazanım: 2.3. Üreme organlarının neslin devamı için üreme hücrelerini oluşturduğunu ifade eder. ERKEK ÜREME ORGANLARI: Erkek üreme organları 4 kısımda incelenir. Testis Salgı bezleri Sperm kanalı Penis DİŞİ ÜREME ORGANLARI: Dişilerdeki üreme organları 4 kısımda incelenir. Yumurtalık Yumurta kanalı Döl yatağı (rahim) Döl yolu (vajina) 12 Hazırlayan: İlkay ULUGÜN Özel Gökşen İ.Ö.O Kadıköy/İstanbul Fen ve Teknoloji 6. TESTİS: Erkek üreme hücresi olan ZİGOT: Döllenme ile oluşan ilk yapı zigottur. spermlerin üretildiği yerdir. Vücut dışında bulunur. İki tanedir. SALGI BEZLERİ: Spermlere kaygan sıvı bir ortam sağlar.Böylece spermlerin hareketi kolaylaşır. EMBRİYO: Zigot bölünmeler geçirerek embriyoyu oluşturur.( zigotun ilk 7 haftalık hali) SPERM KANALI: Spermleri testisten penise taşıyan kanalın adıdır.Spermler burada kısa bir süre depo edilir. PENİS: Spermler erkek üreme sisteminin bir parçası olan penis aracılığı ile dışarı çıkar. Penis ayrıca idrarında dışarı atılmasını sağlayan bir yapıdır. Kazanım: 2.4. Sperm/ yumurta/ embriyo ve bebek arasındaki ilişkiyi yorumlar. FETÜS: Bölünmelerin devam etmesi ile DÖLLENME: Dişilerdeki yumurta ile fetüs oluşur. Fetüs durumunda el ayak göz burun ve kulak gibi yapılar oluşmuştur artık bebek doğum zamanını bekler gelişimine devam eder. erkeklerdeki spermin birleşmesine döllenme denir. 13 Hazırlayan: İlkay ULUGÜN Özel Gökşen İ.Ö.O Kadıköy/İstanbul Fen ve Teknoloji 6. Anne sigara ,alkol gibi zararlı alışkanlıklarını bırakmalıdır. Anne radyasyondan yani rontgenden korunmalıdır. Anne hamilelik boyunca hastalık geçirmemeye ve ilaç kullanmamaya özen göstermelidir. Anne sağlıklı yaşamalı ve sağlıklı beslenmelidir. BEBEK: Embriyo annenin karnında Kazanım: 2.6. Büyümeye bağlı olarak değişen yaş-boy-kütle ilişkisini yorumlar. gelişimini tamamladığında Bebek doğar. Bu süreç 9 ay 10 gün kadardır. İnsanlarda büyüme dönemleri vardır ve her dönem birbirinden farklıdır.Her dönemde bireysel farklılıklar görülebilir. BÜYÜME DÖNEMLERİ Kazanım: 2.5. Embriyonun sağlıklı gelişebilmesi için anne adayının nelere dikkat etmesi gerektiğini araştırır ve sunar. Bebeklik Çocukluk 0 - 2 yaş 2 - 11 yaş Ergenlik 11-21yaş Yetişkinlik Yaşlılık 21-60 yaş 60 yaş üstü Kazanım: 2.7. Gözlemleri sonucunda insanın gelişim dönemlerini isimlendirerek belirgin özelliklerini listeler. BEBEKLİK DÖNEMİ: 0 – 12 yaş arasıdır. Bebeğin beyni ve organları gelişir. Oturmayı ve yürümeyi öğrenir. Konuşmaya başlar. ANNE KARNINDAKİ BEBEĞİN SAĞLIKLI GELİŞİMİ İÇİN NELERE DİKKAT ETMELİDİR? 14 Hazırlayan: İlkay ULUGÜN Özel Gökşen İ.Ö.O Kadıköy/İstanbul Fen ve Teknoloji 6. ÇOCUKLUK DÖNEMİ: Gelişme çok hızlıdır. Yemek yemeyi öğrenir. Birey olmayı öğrenir A) yumurtalık B) döl yatağı C) prostat bezi D) yumurta kanalı CEVAP: C Yumurtalık,döl yatağı ve yumurta kanalı dişi üreme sistemi organlarındandır. İNSA NDA ÜRE 3. Sperm ile ilgili verilenlerden hangisi yanlıştır? ME İLE İLGİLİ SORU ÖRNEKLERİ 1. İnsanlarda sperm ve yumurta olarak iki çeşit üreme hücresi vardır.Sperm ve yumurta arasında ; A) Baş, boyun ve kuyruktan oluşur. I. Hücrenin sahip olduğu şekil C) Erkek üreme hücresidir. II. Hücrenin büyüklüğü D) Erkeklerde her ay bir tane üretilir. B) Çok küçük ve hareketlidir. III. Hücrenin hareket durumu özelliklerinden hangisi farklılık oluşturur? A) yalnız 1 B) 1 ve 2 CEVAP: D C) 1 ve 3 D)1,2 ve 3 Erkeklerde sperm her zaman üretilebilir. CEVAP: D Yumurta yuvarlak sperm uzundur 4. I.Hareketlidir Yumurta büyük sperm küçüktür II.Testislerde üretilir Yumurta hareketsiz sperm hareketlidir. III.Sitoplazması çoktur Hepsi farklılık gösterir IV.Baş boyun ve kuyruktan oluşur Yukarıdaki maddelerden hangileri erkek üreme hücresi sperme aittir? 2. Aşağıdaki yapılardan hangisi insan erkek üreme sisteminde bulunur? A) I-II-IV 15 B) II-IV Hazırlayan: İlkay ULUGÜN Özel Gökşen İ.Ö.O Kadıköy/İstanbul Fen ve Teknoloji 6. C) Yanlız I D) Hepsi CEVAP:B CEVAP: D Verilen cevaplar sperm ve yumurta hücresi arasındaki farkları açıklamaktadır. Yukarıda verilenlerin hepsi spermin özellikleridir. 5. BOŞ BIRAKILAN YERLERE UYGUN SÖZCÜKLERİ YAZINIZ. 1. Embriyonun tutunup,doğuma kadar geliştiği ortama …………..denir. 2. Spermlerin dişi üreme organına girmesini sağlayan organa ………………………denir. 3. Sperm üretmekle görevli olan erkek üreme organı kısmına …………. denir. 4. Bir yumurta ve sperm hücresinin birleşmesine ………….. denir. 5. Bir bireyin yürümeyi ve oturmayı öğrendiği döneme ……….. dönemi denir. AŞAĞIDAKİ İFADELERDEN DOĞRU OLANIN ÖNÜNE (D) YANLIŞ OLANIN ÖNÜNE (Y) YAZINIZ. Öğrencilerin verdiği yanıtlara göre öğretmen hangi soruyu sormuş olabilir? ( ) 1. Yumurta testislerde oluşur. A) İnsanda üreme nasıl olmaktadır? ( ) 2. Sperm ve yumurtanın birleşmesi ile oluşan B) Sperm ile yumurtanın farkları nelerdir? yapıya embriyo denir. C) Sperm yumurtaya göre neden daha hareketlidir? ( ) 3. Yumurta erkek üreme hücresidir. D) Sperm ve yumurta birer hücre midir? ( ) 4. Sperm erkek üreme hücresidir. 16 Hazırlayan: İlkay ULUGÜN Özel Gökşen İ.Ö.O Kadıköy/İstanbul Fen ve Teknoloji 6. ( ) 5. Anne sigara ,alkol gibi zararlı alışkanlıklarını bırakmalıdır AŞAĞIDAKİ İFADELERİ UYGUN ŞEKİLDE EŞLEŞTİRİNİZ Yumurta Sperm Konuşmaz sadece basit sesler çıkarır Hızlı hareket edemez Yaşlılık Büyük ve hareketsizdir. Bebeklik Belirli bir mesleği seçmiştir. Yetişkinlik Küçük ve hareketlidir. 17