Kanser

İL SAĞLIK
MÜDÜRLÜĞÜ
EĞİTİM ŞUBESİ
Burcu ORTAKCI
Sağlık Slayt Arşivi: http://hastaneciyiz.blogspot.com


Kanser; Anormal hücrelerin kontrolsüz
çoğalması ve yayılması olarak
tanımlanmaktadır.
Tümör ; Kanser hücrelerinin çoğalarak
oluşturdukları kitleye denir.Fakat kanser
olmayan bazı iyi huylu hücreler de çoğalıp
tümör oluştururlar.Kanser özelliğini taşıyan
tümörler malign tümörlerdir.
TÜMÖR ÇEŞİTLERİ


Benign(iyi huylu) tümörler: Başlangıç
bölgeleri ile sınırlı kalan ve yavaş çoğalan
hücrelerden oluşan tümörlere denir.
Malign(kötü huylu) tümörler: Hızla büyüyen
anormal hücrelere denir.Bu tümörler metastas
özelliği gösterip diğer doku ve organlara
yayılırlar.Metastas ile yayılan hücreler çoğalıp
sistematik bir hastalık oluştururlar.
Kanserin Nedenleri




Kanserin nedeni kesin olarak
bilinmemekle birlikte,
Yaşam şekli, yaş, cinsiyete ve
genetik faktörler
Çevresel nedenler,
Sigara ve alkol kullanımı,
Uzun süre ve tehlikeli saatlerde
güneş altında kalma,
Kanserin Nedenleri





Bazı kimyasal maddeler (asbest, katran,benzin,
boya maddeleri vs…),
Bazı virüsler,
Hava kirliliği,
Radyosyana maruz kalma,
Kötü beslenme,
Kanserin başlıca belirti ve bulguları
nelerdir?







Dışkılama ve idrar alışkanlıklarında
değişiklikler
Uzun süren, iyileşmeyen yaralar
Beklenmeyen kanama ve akıntılar,
Meme veya başka organlarda elle hissedilen
şişlikler,
Yutma güçlüğü veya hazımsızlık
Siğil ve benlerde belirgin değişiklik
Uzun süren ses kısıklığı ve öksürük
Kanserde Erken Tanı






Tedavi şansını artırır.
Tedaviyi kolaylaştırır.
Tedavi giderlerini azaltır.
Doku ve organ kaybını önler.
Sakatlık bırakmaz.
HAYAT KURTARIR.
Radyolojik tanı yöntemleri


USG:Yüksek frekanslı ses
dalgaları kullanarak vücut içindeki
organların ve diğer yapıların
görüntülenmesidir.
Bilgisayarlı Tomografi:
X(röntgen) ışını kullanarak
vücudun incelenen bölgesinin
kesitsel görüntüsünü oluşturmaya
yönelik radyolojik teşhis
yöntemidir.Hastalıkların ayırıcı
tanısını koymaya yardımcıdır.


MR(Manyetik Resonans):Kesitsel
görüntüleme yöntemidir.MR dev bir
mıknatıs olup incelenmesi istenen
bölgeye radyofrekans dalgaları
verip,alınan yanıt bilgisayarda
görüntüye dönüşür.Hasta dokunun
verdiği görüntü normal dokudan
farklı olduğu için iyi bir radyolojik
yöntemdir.
Mammografi:Memenin Xışınları
kullanarak görüntüsünün
alınmasıdır.Kalsifikasyonları
gösterebilme özelliğinden dolayı
erken tanı için önemlidir.
TANI YÖNTEMLERİ


İnce iğne aspirasyon
biyopsisi(İİAB):Şüpheli kitleye ince
iğne ile doğrudan girilerek aspire edilen
hücrelerin incelenmesidir.
Eksizyonel biyopsi:Şüpheli kitlenin
küçük bir cerrahi operasyonla çıkartılıp
incelenmesidir.İİAB yöntemine göre
daha güvenilirdir.
Kanserde kesin tanı Biyopsi ile konur.
En çok Görülen Kanser Türleri







Meme Kanseri,
Akciğer Kanseri,
Deri Kanseri,
Prostat Kanseri,
Mide Kanseri,
Kolon Kanseri,
Rahim Kanseri,
Ölüm yüzdelerinde kanserin
görülme sıklığı
35

Ölüm yüzdelerine
bakıldığında ilk sırada
kalp hastalıkları yer
almakta olup ikinci
sırada %23.3 ile kanser
gelmektedir.
30
25
20
Kalp Hast.
Kanser
15
10
5
0
Kalp Kanser
Hast.

Dünya genelinde kanserlerin 5 de biri
karaciğer kanserine sebep olan hepatit B
virüsü (HBV) ve rahimağzı kanserine
sebep olan human papilloma virüsü (HPV)
gibi etkenlerle gelişen kronik
enfeksiyonlara bağlıdır.
Cinsiyete göre sık görülen
kanserler
Kadınlarda;
 Meme
(33,93)
 Deri
(11,22)
 Mide
(6,90)
 Yumurtalık
(6,29)
 Kalın Bağırsak( Kolorektal)(5,91)
Cinsiyete göre sık görülen
kanserler türleri
Erkeklerde;
 Akciğer
 Prostat
 Mesane
 Deri
 Mide
(43,50)
(14,01)
(18,78)
(12,70)
(12,03)
Akciğer Kanseri







Solunum alışkanlığında değişme(öksürük, ses
kısıklığı,göğüs ağrıs,paslı yada pürülan
balgam,hemoptizi ve dispne)
Tekrarlanan pnomöni,
Plevra efüzyonu,
Omuz yada kol ağrısı,
Parestesi
Genellikle yaşlılarda görülür. Sigara,
kanserojen maddeler(radon, berilyum vb…)
genetiksel faktörler etkendir.
TANI:Klinik bulguları ile BT, MR,
bronkoskopi, biyopsi bulguları birlikte
değerlendirilir.
Prostat Kanseri









Sık sık (özellikle geceleri)idrar yapma
Kesik kesik ağrılı ve sızılı idrar yapma
İdrar kesesinin tam boşalmama hissi
İdrar tutmada güçlük
İdrar akış gücünde ve kalınlığında azalma
Hematüri
Kemik ağrısı(bel,pelvis kalçada süreli ağrı)
Sinsi ilerleyen bir kanser olduğunda hiç belirti de
ortaya çıkmayabilir.
45 yaşını aşan erkeler yılda bir kontrol yaptırmalı.
Kolon Kanseri






Bağırsak alışkanlıklarının
değişmesi,tıkanıklık ve ishal,
Rektal kanama,
Karın ağrısı,
Karında kitle hissi,
Kilo kaybı,demir eksikliği anemisi.
TANI:Gaitada gizli kan incelemesi,rektal
muayene ve kolonoskopi yöntemleri
kullanılır.
Mide Kanseri






Mide bölgesinde rahatsızlık ve ağrı hissi,
Kaşeksi(aşırı zayıflama),
Sindirim sisteminde kanama ve gizli kanama
Bulantı ve kusma,
Erken doyma hissi
Sebepleri beslenme,ülser ve gastirit olup
erkeklerde daha sık görülür.
Deri Kanseri
Deri kanseri kanser türlerinin en sık rastlanılanıdır.
 Açık renk deri ve kolay kızarma
 Fazlaca deri lekeleri ve benleri olması
 Ailede deri kanseri görülmüş olması
 Açık havada fazlaca kalmak
 Ekvatora yakın veya yüksek rakımda yaşamak
 Ergenlik sivilceleri için tedavi amaçlı ışın tedavisi
görmüş olmak
 Östrojen içeren doğum kontrol hapları
Kanserin tedavi yöntemleri








Kanser erken tanı konulduğunda tedavi edilebilen bir
hastalıktır.Kanserin tedavisi genel olarak aşağıdaki
yöntemlerle yapılmaktadır:
Cerrahi tedavi(ameliyat)
Kemoterapi(ilaç tedavisi)
Radyoterapi(ışın tedavisi)
İmmünoterapi
Hormon Tedavisi
Lazer Tedavisi
Ve mutlaka psikolojik destek
KANSERDEN KORUNMA YOLLARI
(Birincil korunma)




Sağlıklı bireyler olabilmek için yılda bir chek-up
yaptırılmalıdır.
Sigara ve alkol kullanılmamalıdır.
Meslek kanserlerini önlemek için iş sağlığına önem
vermelidir.
Dengeli beslenmeye önem vermeli, aşırı beslenmeden
kaçınmalıdır.


Gıdaların hazırlanmasında
uygun pişirme yöntemleri
kullanılmalı,besinlerin yararlı
maddeleri kaybolmayacak
şekilde hazırlanmalıdır.
Yüksek ateşte ve barbekü
şeklinde hazırlanan gıdaları çok
tüketilmemelidir.

Hamburger,salam ,sosis ve bunlar
gibi katkı maddesi bulunan
gıdalar fazla tüketilmemelidir.

Bol miktarda taze meyve ve
sebze tüketilmelidir.Özellikle anti
oksidan etkisi bulunan gıdalar
fazlaca alınmalıdır.(soğan,
tere,roka,çilek,v.b)



Hayvansal yağlar yerine bitkisel
yağlar
kullanılmalıdır.(zeytinyağı,soya
yağı,v.b)
Temiz havadan faydalanılmalı ve
bol su tüketilmelidir.
Düzenli egzersiz ve spor
yapılmalıdır


Güneş ışığına devamlı ve
aşırı maruz kalınmamalıdır.
Düzenli uyku uyumalı ve
istirahat edilmelidir.
Sağlık Slayt Arşivi: http://hastaneciyiz.blogspot.com