dolasim-sistemi

advertisement
SAĞLIK
Sağlık Okuryazarlığı
- Dolaşım Sistemi -
Dolaşım Sistemi
Dolaşım sistemi kalp, kan
ve kan damarlarından
meydana gelmiştir.
Sistemin ana organı kalp
ve kalbe kan getirip kalpten kan götüren büyük
damarlardır.
Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi
Dolaşım Sistemi
Bu sistem oksijen ve besin maddelerini vücut
hücrelerine taşır. Atık maddeleri de vücuttan
uzaklaştırılmak üzere karaciğer, böbrek ve
akciğerlere taşır.
Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi
Toplardamar
Kalbe kan getiren damarlar.
Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi
Atardamar
Kalpten dokulara kan götüren
damarlar.
Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi
Kılcal Damar
Atardamarların son dallarıyla toplardamarların ilk
dallarını birleştiren, dokularda besin ve oksijen
alışverişini gerçekleştiren ince damarlar.
Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi
Kanın Vücuttaki Yolculuğu
Kalp kanı atardamara pompalar.
Kan atardamar içinde vücuda dağılır.
Dallara ayrılan damarlar içinde akışını sürdürür.
En ince kan damarcıkları olan kılcal damarlara
kadar gelir.
Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi
Kanın Vücuttaki Yolculuğu
Kılcal damarlar aracılığı ile en uçtaki doku ve
hücrelere kadar ulaşır.
Burada kanın içindeki besinler, oksijen ve su
dokular arasına geçer. Bu esnada hücrelerdeki
birtakım artık maddeler, hücrelerde üretilen
vücut için gerekli bazı maddeler vb. de ters
yönden kana geçerler.
Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi
Kanın Vücuttaki Yolculuğu
Toplardamarlar aracılığıyla kan yeniden kalbe
gelir.
Kirli kan akciğer atardamarı aracılığıyla akciğere
gönderilir.
Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi
Kanın Vücuttaki Yolculuğu
Akciğerde hava keseciklerinde karbondioksit
oksijen değişimi yapılarak kan temizlenir.
Temiz kan akciğerlerden tekrar kalbe gönderilir.
…ve yolculuk yeniden başlar.
Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi
Kalp
Kalp; insanın göğüs kemiğinin
hemen arkasında, iki akciğerin
arasında, göğüs boşluğunda
yer alır.
Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi
Kalp
Kişinin kendi yumruğu büyüklüğündedir. İnsanın
yaşı ilerledikçe kalbin ağırlığı ve büyüklüğü de
artar. Dört odacıklı olan kalpte üstteki iki odacığa
kulakçık, alttaki iki odacığa karıncık adı verilir.
Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi
Kalp Nasıl Çalışır?
Kalbin çalışması, kalp kasının kasılıp gevşemesi ile
olur. Kasılma sırasında kalbin her odacığı içindeki
kanı pompalar. Gevşeme sırasında ise kanla dolar.
Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi
Büyük Dolaşım
Kalbin sol karıncığından çıkan, büyük atardamar
ile başlar. Vücudun her tarafına dağıldıktan
sonra toplardamarlar aracılığıyla tekrar geriye
dönen kan, sağ kulakçıkta dolaşımını tamamlamış
olur.
Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi
Küçük Dolaşım
Sağ karıncıktan akciğer atardamarı ile başlar. Kan
akciğerlerdeki küçük hava keseciklerine kadar
gider. Akciğerlerde temizlenmiş olan kan, sol
kulakçığa taşınır.
Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi
Tansiyon
Kanı damarlarda dolaştıran
basınç, toplardamarlarda ve
kılcal damarlarda düşük, atardamarlarda yüksektir. Kan basıncı veya tansiyon denilince
genellikle koldaki atardamarlarda ölçülen basınç anlaşılır.
Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi
Tansiyon
İlk okunan basınç sistolik basıncı yani büyük
tansiyonu, ikincisi ise diastolik basıncı yani küçük
tansiyonu gösterir.
Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi
Hipertansiyon: Yüksek Tansiyon
Büyük tansiyonun 140 mmHg, küçük tansiyonun
ise 90 mmHg’nin üstünde olması durumuna
yüksek tansiyon (hipertansiyon) denir.
Tansiyonu sürekli yüksek olan bireylerde beyin,
böbrek, kalp ve damar hastalıklarına daha çok
rastlanır.
Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi
Hipotansiyon: Düşük Tansiyon
Büyük tansiyonun 95 mm/Hg., küçük tansiyonun
ise 55 mm/Hg.’nin altına düşmesine düşük
tansiyon (hipotansiyon) denir.
Bazı kimselerin kan basıncı düşük düzeye
ayarlanmıştır ve bu sebeple pek şikâyetleri
olmaz. Bazı insanlarda ise tansiyonun düşmesi
hâlsizlik, göz kararması, baş dönmesi gibi
belirtilere yol açar.
Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi
Tansiyon
İdeal tansiyon kişinin günlük
işlerini rahatsızlık duymadan
yaptığı en düşük tansiyondur.
Zira tansiyon yüksek seyrettikçe damar çeperleri zedelenmekte ve kalp-damar hastalıkları ortaya çıkmaktadır.
Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi
Lenfatik Sistem
Lenfatik damarlarda dolaşan sıvıya lenf adı
verilir. Bu sıvı kan damarlarından süzülerek
çıkıp vücut dokularını çevreleyen, daha sonra
lenfatik sistemi oluşturan damarlar tarafından
emilen sıvıdır.
Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi
Lenfatik Sistem
Lenf sıvısının içerisinde su, protein molekülleri,
tuzlar, glikoz, üre ve akyuvarlar bulunur.
Bu sıvıya kırmızı kan hücreleri geçemediği için
beyaz renklidir. Bu nedenle beyaz kan olarak
da bilinmektedir.
Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi
Lenfatik Sistem
Lenfatik sistem bağışıklık sisteminin önemli bir
unsurudur. Doku sıvısının lenfatik sistemden
geçmesi vücuda zararlı mikroorganizmaların
bulunup yok edilmesini sağlar. Bu filtrelemeden sonra lenf damarlarındaki sıvılar toplardamarlara aktarılır ve devr-i daim sağlanmış
olur.
Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi
Lenfatik Sistem
Lenfatik sistemin iki temel görevi vardır: doku
sıvısını ve dolayısıyla vücudu enfeksiyonlara
karşı korumak ve dokular arasında yer alan
sıvının bir bölümünün kan dolaşımına geri
dönüşünü sağlamak.
Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi
Lenfatik Sistem
Dokular arasındaki sıvılar bir nedenle lenf
dolaşımına aktarılamazsa sıvılar birikerek
dokuyu şişirir ve “lenfödem” denilen hastalık
ortaya çıkar.
Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi
Fotoğraflar ve Grafik Çalışmaları
© Dusan Kostic, © 7activestudio, © turhanerbas, © Adam Radosavljevic, © hakan çorbacı - Fotolia.com
Download