Merkezî Sinir Sistemi

SAĞLIK
Sağlık Okuryazarlığı
- Sinir Sistemi -
Sinir Sistemi Nedir?
Sinir sistemi vücudun her köşesinde, her
organında olup bitenleri başlatan, devam ettiren
ve sonlandıran muhteşem bir koordinatördür.
Konuşmak, yürümek, yazmak, ağlamak gibi irade
dâhilinde olan işleri de, vücut ısısı ve kan basıncı
ayarı, solunum, dengede durmak, uyanıklılık gibi
irade dışı işleri de sinir sistemi yapar.
Sağlık Okuryazarlığı – Sinir Sistemi
Sinir Sistemini Oluşturan Unsurlar
Sinir sistemi, vücudu bir ağ gibi saran milyarlarca
sinir hücresinden meydana gelir. Sinir sistemi iki
bölüme ayrılır:
Merkezî sinir sistemi
Çevresel sinir sistemi
Sağlık Okuryazarlığı – Sinir Sistemi
Sinir Sistemi Nasıl Çalışır?
Sinir sisteminden vücudun çeşitli
dokularındaki hücrelere uyarı gönderilir.
Gelen uyarılar algılayıcı hücreler tarafından
algılanır.
Organlardaki cevap verici dokular, uyarılara
tepki verir.
Sağlık Okuryazarlığı – Sinir Sistemi
Merkezî Sinir Sistemi
Vücudun yönetimini ve denetimini merkezî sinir
sistemi sağlar. Merkezî sinir sistemi beyin,
beyincik, omurilik soğanı ve omurilikten oluşur.
Beyin, beyincik ve omurilik soğanı kafatasının
içinde yer alır, omurilik ise omurganın…
Sağlık Okuryazarlığı – Sinir Sistemi
Beyin
Merkezî sinir sisteminin en
gelişmiş organıdır.
Milyarlarca sinir hücresinden
meydana gelir.
Öğrenme, hafıza ve yönetim
merkezidir.
Sağlık Okuryazarlığı – Sinir Sistemi
Beyin Lobları
Ön lob: Duygulardan, bilinçli düşünmeden ve
hareketlerden sorumludur.
Üst lob: Acıyı hissetmeyi, dokunma duyusunu
ve vücut ısısının düzenlenmesini sağlar.
Sağlık Okuryazarlığı – Sinir Sistemi
Beyin Lobları
Arka lob: Görme duyusuyla ilgili bilgileri işler.
Yan lob: Ses ve kokunun algılanmasını sağlar.
Yüzler, mekânlar gibi karmaşık uyaranların
işlendiği ve söylenmek istenilen kelimelerin
organize edildiği yer de bu lobdur.
Sağlık Okuryazarlığı – Sinir Sistemi
Beyincik
Vücudun hareket ve denge merkezi beyinciktir. Beynin arkasında
ve alt tarafında yer alır. Duyu organlarından veya vücudun diğer
kısımlarından gelen bilgileri alarak vücudun dengesini sağlar.
Sağlık Okuryazarlığı – Sinir Sistemi
Omurilik Soğanı
Beyin ve diğer vücut organları arasındaki
bağlantıyı sağlar.
Karaciğer, mide, böbrek gibi isteğe bağlı
olmadan çalışan iç organları kontrol eder.
Nefes alma, yutma, öksürme, çiğneme,
hapşırma ve kusma gibi isteğe bağlı olmaksızın
gerçekleşen olayları kontrol eder.
Sağlık Okuryazarlığı – Sinir Sistemi
Omurilik
Omurga içerisinde yer alan bir sinir
halatıdır.
Omurilik soğanından başlayıp
kuyruk sokumuna kadar uzanır.
Organlardan beyne ve beyinden
diğer organlara gelen sinirler
omurilikten geçer.
Sağlık Okuryazarlığı – Sinir Sistemi
Omurilik
Omurilik, beyinle organlar arasındaki bilgi
iletişimi sağlar, refleks davranışları
gerçekleştirir.
Omurilik zarar görürse kesintiye uğradığı
yerden itibaren ayaklara kadar hareket ve algı
fonksiyonları biter.
Sağlık Okuryazarlığı – Sinir Sistemi
Refleks
Herhangi bir uyarıcıya karşı düşünülmeden,
kendiliğinden verilen tepkidir.
Refleks merkezi omuriliktir.
Sağlık Okuryazarlığı – Sinir Sistemi
Çevresel Sinir Sistemi
Merkezî sinir sistemi dışında yer alan
milyonlarca sinir, çevresel sinir sistemini
oluşturur.
Çevresel sinir sistemi, merkezî sinir sistemi ile
organlar arasındaki iletişimi sağlar.
Sağlık Okuryazarlığı – Sinir Sistemi
Çevresel Sinir Sistemi Ne Yapar?
Merkezî sinir sistemine bilgi sağlar ve
hareketleri yönetir.
Sıcaklık, soğukluk gibi dışarıdan algılanan
değişiklikleri merkezî sinir sistemine nakleder.
Sağlık Okuryazarlığı – Sinir Sistemi
Çevresel Sinir Sistemi Ne Yapar?
Mesanenin dolması gibi vücut içinden
algılanan değişiklikleri merkezî sinir sistemine
nakleder.
Merkezî sinir sisteminden gelen uyarıları hedef
organlara nakleder.
Sağlık Okuryazarlığı – Sinir Sistemi
Çevresel Sinir Sistemi Ne Yapar?
Sağlık Okuryazarlığı – Sinir Sistemi
Fotoğraflar ve Grafik Çalışmaları
© pankajstock123, © KtD, © James Steidl - Fotolia.com