SİYANOZ Doç.Dr.Bülent Oran Dr.Barış İlhan Dr.İlhami Sağlam Kapiller damarlardaki ansatüre hemoglobin ile cildin mavimsi bir renk almasıdır. Gözle görülebilmesi için indirgenmiş hemoglobin miktarının 5 gr/dl nin üzerinde olması gerekir. Siyanoz polisitemide daha kolay, anemide ise daha zor oluşur. Siyanozu,deri ve mukoza pigmentasyonundan ayırmak gerekir. Burada rengi veren indirgenmiş hemoglobin değil, melanin pigmentidir. Bir lamla deriye veya mukozaya bastırıldığı zaman melanine ait renk kaybolmaz, gerçek siyanoz ise kaybolur ve o alan beyazlaşır. SİYANOZ 1-Santral siyanoz 2-Periferik siyanoz 3-Diferansiye siyanoz 1-SANTRAL SİYANOZ Akciğerlerden sol kalbe gelen kanda veya aortadan perifere atılan kanda oksijen saturasyonu düşüktür. SANTRAL SİYANOZUN ÖZELLİKLERİ *Oksijen saturasyonu %75’in altındadır. *Arter-ven oksijen farkı normaldir. *Extremiteler soğuk değildir. *Sadece parmaklar,tırnak yatakları,dudaklar,kulaklar ve burun gibi soğuk uç yerlerde değil dil,ağız ve konjuktiva mukozası gibi sıcak yerlerde de siyanoz görülür. *Isıtmakla siyanoz geçmez. SANTRAL SİYANOZUN GÖRÜLDÜĞÜ DURUMLAR *Sağ-sol şantlı konjenital kalp hastalıkları *Alveollerde oksijenlenmeyi azaltan bütün akciğer patolojileri *Hemoglobine bağlı kusurlar 2-PERİFERİK SİYANOZ Akciğerlerden sol kalbe gelen ve oradan aortaya atılan kanın oksijen saturasyonu normaldir. Kalp veya vazomotor kaynaklı patolojilerden dolayı kapiller yatakta dolaşımın yavaşlaması nedeni ile dokular tarafından hemoglobinden alınan oksijen miktarı artar. Sonuç olarak indirgenmiş hemoglobin düzeyi 5gr/dl’yi geçer ve siyanoz oluşur. PERİFERİK SİYANOZUN ÖZELLİKLERİ *Arter kanında oksijen saturasyonu normaldir. *Arteriovenöz oksijen farkı artmıştır. *Kalp debisi düşüktür. *Extremiteler soğuktur ve ısıtılınca siyanoz kaybolur. *Ağız boşluğunda,dilde siyanoz yoktur. PERİFERİK SİYANOZUN GÖRÜLDÜĞÜ DURUMLAR *Kalp debisinin düşmesi (Mitral stenoz, konjestif kalp yetersizliği, kardiyak şoklar...) *Vazomotor damar hastalıkları (Raynaud fenomeni, akrosiyanoz,krioglobulinemi...) 3-DİFERANSİYE SİYANOZ Kesintili arkus aorta sendromu *Kollarda ve yüzde siyanoz yok *Vücudun alt kısımları ve bacaklar siyanotik Siyanozun ayırıcı tanısı Kardiyak anomaliler Akciğer hastalıkları Nöromusküler hastalıklar Kanın O2 taşıması ile ilgili hastalıklar Şok ve sepsis Periferik siyanoz yapan hastalıklar Diğer nedenler Siyanozun ayırıcı tanısı Kardiyak anomaliler Akciğer hastalıkları Nöromusküler hastalıklar Kanın O2 taşıması ile ilgili hastalıklar Şok ve sepsis Periferik siyanoz yapan hastalıklar Diğer nedenler Siyanotik konjenital kalp hastalıkları - Fallot tetralojisi - Transpozisyon Kalp yetmezliği - Konjenital kalp hastalıkları - Disritmiler - Myokarditler - Konstriktif perikardit - Atrial mixoma - Endokardial fibroelastoz Akciğer hastalıkları Kardiyak anomaliler Akciğer hastalıkları Nöromusküler hastalıklar Kanın O2 taşıması ile ilgili hastalıklar Şok ve sepsis Periferik siyanoz yapan hastalıklar Diğer nedenler Siyanozun ayırıcı tanısı Solunum yolu obstriksiyonları Akciğerlerin genişlemesinde bozukluk Akciğer parankim hastalıkları Pulmoner vasküler hastalık Akciğer hastalıkları Solunum yolu obstriksiyonu Akciğer genişlemesinde bozukluk Akciğer hastalıkları Pulmoner vasküler hastalık Siyanozun ayırıcı tanısı Nazal (koanal atrezi, burunda yabancı cisim) faringeal (Tonsillit, peri tonsiller abse, yabancı cisim, tm) laringeal (krup sendromu, yabancı cisim, anjionörotik ödem, tm, vokal kord paralizisi) Trakeal (konjenital guatr,yabancı cisim, besin maddelerinin aspirasyonu, müköz tıkaçlar, mediasten kitleleri, tm, vasküler halka, trakeo-özefagial fistül) Akciğer hastalıkları Solunum yolu obstriksiyonu Akciğer genişlemesinde bozukluk Akciğer hastalıkları Pulmoner vasküler hastalık Siyanozun ayırıcı tanısı Pnömotoraks pnömomediastinum Plevrada sıvı toplanması Toraks deformiteleri Skolyoz ve kifoz Diafragma hernisi Akciğer hipoplazisi Lober amfizem Karında aşırı distansiyon Şişmanlık Kistik malformasyonlar Akciğer sekestrasyonu Akciğer hastalıkları Solunum yolu obstriksiyonu Akciğer genişlemesinde bozukluk Akciğer parankim hastalıkları Pulmoner vasküler hastalık Siyanozun ayırıcı tanısı Pnömoni, bronkopnömoni Atelektazi Astım Bronkospazm Kistik fibrozis Bronşiolit Pulmoner ödem Hyalen membran hst Bronkospazm Pulmoner hemosiderozis Bronko pulmoner displazi Pulmoner fibrozis Akciğer hastalıkları Solunum yolu obstriksiyonu Akciğer genişlemesinde bozukluk Akciğer hastalıkları Pulmoner vasküler hastalık Siyanozun ayırıcı tanısı Pulmoner emboli Pulmoner tromboz Kalıcı (persistan) fetal dolaşım Vasküler halka Pulmoner arter darlıkları Pulmoner hipertansiyon Eisenmenger sendromu Pulmoner A-V fistül Siyanozun ayırıcı tanısı Kardiyak anomaliler Akciğer hastalıkları Nöromusküler hastalıklar Kanın O2 taşıması ile ilgili hastalıklar Şok ve sepsis Periferik siyanoz yapan hastalıklar Diğer nedenler Merkezi sinir sistemi - serebral kanama (subaraknoid, subdural) - beyin ödemi - menenjit, ansefalit - havale geçirme İlaçlara bağlı - narkotik, trankilizan - kas gevşeticiler - anestezik maddeler Solunum kaslarını etkileyen faktörler - botulizm - musküler distrofi - myastenia gravis - Werdnig Hoffman hast - poliomyelit - N. Frenikus paralizisi Siyanozun ayırıcı tanısı Kardiyak anomaliler Akciğer hastalıkları Nöromusküler hastalıklar Kanın O2 taşıması ile ilgili hastalıklar Şok ve sepsis Periferik siyanoz yapan hastalıklar Diğer nedenler Polisitemiler Methemoglobinemi Diğer hemoglobinopatiler Siyanozun ayırıcı tanısı Kardiyak anomaliler Akciğer hastalıkları Nöromusküler hastalıklar Kanın O2 taşıması ile ilgili hastalıklar Şok ve sepsis Periferik siyanoz yapan hastalıklar Diğer nedenler Kan kaybı Septik şok Adrenal yetmezlik Siyanozun ayırıcı tanısı Kardiyak anomaliler Akciğer hastalıkları Nöromusküler hastalıklar Kanın O2 taşıması ile ilgili hastalıklar Şok ve sepsis Periferik siyanoz yapan hastalıklar Diğer nedenler Vazokonstriksiyon - üşüme - rayno fenomeni Yetersiz kanlanma - vaskülit - arteriyel tıkanma - travmaya bağlı Siyanozun ayırıcı tanısı Kardiyak anomaliler Akciğer hastalıkları Nöromusküler hastalıklar Kanın O2 taşıması ile ilgili hastalıklar Şok ve sepsis Periferik siyanoz yapan hastalıklar Diğer nedenler Breath holding spell (nefes tutma nöbeti) Ağlama Hipoglisemi Familial dizotonomia