FEN BİLİMLERİ
advertisement
7. Sınıf YAZILIYA HAZIRLIK SETİ FEN BİLİMLERİ 1. Fasikül İÇİNDEKİLER 3 Sindirim Sistemini Oluşturan Yapı ve Organlar 11 Besinlerin Sindirilmesi ve Kana Emilmesi 19 Boşaltım Sistemini Oluşturan Yapı ve Organlar 27 Denetleyici ve Düzenleyici Sistemler 1. Fasikül Sindirim Sistemini Oluşturan Yapı ve Organlar Sindirim Sistemini Oluşturan Yapı ve Organlar İnsanların yaşamak için vücuduna aldığı yiyecek ve içeceklere besin adı verilir. Besinlerin çeşitli işlemler ile vücuda alınmasına beslenme denir. Ağız Yutak Vücuda alınan besinlerin parçalanması ve kana emilmesi sürecinde gerçekleşen olaylara sindirim denir. Sindirimde görevli yapı ve organlara da sindirim sistemi denir. Besinler yenildikten sonra, kanal şeklindeki sindirim sisteminin içinden geçerler. Burada sindirim süreci gerçekleşir. Yemek borusu Mide Kalın bağırsak Besinler sindirimle daha küçük tanecikli besin içeriklerine parçalanır. Böylece besinler hücrelerin kullanabileceği hale çevrilir. İnce bağırsak Anüs Sindirilen besin içerikleri bağırsaklardan emilerek kan damarları ile vücut hücrelerine iletilir. Hücrelerde enerji üretimi, çeşitli onarım ve yapım olayları için kullanılır. İnsanda sindirim sistemini ağız, yutak, yemek borusu, mide, ince bağırsak ve kalın bağırsak oluşturur. Karaciğer ve pankreas da sindirime yardımcı olur. a Ağız Besinlerin sindiriminin başladığı yerdir. Ağızda dişler, dil ve tükürük bezleri vardır. Dişler tarafından parçalanıp öğütülen yiyecekler kaslı bir yapıya sahip olan dil tarafından ağız içinde çevrilerek lokma haline getirilip yutağa doğru itilir. Bu kısımda karbonhidratların kimyasal sindirimi başlar. 1. Bölüm Sayfa 3 Sayfa 4 1. Bölüm Fen Bilimleri Sindirim Sistemini Oluşturan Yapı ve Organlar b Yutak Ağzımızın arka bölümünde ağız boşluğu ile burun boşluğunun buluştuğu kısımdır. Yutak besinlerin yemek borusuna iletilmesini sağlar. Yutakta sindirim gerçekleşmez. cYemek Borusu Besinlerin mideye ulaşmasını sağlayan ince ve uzun kanaldır. Yutak ile mide arasındaki yaklaşık 25 cm uzunluğunda boru şeklindeki bir yapıdır. Yapısında istemsiz olarak çalışan kaslar vardır. Bu kaslar yutulan besinlerin yavaşça aşağıya doğru taşınmasını sağlar. Lokmanın yemek borusundaki yolculuğu 5 saniye kadardır. Yemek borusunda sindirim gerçekleşmez. dMide Mide, sindirimin devam ettiği “J” harfi şeklindeki esnek kesedir. Karın boşluğunun sol üst kısmında bulunur. Duvarlarında kaslı tabaka bulunur. Yemekten sonra hacminin 20 katına kadar genişlemesine olanak sağlayan esnek bir yapıya sahiptir. Yemekten sonra bir kaç saat boyunca mide duvarımızdan mide öz suyu salgılanır. Mide öz suyu ve besinler karıştırılarak bulamaç (çorba) haline getirilir. Midede sindirime uğramış besinler parça parça ince bağırsağa geçer. Bu kısımda proteinlerin kimyasal sindirimi başlar. 1. Fasikül Vücudumuzdaki Sistemler eİnce Bağırsak Sindirimin yoğun gerçekleştiği kıvrımlı en uzun bölümdür. İç yüzeyinde villus adı verilen çok sayıda parmak şeklinde yapı bulunur. Villuslar emilim yüzeyini genişleterek, kana besin geçişini hızlandırır. Bu kısımda yağların kimyasal sindirimi başlar. Karbonhidrat, yağ ve proteinlerin hücre zarından geçebilecek kadar küçük parçalara ayrılması ince bağırsakta tamamlanır. Besin maddelerinin yapı taşlarının ince bağırsaktan kana geçmesi olayına emilim adı verilir. fKalın Bağırsak İnce bağırsaktan çıkan sindirilmeyen besin atıklarını toplayan kıvrımlı kalın bir borudur. Bu kısımda ince bağırsaktaki villus denen yapılardan yoktur. Boyu yaklaşık olarak 1,5 m uzunluğunda olan bu organda besin atıklarında kalan su ve minerallerin emilimi gerçekleşir. Sindirilmeyen bazı besinler bakteriler yardımıyla parçalanır. Kalın bağırsakta arta kalan besinlerden B ve K vitaminlerini üreten yararlı bakteriler bulunur. Kalın bağırsağın son kısmına anüs denir. Anüs besinlerin kullanılmayan kısmını vücuttan dışarıya atar. Suyu emilen besin atıkları (posa) anüsten dışkı olarak dışarı atılır. Kalın bağırsakta sindirim gerçekleşmez. 7. Sınıf Sayfa 5 Sayfa 6 1. Bölüm Fen Bilimleri Sindirim Sistemini Oluşturan Yapı ve Organlar Etkinlik Aşağıda verilen cümleleri doğru ise “D” yanlış ise “Y” olarak kutucuklara işaretleyiniz. A 1. Besinler yemek borusundaki kaslar yardı- Yaşamamızı sürdürebilmemiz için beslenmeye ihtiyacımız vardır, Neden? Çünkü; mıyla mideye taşınır. 2. İnce bağırsak karın bölgesinde bulunur. 3. Dil, sindirim sistemini oluşturan organ ve yapılardan birisidir. B 4. Besinlerin sindirimi midede tamamlanır. Yenilen besinler sindirilerek hücrelere aktarılır, Neden? 5. Kalın bağırsakta sindirim olayı gerçekleş- Çünkü; mez. 6. Sindirimin amaçlarından biri, hücrelerin enerji ihtiyacını karşılamaktır. 7. Yiyecekler ağızda bulamaç haline getirilir. C Sindirim olayında dişlerin görevi oldukça önemlidir, Neden? Çünkü; Aşağıdaki cümlelerde boşluklara uygun olan sözcükleri yazınız. 1. Sindirim sonucu oluşan besin artıkları tarafından vücuttan atılır. 2. Ağızda ve D sindi- rime yardımcı olur. 3. Yutak Midemiz gerçekte küçük olup, ancak çok yemek yediğimizde büyür, Neden? Çünkü; ile bir- leştiği yerdedir. 4. Yemek borusunda bulunan kaslar E hareketi yapar. 5. Midenin iç yüzeyi yapıdadır. 6. Kalın bağırsakta besin atıklarındaki emilerek kana geçer. Sindirim ince bağırsakta tamamlanır, Neden? Çünkü; ve 1. Fasikül Vücudumuzdaki Sistemler A Yediğimiz yiyecekler yutağı geçtikten sonra yemek borusu aracılığı ile mideye ulaşır. D Yiyeceklerin yemek borusundan mideye taşınmasını sağlayan hangi özelliktir? Hangi sindirim organı karın bölgemizde bulunmaz? A) Kalın bağırsak B) İnce bağırsak C) Mide D) Yutak D A) Çiğneme C B) Besinlerin sıcak olması C) Yemek borusundaki kasların kasılması D) Yemek borusunun uzun olması B B C D Yazılıya Hazırlık & Ödev Soruları-1 E Vücuttaki yeri Besinlerin mideden sonra iletildiği sindirim organımız hangisidir? A) Kalın bağırsak B) İnce bağırsak C) Yemek borusu D) Yutak Tabloda sindirim sistemini oluşturan bazı organ ve yapılar tarafından gerçekleştirilen işlemler verilmiştir. Gerçekleşen işlev 1 Besinler bulamaç haline getirilir. 2 Besinler kana emilir. 3 Besinler yemek borusuna geçirilir. Ahmet ve Ayşe Fen bilimleri dersinde yiyeceklerin mideye ulaşma olayını modellemek istiyorlar. Bunun için kartondan yapılmış bir rulo ve poşetten oluşan bir düzenek kuruyorlar. Karton rulonun bir ucundan bırakılan yiyeceğin poşete aktarılması sağlanıyor. Bu fonksiyonların gerçekleştiği sindirim organ ve yapılarının vücuttaki yerleri için 1, 2 ve 3 alanlarına hangileri yazılmalıdır? Ahmet ve Ayşe'ye; hazırladıkları model ve uygulama hakkında dersin öğretmeni hatalı bir çalışma yaptıklarını söylüyor. D) Karın bölgesi – baş bölgesi – baş bölgesi Ahmet ve Ayşe’nin çalışmasında yaptıkları hata; I. Yemek borusunun kartondan yapılmış olması II. Yiyeceğin yemek borusundan kayarak geçmesi III. Poşetin mide olarak modellenmesi verilenlerden hangileri olabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) II ve III D) I ve II C A) Baş bölgesi – karın bölgesi – karın bölgesi B) Baş bölgesi – baş bölgesi – karın bölgesi C) Karın bölgesi – karın bölgesi – baş bölgesi F Besinlerin sindirimi boyunca gerçekleşen olaylar hangisinde doğru sıralanmıştır? A) Çiğneme – yutma – sindirim – emilim – boşaltım B) Yutma – emilim – çiğneme – sindirim – boşaltım C) Yutma – çiğneme – sindirim – emilim – boşaltım D) Çiğneme – yutma – emilim – sindirim – boşaltım A 7. Sınıf Sayfa 7 Sayfa 8 1. Yazılıya Hazırlık & Bölüm Ödev Soruları-1 Fen Bilimleri Sindirim Sistemini Oluşturan Yapı ve Organlar G A Anüsün görevi, aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir? A) Atıkları uzaklaştırma B) Besin emilimi C) Sindirim yapma D) Çiğneme J Aşağıda besinlerin geçirdiği değişimler ve sindirim sisteminin yapı ve organları verilmiştir. Grup 1 Grup 2 1. Dişlerle parçalanır a. Ağız 2. İtilir b. Yemek borusu 3. Yol alır c. Yutak 4. Bulamaç haline gelir d. İnce bağırsak H 5. En küçük yapı taşlarına ayrılır 6. Posa haline gelir e. Kalın bağırsak B f. Mide Tablodaki değişimlerin meydana geldiği sindirim yapısı hangi seçenekte eşleştirilmiştir? A A) 1 2 3 4 5 6 a b c d e f B) 1 2 3 4 5 6 a b c d e f C) 1 2 3 4 5 6 a b c d e f D) 1 2 3 4 5 6 a b c d e f Yukarıdaki kavram haritasında 1, 2, 3 ile gösterilen kutucuklara aşağıdakilerden hangileri yazılmalıdır? A) Mide – Villus – emilim B) Kalın bağırsak – tomurcuk – emilim C) Kalın bağırsak – Villus – emilim D) Mide – tomurcuk – emilim I Yiyecek ve içeceklerdeki; I. Su ve mineraller B K II. Vitaminler Sindirimin amaçları arasında; III. Proteinler I. Besin maddelerinin yapıtaşlarına kadar parçalanması IV. Karbonhidratlar II. Besinlerin hücrelere geçmesinin sağlanması gibi besinlerden hangileri sindirilmeden kana geçer? III. Besin atıklarının oluşturulması A) Yalnız I B) I ve II A) Yalnız III B) Yalnız I C) II, III ve IV D) I, II, III ve IV C) I ve II D) II ve III gibi özelliklerden hangileri bulunabilir? C 1. Fasikül Vücudumuzdaki Sistemler Aşağıdaki cümlelerde boşluklara uygun olan sözcükleri yazınız. a Ağızda bulunan doğru iter. b Sindirim sisteminin en uzun organı tır. c Ağızda besinlerin sindirimi için salgısı üretilir. besinleri D Vücudumuzda sindirime yardımcı olan yapılardan biri de dalaktır. E Besinlerin yemek borusuna geçmesini yutak sağlar. G Besinlerin en küçük yapı birimine parçalanarak kana geçtikleri yer aşağıdakilerden hangisidir? A) Kalın bağırsak Aşağıda verilen cümleleri doğru ise “D” yanlış ise “Y” olarak kutucuklara işaretleyiniz. F I Yazılıya Hazırlık & Ödev Soruları-2 B) Anüs C) Mide D) İnce bağırsak D J Aşağıda sindirim olayının önemini anlatan bir kavram haritası verilmiştir. Kavram haritasında boş bırakılan 1, 2, 3 numaralı kutucuklara yazılması gerekenler hangi seçenekte verilmiştir? Mide ve ince bağırsakta düz kaslar bulunur. A) Yemek yemek – sindirim olayı – enerji B) Enerji – yemek yemek – sindirim olayı Yutak besinlerin yemek borusundan ağza geçmesini sağlar. B C) Sindirim olayı – beslenmek – enerji D) Enerji – sindirim olayı – beslenmek H A Sindirimde görevli bir organ kendisini aşağıdaki gibi tanıtıyor: “Karın bölgesinde bulunurum. Yiyecekleri karıştırarak bulamaç haline getiririm. Bende, yenilen yiyecekler kana geçmez.” K Sindirim sırasında besinler içerisinde kalan su ve mineraller hangi sindirim organı tarafından emilir? Yukarıda kendini tanıtan organ aşağıdakilerden hangisidir? A) Yutak A) Mide B) Kalın bağırsak C) Kalın bağırsak C) İnce bağırsak D) Yutak D) Mide B) Yemek borusu C 7. Sınıf Sayfa 9 Fen Bilimleri Sindirim Sistemini Oluşturan Yapı ve Organlar Organ İnce bağırsak Paragrafta 1, 2, 3 ile gösterilen boşluklara aşağıdaki hangi seçenekte yazılanlar gelebilir? A) B) C) D) M 1 2 3 Kalın bağırsak Mesanede Süzülme İnce bağırsak Karın Kalın bağırsak İnce bağırsak Kalın bağırsak Hangi seçenekteki işaretlemeler doğrudur? Kana geçer Emilim boşluğunda boşluğunda Mesanede Süzülme B) C) D) İnce bağırsak – + – + Kalın bağırsak – + + + Organ Emilim Karın A) Su ve mineraller B A Kana geçer Su ve mineraller “Sindirim sisteminde mideden sonra gelen 1 kıvrımlı bir yapıya sahiptir. 2 bulunur. Salgıladığı salgılar sayesinde besinler ufak parçalara ayrılır ve içerisindeki yararlı maddeler 3 yoluyla kana karışır.” Sağlıklı bir insanda sindirim sonrasında besinlerin kana geçtiği organlarla ilişkili tablo verilmiştir. Yağlar N Yağ yapı taşları Aşağıda sindirim sisteminin bir bölümü ile ilgili paragraf verilmiştir. Proteinler L Protein yapı taşları Yazılıya Hazırlık & Bölüm Ödev Soruları-2 Vitaminler 10 1. Vitaminler Sayfa D Aşağıdaki tabloda besinler iki grupta toplanmıştır. O 1. Grup 2. Grup Proteinler Su Karbonhidratlar Vitaminler Yenilen besinlerin kana geçişleriyle ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? Yağlar Mineraller A) Suyun bir kısmı ince bağırsakta emilir. Yapılan gruplandırma besinlerin hangi özellikleri ile ilgili olabilir? A) Sindirime uğrama durumu B) Sindirime uğradıkları yer C) Vücuttaki önemleri D) Sindirildikleri salgılar B) Bazı mineral ve vitaminler kalın bağırsaktan kana geçerler. C) Sindirilen yağların bir kısmı kalın bağırsaktan kana geçer. D) Sindirilen karbonhidratlar ince bağırsağın iç yapısını oluşturan villuslar aracılığı ile kana geçerler. C 1. Fasikül Besinlerin Sindirilmesi ve Kana Emilmesi AFiziksel Sindirim ve Kimyasal Sindirim Besinler sindirilme şeklindeki farklılığa göre fiziksel sindirim ve kimyasal sindirim olmak üzere iki şekilde parçalanabilir. Vücudumuza aldığımız besinlerin çiğneme, mide kasları ve safra yardımıyla küçük parçalara ayrılmasına fiziksel (mekanik) sindirim denir. Enzim adı verilen özel salgılar ile büyük moleküllü besinlerin küçük yapı taşlarına ayrılmasına kimyasal sindirim denir. Ağız, mide ve ince bağırsakta fiziksel ve kimyasal sindirim gerçekleşir. BEnzimlerin Kimyasal Sindirimdeki Fonksiyonları Enzimler büyük moleküllü besin maddelerinin küçük yapı birimlerine dönüşmesini sağlayan özel yapılardır. Fiziksel sindirim besinlerin sindirim yüzeyini arttırır, böylece enzimlerin kimyasal sindirimdeki etkinliği artar. Enzimler, sindirim sisteminin farklı bölgelerinde görev yaparlar. CBesinlerin Sindirilmesi Sindirim kanalında karbonhidrat, protein ve yağlar sindirime uğrar. AKarbonhidratların Sindirimi Sindirimleri ağızda başlar ve ince bağırsakta biter. Midede karbonhidratların sindirimi gerçekleşmez. İnce bağırsakta karbonhidratlar parçalanarak yapı birimlerine dönüşür. BYağların Sindirimi Sindirimleri ince bağırsakta başlar ve ince bağırsakta biter. Ağız ve midede sindirimi gerçekleşmez. CProteinlerin Sindirimi Sindirimleri midede başlar ve ince bağırsakta biter. İnce bağırsağa geçen proteinler enzimlerle en temel parçacıklarına ayrışır. 2. Bölüm Sayfa 11 Sayfa 12 2. Bölüm Fen Bilimleri Besinlerin Sindirilmesi ve Kana Emilmesi DBesinlerin Sindirim Macerası Dişlerimiz ağzımızda fiziksel sindirimi sağlar. Ağızda yiyecekler öğütülür ve tükürükteki enzim denen kimyasallarla karıştırılır. Enzimler ağızda karbonhidratların kimyasal sindirimini başlatır. Dil yardımıyla ağzımızdan yutağa itilen lokmalarımız yemek borumuzda isteğimiz dışında çalışan kasların yardımıyla mideye ulaşır. Midede bulunan güçlü kasların kasılıp gevşemesiyle besinler parçalanır. (fiziksel sindirim). Mide duvarından enzimler ile yiyeceklerde bulunabilecek mikropları öldürmek için asitli mide özsuyu salgılanır. Kısa bir süre içinde yiyecek bulamaç haline gelir. Midedeki kimyasal sindirim sırasında midenin kendi kendini sindirmesini önlemek için iç yüzeyi kaygan bir tabaka olan mukus ile kaplanır. İnce bağırsağa geçen besinler kana karışacak hale gelinceye kadar enzimlerle kimyasal sindirime uğrar. İnce bağırsaktaki villuslar sindirimi tamamlanan besinler ile küçük moleküllü besinleri kana geçirirler. İnce bağırsakta emilmeyen besin parçaları kalın bağırsağa geçerek posayı oluşturur. Kalın bağırsak posadaki su, mineral ve vitaminlerin bir kısmını kana geçirir. Emilim sonunda kalan besin atıkları anüs yardımıyla vücuttan dışarıya atılır. ESindirime Yardımcı Organlar Karaciğer ve pankreas sindirime yardımcı organlardır. Karaciğer ve pankreas ince bağırsağa salgı maddesi yollar. 1. Fasikül Vücudumuzdaki Sistemler AKaraciğer Karın boşluğunun sağ üst kısmında bulunur. Vücudun en büyük organı olup, safra denen maddeyi salgılar. Safra bir kanalla ince bağırsağa yollanır. Safra büyük yağ damlalarının daha küçük moleküllere parçalanmasını sağlayarak yağların fiziksel sindirimini gerçekleştirir. BPankreas Midenin alt kısmında bulunan yaprak şeklinde bir organdır. Salgıladığı pankreas öz suyunda karbonhidrat, yağ ve proteinlerin kimyasal sindirimini sağlayan enzimler bulunur. FSindirim Sisteminin Sağlığı Sindirim sisteminin sağlığını korumak için, şunlara dikkat edilmelidir. Yeterli ve dengeli beslenilmeli Yemek yavaş yenmeli ve iyice çiğnendikten sonra yutulmalı Besinler aşırı sıcak ve soğuk olarak tüketilmemeli Aşırı yorgunluk ve stres durumlarından uzak durulmalı Günde iki litre su içilmeli ve öğün aralarında meyve yenmeli Ağız ve diş sağlığına önem verilmeli Düzenli egzersiz yapılmalı, alkol ve sigara kullanılmamalı Sigara ve alkol gibi zararlı alışkanlıklardan uzak durulmalı 7. Sınıf Sayfa 13 Sayfa 14 2. Bölüm Fen Bilimleri Besinlerin Sindirilmesi ve Kana Emilmesi Etkinlik Aşağıda verilen cümleleri doğru ise “D” yanlış ise “Y” olarak kutucuklara işaretleyiniz. A Midede salgılanan asit mideye zarar vermez, Neden? Çünkü; 1. Yağlar sadece fiziksel sindirime uğrarlar. 2. Sindirim olayında ilk sindirilmeye başlayan besin grubu vitaminlerdir. 3. Fiziksel sindirimi gerçekleştiren yapı sa- B dece dişlerdir. 4. Midede sadece proteinlerin kimyasal sindirimi gerçekleşir. Bir parça ekmeği bir süre yutmadan çiğnediğimizde şeker tadı alırız, Neden? Çünkü; 5. Fiziksel sindirim kimyasal sindirime yardımcıdır. 6. Kimyasal sindirim olayı sadece ince bağırsakta gerçekleşir. C Enzimler olmasaydı beslenemezdik, Neden? Çünkü; Aşağıdaki cümlelerde boşluklara uygun olan sözcükleri yazınız. 1. Ağızda hem hem de D sindirim gerçekleşir. 2. Karaciğerde 3. Enzimler salgısı üretilir. Fiziksel sindirim kimyasal sindirimi kolaylaştırır, Neden? Çünkü; sindirimde görev yapar. 4. Karbonhidrat yağ ve proteinlerin sindirimini sağlayan enzimler suyunda bulunur. 5. Sindirilen besin ler tarafından alınması olayına verilir. 6. Ağızda kimyasal sindirim ile gerçekleşir. öz hücreadı E Sindirim sistemimizin sağlığı için ellerimizi sık sık yıkamalıyız, Neden? Çünkü; salgısı 1. Fasikül Vücudumuzdaki Sistemler A D Fiziksel sindirim; I. Yiyeceklerin küçük parçalara ayrılması Aşağıdakilerden hangisi bir parça ekmek için kimyasal sindirim olarak adlandırılır? II. Kimyasal sindirim süresinin kısalması A) Dişlerle çiğneme III. Besinlerin yapı taşlarının oluşturulması B) Dil ile çevrilme A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I, II ve III D) Tükürük salgısıyla parçalanma E B Aşağıda sindirim olayı ile ilgili bir paragraf verilmiştir. “Sindirim ağızda ile başlar. gerçekleştirilen bu olay ağızda yapıların işini kolaylaştırır.” Yiyeceklerin yapısında bulunan, aşağıdaki besin maddelerinin hangisi sindirime uğramaz? A) Karbonhidrat B) Protein C) Yağ D) Vitamin F Ayşe, Ahmet ve Elif besin gruplarından biri olan mineral ve su ile ilgili konuşuyorlar. A) Fiziksel sindirim – dişler – kimyasal sindirim B) Kimyasal sindirim – dişler – fiziksel sindirim Ayşe C) Çiğneme – fiziksel sindirim – kimyasal sindirim D) Çiğneme – kimyasal sindirim – fiziksel sindirim Ahmet Elif C D D yardımıyla ile görevli Paragrafta boş bırakılan yerlere hangi seçenekteki sıralama yazılmalıdır? A D C) Lokmayı yutma gibi faydalardan hangileri sağlayabilir? C Yazılıya Hazırlık & Ödev Soruları-1 Mineral ve su midemizde hem fiziksel hem de kimyasal sindirime uğrar. Mineral ve su hiç bir değişime uğramadan vücudumuzdan dışarı atılır. Mineral ve su sindirim sırasında hiç bir değişime uğramazlar. Ancak bir kısmı ince bağırsak ve kalın bağırsağımızdan emilir. Aşağıdaki besin gruplarından hangisi midede kimyasal sindirime uğrar? Bu üç arkadaştan hangileri vitaminler ve su ile ilgili doğru bilgi vermiştir? A) Yağlar A) Yalnız Ayşe B) Vitaminler B) Yalnız Elif C) Karbonhidratlar C) Ahmet ve Elif D) Proteinler D) Üçü de yanlış bilgi vermektedirler. B 7. Sınıf Sayfa 15 Sayfa 16 2. Yazılıya Hazırlık & Bölüm Ödev Soruları-1 Fen Bilimleri Besinlerin Sindirilmesi ve Kana Emilmesi G Emel fen bilimleri dersi için, aşağıdaki düzeneği hazırlıyor. I Aşağıda verilenlerden hangisi besinlerin kana emilmesinde görev yapar? A) Anüs B) Villus C) Yutak D) Dil B C J Aşağıdaki salgılar arasındaki bazı ortak özellikler , S, z sembolleriyle gösterilmiştir. Emel bu deneyle; Mide öz suyu I. Enzim miktarının sindirim hızına olan etkisini II. Besin çeşidinin sindirim hızına etkisini III. Enzim çeşidinin sindirim hızına etkisini pankreas öz suyu araştırmak istiyor. H B) II ve III C) I ve II D) I, II ve III Sembol Ortak özellik A) Proteinlerin sindirimi B) Karbonhidratların sindirimi C) z Yağların sindirimi D) S Yağların sindirimi B Sindirim sisteminin hastalanmasına neden olan etkenler arasında; I. Dengesiz beslenme C Tükürük salgısı Şemadaki sembollerle ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur? Emel hangilerine cevap arıyor olabilir? A) Yalnız I II. Stres III. Sigara ve alkol tüketme IV. Yeterince su içmek K Bizlerin sıklıkla yanlışlıkla yaptığımız bazı davranışlar şunlardır: I. Lokmaları iyice çiğnemeden yutmak II. Alkol tüketmek gibi faktörlerden hangileri bulunur? III. Çok sıcak yiyecek yemek ve içmek A) Yalnız II B) Yalnız III Bu davranışlardan hangileri sindirim sistemimizin sağlığını bozabilir? C) I, II ve III A) I, II ve III B) I ve II D) I, II, III ve IV C) II ve III D) Yalnız III A 1. Fasikül Vücudumuzdaki Sistemler Aşağıdaki cümlelerde boşluklara uygun olan sözcükleri yazınız. A J Aşağıda sindirim sistemindeki bazı organ ve yapıların gerçekleştirdikleri işlemler verilmiştir. karaciğerde üretilir ve görevi parçalamaktır. B Pankreas salgıladığı öz suyunu bir kanalla organına gönderir. C Stresli olmak rar verir. Sindirim organ ve yapıları sistemine za- Yazılıya Hazırlık & Ödev Soruları-2 Gerçekleşen işlemler 1. Ağız a. Fiziksel sindirim 2. Yutak b. Kimyasal sindirim 3. Mide c. Emilim 4. Kalın bağırsak d. İtme A Verilen bu iki grup hangi seçenekte doğru olarak eşleştirilmiştir? Aşağıda verilen cümleleri doğru ise “D” yanlış ise “Y” olarak kutucuklara işaretleyiniz. D Sütte bulunan proteinin sindirimi midede gerçekleşir. E Bol su içmek sindirim sistemine zarar verir. F G H Mide öz suyu asit özelliğine sahiptir. Safra salgısı ince bağırsakta iş görür. D a. B) 1. a. 2. b. 2. b. 3. c. 3. c. 4. d. 4. d. C) 1. a. D) 1. a. 2. b. 2. b. 3. c. 3. c. 4. d. 4. d. Yemek borusunda sindirim gerçekleşir. K I A) 1. Sindirim sistemimizi oluşturan yapılar aşağıdaki gibi gruplandırılmıştır. Enzimlerin kimyasal sindirimdeki görevi; Grup 1 Grup 2 I. Besini oluşturan yapı taşlarını birbirinden ayırmak Ağız Yutak Mide Yemek borusu İnce bağırsak Kalın bağırsak II. Bir besin çeşidini başka bir besin çeşidine dönüştürmek III. Besin maddesinin yapı taşlarını bir araya getirmek Bu gruplandırma hangi özellik göz önünde bulundurularak yapılmış olabilir? A) Vücutta bulundukları yer ifadelerinden hangileridir? B) Salgıladıkları enzim çeşitleri A) II ve III B) I ve II C) Sindirimde görev yapma C) Yalnız II D) Yalnız I D) Besinlerin kana geçme durumu C 7. Sınıf Sayfa 17 Yazılıya Hazırlık & Bölüm Ödev Soruları-2 Fen Bilimleri Besinlerin Sindirilmesi ve Kana Emilmesi L “Sindirim sisteminde kimyasal sindirim ilk olarak 1 başlar. Burada ilk sindirilmeye başlanan besin grubu 2 dır.” O Sindirim sistemindeki bazı organların yapıları ve salgıları ile araştırma yapan bir öğrenci tablodaki verileri elde etmiştir; Yukarıdaki paragrafı hangi seçenekteki ifadeler tamamlar? Pankreas İnce bağırsak D Organ Mide 18 2. Yemek borusu Sayfa C) Midede – Karbonhidrat Kaslı yapıda olma + + – + D) Ağızda– Karbonhidrat Salgı üretme – + + + A) Midede – Vitamin Özelliği B) Ağızda – Protein Tablodaki verilere göre bu öğrenci; I. Yemek borusunda sindirim gerçekleşmez. M A II. Mide ve ince bağırsakta sindirim gerçekleşir. Aşağıdaki tabloda K, L, M yiyeceklerindeki besin oranları verilmiştir; C III. Enzimlerin salgılandığı her organlarda sindirim gerçekleşir. Yağ Karbonhidrat Mineral ve su K %65 %10 %2 A) I, II ve III C) Yalnız III L %8 %90 %20 B) I ve II D) Yalnız II M %5 %15 %80 sonuçlarından hangilerine ulaşılabilir? Bu besinlerin sindirimiyle ilgili aşağıdaki açıklamalardan hangisi doğrudur? A) K nın sindirimi ince bağırsakta daha yoğundur. B) L nin sindirimi midede daha yoğundur. C) M sindirime uğramaz. D) K ve L nin sindirimi sonucu, farklı besin yapı taşları oluşur. N D Aşağıda ağzımızda bulunan tükürük salgısı için verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Renksizdir. B) Sindirime yardımcı olur. C) Tükürük bezleri tarafından salgılanır. D) Yiyecek yutmada herhangi bir rolü yoktur. p Aşağıda bazı sindirim salgıları ve salgılandıkları organlar verilmiştir. 1. Safra Pankreas 2. Pankreas öz suyu S Mide 3. Mide öz suyu z Karaciğer Verilen iki grup arasında hangi seçenekteki eşleştirme doğru olarak yapılmıştır? A) 1. B) 1. 2. S 2. S 3. z 3. z C) 1. D) 1. 2. S 2. S 3. z 3. z C
