MİDE KANSERİ: Biyoloji ve Karsinogenez Dr.Uğur YILMAZ Dokuz Eylül Üniversitesi Onkoloji Enstitüsü İzmir MİDE KANSERİ: Kısa notlar Mide mukozası: “milieu exterieur” Kanserojen maddelere sindirim öncesi maruz kalan geniş bir yüzey oluşturuyor. En sık kanseri, adenokanser. MİDE KANSERİ: Kısa notlar Dünya çapında sıklığı yüksek Sıklığında azalma var. Genelde tanı ileri evrede MİDE KANSERİ Sporadik Familyal MİDE KANSERİ Sporadik: Daha sık Etyoloji belirsiz Familyal: Seyrek Karsinogenez açısından daha öğretici MİDE KANSERİ: Karsinogenez Kronik gastrit Atrofi İntestinal metaplazi Displazi Gastrik kanser KARSİNOGENEZ: Biyolojik mekanizmalar Mutasyon: Genetik değişiklikler Hipermetilasyon: Epigenetik değişiklikler, (Promoter CpG adacıklarının metilasyonu ile genin engellenmesi) KARSİNOGENEZ: Rol alan genler Onkogenler Tümör baskılayıcı genler Hücresel adezyonla ilgili genler Telomeraz Tamir genleri (MMR) KARSİNOGENEZ: Rol alan genler Onkogenlerin aktivasyonu EGFR HER2 gen amplifikasyonu K-sam: Fibroblast Büyüme Faktörü Reseptörü C-met: Hepatosit büyüme faktörü reseptörü VEGF KARSİNOGENEZ: Rol alan genler Tümör Süprese edici genler: p53 %30-40 (intestinal metaplazi ile de ilişkili) p16 APC %30 (beta-catenin degradasyonu) (intestinal metaplazi ile de ilişkili) FHIT DCC KARSİNOGENEZ: Rol alan genler Hücresel adezyonla ilgili genler: E-cadherin Hipermetilasyon ile azalma Difüz mide kanserinde tutulum %50 Alpha-catenin: %60 Beta-catenin: aynı anda onkojen (c-myc, cyclin D1) KARSİNOGENEZ: Rol alan genler Telomeraz KARSİNOGENEZ: Rol alan genler Tamir genleri (MMR): Mikrosatelit instabilitesi: %20-30 Intestinal tip ile ilişkili Daha iyi prognoz TGF-beta Resptörü II P53 mutasyonu yok HMLH1 mutasyonu yok, hipermetilasyon söz konusu H.pylori Kronik Gastrit Peptik Ülser Mide Kanseri MİDE KANSERİ: H.pylori H.pylori enfeksiyonu ile mide kanseri arasında ilişki var. IL-1β artışı, H.pylori kökenli hipoklorhidriyi artırıyor. H.pylori’nin gastrik duvara yapışmasını artıran etkenler, kan grubu antijenleriyle ilişkili. H.pylori enfeksiyonu, C vitamininin biyoyararlanımıyla ilişkili. MİDE KANSERİ: H.pylori Hücre proliferasyonu ve apoptosis E-cadherin’in azalması P53 K-ras MİDE KANSERİ: Ailevi I) Familyal Gastrik Kanser: 1 + 2 + 3 1) Üç aile üyesinde tutulum, ikisi birinci derece akraba olmalı 2) En az iki ardısıra kuşakta tutulum 3) Akrabalardan en az birinin tanı anındaki yaşı <50 MİDE KANSERİ: Ailevi 2) Şüpheli Ailevi Gastrik Kanser: 1 + 2 1) İki aile üyesinde tutulum, en az birinin tanı anındaki yaşı <50 2) Yaşla ilişkisiz üç aile üyesinde tutulum MİDE KANSERİ: Ailevi 3) Pozitif Aile Öyküsü: 1 1. En az bir birinci derece akrabada mide kanseri öyküsü MİDE KANSERİ: Heredite A grubu Pernisyöz Anemi Diffüz gastrik kanser için risk artışı daha belirgin FAMİLYAL GASTRİK KANSER Herediter difüz tip karsinoma Germinal CDH1 mutasyonu: E-cadherin ile ilişkili Otozomal dominan, inkomplet penetrans (80 yaşta risk erkeklerde %67, kadınlarda %83) FAMİLYAL GASTRİK KANSER Genin bir kopyası herediter olarak hatalı. Diğer kopya, somatik olarak yitiriliyor. İndiferansiye, taşlık yüzük hücreli histoloji. Profilaktik gastrektomilerde kanser adacıkları var. Diğer Aileivi Sendromlar Familyal adenomatöz polipoz (FAP): APC geni Herediter nonpolipoz kolorektal kanser sendromu (HNPCC): MMR genleri Li-Fraumeni Sendromu: p53 Teşekkür ederim.